نوشته خلیل نصرالله
کرادل

ترجمه مجله هفته


ایالات متحده در تلاش برای توقف عملیات دریایی انصارالله در حمایت از غزه، به طور مخفیانه مجموعه شگفت‌انگیزی از امتیازات را به آنها پیشنهاد داده است – اما این وسوسه تا کنون بی‌فایده بوده است.

در یک جلسه توجیهی ویژه در ۳ آوریل – تقریباً شش ماه پس از آغاز عملیات گسترده دریایی یمن برای تضعیف توانایی جنگی اسرائیل علیه غزه – تیموتی لندِرکین، فرستاده ویژه آمریکا در یمن، بر اهمیت یافتن راه‌حل‌های دیپلماتیک در یمن تأکید کرد. این در حالی است که دولت متبوع او ماه‌هاست به طور علنی از راه‌حل‌های نظامی حمایت می‌کند.

موضع لندِرکین در تضاد آشکار با اعلام واشنگتن در دسامبر مبنی بر تشکیل یک ائتلاف چند ملیتی علیه نیروهای یمنی به رهبری انصارالله بود. هدف این ائتلاف، محافظت از کشتیرانی بین‌المللی در دریای سرخ و حفظ تجارت مرتبط با اسرائیل در برابر محاصره دریایی گسترده یمن بود.

با این حال، با افزایش تنش‌ها و تردید متحدان منطقه‌ای در پیوستن به ائتلاف به رهبری آمریکا و بریتانیا به دلیل ترس از اقدامات تلافی‌جویانه مستقیم یمن، ایالات متحده و متحدانش در تلاشند تا به طور مخفیانه صنعاء را از طریق پیشنهادات واسطه‌های عمانی و سایر واسطه‌های بین‌المللی که با دولت فعلی یمن در صنعاء روابط دارند، به مذاکره ترغیب کنند.

در واقع، موضع لندِرکین ممکن است به مجموعه شگفت‌انگیزی از تعهدات خصوصی ایالات متحده که از طریق واسطه‌ها و پشت درهای بسته به انصارالله داده شده است، بازگردد. این تعهدات به طور اساسی تمام موارد لیست خواسته‌های جنبش مقاومت را شامل می‌شود.

منابع آگاه یمنی به کرادل فاش کردند که ایالات متحده در ازای بی‌طرفی صنعاء در جنگ جاری غزه، «به رسمیت شناختن مشروعیت» آن را پیشنهاد کرده است.

این به معنای کاهش شدید نقش شورای ریاستی به رهبری رشید العلیمی، که مورد حمایت عربستان سعودی است، و تسریع امضای نقشه راهی با ریاض و ابوظبی برای پایان دادن به تجاوز به یمن خواهد بود.

به گفته این منابع، آمریکایی‌ها همچنین متعهد شده‌اند که حقوق معوقه بخش دولتی یمن را که توسط بانک ملی عربستان سعودی توقیف شده است، فوراً آزاد کنند، محاصره این کشور را به طور کامل لغو کنند، فرودگاه صنعا را دوباره بازگشایی کنند، محدودیت‌های بندر الحدیده را کاهش دهند و یک توافق جامع برای تبادل اسرا بین همه طرف‌های درگیر را تسهیل کنند.

در مورد بازسازی، منابع می‌گویند:

[واشنگتن] متعهد شده است که خسارات را جبران کند، نیروهای خارجی را از تمام مناطق و جزایر اشغالی یمن خارج کند و انصارالله را از فهرست «تروریسم» وزارت امور خارجه حذف کند – به محض اینکه حملات خود را برای حمایت از غزه متوقف کنند.

با وجود این پیشنهادات وسوسه‌انگیز که بیش از دو سال است موضوع مذاکرات بین صنعاء و ریاض بوده است، یمنی‌ها ثابت قدم مانده‌اند. عبدالملک الحوثی، رهبر انصارالله، در سخنرانی‌های خود بارها تأکید کرده است که تا زمانی که تجاوز اسرائیل به غزه ادامه دارد، عملیات خود را ادامه خواهد داد.
از همان ابتدا، زمانی که اسرائیل پس از عملیات » طوفان الاقصی» در ۷ اکتبر وضعیت جنگی را اعلام کرد، صنعاء از مقاومت فلسطین حمایت کرد و حملات گسترده پهپادی و موشکی را به شهر بندری عُمّ الرشراش (Eilat) در جنوب تحت اشغال اسرائیل آغاز کرد.

مذاکرات «نظامی» انصارالله

در واکنش به حملات یمن و تلاش‌های کشتی‌های جنگی ایالات متحده برای رهگیری آنها، واشنگتن کمپینی از تهدیدات علیه صنعاء را آغاز کرد. صنعاء در مقابل، به عنوان پیش‌شرط برای توقف عملیات نظامی خود، خواستار توقف فوری تجاوز به غزه شد. آنها به آمریکایی‌ها گفتند: «ما از کسانی نیستیم که شما به آنها دستور می‌دهید.»

اوضاع زمانی که انصارالله شروع به استفاده از استراتژی‌های دریایی جدیدی کرد که تاکنون در ۹ سال جنگ حتی علیه متجاوزان یمنی عربستان سعودی و امارات متحده عربی استفاده نشده بود، بیشتر متشنج شد. الحوثی همچنین به ممانعت از تردد کشتی‌های اسرائیلی در دریای سرخ سوگند یاد کرد.

این استراتژی چند روز بعد، در ۱۹ نوامبر، زمانی که کماندوهای دریایی یمن به یک کشتی مرتبط با اسرائیل به نام «Galaxy Leader» و خدمه آن حمله کردند و کشتی را به سواحل یمن هدایت کردند، عملی شد.

این اقدام جسورانه دریایی ایالات متحده را به اتخاذ یک استراتژی دوگانه سوق داد: از یک سو، ارعاب و آماده‌سازی یک ائتلاف دریایی برای حمایت از اسرائیل، و از سوی دیگر، تلاش‌های دیپلماتیک از طریق میانجی‌گران عربی و بین‌المللی برای متوقف کردن عملیات دریایی مؤثر صنعاء.

رهبری صنعاء نه تنها این پیشنهادات را رد کرد، بلکه محاصره دریایی را به کشتی‌های غیر اسرائیلی که به سمت بنادر اسرائیل می‌رفتند نیز گسترش داد و دامنه عملیات خود را به اقیانوس هند گسترش داد تا «مسیرهای جایگزین  long-range» اسرائیل را مختل کند.

امتناع قاطع یمن از تسلیم شدن یا ترس، ایالات متحده و بریتانیا را سه ماه پیش به انجام عملیات نظامی تهاجمی علیه این کشور جنگ‌زده در خلیج فارس سوق داد تا «تهدید یمن» را خنثی کرده و حملات دریایی آنها را که تحت پوشش «محافظت از آزادی کشتیرانی» برای حمایت از غزه انجام می‌شد، متوقف کنند.

در مقابل، صنعاء واکنش نظامی خود را تشدید کرد و نه تنها عملیات خود را به کشتی‌های آمریکایی و بریتانیایی گسترش داد، بلکه سلاح‌های مدرن را نیز به زرادخانه خود اضافه کرد.

این اقدامات شامل غرق شدن کشتی باری بریتانیایی «Rubymar»، حملات به سایر کشتی‌ها و گسترش دامنه عملیات به دریای عرب و اقیانوس هند بود – یک حرکت استراتژیک برای افزایش فشار بر کسانی که جنگ وحشیانه علیه غزه را رهبری می‌کنند.

شاخ‌مات نظامی یمن

با توجه به شرایط فعلی که در آن ایالات متحده پوچی استراتژی نظامی خود را درک کرده و به دنبال راه حل دیپلماتیک است، صنعاء به طور واضح اهمیت خود را در تمام محاسبات ژئوپلیتیکی غرب آسیا ثابت کرده است.

یکی از دستاوردهای شگفت‌انگیز شش ماه گذشته، توانایی صنعاء در مختل کردن اقتصاد اسرائیل با مسدود کردن یا طولانی کردن مسیرهای تجاری برای واردات حیاتی اسرائیل است. این امر به ویژه در مورد ایلات مشهود است، جایی که تعطیلی فعالیت جنوبی‌ترین بندر اسرائیل منجر به اخراج گسترده کارکنان در شرکت اپراتور بندر و فلج شدن کامل ترافیک دریایی شده است.

انصارالله همچنین تلافی قدرتمندترین نیروی دریایی غرب را خنثی کرده، «ائتلاف» ضعیف آنها را به سخره گرفته و جاه‌طلبی‌های هژمونیک ایالات متحده در خلیج فارس را هم در حال حاضر و هم در بلندمدت با چالش‌های پیچیده‌ای مواجه کرده است.

علاوه بر این، یمن مانورپذیری سیاسی و نظامی قابل‌توجهی از خود نشان داده و ثابت کرده است که یک کشور عربی مصمم می‌تواند به مقاومت فلسطین ابزار مذاکره موثری ارائه دهد.

مهمتر از همه، صنعاء با عملیات نظامی خود در آبراه‌های منطقه، موقعیت خود را در محور مقاومت تثبیت کرده و به یکی از مؤثرترین نیروها در استراتژی «اتحاد جبهه‌ها» تبدیل شده است. در عین حال، نیروهای دریایی بریتانیا و آمریکا به موقعیت‌های آسیب‌پذیر و غیرقابل تسخیر کشیده شده‌اند و خطوط کشتیرانی اسرائیل با جهان با موفقیت مختل شده است.

یک قدرت منطقه‌ای در حال ظهور

طبق آخرین آمار حوثی‌ها، بیش از ۵۲۰ موشک و پهپاد در چارچوب عملیات‌های متعدد نظامی در یمن برای حمله به کشتی‌ها و مناطق جنوب اسرائیل استفاده شده است. تاکنون ۹۰ کشتی مورد حمله قرار گرفته‌اند که ۳۴ عملیات شامل ۱۲۵ موشک بالستیک، موشک‌های کروز و پهپاد فقط بین ۴ تا ۵ مارس انجام شده است.

در مقابل، ایالات متحده و بریتانیا از زمان آغاز ائتلاف دریایی ناموفق خود، حدود ۵۰۰ حمله انجام داده‌اند که در نتیجه آن نزدیک به ۴۰ یمنی کشته شده‌اند.

شش ماه پس از آغاز جنگ، یمن همچنان توانایی‌های استراتژیک خود را در خشکی، آبراه‌های منطقه‌ای و حتی آب‌های آزاد به نمایش می‌گذارد. مقامات یمنی اذعان می‌کنند که «غافلگیری‌های» نظامی بیشتری در راه است که ممکن است بسته به اقدامات اسرائیل در غزه و منطقه و همچنین اقدامات ایالات متحده که صنعاء آن را مخرب‌ترین و بی‌ثبات‌کننده‌ترین نیروی امنیت و ثبات در غرب آسیا می‌داند، به کار گرفته شود.