آسیای جنوب شرقی در مسیر بحران اوکراین.
ایالات متحده و فیلیپین بزرگترین رزمایش سالانه خود را در دهه های اخیر آغاز کردند

اسپوتنیک انگلیسی

نیروهای آمریکایی و فیلیپینی در این هفته بزرگترین رزمایش سالانه خود به نام «بالی‌کاتان» را در چند دهه اخیر آغاز کردند. در این رزمایش حدود ۱۱ هزار نیروی آمریکایی، ۵ هزار نیروی فیلیپینی و همچنین نیروهای نظامی از استرالیا و فرانسه حضور دارند. برایان برلتیک، تحلیلگر ژئوپلیتیک و تفنگدار دریایی سابق ایالات متحده، توضیح می‌دهد که چرا این رزمایش‌ها خطرناک هستند.
دیپلمات‌ها و مقامات نظامی چین روز دوشنبه ایالات متحده و فیلیپین را به دلیل رزمایش «بالی‌کاتان» مورد انتقاد قرار دادند و شرکت‌کنندگان را متهم به «نشان دادن قدرت توپ جنگی»، تشدید تنش در دریای چین جنوبی و تضعیف امنیت منطقه‌ای کردند.

ژانگ یوکسیا از کمیسیون نظامی مرکزی چین گفت: «واقعیت نشان داده است که کسانی که عمداً تحریک می‌کنند، تنش‌ها را تشدید می‌کنند یا از یک طرف به نفع خود حمایت می‌کنند، در نهایت فقط به خود آسیب می‌رسانند.» وی هشدار داد که تلاش‌های ایالات متحده برای «محاصره دریایی، محاصره و انسداد جزایر» فقط جهان را به گرداب انشقاق و ناآرامی سوق خواهد داد.
چین حضور نظامی خود در دریای چین جنوبی را در پاسخ به رزمایش‌های آمریکا و فیلیپین افزایش می‌دهد

مقامات چینی: اقدامات تحریک‌آمیز آمریکا و فیلیپین فقط به خودشان آسیب می‌رساند

ژانگ یوکسیا، از مقامات ارشد نظامی چین، با اشاره به رزمایش‌های مشترک آمریکا و فیلیپین موسوم به «بالی‌کاتان» که تا ۱۰ ماه مه ادامه خواهد داشت، گفت: «واقعیت نشان داده است که کسانی که عمداً تحریک می‌کنند، تنش‌ها را تشدید می‌کنند یا از یک طرف به نفع خود حمایت می‌کنند، در نهایت فقط به خود آسیب می‌رسانند.» وی هشدار داد که تلاش‌های ایالات متحده برای «محاصره دریایی، محاصره و انسداد جزایر» فقط جهان را به گرداب انشقاق و ناآرامی سوق خواهد داد.
به گفته رسانه‌های دولتی چین، ارتش این کشور قصد دارد در پاسخ به این رزمایش‌ها، گشت‌های دریایی و هوایی خود را در دریای چین جنوبی افزایش دهد. این رزمایش‌ها شامل طیف گسترده‌ای از عملیات از جمله امنیت دریایی و دفاع هوایی تا جنگ سایبری و اطلاعاتی و همچنین شبیه‌سازی‌هایی از تصرف جزایر در نزدیکی تایوان و دریای چین جنوبی می‌شود.
بخش‌هایی از این رزمایش‌ها، از جمله مانورهای دریایی، در خارج از آب‌های ملی شناخته‌شده فیلیپین در نزدیکی دریای چین جنوبی که محل مناقشه بین پکن و مانیل است، برگزار خواهد شد.

دوتِرته: آمریکا به دنبال جنگ بین فیلیپین و چین است

رودریگو دوترته، رئیس‌جمهور سابق فیلیپین، هفته گذشته با هشدار به بونگ‌بونگ مارکوس جونیور، رئیس‌جمهور فعلی این کشور، درباره خطرات نزدیک شدن بیش از حد به ایالات متحده به قیمت روابط متعادل با چین، گفت که واشنگتن به دنبال تحریک جنگ بین فیلیپین و چین است. وی با تأکید بر اینکه معتقد نیست «آمریکا برای ما خواهد جنگید» اگر تنش‌ها به درگیری‌های مستقیم تبدیل شود، افزود: «من پایگاه‌ها را تعطیل می‌کنم و به آمریکایی‌ها می‌گویم که شما کشتی‌های زیادی دارید، بنابراین نیازی به استفاده از جزیره من به عنوان سکوی پرتاب یا سکوی پرتاب خود ندارید.»

با روی کار آمدن مارکوس جونیور در سال ۲۰۲۲ دولت او توافق‌نامه همکاری دفاعی تقویت‌شده (EDCA) بین فیلیپین و ایالات متحده را گسترش داد که تعداد پایگاه‌های نظامی در این کشور که ایالات متحده به آنها دسترسی دارد را از پنج مورد در سال ۲۰۲۳ به تقریباً دو برابر یعنی نه مورد افزایش داد. دو مورد از این تأسیسات، پایگاه هوایی آنتونیو باوتیستا و پایگاه هوایی جزیره بالاباک در مجمع الجزایر پالاوان، درست در مجاورت آب‌های مورد مناقشه در دریای چین جنوبی قرار دارند.

برایان برلتیک، تفنگدار دریایی سابق ایالات متحده و نویسنده، روزنامه‌نگار و تحلیلگر ژئوپلیتیک مستقل، معتقد است که فیلیپینی‌ها به حق از تلاش‌های ایالات متحده برای نظامی‌سازی کشورشان نگران هستند.

برلتیک در گفتگو با اسپوتنیک گفت: «فیلیپین زمانی مستعمره آمریکا بود و تنها در سال ۱۹۴۵ به استقلال رسید. از آن زمان، ایالات متحده تلاش کرده است تا کنترل سیاسی خود را بر این کشور بازیابی کند و یک حضور نظامی بزرگ ایالات متحده را در سواحل آن حفظ کند. هدف این است که این کشور را نظامی کند و از آن به عنوان بخشی از یک جبهه متحد گسترده‌تر علیه چین استفاده کند.»

این ناظر هشدار داد: «تمریناتی مانند بالیکاتان به ایالات متحده فرصتی می‌دهد تا نیروهای مسلح فیلیپین را به یک نیابت مناسب برای یک درگیری احتمالی با چین تبدیل کند.»

برلتیک یادآور شد که روند خزنده نظامی‌سازی این کشور جزیره‌ای شبیه به فرآیندهایی است که پس از کودتای یورومایدان در اوکراین در سال ۲۰۱۴ مشاهده شد و به دنبال آن تمرینات نظامی مشترک نیروهای آمریکایی و اوکراینی انجام شد.

این فرآیندها در نهایت به تشدید بحران دونباس به یک جنگ نیابتی تمام عیار بین ناتو و روسیه در سال ۲۰۲۲ منجر شد.

«هدف اصلی واشنگتن در منطقه آسیا و اقیانوسیه، محاصره و مهار چین است. برای رسیدن به این هدف، ایالات متحده تلاش می‌کند تا دولت‌های کشورهای پیرامونی چین، از جمله فیلیپین، را تحت فشار قرار دهد، یک حضور نظامی ایالات متحده در داخل مرزهای آنها ایجاد کند و این کشورها را علیه چین نظامی کند.»، این ناظر توضیح داد.
حضور ایالات متحده در فیلیپین به این کشور نه تنها اجازه می‌دهد تا دارایی‌های نظامی خود را «به طور خطرناکی به خاک چین نزدیک کند»، از جمله در آب‌های مورد مناقشه دریای چین جنوبی و سواحل استان جدایی‌طلب تایوان،  بلکه به عنوان ابزاری برای سوء استفاده و تشدید اختلافات دریایی منطقه‌ای حل نشده نیز عمل می‌کند. برلتیک معتقد است که این امر به واشنگتن اجازه می‌دهد تا «هم حضور نظامی بزرگتری از ایالات متحده در منطقه را توجیه کند و هم کشورهای منطقه را علیه چین بسیج کند.»

برلتیک هشدار می‌دهد، «این امر به بحرانی مشابه اروپا منجر خواهد شد، جایی که ایالات متحده نه تنها اوکراین را در یک جنگ نیابتی ویرانگر علیه روسیه به کار گرفته است، بلکه اقتصاد و ثبات اجتماعی-سیاسی اروپا را نیز تضعیف کرده و کل منطقه را به لبه یک جنگ تحریک شده توسط ایالات متحده کشانده است.».

اختلافات بین چین، فیلیپین و سایر کشورها بر سر آب‌های استراتژیک، غنی از منابع انرژی و ماهیگیری دریای چین جنوبی به دوران پس از جنگ جهانی دوم باز می‌گردد. پکن ادعاهایی را بر اساس کنترل تقریباً کامل سلسله‌های امپراتوری بر آب‌های این منطقه قبل از ورود اروپایی‌ها و آمریکایی‌ها به این منطقه مطرح می‌کند.

چین از سال ۲۰۰۲ یک مکانیسم حل و فصل اختلافات منطقه‌ای با همسایگان خود در دریای چین جنوبی را بررسی می‌کند و از واشنگتن که هیچ ادعایی در این منطقه ندارد خواسته است که از دخالت خودداری کند. ایالات متحده از اوایل دهه ۲۰۱۰ حضور نظامی خود را در این منطقه به تدریج افزایش داده است، زمانی که هیلاری کلینتون، وزیر امور خارجه اوباما، دریای چین جنوبی را به عنوان «منافع ملی» ایالات متحده اعلام کرد.

علاوه بر تقویت شبکه‌ای از اتحادها و تضعیف تلاش‌های چین برای مذاکره، ایالات متحده کشتی‌های نیروی دریایی و گارد ساحلی را در «عملیات آزادی ناوبری» به دریای چین جنوبی فرستاده است تا به ادعاهای حاکمیت چین به چالش بکشد. این عملیات منجر به تعدادی درگیری بین کشتی‌های جنگی و هواپیماهای نظامی چین، ایالات متحده و متحدان ایالات متحده شده است.

«منافع ملی» آمریکا در دریای چین جنوبی همچنین به طور جدایی ناپذیری با استراتژی مهار چین از طریق «راهبرد زنجیره جزایر» مرتبط است که شامل شبکه‌ای گسترده از پایگاه‌های ایالات متحده و توافقات دو جانبه با قدرت‌های منطقه‌ای برای جلوگیری از عملیات دریایی چین خارج از آب‌های داخلی آن‌ها می‌شود.