حفاظت از حاکمیت: کشف گسترده شبکه جاسوسی در یمن

انهدام راهبردی یک شبکه جاسوسی بزرگ آمریکا و اسرائیل توسط صنعاء، نقطه عطفی تاریخی در مبارزه یمن برای استقلال به شمار می رود. این اقدام به دهه ها جاسوسی و خرابکاری خارجی برای تضعیف یمن پایان می دهد.

خلیل نصرالله
منتشر شده در کریدل
ترجمه مجله هفته

در دهم ژوئن، صنعاء اعلام کرد که با کشف یکی از بزرگترین شبکه‌های جاسوسی آمریکا و اسرائیل در یمن، به یک «پیشرفت اطلاعاتی استراتژیک» دست یافته است.

این تلاش که سال‌ها به طول انجامید، با رمزگشایی «کد» شبکه جاسوسی اطلاعاتی آمریکا به دستگیری اعضای آن، افشای روش‌هایشان، کارهایی که انجام داده‌اند، اهدافشان و فرآیندهای جذبشان منجر شد.

در اوایل این ماه، سرلشکر عبدالحکیم الخیوانی، رئیس سازمان امنیت و اطلاعات در پایتخت یمن، از برچیدن شبکه جاسوسی آمریکا و اسرائیل که فعالیت‌های آن بر جنبه‌های مختلف کشور از نظر نظامی، اقتصادی و اجتماعی تأثیر گذاشته بود، خبر داد.

مهمتر اینکه، اکثر اعضای شبکه جاسوسی فعالیت‌های خود را زیر «پوشش سازمان‌های بین‌المللی و آژانس‌های سازمان ملل» پنهان کرده بودند. مقامات یمنی مدعی شدند که این گروه به سازمان سیا وابسته بوده و سال‌هاست که فعالیت‌های جاسوسی را در این کشور انجام می‌دهد، ابتدا از طریق سفارت آمریکا قبل از اینکه واشنگتن فعالیت‌های خود را در فوریه ۲۰۱۵ به حالت تعلیق درآورد.

الخیوانی به عنوان مدرک گفت که این شبکه دارای تجهیزات جاسوسی مدرن است و با افسران اطلاعاتی آمریکا در تماس بوده است.

بازداشت‌ها وسعت شبکه جاسوسی را نشان می‌دهد

منابع محرمانه به کریدل تأیید می‌کنند که سرویس‌های امنیتی یمن بین اواخر سال ۲۰۲۱ و اوایل ۲۰۲۲ دستگیری اعضای شبکه را آغاز کرده‌اند و می‌گویند تعداد واقعی بازداشت‌شدگان به طور قابل توجهی بیشتر از ۱۰ نفری است که اعترافات آنها از رسانه‌های یمنی پخش شده است.

اعترافات آماده پخش دویست ساعت به طول انجامید، در حالی که تعداد بیشتری برای پخش و ارائه به افکار عمومی یمن و بین المللی در حال آماده سازی است.
بر اساس اطلاعات کریدل، زمان اعلام کشف شبکه جاسوسی یمن، جزئیات فاش شده در مورد مأموریت‌های جاسوسی و ۱۰ اعتراف پخش شده به طور گسترده تحت تاثیر دو عامل اصلی قرار دارد.

اولین عامل فنی است و به تکمیل مراحل بازداشت، گرفتن اعترافات و شناسایی همه افراد درگیر مرتبط است. عامل دوم به رویارویی نظامی در حال انجام با آمریکا و اسرائیل در رابطه با جنگ وحشیانه آنها علیه غزه مرتبط است.

جاسوسان به طور سیستماتیک حاکمیت یمن را تضعیف کردند

سرویس‌های امنیتی یمن فاش کرده‌اند که شبکه جاسوسی خارجی طی چند دهه در فعالیت‌های گسترده‌ای دست داشته است که منجر به نقض قابل توجه حاکمیت کشور و تداوم ضعف یمن در سطوح مختلف شده است.

بر اساس اظهارات رسمی، این فعالیت‌ها شامل کشف منابع تأمین مالی نهادهای نظامی و انجام فعالیت‌های اطلاعاتی علیه توان نظامی یمن بوده است. آنها تحرکات نظامی و قابلیت‌های راهبردی نیروهای یمنی را زیر نظر داشتند و مختصات را برای آمریکا و اسرائیل فراهم می‌کردند.

علاوه بر این، آن‌ها اطلاعات حیاتی در مورد بخش‌های رسمی و غیررسمی مختلف را در اختیار سرویس‌های جاسوسی خصمانه قرار می‌دادند.

این شبکه با نفوذ به مقامات دولتی برای تحت تأثیر قرار دادن تصمیم‌گیرندگان و پیشبرد تصمیمات و قوانین مطلوب دستور کار خود تلاش می‌کرد. آن‌ها برای جذب و تحت تأثیر قرار دادن شخصیت‌های مهم یمنی، هماهنگی برای سفر به آمریکا را انجام می‌دادند.

از جمله افراد جذب شده، اقتصاددانان و مالکان شرکت‌های نفت و بازرگانی بودند که با جاسوسی آمریکا و اسرائیل مرتبط بودند.

شبکه جاسوسی در بخش کشاورزی با جذب جاسوس در وزارت کشاورزی، خرابکاری در مراکز تحقیقاتی و تکثیر بذر و اجرای برنامه‌های توسعه زیانبار به دنبال تضعیف بهره‌وری ملی و افزایش وابستگی به واردات بود. آنها حتی اقدام به معرفی آفات و سموم کشاورزی سمی، یارانه دادن به انواع بذر غیرقابل دوام، ایجاد بیماری‌های همه گیر دام از طریق برنامه‌های واکسیناسیون کشنده و تخریب کیفیت خاک با کودهای شیمیایی مضر کردند.

در بخش بهداشت، شبکه جاسوسی پروژه‌ها و برنامه‌هایی را اجرا کرد که به شیوع بیماری‌ها و اپیدمی‌ها در سراسر استان‌های مختلف یمن کمک کرد.

همچنین برنامه‌های مخرب دیگری را اجرا کرد که تأثیر منفی بر روند آموزشی گذاشت و آموزش را از توسعه جدا کرد.

مشخص شد که وظایفی که توسط این شبکه انجام می‌شد به دهه‌ها قبل باز می‌گردد و این نشان‌دهنده نفوذ گسترده در قدرت‌های دولتی و تلاش سیستماتیک خارجی برای تضعیف یمن از نظر اقتصادی، سیاسی و اجتماعی است. این اهداف با اهداف ژئوپلیتیکی گسترده‌تر دشمنان یمن، اسرائیل، عربستان سعودی و آمریکا همسو است.

به بهانه کمک‌های بشردوستانه

اهمیت پیشرفت اطلاعاتی صنعاء در اظهارات سازمان ملل و غرب، به ویژه توسط آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، منعکس شد که طبق بیانیه وزارت خارجه عمان، برای بحث در مورد بازداشت «کارکنان سازمان ملل و دیپلماتیک» با بدر البوسعیدی، وزیر خارجه عمان تماس گرفت.

به طور سنتی، تماس آمریکا با عمانی‌ها به تلاش برای میانجیگری با مقامات یمنی در صنعاء مرتبط بوده است.

محمد علی الحوثی، عضو شورای عالی سیاسی، با انتقاد از سوء استفاده غرب از فعالیت‌های بشردوستانه برای تسهیل جاسوسی، صراحتا اعلام کرد:

ما هیچ موضع‌گیری‌ای علیه کارمندان سازمان ملل متحد نداریم، اما آمریکا را به دلیل به کارگیری جاسوسانش تحت پوشش کارهای بشردوستانه و دیپلماتیک محکوم می‌کنیم… ما آماده‌ایم تا شواهد و اسناد را به طرف ثالثی که نقض حاکمیت کشورها با چنین اقدامات جاسوسی را رد می‌کند، تحویل دهیم و اظهارات آمریکا در این زمینه انکار حقایق آشکار است، مانند انکار خورشید در روشنایی روز.

یمن یک دهه تجاوز شدید را پشت سر گذاشته است، از جمله جنگی نه ساله به رهبری آمریکا با حمایت منطقه‌ای عربستان سعودی و امارات، تحریم‌های اقتصادی و مالی، محرومیت از منابع حیاتی ملی مانند نفت و حملات به بانک مرکزی.

با وجود این سختی‌ها، نیروهای امنیتی یمن طی سال‌های گذشته شبکه‌های مختلف جاسوسی، خرابکاری و اغتشاش را کشف و منهدم کرده‌اند. این تلاش‌ها به حفظ ثبات ارز در مناطق تحت کنترل صنعاء – بر خلاف مناطق اشغال شده توسط نیروهای خارجی و عوامل آنها – کمک کرده است و برنامه‌هایی مانند «جهاد کشاورزی» را برای کاهش کمبود مواد غذایی ناشی از طراحی خارجی آغاز کرده است.

برای یمنی بیشتر تلاش کنید

صنعاء می‌تواند با اتخاذ تدابیر بیشتر برای پنهان کردن صنایع نظامی خود، رسیدگی و رفع کاستی‌های دولتی، به ویژه در بخش حیاتی کشاورزی، ارتقای برنامه‌های آموزشی، تقویت بخش داخلی بهداشت و تعامل محتاطانه با سازمان‌های بین‌المللی از جمله سازمان ملل و سازمان‌های غیردولتی خارجی، با تأثیرات نفوذ جاسوسی غرب مقابله کند.

تردیدی نیست که دستگیری شبکه جاسوسی فعلی، با تکیه بر موفقیت‌های امنیتی قبلی، نقطه عطفی برای یمن است. این به عنوان کاتالیزوری برای مراحل آتی عمل می‌کند و بر رویارویی نظامی منطقه‌ای در حال انجام و بحران گسترده‌تر یمن تأثیر می‌گذارد.

صنعاء اذعان دارد که رویارویی با آمریکا و متحدانش همچنان ادامه دارد و غیرقابل برگشت است، به خصوص در تلاش برای اصلاح نقاط ضعف و بقایای دولت پیش از انقلاب یمن.

تصدی چند دهه‌ای رئیس جمهور سابق علی عبدالله صالح، دروازه‌های یمن را به روی سازمان‌های اطلاعاتی و عوامل غربی باز کرد و با کاهش آن به حیاط خلوت عربستان سعودی و فرو بردن آن در فقر علی‌رغم منابع فراوان کشور، آن را از حق حاکمیت سلب کرد.

انهدام این شبکه جاسوسی تنها بخشی از تلاش‌های صنعاء برای حفاظت از دولت و جامعه در برابر نفوذ است و به آن امکان می‌دهد تا در رویارویی با متجاوزان آمریکایی و انگلیسی و کشتی‌های عازم اسرائیل در آبراهه‌های خود پابرجا بماند.

این تلاش‌ها به صنعاء اجازه داده است تا نقش مهمی در منطقه ایفا کند – که امروزه هم از سوی متحدان و هم از سوی مخالفان شناخته شده است – به طرز زنده‌ای در مداخله جسورانه یمن در جنگ غزه به حمایت از مقاومت فلسطین.