نوشته‌: جیمز اُتول (James O’Toole) ترجمه: رامین جوان منتشر شده در رفاقت کارگری ماتریالیست­ها، طبیعت را به‌منزله‌ی یک شیءِ قابل تأمل و تماشا، نگاه می‌کردند؛ آن‌ها منفعل بودند. ایده‌آلیست­ها تغییر را قبول داشتند، اما فقط آن را در قلمرو اندیشه مى‌فهمیدند. اكنون هردو نحله برپایه‌ى كار انسان و براساس عمل انقلابى گردهم می آیند. طبقه‌ی انقلابى (كارگران) محصول و تولیدكننده‌ى تاریخ­ است. براى برانداختن نظم كهن، شناخت نظم قدیم به‌یك ضرورت حیاتى تبدیل می شود. در واكنش به‌این ایده كه توده­ ها باید آموزش ببینند، ماركس فقط می­ پرسد: چه كسى به‌آموزش‌دهنده آموزش می­ دهد؟  آموزش‌دهنده باید آموزش ببیند و آن آموزش با شركت در انقلاب و در مبارزاتى كه جهان را تغییر مى‌دهند، پدید می‌آید. مبارزاتِ خودِ توده‌هاى كارگر برنحوه‌ى كاركرد جامعه پرتوى روشن‌گر ‌انداخت و به‌آرزوى تعاون، هم‌كارى و بهره‌بردارى جدید از دنیایى آزاد دامن ‌زد. ماركسیسم چیزى جداى از این بینش‌های تازه به‌دست آمده نبود؛ و از طریق همین دیدگاه‌هاى تازه بود كه مجموعه‌اى از درس‌هاى پیشین طبقه‌ی كارگر را فراهم ‌آورد تا با بهترینِ عناصرِ علم و فلسفه در یك‌جا و …

میکاییکل هاینریش ترجمه حسن آزاد منتشر شده در نقد اقتصاد سیاسی گروندریسه متنی است که هم‌چنان مورد علاقه‌ی مفسران مارکس قرار دارد. برخی مؤلفان معتقد‌ند که به اصطلاح «قطعه‌ای در باب ماشین» برای نظریه‌ی مارکسی «زوال»­ سرمایه‌­داری، سندی اساسی به شمار می‌رود. نوعی نظریه‌ی «فروپاشی سرمایه‌داری»، یا دست‌کم توصیف روندی است که طی آن یک شیوه‌ی جدید تولید ظهور می‌کند. شیوه‌ای که سرمایه‌داری خود آن را ایجاد می‌کند، اما با منطق سرمایه‌داری در تضاد قرار می‌گیرد. در این تفسیرها، نتایج «قطعه‌ای درباب ماشین» بدیهی انگاشته می‌شود. اما نتایج «قطعه‌­ای درباب ماشین» از یک سو، از درکی یک‌جانبه از بحران ریشه می‌گیرد که از اوایل دهه‌ی 1850 در افکار مارکس وجود داشت، و از سوی دیگر، برخی کاستی‌ها در صورت‌بندی مقوله‌های اصلی گروندریسه مشخه‌ی آن است. در سال‌های بعد، مارکس هر دوی این بدفهمی‌ها را برطرف کرد. در جلد یکم سرمایه، هنگام بررسی تولید ارزش اضافی نسبی، ما به نقدی ضمنی از «قطعه‌ای درباب ماشین» برخورد می‌کنیم. اگر، همان‌گونه که آنتونیو نگری(1) می‌گوید گروندریسه را در خود و به‌طور مستقل مورد مطالعه قرار دهیم و تکامل …

نویسنده: خیرت رویتن ترجمه: طاها زینالی منتشر شده در تارنمای پراکسیس توضیح مترجم: خیرت رویتن اقتصاددان و مارکس‌شناس هلندی است. وی همچنین استاد اقتصاد در دانشگاه آمستردام و نیز عضو حزب سوسیالیست هلند است. او این متن را به مناسبت انتشار ترجمه‌ی هلندیِ جدیدی از جلد اول کتاب سرمایه (ترجمه‌ای از ویراست فرانسوی این کتاب در سال ۲۰۱۰) و برای ارائه در همایش «مارکس همچنان موضوعیت دارد» به مخاطبان عمومی تهیه کرده است. رویتن در این متن کوتاه، نکات مهمی را در ارتباط با کتاب «سرمایه» به طور فشرده و به زبانی (نسبتا) ساده برای علاقه‌مندان بیان می‌کند؛ نکات روشنگری که به بیان خود او «برخی از سوء‌تفاهم‌های حول این کتاب را از مسیر درک خواننده کنار می‌زند و خواننده را نسبت به دامچاله‌های پیش روی‌اش اگاه می‌کند». * * * امروز، اول ماه مه ۲۰۱۰، ترجمه‌ی جدید یکی از کتاب‌هایی که تفکر ما را در مورد اقتصاد سیاسی به شدت متعین کرده‌اند منتشر شد: «سرمایه» اثر کارل مارکس. این کتاب زمانی انتشار یافته است که بسیاری -از جمله متقاضیان این کتاب- با یک سرمایه‌داری …

فرزین خوشچین ترجمه از جلد 19 مجموعه آثار مارکس-انگلس به روسی سخنرانی انگلس بر مزار مارکس در لندن، 17 مارس 1883 арла Маркса 17 марта 1883 г 14مارس، یک ربع مانده به ساعت 3 نیمروز، بزرگترین اندیشمند روزگار ما از اندیشیدن باز ایستاد. تنها دو دقیقه او را تنها گذاشته بودیم؛ با ورود به اتاق، او را روى صندلى، آرام– اما دیگر براى همیشه- به خواب رفته یافتیم براى پرولتاریاى رزمندۀ اروپا و امریکا، براى تاریخ علوم، مرگ این مرد زیان بی اندازه بزرگی است. بزودى زود آن جای خالی، که پس از مرگ این مرد سترگ بوجود آمده است، احساس خواهد شد همانگونه، که داروین قانون تکامل جهان ارگانیک را کشف کرد، مارکس نیز قانون تکامل تاریخ بشر را کشف کرد: این حقیقت ساده، که تا چندی پیش، زیر لایه هایی ایدئولوژیک پنهان شده بود، که مردم می بایست باید بخورند، بیاشامند، سرپناه و پوشاک داشته باشند، پیش از آنکه بتوانند به سیاست، دانش، هنر، دین و غیره بپردازند؛ که بنابراین تولید وسایل مادى مبرم برای زندگی، و بدینوسیله، هر مرحلۀ معین تکامل اقتصادی …

ولادیمیر ایلیچ لنین   اوتوپی (utopia) کلمه­ایست یونانی که از ou که به معنی نفی است و topos یعنی مکان تشکیل شده. اوتوپی یعنی مکانی که وجود ندارد، یعنی تخیل، پندار یا افسانه. اوتوپی در سیاست، آن نوع آرزوئی است که برآورده شدنش نه در حال حاضر و نه بعدها ممکن نیست، آرزوئی است که بر نیروهای اجتماعی متکی نیست و رشد و تکامل نیروهای سیاسی و طبقاتی آنرا تقویت نمی نمایند. هر چه آزادی در یک کشور کمتر باشد، هر چه تجلی مبارزۀ آشکار طبقات کمتر باشد، هر چه سطح فرهنگ توده ها پایین تر باشد، به همان نسبت هم معمولا اوتوپی های سیاسی آسان تر بروز می کنند و مدت طولانی تری پابرجا می مانند. در روسیۀ فعلی دو نوع اوتوپی سیاسی با حداکثر استحکام پابرجا هستند و به علت فریبندگی ظاهر خود تا اندازه ای در توده ها مؤثر واقع می شوند. این دو اوتوپی، اوتوپی لیبرالی و اوتوپی نارودنیکی هستند. اوتوپی لیبرالی مدعیست که از راه صلح و سازش، بدون رنجاندن کسی، بدون برانداختن پوریشکویچ ها و بدون مبارزۀ بی رحمانۀ …

ولادیمیر ایلیچ لنین برگردان مهرداد امامی منتشر شده در انسان شناسي و فرهنگ [دریغا]، چه چشمه‌ی جوشانی از خِرد درخشید و محو شد[افسوس] چه قلبی از تپش باز ایستاد‍! (برگرفته از شعر نکراسوف با نام «به یاد دوبرولیوبف»)فردریش انگلس به تاریخ 5 اوت 1895 در لندن از دنیا رفت. انگلس پس از دوست دیرینش کارل مارکس (که در 1883 در گذشته بود) عالی‌ترین پژوهشگر و آموزگار پرولتاریای مدرن در کل جهان متمدّن شمرده می‌شد. از زمانی که دست سرنوشت کارل مارکس و فردریش انگلس را کنار هم نشاند، این دو یار همیشگی کار مادام‌العمر خود را وقف هدفی مشترک کردند. و از این رو، در جهت فهم کاری که انگلس برای پرولتاریا کرده، باید تصوّر واضحی در باب اهمیت آموزه‌ها و آثار مارکس برای انکشاف جنبش طبقه کارگر معاصر داشت. مارکس و انگلس نخستین کسانی بودند که ثابت کردند طبقه‌ی کارگر و مطالباتش نتیجه‌ی ضروری نظام اقتصادی حاضر هستند که همراه با بورژوازی به ناگزیر پرولتاریا را خلق می‌کند و سازمان می-دهد. آن دو نشان دادند این مبارزه‌ی طبقاتی پرولتاریای سازمان‌یافته است که بشریت را …

برگردان : م . ت . برومند  منتشر شده در نگرش  اشاره کوتاه بحران اقتصادی جهان بحران سرمایه داری است. به یقین این اولین بحران نیست. به عقیده سمیر امین به عنوان اقتصاد دان، این بحران می تواند موجب به پرسش کشیدن خود شالوده های سرمایه داری گردد. از این رو، مسئله عبارت از نه خارج شدن از بحران ، بلکه خارج شدن از سرمایه داری در بحران است. سمیر امین استاد نامدار اقتصاد سیاسی توسعه است. او مدیر «فوروم جهان سوم» است. سمیر امین اقتصاد را در دانشگاه پو آتیه پاریس و داکار آموزش می دهد. اثرهای گوناگون او در باره حقوق، جامعه مدنی، سوسیالیسم ، استعمار و توسعه به ویژه در آفریقا و دنیای عرب و اسلامی منتشر شده است. در میان اثرهای شمارمندش اروپا مرکز انگاری (1988)، امپراتوری هرج و مرج (1991) و فراسوی سرمایه داری (1998) جای ممتاز دارد. سرمایه داری یک پرانتز در تاریخ است اصل انباشت بی پایان که مشخصه مهم سرمایه داری است، مترادف با رشد تصاعدی و رشد سرطانی است که به مرگ می انجامد. استوارت میل …

  نظری اجمالی بر زندگی و آثار فریدریش انگلس* ترجمهٔ س . فاروجی   مرحلهٔ اول ( ۱۸۴۴ ـ ۱۸۲۰ ) : جوانی فریدریش انگلس ۱۸۲۰ ـ ف . انگلس در ۲۸ نوامبر ۱۸۲۰ در بارمن در خانواده ای محافظه کار و پروتستان متولد می شود . پدرش مالک یک کارخانهٔ نساجی است . هسته های شهری بارمن و البرفیلد امروزه بخشی از شهر ووپرتال ٬ در قلب ناحیهٔ صنعتی وستفالی در آلمان ٬ را تشکیل می دهند . ۱۸۳۴ ـ ازکودکی به تاریخ و اسطوره شناسی علاقه مند می شود . در اکتبر ۱۸۳۴دردبیرستان البرفیلد ثبت نام می کند ، و به دلیل آشنایی هایش با ادبیات آلمان و زبان های لاتین و یونانی مورد توجه قرار می گیرد . ۱۸۳۷ ـ پدرش او را از مدرسه برمی دارد ٬ برای اینکه در تجارتخانه اش به او راه و رسم تجارت را بیاموزد . انگلس علیرغم میل باطنی خود این امر را می پذیرد . چنانکه مکاتبات او با برادران گروهر گواهی می دهند ٬ در اصول ایمان خود دچار شک می شود . …

 ترجمه حسن مرتضوی منتشر شده در نقد اقتصاد سیاسی يادداشت مترجم: نظريه‌ي بحران به طور عام و گرايش نزولي نرخ سود به طور خاص از جمله مجادله‌انگيزترين بحث‌هاي اقتصاد سیاسی از زمان ماركس تا امروز است. تبعات اين نظريه در سياست معين طبقاتي بسيار پرمعناست. در واقع هر نوع خط‌مشي گزيده براي واژگوني سرمايه‌داري در بطن خود به امكان عملی نابودي سرمايه‌داري در عالم واقع معطوف است. بدون چنين بنياد واقعي هر نوع تلاشي از همان آغاز محكوم به شكست است و بر همين مبنا نحله‌هاي گوناگون ماركسيستي از نحوه‌ي پاسخ خود به اين پرسش از هم متمايز شده‌اند. براي آشنايي خوانندگان با اين موضوع سلسله مقالاتي را تهيه ديده‌ام كه به صورت مقالاتي جداگانه اما كاملاً مرتبط با هم ارائه خواهند شد. ابتدا براي آشنايي با موضوع پاره‌ي سوم جلد سوم سرمايه در اختيار خوانندگان قرار خواهد گرفت. سپس مقاله‌ي نظريه‌ی بحران، قانون گرايش نزولی نرخ سود و مطالعات ماركس در دهه‌ی 1870 نوشته‌ي ميكاييل هاينريش ارائه خواهد شد. اين مقاله با واكنش برخی پژوهشگران ماركسيست روبرو شد كه از آن ميان من پنج …

پروفسور دکتر هرمان کلنر (1926) فیلسوف حقوقی برجسته مارکسیست آلمان عضو انجمن لایب نیتس فعال در فروم مارکسیستی حزب چپ مؤلف کتب بیشمار مارکس و تئوری حقوق بشر پروفسور دکتر هرمان کلنر دفاتر مارکسیستی (3، 1991) برگردان میم حجری منتشر شده در دايره المعارف روشنگري 1 مارکس دشمن حقوق بشر؟ • فشرده ترین مطلبی که مارکس در باره «حقوق بشر» نوشته، عبارت است از «راجع به مسئله یهودی ها» • او حدود یک سال بعد در کتاب «خانواده مقدس» جمعبندی ئی از آن به عمل می آورد. • مارکس 25 ساله، اینجا نسبت به حقوق بشر و حقوق شهروندی رایج در اواخر قرن هجدهم موضع ماهیتا انتقادی دارد. • مراجعه کنید به حقوق اولیه، حقوق بشر و حقوق شهرندی در دایرة المعارف روشنگری • او در این رابطه تنها از «حقوق به اصطلاح بشر» سخن می گوید. • اکنون برخی ها با برداشت شتابزده و کوته بینانه از این نوشته به راه افتاده اند و ادعا می کنند که ایده حقوق بشر برای مارکس ایده ای بیگانه بوده، تازه اگر بزرگواری به خرج دهیم و …

سرگئی میرونویچ کیروف (Sergey Mironovich Kirov) سخنرانی در باشگاه آزاد سازمان حزبی باکو ۲۲ آوریل سال ۱۹۲۴ مترجم: ا. م. شیری ۲۶ مهر- میزان ۱۳۹۳ رفقا! شما می دانید صحبت از زندگی لنین جاودانه – در واقع بمعنی صحبت از حیات و نهضت پرولتاریای روسیه است. تمام زندگی ولادیمیر ایلیچ با سرنوشت جنبش کارگری روسیه پیوند خورده است. درست ۵۴ سال پیش از این در کناره رود بزرگ روسیه انسانی دیده به جهان گشود، که محکوم به تکان دادن جهان بود. در همین زمان نیز طبقه کارگر روسیه، آغازگر انقلاب پیروز جهانی پا به عرصه وجود گذاشت. لنین، رهبر پرولتاریای جهان را خیلی زود شناخت. او از همان ابتدای جوانی با همان ایده زندگی کرد و همه عمر خود را در راه آن صرف نمود. ماریا ایلیچینا خاطره جالبی از آن زمانی دارد که برادر بزرگ لنین تیرباران گردید و این حادثه، لنین را تکان داد. اما نه به آن دلیل که برادر بزرگش بود. او اشتباه فعالتهای حزب «حاکمیت خلق» را، حزبی که برادر معدوم او به آن تعلق داشت، مورد تجزیه و تحلیل …

برایان موریس برگردان حسام حسین زاده منتشر شده در انسانشناسي و فرهنگ   کولاکوفسکی[1]، فیلسوف لهستانی، تاریخ مارکسیسم شناخته شده اش را با این کلمات آغاز می کند: «کارل مارکس فیلسوفی آلمانی بود.» درست است، مارکس در اوایل بیست سالگی در دانشگاه برلین فلسفه خواند، و علاقه وافری به فلسفه آلمان و به ویژه هگل داشت، اما نیاز است تاکید شود که مارکس را نمی توان به سادگی به عنوان متفکری فلسفی شناخت. شاید به عنوان روزنامه نگاری سیاسی، اقتصاددانی متبحر و سوسیالیستی انقلابی بهتر شناخته شود. مارکس حتی در معنایی مهم، انسان شناس بود، چرا که او همیشه متافیزیک های اسکلاستیک[2] را رد می کرد. او در واقع می تواند به عنوان یکی از پدران بنیانگذار انسان شناسی توصیف شود. اما آنچه باید تصدیق کرد این است که مارکس خواننده ای کاملاً حریص بود، بی وقفه از هرچیزی که میخواند یادداشت بر می داشت. بنابراین او نه تنها به خوبی با فلسفه، اقتصاد، تاریخ و علوم طبیعی، بلکه با ادبیات و به خصوص اشعار آشیلوس[3]، شکسپیر[4] و گوته[5]نیز آشنا شد. مارکس در واقع ذهنی …

هگل و مارکس* ژان هیپولیت برگردان: فرشاد نوروزی منتشر شده در فلسفه نو بندتو کروچه فیلسوف ایتالیایی در سال ۱۹۰۷ رساله ای تحت عنوان «در فلسفه هگل چه چیز زنده و چه چیز مرده است» نگاشت. به نظر می رسد زمان آن فرا رسیده است که از تأثیر هگل (که جز فرانسه در سراسر اروپا شایان توجه بوده است) و آنچه ممکن است از میراث وی باقیمانده باشد برآوردی نهایی داشته باشیم. [حتی] تصور رنسانس هگلی برای کروچه ناممکن بود؛ او هرگز نمی توانست این را پیش بینی کند که با پارادوکسی شگفت انگیز، هگل با جریان اگزیستانسیالیستی ای هم بسته خواهد شد که پیشگامان آن منتقدان نظام وی بودند. کیرکگور و مارکس هر دو موضعی مقابل هگلیانیسم اتخاذ کردند. ایدئالیسم مطلق هگل پا فراتر از تاریخ گذاشت، تاریخ را به قضاوت نشست و تمامی فلسفه های پیش از خود را در نظامی به همان اندازه سترگ و عمیق در آمیخت. اما در این نظام فرد اندیشنده و فرد تاریخی ناپدید شدند. آنها لحظات ناپیدایی در تاریخ جاویدانی بودند که تحقق تدریجی مطلق را عینیت …

از کتاب «کمون» تألیف آلبر اولیویه ترجمهٔ منوچهر هزارخانی منتشر شده در کتاب جمعه ۳۴ در بایگانی مطبوعات ایران اوت ۱۸۷۰ فرانسوی‌ها، بی‌خبر از همه جا و همه چیز، در رؤیا به‌سر می‌برند. ارتش مقتدر پروس و ارتش بی‌تحرّک و بی‌سازمان امپراتوری دوم فرانسه درگیر جنگ‌اند. روز ۶ اوت از پورس [پاریس]، قوطی پخش شایعات، خبر می‌رسد که ارتش پروس شکست خورده و ۲۵۰۰۰ اسیر جنگی داده است. شایعه در همه جا می‌پیچد. روزنامهٔ مارسی‌یز آن را در بوق می‌دمد. هر کس مدعی است که متن خبر را خودش دیده است. ادمون دو گنکور در دفتر خاطراتش می‌نویسد: «چه توّهم غریبی!» اما نه.، این توّهم برای فرانسویانی که سه‌چهارم‌شان در خواب و خیال‌اند غریب نیست، عادی است. همان روزی که فرانسوی‌ها خیال می‌کردند فاتح‌اند، شهرهای فروشویلر و فورباخ سقوط می‌کنند و آلزاس تسلیم می‌شود. فردای آن روز شهر گیج و ساکت و بی‌حرکت است. اما از آن عصر دوباره جنب و جوش شروع می‌شود. چون اپوزیسیون پی‌ می‌برد که شکست امپراتوری سکوی پرش بی‌نظیری برای اوست. سرود مارسی‌یز و فریاد «زنده‌باد جمهوری!» در شهر می‌پیچد. …

شروین طاهری و فرشاد نوروزی مجله اطلاعات حکمت و معرفت و مجله فلسفه نو هگل و مواجهه ما با مدرنیته زمانی که سخن از نسبت «ما» با «هگل» به میان می‌آید، می‌توان از مشترکات و تبادلات متافیزیکی میان اندیشه «ما» و ایده‌آلیسم مطلق هگلی سخن گفت. اما اگر بیشتر بر سطح انضمامی-تاریخی بحث تاکید داشته باشیم، می‌توان با در نظر گرفتن هگل به عنوان نماد مدرنیته غربی، نسبت ما با هگل را از رهگذر مواجهه تاریخی ما با مدرنیته مورد واکاوی قرار داد. این مواجهه در چند مقطع و در سطوح مختلف قابل ترسیم و تحلیل است. *** مقدمه پرسش از نسبت میان «ما» و فیلسوفان، ناچار ما را مفروض می‌گیرد. شاید بتوان ادعا کرد که وقتی عباس میرزا اولین بار با «دیگری» مواجه شد، افق تاریخیِ این معنای جدید از «ما» گشوده شد. پیش از آن تنها حسین بهزاد بود که این افق را در نقاشی‌های «بعدنمایانه‌اش» حدس زده بود. اعزام ایرانیان به اروپا برای دریافتن و به چنگ گرفتن «گوهر دیگری»، دانش را به ارمغان آورد. هرچند لفظ دانش را باید با احتیاط تمام …

خرد عمومی در گروندریسه و گامی فراتر از آن تونی اسمیت ترجمه حسن آزاد منتشر شده در نقد اقتصاد سياسي «تحول سرمایه‌ی استوار خود شاخصی‌‌‌ست برای پی‌‌بردن به این که دانش اجتماعی و عمومی، شناخت، تا چه حد به نیروی بلاواسطه و مستقیم تولید تبدیل شده و در نتیجه تا چه حد شرایط روند زندگی اجتماعی، خود، زیر فرمان خرد عمومی قرار گرفته و همگام با آن تغییر یافته است».(1) بسیاری از مارکسیست‌های ایتالیایی از مدت‌ها پیش بر اهمیت بخشی از گروندریسه که عموما تحت عنوان «قطعه‌‌‌ای در باب ماشین» شهرت یافته، و به‌ویژه مفهوم «خرد عمومی» در فراز بالا تأکید می‌‌‌کردند.(2) نوشته‌ی حاضر ترجمه‌‌ی اخیر مقاله‌هایی از سوی پائولو ویرنو، کارلو ورچه‌لونه درباره‌ی خرد عمومی را مورد بررسی قرار می‌دهد. هر دو مقاله تلاش می‌کنند اهمیت نظری و عملی گروندریسه را مورد ارزیابی قرار دهند.(3) ویرنو و ورچه‌لونه در نظریه و تاریخ مارکس در «قطعه‌ای در باب ماشین» بازسازی تاریخی از مراحل اصلی روابط کار سرمایه‌داری در اروپا را خلاصه می‌کند، این بازسازی از دوره‌ای آغاز می‌شود که او در جای دیگر آن را …

پدیده و تضادهای آن بهروز فرهیخته مارکس در کتاب سرمایه می گوید: «ثروت جوامعی که تولید سرمایه داری بر آنها حاکم است، چون «تودۀ عظیمی از کالاها» جلوه می کند؛ کالای منفرد شکل ابتدایی آن ثروت به شمار می رود. بنابراین، کاوش خود را با تحلیل کالا آغاز می کنیم.» *یا در مثالی دیگر، می دانیم که همۀ موجودات زنده از مواد پروتئینی (آلبومینی) تشکیل شده اند.اگر حوزۀ بررسی را کل جهان مادی در نظر بگیریم می بینیم که هستی، طبیعت، جوامع و انعکاس هایشان در تفکر انسان، همچون تودۀ بی پایانی از پدیدهها جلوه گر می شوند. من پدیده ها را به عنوان نمودها در برابر اشیای فی نفسه قرار نمی دهم، بلکه آنها را به عنوان تودۀ کنکرت بی پایان ماده که کل دنیای مادی (هستی، طبیعت، جوامع و انعکاس هایشان در تفکر انسان) از آنها تشکیل شده اند، می دانم. به عبارت دیگر پدیده را معادل شئ به مفهوم فلسفی آن یعنی وحدت امکان و واقعیت یا به طور ساده برابر با «چیز» به معنی وجود کنکرت یا تعیّن یافتۀ فرد در …

اشکال مبارزه طبقه کارگر، وسایل و شیوه های احراز قدرت سیاسی فرهاد-ر متن با فرمات PDF   کارل مارکس – مستخرج از صورتجلسه کنفرانس ۲۱ سپتامبر ۱۸۷۱ – جمعیت بین المللی کارگران   کوتاه شده… ما باید به دولت ها چنین اعلام کنیم : ما می دانیم که شما قدرت مسلحی علیه پرولترها هستید، ما هر کجا که ممکن باشد از راه مسالمت آمیز علیه شما مبارزه خواهیم کرد و وقتی ضرورت پیدا کند، این مبارزه را به کمک اسلحه انجام خواهیم داد. کارل مارکس – از مصاحبه خبرنگار مخصوص روزنامه « شیکاگو تریبون » با کارل مارکس کوتاه شده… این انقلابها توسط اکثریت خلق صورت می گیرد انقلابها نه به نیروی یک حزب، بلکه به نیروی مجموعه یک ملت به تحقق می پیوندند … نیمه اول دسامبر سال ۱۸۷۸ فردریش انگلس – از نامه به آگوست ببل   لندن، ۲۸ اکتبر سال ۱۸۸۲ کوتاه شده… به مقاله دوم ، من توانستم فقط یک نظر سریع بیاندازم ، زیرا دو سه نفر پی در پی مانع کار شدند، در غیر این صورت از چگونگی تصور …

موضوع و متد ف. انگلس آرش پيشاهنگ منتشر شده در نشر بیدار بحثهايي در باره ي روش و ساختار كاپيتال اقتصاد سياسي به معناي وسيع كلمه، علم به قوانيني است كه بر مبادله و معيشت زندگي مادي در جامعه ي انساني حاكم است. توليد و مبادله در عملكرد مختلف اند. توليد ميتواند بدون مبادله انجام پذيرد ولي مبادله چون از زيادي امر تنها مبادله ي محصولات است بدون توليد انجام پذير نيست. هريك ازاين دو عملكرد اجتماعي تحت نفوذ تأثيرات عمدتا خارجي ويژهاي قرار دارند و از اينرو عمدتا قوانين خاص ويژهي خود را دارا ميباشند. ولي از سوي ديگر ايندو همواره لازم و ملزوم يكديگرند و آنچنان اثري بر روي هم مي نهند كه آنها را ميتوان به منزلهي عرض و طول مختصات منحني اقتصادي به شمار آورد. شرايطي كه انسانها درآن توليد و مبادله ميكنند از كشور به كشور و در هر كشور باز از هر نسل تا نسل ديگر عوض ميشود. از اين رو اقتصاد سياسي نميتواند در همه كشورها و در همه دورانهاي تاريخي يكسان باشد. از تير و كمان، چاقوي …

ح.آزاد در اوایل دهه ی هشتاد هم زمان با افت جنبش کارگری، سایر جنبش های اجتماعی مثل جنبش زنان، جنبش محیط زیست، جنبش صلح و غیره رو به اعتلاء و گسترش گذاشتند، و در نتیجه بسیاری از روشنفکران به این نظر گرویدند که جنبش کارگری در حال افول، و زمانه ی «جنبش های نوین اجتماعی» فرا رسیده است. وداع آندره گُرز با پرولتاریا و پیشنهاد جین کوهن برای کنار گذاشتن این دگم که پرولتاریا تنها فاعل انقلاب سوسیالیستی است فقط نمونه ی کوچکی از یک تردید بزرگ به شمار می رود که طی سه دهه ی اخیر بر فضای فکری چپ انقلابی سایه انداخته است. و این دغدغه ای است که لبووتیز را در «فراسوی سرمایه» به تلاش واداشته تا پاسخی برای آن جستجو کند. به نظر پاره ای از منتقدان، بخشی از مساله به نظر مارکس درباره ی پرولتاریا مربوط می شود(1). آندره گُرز منشاء «اسطوره ی پرولتاریا را بیش تر موضع فلسفی مارکس جوان می داند تا واقعیات تاریخی (2). کورنلیوس کاستوریادس معتقد است که مارکس در کتاب سرمایه فقط سویه ی سرمایه …

تروتسکی « مظلوم »!    ( قهرمان رمان های بورژوآ – پلیسی ایزاک دویچر )   قسمت اول در اینجا قسمت دوم در اینجا یاد آوری دیباچه   نقش ایزاک دویچر، یکی از مریدان لهستانی تروتسکی، در اشاعه نوعی کمونیسم ستیزی « علمی »! قابل انکار نیست. اگر اشتباه نکنم، بسیاری از نقل قول های جاری در باره روابط محرمانه، توافقات در گوشی میان لنین و تروتسکی: برای ایجاد یک بلوک در قبال کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی، برای احیای دسته بندی و فراکسیون بازی در حزب، برای کنار گذاشتن استالین، دبیر کل منتخب کمیته مرکزی… بیشتر اصطلاحات پلیسی متداول در جهان سرمایه داری: استالینیسم و توتالیتاریسم و دیکتاتوری بر پرولتاریا و… اینها همه ساخته و پرداخته همین نویسنده مکار و طلبکار و خیالپرداز است.    گویا این عضو اخراجی حزب کمونیست لهستان، اولین و یا یکی از اولین کسانی بود که تزهای مالیخولیائی تروتسکی ورشکسته در باره: انحراف استالین بسمت نوعی خودکامگی فردی، تغییر ماهیت حزب کمونیست ( بلشویک ) و دولت کارگری در اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی… را در میان …