پرويز صداقت منتشر شده در تارنماي نقد اقتصاد سياسي موضوع بحث حاضر بررسی تأثیر برنامه‌های توسعه‌ی بعد از انقلاب در وضعیت طبقه‌ی کارگر و دستمزدبگیران و نیز پی‌آمدهای آن در نقشی است که این طبقه به‌عنوان سوژه‌ی تغییر اجتماعی می‌توانسته ایفا کند.* چنان‌که می‌دانیم، در نخستین دهه‌ی بعد از انقلاب، بحران استقرار دولت پساانقلابی، تمامی برنامه‌های توسعه‌ی اقتصادی را متأثر از خود ساخت و با قرار دادن جامعه در شرایط «درون‌تابی ساختاری» (بهداد و نعمانی، 1387)، روند انباشت سرمایه را به‌کلی مختل کرد. به همین دلیل، ما دوره‌ی بعد از 1368، یعنی دوره‌ای را مورد بررسی قرار می‌دهیم که طی آن دولت‌های وقت در پی یک دهه بحران و جنگی هشت ساله، روشن کردن موتور انباشت سرمایه و رشد اقتصادی را در دستور کار قرار دادند. در سال 1368 نخستین برنامه پنج‌ساله‌ی توسعه‌ی اقتصادی ـ اجتماعی جمهوری اسلامی ایران به تصویب رسید. رسالت اصلی این برنامه تحریک انباشت سرمایه به منظور جبران عقب‌ماندگی‌های ناشی از بحران اقتصادی ـ اجتماعی بود. اما محورهای عام سیاست‌گذاری اقتصادی طی سه دهه‌ گذشته، خواه در برنامه‌های اقتصادی و خواه …

والنتین کاتاسانوف (Valentin Katasonov) پروفسور، دکتر علوم اقتصاد، مدیر مرکز پژوهشهای اقتصادی روسیه بنام «سرگئی فیودورویچ شاراپوف» بانک آسیائی سرمایه گذاریهای زیرساختی– مولود فکر پکن است. معاهده تأسیس بانک آسیائی سرمایه گذاریهای زیرساختی را بنگلادش، برونئی، کامبوج، هند، قزاقستان، کویت، لائوس، مغولستان، میانمار، نپال، عمان، پاکستان، فیلیپین، قطر، سنگاپور، سریلانکا، تایلند، ازبکستان و ویتنام در ماه اکتبر سال ۲٠۱۴ امضاء کردند. سرمایه اولیه (اساسنامه ای) بانک ۱٠٠ میلیارد دلار تعیین شده است. در ماه مارس سال ۲٠۱۵ این پروژه بلحاظ کیفی به سطح تازه ای رسید. ابتدا انگلستان، پس از آن آلمان، فرانسه، ایتالیا و بدنبال آنها سویس، کره جنوبی، استرالیا و چند کشور دیگر قصد خود را برای پیوستن به این بانک اعلام نمودند. روسیه نیز برای مشارکت در بانک درخواست داده است. ۳۱ مارس در آخرین روز پذیرش تقاضاها، تایوان نیز برای عضویت در بانک تقاضا فرستاد. مجموع درخواستها تا اول آوریل به ۴۷ فقره رسید. از میان کشورهای بزرگ فقط آمریکا و ژاپن در خارج از پروژه مانده اند. دفتر مرکزی این بانک در پکن مستقر خواهد شد. سهمیه سرمایه و رأی …

از دهه هاى ۱٤٤۱ تا ۱٩٥۰ تجارت برده و نژادپرستى بعنوان خاستگاه سرمايه دارى نويسنده: ماريو سوزا مترجم: پيام پرتوى  تولد نظام صنعتى از دل تجارت برده نابودى ساختار جامعه آفريقا توسط تجارت برده در اواسط دهه ۱٦۰۰ مستعمرات اروپايى در قاره–ى جديدا کشف شده ى آمريکا توسعه اى جديد و بسيار گسترده را تجربه نمودند. شمار زيادى از برده گان آفريقايى بمنظور کار در معادن طلا و نقره و مزارع شکر٬ تنباکو و پنبه٬ غيرو و غيرو٬ به آنجا آورده شدند. بدليل بهره بردارى وحشيانه از توان کارى برده گان٬ با مرگ و مير شمار فراوانى از آنان بعنوان نتيجه٬ بصورتى مداوم به وجود برده گان جدىد نياز بود. براى مٽال شمار قربانيان در مستعمره هلندى٬ سورينام٬ در کارائيب٬ چنان عظيم بود که تمام جمعيت سالم برده٬ حدود ٥۰۰۰۰ نفر٬ هر ٢۰ سال يکبار٬ کاملا نابود شده بودند! همراه با افزايش تقاضا براى دريافت برده در آمريکا٬ شکار انسان توسط تاجران برده در قاره آفريقا نيز افزايش يافت. تاجران اروپايى برده گان را به سه روش مختلف: دزدى دريايى٬ پيمانهاى جنگى و همکاريهاى مسالمت …

  ما امضاءکنندگان، حکومت های اروپا، کمیسیون اروپا، بانک مرکزی اروپا و صندوق بین المللی پول را فرا می خوانیم، به تصمیم مردم یونان مبنی بر انتخاب مسیری نو احترام بگذارند و با حسن نیت در مذاکرات با حکومت جدید یونان جهت حل معضل بدهی های این کشور، شرکت کنند. حکومت یونان به حق بر راهکارهای جدید اصرار می ورزد، چرا که برنامه های تا کنون شکست خورده اند. این برنامه ها منجر به بهبود اقتصادی و ثبات مالی نشدند. آنها جامعه یونان را تحت فشار قرار داده و نهاد های آنرا تضعیف کردند. این نحوه عمل نا مناسب است و دارای هیچ پیشرفتی نبوده که ارزش حفظ کردن داشته باشد. ما عاجلانه از شرکای یونان تقاضا داریم، این واقعیت را بپذیرند. چرا که بدون آن این حکومت جدید هرگز انتخاب نمی شد. یونان به کمک انساندوستانه فوری نیاز دارد، حداقل دستمزد بالاتر، اشتغال بیشتر، سرمایه گذاری و اقدامات لازم جهت تجدید فراوری و بهبود خدمات اساسی مانند آموزش و پرورش و بهداشت. این کشور به یک نظام مالیاتی کاراتر و پیشرفته تر نیاز دارد، …

احمد سيف منتشر شده در نقد اقتصاد سياسي قبل از هرچیز باید بگویم که منبع بخش عمده‌ای از داده‌های آماری که دراین نوشته مورد استفاده قرارگرفته است کتاب «سیاره‌ی پونزی» است که میچ فیرشتاین نوشته و در 2012 برای اولین بار چاپ شده است. منابع دیگر را به جای خویش به دست خواهم داد. برای این که بتوانیم وضعیت کنونی اقتصاد امریکا و شماری دیگر از اقتصادهای سرمایه‌داری را بهتر درک کنیم باید ابتدا به ساکن مختصری درباره طرح پونزی بگویم. این طرح که نامش را از یک امریکاییِ ایتالیایی‌تبار به میراث برده است طرحی است که ممکن است دیر و زود داشته باشد ولی سوخت و سوز ندارد. یعنی سرانجام فرومی‌پاشد. چارلز پونزی، در نوامبر 1903 درحالی که فقط 2.5 دلار پول نقد داشت به بوستون رسید. ابتدا در یک رستوران کار می‌کرد و از ظرف‌شویی به گارسونی رسید ولی چون سر یک مشتری کلاه گذاشت اخراج شد. بعد کارمند بانک شد ولی بانک ورشکست شد و بعد هم به خاطر تقلب در صدور یک چک به زندان رفت. سپس مدتی درتجارت انسان ـ …

گار آلپروویتز – کین بات برگردان : مهران میراسد منتشر شده در نگرش مقدمه مترجم هر نظام اقتصادی سیاسی مبتنی بر بهره کشی انسان از انسان، تضادهای خود را دارد و در دل خود نیرویی را می پروراند که در یک نبرد جانکاه در نهایت به مرورجای خود را به آن می دهد. نظام سرمایه داری موجود وحشیانه ترین سیستم استثمار انسان و تخریب طبیعت را در اختیار دارد و با استفاده از انواع ابزارهای تحمیل و تحمیق توانسته است قرنها غارتگری خود را ادامه داده و توجیه نماید. همه ی ما در شگفتیم که چه شد که سوسیالیسم موجود در قرن گذشته نهایتا کارش به شکست انجامید، جواب خیلی ساده است. مطلب پیش رو درواقع راه حلی را پیش روی ما میگذارد که در تجربه ی پیشین به کار گرفته نشده بود. مالکیت همگانی باید از ریشه و در میان مردم و در دل محلات و آمیخته با نیازهای روزمره وضروری وخیلی ساده ایجاد شود، توسعه پیدا کند و همگانی و نهایتا سراسری شود. آنچه در ادامه می خوانید تجربه مردم آمریکا است که …

احمد سیف .استاد دانشگاه استافوردشر انتشار کتاب حجیم توماس پیکتی، «سرمایه در قرن بیست‌ویکم»، یکی ازاتفاقات نادر یک سال گذشته بود. برخلاف انتظار و بدون هیچ‌گونه سابقه‌ای، این کتاب برای چندین هفته متوالی، پرفروش‌ترین کتاب در مجموعه عظیم کتاب‌های آمازون بود؛ چیزی که قبل از آن سابقه نداشت و بعید است که پس از این هم کتابی از این دست جزو پرفروشترین‌ها باشد. این کتاب حجیم در چهار قسمت ارایه شده است. بخش اول چارچوب نظری را به دست می‌دهد، در دو بخش بعدی شواهد آماری گسترده‌ای ارایه می‌شود و سرانجام آخرین بخش، چارچوب سیاست‌پردازی را مطرح می‌کند. علت توفیق خارق‌العاده این کتاب در چیست؟ چرا با اینکه کتاب پرحجمی است و خواندنش هم ساده و آسان نیست ولی برای هفته‌ها پرفروش‌ترین کتاب آمازون بود. اولین نکته این است که اگرچه شواهد آماری کتاب بسیارگسترده است ولی موضوع آن جدید و تازه نیست. رشد نابرابری درآمد و ثروت به‌دفعات از سوی پژوهشگران مستند شده است ولی در آن دفعات نه عموم و نه دنیای آکادمیک به این بررسی‌ها چنین اقبالی نشان نداده‌اند. درسال‌های اخیر اولین‌بار …

  روز پنج شنبه (۲ بهمن)، سمینار «مباحثی در مورد انباشت سرمایه» در موسسه پژوهشی پرسش برگزار شد. از جمله سخنرانان این مراسم «پرویز صدافت»، پژوهشگر اقتصادی و مترجم بود که در مورد شکل گیری سرمایه مالی (موهومی) در اقتصاد و بحران‌هایی که در پی دارد به ایراد سخنرانی پرداخت. وی گفت: «بحث را ابتدا با یک مثال واقعی آغاز می‌کنم. حدود ده سال پیش در همین روز‌ها در یکی از شهرستان‌های ایران چند شخص که دارای شهرت مالی بودند شرکتی از نوع سهامی خاص ثبت کردند و سپس با اقدامات تبلیغی، بخشی از سهام خود را با قیمت‌های بسیار بالا‌تر از ارزش ذاتی به عموم واگذار و بدین ترتیب سود هنگفتی بردند. مدتی بعد سهام‌داران اولیه یا هیئت مؤسس، با هماهنگی یکدیگر دفاتری برای خرید و فروش و بازاریابی سهم تأسیس کردند و درعمل بازار ثانویه‏ای برای مبادلات سهام‌شان ایجاد کردند. قیمت روزانهٔ سهام را که دایماً روندی صعودی داشت مؤسسان تعیین و به دفا‌تر ابلاغ می‌کردند. رشد مداوم قیمت سهم و تبلیغات گسترده در سطح صداوسیما و رسانه‌ها تا مدتی طولانی باعث شد …

منبع: عصر ما ٩ ژانویه ٢٠١۵ تارنگاشت عدالت   مصاحبه با گیورگوس مارینوس، عضو دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست یونان پرسش: تحولات در یونان سبب شد که روز ۲۵ ژانویه انتخابات مجلس انجام گیرد. آیا حزب کمونیست یونان خواهد توانست بر قطب‌بندی محرز بر سر «موافق» و یا «مخالف» اتحادیه اروپايی فايق آید؟ پاسخ: قطب‌بندی به این صورت نخواهد بود، زیرا هر دو جناح که برای تشکیل دولت آینده مبارزه می‌کنند (نه‌آ دمکراتیا ND و سیریسا) هر دو موافق اتحادیه اروپايی هستند. ريیس حزب سیریسا، «آلکسیس سیرپاس» با قاطعیت اعلام کرد: «ما وابسته به غرب، به اتحادیه اروپايی و ناتو هستیم و در آن جای خللی نیست.» در نتیجه دو قطبی شدن جامعه نتیجه ترس از فاجعه‌ای خواهد بود که حزب «دمکراسی نو» به آن دامن می‌زند که گویا اگر سیاست ضدخلقی کنونی به کنار گذاشته شود و همین‌طور سوءاستفاده از خشم خلق توسط «سیریسا»، که رؤیای مدیریت سیستم سرمایه‌داری را در بین مردم پدید می‌آورد. و در اینجا باید گفت که سیریسا هیچ نوع کمکی به رشد مبارزات کارگری نمی‌کند. با مبارزه‌ای چشم‌گیر …

نگاهی به بودجه سال 94 فریده ثابتی روحانی دومین بودجه ی دولت خود را در ماه آذر با تاکید بر این مساله که در سال گذشته اولویت بر کاهش تورم و برگرداندن ثبات اقتصادی بود به مجلس ارائه کرد و بر رسیدن تورم در سال جدید به 20% و سهم صادرات غیرنفتی در بودجه از 40% سال قبل به بیش از 50% تاکید کرد. اما باید گفت که بخش اعظم صادرات غیر نفتی را نیز محصولات زیر مجموعه نفتی تولیدی در پتروشیمی و محصولات گازی تشکیل می دهد. این بودجه تا کنون بحث های داخلی زیادی را برانگیخته است. با نگاه به منابع درآمد و چگونگی توزیع آن به خوبی می شود دید که بورژوازی با چه تمهیداتی و چگونه با کمک خدم و حشم سرمایه اعم از متخصصان، اقتصاددانان، برنامه ریزان تا وکلا و وزرا برای انداختن بار گردش چرخ تولید برای بازتولید سرمایه به نحو احسن بر شانه های توده های کارگر و زحمتکش تمام هم و غم خود را به کار می گیرند. چگونه آن را برنامه ریزی می کنند وچگونه آن …

چینی های گرامی، شما به دولت بیشتر و بازار کمتر نیاز دارید! موفقیت اقتصادی در چین نباید تنها به نیروهای بازار واگذار شود از ژوزف استیگلیتز برگردان از آرش برومند منتشر شده در تارنمای نگرش توضیح مترجم وضعیت چین و مسیر تحولات آینده آن، یکی از مشغولیت های فکری اقتصاددانانی است که با مسئولیت اجتماعی به جامعه و جهان می نگرند. تصادفی نیست که اقتصاددانان چپ گرایی مانند سمیر امین و یا اقتصاددان برجسته ای مانند ژوزف استیگلیتز که چندی است به صف منتقدان ایدئولوژی نولیبرالی پیوسته، به تحلیل وضعیت چین می پردازند. علت را در آن باد جستجو کرد که تغییرات در اقتصاد ملی غول پیکر چین تاثیر مستقیم بر وضعیت اقتصادی جهان دارد. به همان اندازه که چرخش تمام عیار چین بسوی راه حل ها نولیبرالی می تواند وضعیت جهانی را فاجعه بارتر کند، چرخش این کشور بسوی راه حل های متعادل تر و معقولانه تر –حتی در چارچوب نظام سرمایه داری- می تواند از وخامت اوضاع بکاهد. مقاله حاضر تحلیل استیگلیتز از وضعیت چین با توجه به تجربه های بحران های ویرانگر …

سال 2015 کشتی هایی خواهند آمد از هوهنبورگ- فارل برگردان از آرش برومند منتشر شده در تارنمای نگرش   « «حاکمیت جهانی انحصارات» که در گذشته در بسیاری فیلم ها و رمان ها، بخشاً بصورت واقع گرایانه و بخشاً بصورت مبالغه آمیز، مطرح شده بود، بوسیله تفتا به واقعیت بدل خواهد شد… به این ترتیب حکومت های انتخاب شده، بی قدرت شده، دمکراسی ریشه کن خواهد شد و از شهروندان سلب صلاحیت خواهد شد. آن «نظم نوین جهانی» که در گذشته بارها از آن سخن می رفت، سرانجام از راه تفتا بصورت قطع و یقین برپا خواهد شد. »  توضیح مترجم سال 2015، سال سرنوشت سازی برای مردم اروپا و آمریکای شمالی خواهد بود. در این سال در مورد قرارداد بازرگانی آزاد میان کشورهای دو سوی اقیانوس اطلس (تفتا) تصمیم گیری خواهد شد. غفلت مردم این منطقه ها ضربه شکننده ای به حقوق دمکراتیک شان، که حاصل سده ها مبارزه است، وارد خواهد آورد. در حال حاضر در کشورهای اروپایی و آمریکای شمالی، شاهد یک صف بندی میان جنبش شهروندی و نیروهای سیاسی مترقی از …

تارنگاشت عدالت دنیای جوان دو مارکسیست آلمانی فرضیه‌های آقای توماس پیکتی را به نقد کشیده‌اند برخی کتاب‌ها وضعیت موجود را به طوری مورد حمله قرار می‌دهند، که به فروریختن وضعیت موجود و پیدایش وضعیتی نو می‌انجامد. برخی از روشنفکران کتاب اقتصاددان فرانسوی «توماس پیکتی» را از این نوع می‌دانند. این کتاب ٨٠٠ صفحه‌ای اکنون به زبان آلمانی ترجمه شد و انتشار یافت و از اوائل سال ٢٠١۴ به بحث و گفتگو در مورد آن دامن زد. با این که فرضیه اصلی این کتاب زیاد نو و غیرمعمولی نیست، با این حال  واکنش بسیار شدیدی را به دنبال داشت. پیکتی رابطه ثروت و درآمد در قرون گذشته را مورد بررسی قرار داده و نشان می‌دهد که از دهه ١٩٧٠ در کشورهای سابق صنعتی درآمدها برخلاف ثروت‌ها بسیار کند رشد‌یافته است و ثروت‌های موجود به نوبه خود امروز ناعادلانه‌تر از ١٠٠ سال پیش تقسیم و توزیع شده است. کوتاه بگوئیم، پیکتی این که بی‌عدالتی رشد می‌کند، که بکرات به اثبات رسیده (هرچند نه با این ابعاد)  و حتا نئولیبرال‌های افراطی نیز قادر به نفی آن نیستند را …

» علم فرضی اقتصاد که در دانشگاه های غربی و به ویژه در ایالات متحد درس داده می شود، استوار بر یک فرض است: «انسان اقتصادی» (Homo oeconomicus) موجودی بشری است که بیگانه با تحول در تاریخ است و امروز با آن چه که در پنج هزار سال پیش بود، یکی است و همه جا در روی سیاره همان بوده است و خواهد بود و در همه عصرها به این یا آن ملت یا مردم خاص، به این یا آن طبقه اجتماعی که ملت از آن تشکیل شده، تعلق ندارد. بنابر این، بی توجه به این که او کارفرما، مالک یک کارخانه یا یک بانک، کارگر یا دهقان خرده پا باشد، باز همان «انسان اقتصادی» مطرح می شود…. این علم اقتصاد فقط یک شبه علم، مثل علم زبان های ویژه، یا علم زبان های فرشتگان است. این علم برای پاسخ دادن به مارکس و نفی کردن او ساخته شده است… «اقتصاد آمریکا گریزان از واقعیت است».» یوآن چین و بانک Hsbc از سمیر امین برگردان : م . ت برومند منتشر شده در نگرش چین …

نويسنده: غلامحسين دواني * نومانکلاتور واژه اي روسي به معني «فهرست افراد خاص» يا طبقه جديد که ميلوان جيلاس، تئوريسين برجسته مارکسيست در کتاب معروفش به نام «طبقه جديد» و سپس ميکاييل و سلنسکي کتاب «نومانکلاتور» را درباره همين افراد منتشر کرد. براساس مصوبات کنگره نهم حزب کمونيست (1920) مقرر شده بود کميته هايي حزبي براي افزايش اقتدار و به کارگماري افراد خودي همه ساله فهرست هايي را شامل افراد واجد شرايط پست هاي مديريتي و نظامي تهيه و به رهبران ارايه دهند که اين فهرست همان «نومانکلاتورها» بودند. نومانکلاتورها به معني افرادي سازمان يافته در دارودسته هاي متفاوت با يک ويژگي خاص که همانا قبضه قدرت اقتدارگرايانه با مالکيت انحصاري نه تنها بر حوزه صنعت و خدمات بلکه بر تمامي مواهب و منابع طبيعي و غيرطبيعي است. اينان که همگي از کادرهاي بالاو رهبران حزب و مديران بنگاه هاي اقتصادي بودند به ويژه از سال هاي 1930 از دستمزدهاي بالا، استراحتگاه هاي ييلاقي (داچاد)، امتيازات غيرنقدي (جنسي)، خريد از فروشگاه هاي ويژه و خدمات درماني خاص برخوردار شدند. درواقع جانشينان همين ها بودند که …

اشپیگل آنلاین: هنریک مولر برگردان: ظفردخت خواجه پور وحشت از امواج درماندگی و ورشکستگی دولت ها: بالا رفتن ارزش دلار اقتصاد جهان را تهدید می كند از دلار خیلی کارها بر می آید: تغییرات قیمت بورس در مسکو(ارشیو) بالا رفتن ارزش دلار خطری برزگ برای بقیه ی جهان است. اگر ارزش دلار به همین شکل بالا رود، تلاطم ارزی، امواج درماندگی و ورشکستگی دولت ها، تهدید می کنند. نیز آلمان با مشکلاتی عظیم روبرو می شود. گفتنِ حقیقت تلخ است. یکبار جان کانِلی وزیر دارائی آمریکا در زمان ریا ست جمهوری ریچارد نیکسون به بقیه ی کشورهای غربی گفت: «دلار ارز ما است، ولی مسئله ی شما» به بیان دیگر، ایالات متحده آمریکا با ارز خود یکه تازی می کند وبقیه ی جهان باید به ساز او برقصند. این گفته بیش از چهار دهه قدمت دارد ولی هنوز هم صادق است. تا به امروز دلار ارز غالب بین المللی بوده است؛ و تا به امروز هم صرفـا آمریکائی ها آن را به سادگی مدیریت کرده اند. در سال هایِ گذشته «فِد» (فدرال رزرو سیستم) همان …

  اشپیگل آنلاین ترجمه رضا نافعی منتشر شده در آينده ما حوزه اروپا را همان سرنوشتی تهدید می کند که ژاپن، ابرقدرت اقتصادی، به آن گرفتار آمد. چه بسا حتی سخت تر از آن . گرچه هشدار ها سخت هستند، اما ابعاد واقعی مسئله را کوچک تر از آنچه هست نشان می دهند. هفته گذشته، «یاکوب لِو» وزیر اقتصاد آمریکا و «ژزف استیگلیتس» برنده جایزه نوبل، هشدار دادند که حوزه اروپا با خطری روبروست که ژاپن به آن گرفتار آمد». دهه از دست رفته». بنظر هلوت پُش، رئیس بیمه کنتیننتال نیز اگر وضع به همین صورت پیش برود، با «وضعیتی شبیه به ژاپن » روبرو خواهیم شد. تردیدی نیست سناریوی ژاپن نزدیک می شود. کافیست نگاهی به ژاپن بیفکنیم تا بدانیم اگر اروپا خود را از این بحران مستمر رها نسازد به چه روزی خواهد افتاد. مدت هاست که دیگر صحبت بر سر یک دهه بی رونق نیست: کشوری که روزی قدرت اقتصادی آسیائی بشمار می رفت یک ربع قرن است که زمینگیر شده است. بیماری که از سوئی با تورم و از سوی دیگر …

منبع: Russeurope16 دسامبر 2014نویسنده: ژاک سابیر تارنگاشت عدالت دیروز، دوشنبه، روبل زیر حمله سختی قرار گرفت و با یک کاهش جدید، چشمگیر در ارزش مواجه شد. در واکنش، بانک مرکزی روسیه نرخ بهره پایه خود را از 10.5 درصد به 17 درصد در سال افزایش داد. این واکنش، که منطق آن قابل درک است، خطر ناکافی بودن را دربر دارد. با توجه به ماهیت حملات سوداگرانه به روبل، فقط اقدامات کنترل سرمایه قادر خواهند بود آرامش را به بازارهای مبادله ارز بازگردانند. آشکارا یک حرکت سوداگرانهروشن است که روبل هدف حملات سوداگرانه قرار گرفته است. علل ساختاری کاهش ارزش آن معلوم می باشند:● کاهش قیمت نفت.● بدهی های دلاری شرکتهای روسی و نیاز این شرکتها به بازپرداخت 120 میلیارد طی نیمه دوم سال 2014.● افزایش نایابی دلار در بازار روسیه به علت تحریمهای مالی تحمیل شده توسط ایالات متحده و اجرا شده توسط چندین بانک اروپایی.● موقتاً، افزایش تقاضا برای دلار برای پرداخت واردات کالاهای تجملی بمناسبت جشنهای کریسمس. اما ما میدانیم که در آغاز 2015 فشارها بسوی پایین کاهش خواهند یافت، یا حتا بالعکس …

حسام سلامت .پروبلماتیکااینروزها در بحث‌های سیاسی و اقتصادی کمتر پیش می‌آید که پای کلمه‌ی «نولیبرالیسم» دیر یا زود به میان نیاید. فراوانی سخن از آن و ارجاع بدان چنان است که می‌شود گفت اغلب وقت‌ها گل سر سبد بحث‌هاست. با اینهمه کمتر پیش می‌آید که درباره‌ی ماهیتش بحثی روشنگر دربگیرد. توگویی همه به نوعی می‌دانند دارند از چه حرف می‌زنند. اما به واقع سئوال ساده این است که نولیبرالیسم چیست؟ برای بحث از چیستی نولیبرالیسم شاید بد نباشد از ریشه‌های نظری آن شروع کنیم، از اینکه اساساً تبار تفکر نولیبرال به کجا می‌رسد؟ از تاریخ عملی نولیبرالیسم کم‌وبیش، اینجا و آنجا، بحث شده است – که مهمترین‌اش احتمالاً هنوز هم کتاب «تاریخ مختصر نولیبرالیسم» دیوید هاروی است – اما تاریخ نظری نولیبرالیسم اغلب نادیده مانده است. به همین دلیل بیراه نیست اگر بپرسیم آن سنت نظری‌ای که رئوس و مؤلفه‌هایش از اواخر دهه‌ی هفتاد قرن بیستم به گفتمان هژمونیک دولت‌های اروپای غربی و آمریکای شمالی و نهادهای اقتصادی بزرگ و مؤسسات مالی جهانی بدل شد، چه بود و از کجا آمد؟ پاسخ روشن است: اهمّ …

خسرو صادقي بروجني «بنزین در ایران ارزان تر از کشورهای منظقه و جهان است و بنابراین ما باید قیمت بنزین را در ایران به قیمت جهانی آن برسانیم»، این اساس استدلال کسانی است که معتقدند بنزین در ایران ارزان است. در این مورد و اینکه قیمت بنزین در ایران ارزان است یا گران، لازم است به دو گزارش متفاوت در این زمینه رجوع کرد. هر دوی این گزارش‌ها در روزنامه‌های رسمی ایران منتشر شده است و به یاری اینفوگرافی و آمار قیمت بنزین در کشورهای مختلف به نتایج کاملاً متفاوتی رسیده‌اند. پیش از شروع سال ۹۳ و در آستانه اعلام قیمت‌های جدید بنزین، روزنامه «آرمان» در گزارش با عنوان «بنزین در ایران گران است» به بررسی و مقایسه قیمت بنزین در ایران و کشورهای جهان پرداخت. نویسنده این گزارش بر خلاف ادعای بسیاری از کار‌شناسان و مسئولین اثبات کرده بود قیمت بنزین در ایران گران است و کسانی که ادعای گرانی آن در ایران را دارند روش‌شناسی صحیحی را به کار نمی‌برند. از سوی دیگر روزنامه اقتصادی- مدیریتی «فرصت امروز» که مخاطبان خود را اهالی …

خسرو صادقي بروجني ظرف چند ماه گذشته تعدادی از فعالان کارگری نزدیک به دولت از ابداع روش جدیدی برای تعیین حداقل دستمزد خبر داده‌اند که قرار است جایگزین روش سنتی سه جانبه گرایی و چانه زنی نمایندگان دولت، کارگران و کارفرمایان برای تعیین مزد شود. در این روش وزارت کار قصد دارد با استفاده از کارگروه تخصصی مزد و بهره وری، میزان بهره وری در هر شغل را محاسبه کرده و آن را مبنای تعیین میزان دستمزد کارگران قرار دهد. پیش‌تر و در آستانه تعیین حداقل دستمزد سال ۹۳ نیز، «سید حسن هفده تن» با اشاره به روش تعیین حداقل دستمزد در کشورهای اروپایی و با تاکید بر لزوم حفظ قدرت خرید کارگران، گفته بود با توجه به رکود تورمی و رشد اقتصادی منفی در کشور، ‌ نمی‌توان بر اساس نرخ تورم حداقل دستمزد را تعیین کرد و در این صورت این کار تبعات منفی برای کل اقتصاد خواهد داشت. معاون روابط کار وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی با بیان این مطلب که «آشپزخانه تولید تعطیل است»، بر لزوم رشد مثبت اقتصادی و شاخص …

ارونداتی روی ترجمه‌ فیروزه مهاجر نقد اقتصادسیاسی آن‌‌چه در نوشته‌­ی زیرمی­‌آید شاید از دید برخی به‌­نوعی نقدی بی‌­رحمانه باشد. از سوی دیگر، بنا به‌­سنت حرمت نهادن به­ دشمنان خود، می‌­توان آن را به ­چشم تصدیق ­بصیرت، ظرافت، و عزم راسخ کسانی خواند که زندگی خود را وقف امن نگه‌­داشتن جهان برای سرمایه‌­داری کرده‌­اند. داستان مسحورکننده­‌ی آن­‌ها، که از حافظه‌­ی معاصر پاک شده­ است، در اوایل سده­‌ی بیستم در ایالات متحد شروع ­شد آن‌‌گاه که انسان‌‌دوستی شرکتی، به‌­طور قانونی به‌­صورت بنیادهای موقوفه تجهیز شد، شروع کرد به­‌این‌­که جای فعالیت مبلغان مذهبی را در ایفای نقش جاده صاف­‌کن و گشت حفاظت سیستم سرمایه­‌داری (و بعد امپریالیسم) بگیرد. در میان نخستین بنیادهایی که در ایالات متحد تشکیل شد موقوفه­‌ی کارنگی[2] بود، که در 1911 با سودهای حاصل از کمپانی فولاد کارنگی تشکیل شد، و بنیاد راکفلر،[3] که ج. د. راکفلر، بنیان­‌گذار شرکت استاندارد اویل[4] آن را در 1914 تاسیس کرد. این‌ها تاتاها و آمبانی‌­های[5] زمان خود بودند. برخی بنیادها که بنیاد راکفلر تأمین مالی کلی یا اولیه­‌شان را به­عهده داشت یا حامی­‌شان بود عبارت­اند از سازمان ملل، سیا، …

شیده رخ فروز منتشر شده در خیزش شماره 34 «به چند خانم فروشنده با روابط عمومی بالا نیاز داریم»، «به چند خانم آشنا و مسلط به کار فروشندگی نیار داریم»، «آگهی استخدام فروشنده با اضافه‌ حقوق برای شرایط ویژه فروشگاه» «به چند خانم فروشنده با ظاهری آراسته برای کار در یک فروشگاه معتبر نیازمندیم». وضعیت کار و زندگی هزاران جوان جویای کار و شاغل در فروشگاه های کوچک و بزرگ، تحت عنوان «فروشنده»، زمینۀ استثمار وحشیانه و بهره گیری همه جانبۀ صاحبکاران سودجو را از نیروی کار فروشندگان، با زیر پا نهادن آشکار قوانین نیم بند موجود و عدم کوچکترین حمایت و نظارت از سوی دولت، به راحتی فراهم ساخته است. سکوت توأم با ترس از بیکاری و دربدری برای یافتن کاری جدید، انواع فشارهای فزاینده وارد بر جوانان، با پذیرش شرایط حاکم از سوی فروشندگان، دست کارفرمایان را برای بهره کشی هرچه بیشتر از کار زنده، بازتر می گذارد. زنان و دختران فروشنده در شرایطی به مراتب بدتر از مردان فروشنده قرار دارند. ساعات کار فروشندگان فروشگاه ها در دو نوبت صبح و عصر …

پاتریک کین سارا شرکا برگردان: بابک پاکزاد در سال ۲۰۱۲، هنگامی که دولت اعلام کرد یارانه عرضه سوخت داخلی را منتفی می کند موجی از اعتراضات نیجریه را دربرگرفت. به رغم صدور ۲.۵ میلیون بشکه نفت در روز، نیجریه ظرفیت تصفیه برای پاسخ به تقاضای داخلی را ندارد و ناگزیر از واردات بنزین است. شورش یارانه سوخت تقریبا دو هفته ادامه یافت و نشانی بود از نا آرامی های اجتماعی شعله ور شده در کشور. کن هنشاو ، فعال اجتماعی نیجریه ای می گوید« روز نخست مردم بخاطر ملغی شدن یارانه سوخت به اعتراض پرداختند، اما در روز دهم آنها به فقر، فساد و دزدی از منابع امان اعتراض می کردند» وی ادامه می دهد« مردم فکر می کنند که شورش یارانه سوخت خلق الساعه و خودجوش بود اما آن مشمول ماه ها تدارک، سازماندهی و آموزش مردم راجع به موضوع استفاده از یارانه سوخت بود….شورش پایان یافت اما جنبش درحال تکوین است …ما منتظر بهانه ای دیگر هستیم که مجددا شعله ها را برافروزد». این که چگونه این جنبش در کشوری که بر اساس …

خسرو صادقي بروجني خوراک، پوشاک، مسکن از نیازهای اولیه انسان است. این جمله ای است که در دوران دبستان معلم‌های ما مدام به ما یاد می دادند و در دوره‌های بالاتر و دانشگاه یاد گرفتیم که اندیشمندی به نام مازلو، هرم معروفی دارد که در آن نیازهای اساسی انسان را در قاعده آن قرار داده و معتقد است پس از ارضا و تامین نیازهای اساسی، انسان به فکر تامین نیازهای ثانویه خود اعم از هنر ورزی و تفکر و اندیشه های متعالی می‌افتد. در جوامع امروز، برخورداری از مسکن مناسب جزو حقوق اجتماعی شهروندان محسوب می‌شود. این حق از اوایل قرن بیستم میلادی وارد قوانین کشورهای صنعتی و در سال ۱۹۴۸ وارد اعلامیه جهانی حقوق بشر شد. در دهه‌ی ۱۹۹۰، برخورداری از مسکن مناسب نه تنها به عنوان یک حق عام شهروندی، بلکه به عنوان «حق شهر»، یا حق ساکنان هر شهر برای مدیریت شهری آن، به تدریج به قوانین کشورهای پیشرفته (اروپا) و پیشرو (برزیل) راه یافت. هر چه می‌گذرد، جایگاه قانونی حق برخورداری از مسکن مناسب استحکام بیشتری می‌یابد و سطوح مختلف مدیریت …

ویلیام کارچدی برگردان نوید قیداری منتشر شده در انسان شناسي و فرهنگ بسیاری از بیانات نظریه‌ی اقتصاد ارتدکس مکتب نئوکلاسیک بر انگاره ایستای واقعیّت بنا نهاده شده‌اند که زمان از آن حذف شده است. به همین دلیل علم اقتصاد مارکسیستی با نظریه‌ی اقتصاد ارتدکس سازگار نیست. امّا آیا هر یک از این دو رویکرد متخاصم، به یک اندازه با خود سازگارند؟ صد البته که اقتصاد ارتدکس ادّعا دارد که تعارضات درونی گریبان‌اش را نگرفته‌اند. انسان اقتصادی، نخستین یار غار تمامی دانشجویان اقتصاد، چهره‌ای است که وظیفه دارد این امر را به سمع و بصر همگان برساند. در این بخش نشان خواهم داد که عقلانیت انسان اقتصادی و بنابراین نظریه‌ی اقتصاد ارتدکس، از امتحان منطق صوری سرافکنده بیرون خواهد آمد. از قضا [اقتصاد ارتدکس] بر خلاف نظریه‌ی مارکس، تنها این شیوه‌ی استدلال را می‌شناسد. مطابق نظریّه‌ی مسلّط اقتصادی که نولیبرالیسم فقط یکی از تخم و ترکه‌های آن است، اگر سرمایه‌داری آزاد گذاشته شود تا بدون قیدوبند عمل کند، طبیعتاً به سمت تعادل گرایش پیدا خواهد کرد. این گرایش بر [انگاره‌ی] انسان اقتصادی یا همان موجود عقلانی …

تارنگاشت عدالت منبع: اومانیته (سرمقاله) ٢۷ اوت ٢٠١۴ پس از آن‌که آرنو مونتبورگ وزیر صنعت، بنوآ هامون وزیر آموزش، و اورلی فیلیپتی وزیر فرهنگ علناً مخالفت خود را با سیاست‌های ریاضتی رییس‌جمهور اولاند و نخست‌وزیر او اعلام کردند، مانوئل والس استفای دولت خود را تسلیم کرد و بلافاصله دعوت شد دولت دوم را براساس «خط روشن» تعریف‌شده توسط رییس‌جمهور تشکیل دهد. و این چنین، پس از رسوایی پُرطنین «دولت خط مقدم» گذشته، دولت «خط روشن» می‌آید که صریحاً توسط رییس‌جمهور فراخوانده شد. و هنوز کم‌ترین بارقه‌ای از روشنایی در خط افق تاریک وجود ندارد… سیاست‌های ریاضتی که به نام آن چند وزیر مخالف برکنار شده‌اند تاکنون تأثیرات مخرب خود بر اقتصاد را به اثبات رسانده‌اند. نتیجتاً، شکست آن سیاست‌ها یکبار دیگر چنان محرز است که نخست‌وزیر مانوئل والس نتوانسته است برای پست‌های خالی نامزدهایی را پیدا کند که بتوانند «حمایت جناح چپ» را تضمین نمایند. از حزب سبز هم هیچ‌کس پیوستن به تیم او را نپذیرفت. حتا ژان میشل بیلت رییس حزب رادیکال، که درگذشته اغلب با سوسیالیست‌ها همکاری کرده بود، نهایتاً پیشنهاد را رد …

فساد در شکل‌های مختلف بنياد جوامع را تهديد مي‌كند رشد نابرابری‌های اقتصادی؛ ریشه فساد روزنامه شهروند غلامحسين دواني پژوهشگر اقتصاد گزارش‌های ارایه‌شده اخیر در مورد نابرابری‌های اقتصادی، اجتماعی در جهان نگران‌کننده است؛ به نظر می‌رسد سرمایه‌داری که دیرگاهی آمال پیشرفت و رقابت بوده در فاز نئولیبرالیسم نه‌تنها بنیاد اقتصاد، رقابت و جامعه را مورد تهدید قرار داده بلکه اساسا نقطه عزیمت خود را فروپاشی کشورهای ثروتمند پیرامون در جهت چپاول هرچه بیشتر ثروت ملل قرار داده است. از زمان انتشار کتاب سرمایه کارل مارکس و سپس انتشار کتاب سرمایه «توماس پیکتی» فرانسوی در ‌سال‌جاری موضوع نابرابری‌ اجتماعی هنوز به‌عنوان حادترین مسأله اجتماع در جهان به‌شمار می‌رود. زیرا نابرابری‌های اقتصادی خود موجب فساد، تقلب و همه آسیب‌های اجتماعی است که درحال حاضر تداوم حیات بشریت را مورد تهدید قرار داده است. براساس آخرین تحقیقات جهانی ثروت ملل جهان در سال 2013 رقمی بالغ بر 241 تریلیون دلار شامل (آمریکای‌شمالی- 8/78)، اروپا (76)، آسیای پاسفیک شامل چین و هندوستان (8/73)، آمریکای لاتین (9) و آفریقا (7/2) تریلیون دلار می‌شود که 41‌درصد دارایی‌های جهان در اختیار حدود یک‌درصد …