دسته: ایران، خاورمیانه و آفریقا

به خواندن ««پیامهای»۱۵ خرداد»:معادله پاسخدهی ویا مرحله درگیریهای تازه؟ – جو غانم – احمد مزارعی» ادامه دهید →

به خواندن «آیا مسیر صلح سوریه وترکیه درتنگنا قرارگرفته است؟ – احمد مزارعی» ادامه دهید →

به خواندن «دکتر  مهرنوش ابراهیمی » سلیا » – طیاریزدان پناه لموکی» ادامه دهید →

به خواندن «لوکاشنکو در ایران – دمیتری‌یف – ا. م. شیری» ادامه دهید →

به خواندن «خشم اسرائیل از توافق ایران و عربستان!» ادامه دهید →

سلاح های آمریکایی در دستان انصارالله.

انصارالله اتهامات حمایت مسلحانه ایران از مقاومت یمن را رد کرد.
ترجمه مجله هفته

ادعاهای غرب مبنی بر حمایت ایران از جنبش مقاومت انصارالله در گذشته برای توجیه جنگ به رهبری عربستان سعودی ساخته شده است.
فهمی الیوسفی، معاون وزیر اطلاعات دولت نجات ملی به رهبری انصارالله (NSG) در یمن، ادعاهایی مبنی بر دریافت سلاح های قاچاق از ایران توسط گروه مقاومت را رد کرده است.
این مقام یمنی در مصاحبه ای با رادیو اسپوتنیک در ۳ مارس در پاسخ به این ادعا که نیروی دریایی آمریکا و نیروی دریایی سلطنتی بریتانیا چندین تلاش ایران برای قاچاق سلاح به انصارالله را در ماه‌های اخیر رهگیری کردند گفت:
«ما در تهیه سلاح خودکفایی داریم و به سلاح نیاز نداریم، بلکه به غذا، دارو و شکستن محاصره [سعودی] نیاز داریم که قرار است از طریق این اتهامات ادامه یابد.»
معمر العریانی، وزیر اطلاعات دولت دست نشانده یمن که از سوی عربستان منصوب شده، دیروز به این گزارش های رسانه های انگلیسی اشاره کرد و مدعی شد، این گزارشات دلیلی مبنی بر وابستگی انصارالله به تسلیحات ایرانی است.
العریانی، در توییتر مدعی شد که ایران در حال تشدید ارسال تسلیحات خود به انصارالله است و اینکار «قصد این کشور برای توقف تلاش های بین المللی کاهش تنش و بازگرداندن آتش بس را تایید می کند.»
فهمی الیوسفی، به طور مشخص به ادعاهای العریانی پاسخ داد و آنها را «چرند» خواند و مدعی شد: «این اظهارات نشان دهنده عدم تمایل طرف مقابل به گفت‌وگو و عملی کردن آنچه توافق شده است» میباشد.
فهمی الیوسفی، خاطرنشان کرد: غرب از ادعای ساختگی انگلیس مبنی بر قاچاق تسلیحات ایران برای تشدید مناقشه و ممانعت از ادامه مذاکرات و گفتگو سو استفاده می کند.
وی خاطرنشان کرد: این خود انگلیس بود که تصمیم اخیر برای تمدید تحریم‌ها علیه یمن را اتخاذ کرد و این بدان معناست که انگلیس بازیگر اصلی بازی نظامی‌سازی دریای سرخ با کمک چهارجانبه است که متشکل از آمریکا، عربستان سعودی و امارات متحده عربی نیز هست.
موضوع حمایت نظامی احتمالی ایران از انصارالله حائز اهمیت است زیرا منطق جنگ به رهبری عربستان سعودی در یمن این بوده است که اینها یک گروه نیابتی ایران هستند، و شواهد ادعایی اولیه برای این موضوع این است که ایران سال‌هاست انصارالله را مسلح کرده است.
با این حال، همانطور که گرت پورتر، روزنامه نگار آمریکایی نشان داده است، چندین اتهام از جمله اتهاماتی که به سال ۲۰۰۹ باز می گردد در مورد حمایت نظامی ایران از انصارالله از اساس ساختگی بوده است،
همانطور که پورتر گزارش داد، انصارالله مجبور به تکیه بر حمایت نظامی ایران نبوده است زیرا این گروه از طریق خرید تسلیحات در بازار سیاه یمن، از طریق دادن رشوه و خرید مستقیم از فرماندهان نظامی فاسد یمنی و از طریق اتحاد این گروه با نظامیان یمنی وابسته به رئیس جمهور، علی عبدالله صالح، تسلیحات زیادی به دست آورده است.
از طریق این اتحاد، حوثی‌ها انبارهای بزرگی از تسلیحات که توسط ایالات متحده در هشت سال گذشته به وزارت دفاع یمن ارسال شده بود را بدست آوردند، آمریکا از سال ۲۰۰۶ به بعد حدود ۵۰۰ میلیون دلار تجهیزات نظامی به ارتش یمن تحویل داده بود.

خیز آمریکا برای سرنگونی حاکمیت اسلامی در ایران

ولادیمیر پراخواتیلوف (VLADIMIR PROKHVATILOV)

ا. م. شیری

پورتال اطلاعات نظامی آمریکا «Critical Threats» در ۲۸ فوریه گزارشی منتشر کرد که در آن گفته می‌شود «اعتراضات در ایران در حال رشد و فرارویی به سطحی است که از سپتامبر ۲۰۲۲ مشاهده نشده است».

در هفته‌های اخیر، تحلیل‌گران نظامی آمریکا «گزارشی از انبوده اعتراضات علیه وخامت شرایط اقتصادی در ایران منتشر کرده‌اند. قیمت تمام شدۀ کالاها و خدمات از فوریه ۲۰۲۲ بیش از ۵۳ درصد افزایش یافته و ارزش ریال ایران به شدت کاهش می‌یابد. در ۲۱ فوریه، ریال به ۵۰۰ هزار به ازای یک دلار سقوط کرد».

این گزارش حاوی جزئیات دقیق اعتراضات در همۀ شهرهای ایران است. خاطرنشان می‌شود که اعتراضات اقتصادی باید با جنبش زنان که با هماهنگی ایالات متحده انجام می‌گیرد، ادغام شود. همانطور که پیشتر نیز نوشتیم، معصومه علی‌نژاد، ناراضی سابق ایرانی ادعا می‌کند که رهبری اعتراضات در ایران را بر عهده دارد و زنان نقش اصلی را در آن ایفا می‌کنند.

در این گزارش گفته‌شود: «اعتراضات با انگیزۀ اقتصادی می‌تواند به جنبش مهسا امینی شتاب داده و همانطور که قبلا گمان می‌رفت، آن را گسترش دهد».

دختری بنام مهسا امینی در شهریور ماه سال گذشته در شرایط نامشخصی مُرد. پس از آن که رسانه‌های ایرانی خبر مرگ وی را گزارش کردند، تظاهراتی که از نیویورک آغاز شده بود، اکثر استان‌های ایران، از جمله مراکز مذهبی قم و مشهد و همچنین استان‌های کردستان، خوزستان، بلوچستان و بخشی از استان آذربایجان غربی را در بر گرفت.

معصومه علی‌نژاد با هماهنگی آمریکا در رأس ستون‌های معترضان خارج از کشور قرار گرفت. در شبکه‌های اجتماعی، نام دختر متوفی با هشتگ مهسا امینی، نسخۀ ایرانی «MeToo» «من هم» شد. او که در واقع سخنگوی دولت آمریکاست، در جریات تظاهرات روز ۱۷ فوریه ۲۰۲۳ در روز افتتاح کنفرانس امنیتی در مونیخ با شعارهای «مرگ بر دیکتاتوری»، «آزادی برای زنان»، گفت: «من این جنبش را رهبری می‌کنم. رژیم ایر ان توسط زنان سرنگون خواهد شد. من به آن ایمان دارم».

بلافاصله پس از شروع اعتراضات، هسته‌های خفته گروه‌های ممنوعه در ایران مانند کومله، پژاک و سازمان مجاهدین خلق ایران فعال‌تر شدند.

در ایران برای تضعیف دخالت نیروهای خارجی در دامن زدن به ناآرامی‌ها در کشور، ارگان‌های ذیصلاح اینترنت را خاموش کردند. در مقابل این اقدام، مقامات آمریکا به ارائۀ خدمات ارتباطی به ایران با استفاده از اینترنت ماهواره‌ای استارلینک ایلان ماسک اجازه دادند. از آنجایی که اینترنت ماهواره‌ای به تجهیزات زمینی نیاز دارد و ترمینال‌های استارلینک در ایران نصب شده، تصمیم آمریکا نشان می‌دهد که ماجرای امینی از پیش در خارج برنامه‌ریزی شده بود.

در کنفرانس امنیتی اخیر مونیخ، رضا پهلوی، پسر شاه مخلوع ایران که در آمریکا زندگی می کند، حاضر شد و سخنرانی کرد. فرض بر این است که غرب او را در جایگاه رهبر جدید ایران می‌بیند.

ولیعهد سابق صراحتاً خواستار سرنگونی رژیم شد. او در بخش از سخنرانی خود گفت: «این رژیم رفتنی است و ما باید هر چه سریعتر از آن عبور کنیم. ایران فرصت ایفای نقش مثبت در جهان و منطقه را دارد. اما به شرطی که نیروهای مخالف آن از حمایت سریع کشورهای دوست برای تغییر شیوۀ ادارۀ کشور برخوردار شوند».

برگزارکنندگان کنفرانس مونیخ با امتناع از دعوت مقامات ایرانی به آن، این رویداد را با هیئتی افتتاح کردند که علاوه بر رضا پهلوی و معصومه علی‌نژاد، سناتور آمریکایی رابرت منندز نیز حضور داشت.

در گزارش کمیتۀ امور بین‌الملل روسیه آمده است: «اعتراضات در ایران یک امر غیرعادی نیست. اما همگام‌سازی اعتراضات شدید با فعالیت سازمان‌های اطلاعاتی خارجی خطرناک است».

در عین حال، آمریکایی‌ها تخم مرغ‌های خود را هرگز در یک سبد قرار نمی‌دهند. از میان سیاستمداران ایرانی مخالف دولت، می‌توان از محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس نام برد. او در ۷ بهمن گفت: «مجلس بحران کنونی را چند هفته قبل پیش‌بینی کرد و به [ابراهیم رئیسی رئیس‌جمهور] توصیه‌های سیاسی داد. اما او آن را اجرا نکرد». قالیباف مرتباً هشدار داده است که نظام برای مقابله با نارضایتی مردم باید اصلاح شود و او «با رهبری سپاه پاسداران نیز تعارض دارد».

علاوه بر قالیباف، میرحسین موسوی، نامزد سابق ریاست جمهوری و یکی از حامیان خمینی در گذشته، و همچنین حسن روحانی، رئیس جمهور سابق، که نویسندگان گزارش او را «مخالف پنهان دولت فعلی» می‌نامند، مدافع اصلاحات جمهوری اسلامی هستند.

تلاش‌های دولت‌های خارجی برای تضعیف حاکمیت در ایران ادامه دارد. هدف بی‌ثبات‌سازی کشور عبارت از استقرار یک رژیم وفادار به غرب است تا توافق هسته‌ای را با شرایط دیکته‌شده از سوی واشینگتن از سر گرفته و همکاری‌های فنی-نظامی با روسیه را قطع کند.

پی‌نوشت ا. ش: اقدامات خصمانۀ رژیم نفرت‌انگیز آمریکا بویژه در این اواخر حکایت حلالیت طلبی مرد عرب از شتر در حال احتضار خود را یادآوری می‌کند. شتر تمامی اذیت‌ها و زحماتش را بر صاحبش بخشید جز آنکه یک بار افسارش را به دم خر بسته بود.

این نه نقطۀ قوّت، بلکه نشانۀ ضعف شدید و اضمحلال آمریکا است که در سال‌های اخیر افسار تمامی عوامل اطلاعاتی، تبلیغاتی، جاسوسی، خراب‌کاری، تروریستی و نیابتی خود را به دُم شازده‌ها، مصی‌ها، زلنسکی‌ها، گوایدوها و امثالهم بسته است. از این بابت جای هیچ نگرانی نیست. «ماه نور افشاند و سگ عوعو کند». مسئلۀ بخشش یا عدم بخشش رژیم آمریکا از سوی عوامل نامبرده هم موضوع بحث ما نیست. به خودشان مربوط است.

اما نگرانی از این ناحیه است که عمال نفوذی امپریالیست‌های آنگلوساکسونی و صهیونیزم در ارکان حاکمیت ایران، مقامات رسمی کشور را به جایی برسانند که مجبور شود با اپوزیسیون آمریکایی به مذاکره بنشیند.

مأخوذ از: تارنمای بنیاد فرهنگ راهبردی

۱۲ اسفند-حوت ۱۴۰۱

راست های افراطی در حال تسخیر کشور!

پارلمان اسرائیل به «اصلاحات قضایی» رای داد و مخالفان را تحت کنترل خود قرارداد.
شورای امنیت سازمان ملل شهرک سازی را محکوم کرد

نوشته کنوت ملنتین
یونگه ولت
ترجمه میرفخرایی برای مجله هفته

دولت اسرائیل با «اصلاحات قضایی» خود در روز سه شنبه گام بزرگی به جلو برداشت. پس از ساعت ها بحث در اوایل صبح، اندکی پس از نیمه شب، مجلس قانون مهمی را در اولین قرائت آن تصویب کرد.
پیش از این ده ها هزار نفر در اطراف ساختمان کنست در اورشلیم علیه ارتجاعی ترین حکومت تاریخ اسرائیل تظاهرات کرده بودند.
آنها عمدتا شعار «دموکراسی» را سر می دادند، بسیاری پرچم ملی آبی و سفید را حمل می کردند. به گفته سازمان دهندگان، نزدیک به ۲۵۰ هزار تظاهرکننده تا اواخر روز شنبه در حدود ۴۰ نقطه مختلف در خیابان ها تجمع کرده بودند.

تظاهرات اصلی در تل آویو با ۱۳۵ هزار شرکت کننده، ۲۲ هزار نفر در کفار صبا و ۱۸ هزار نفر در حیفا برگزار شده بود.

رأی گیری اوایل روز سه شنبه با اکثریت قاطع با ۶۳ رأی موافق در مقابل ۴۷ رأی مخالف و بدون رأی ممتنع انجام شد. اما برخی از نمایندگان از رای گیری ممانعت کردند و در مجلس حضور نیافتند.
قانون تصویب شده اساساً شامل دو نکته است.
از یک سو، نقش ائتلاف راست افراطی حاکم در ترکیب و چیدن قضات «دادگاه عالی حفاظت از قوانین اساسی» تقویت خواهد شد.
از دادگاه همچنین تا حد زیادی سلب اختیار خواهد شد: اگر این قانون واقعاً تصویب شود، حق رد کردن قوانین جدیدی را که اکثریت قضات آن را در تضاد با قوانین اساسی ارزیابی میکنند را از دست می‌دهد – در اسرائیل قانون اساسی وجود ندارد بلکه یک چیزی بنام قوانین اساسی وجود دارد.
چیزی که باعث خشم عمومی در کشور شده است این است که این قانون تصویب شده بلافاصله قابل اجرا میشود این بدین معناست که دیوان عالی حق بررسی و لغو این قانون را نخواهد داشت.
پس از سه شنبه پر تلاطم و آشوب که نشان دهنده قطبی شدن جدی جامعه اسرائیل است، مجلس تصمیم به عقب انداختن برگزاری جلسات بعدی گرفته است:
قرائت دوم و سوم این قانون تا پایان اسفندماه برگزار نمی شود. هدف اعلام شده باز کردن درب «گفتگو» بین دولت و مخالفان است که باید به سازش بین آنها منجر شود.
رئیس جمهور اسحاق هرتزوگ، که در اصل از حزب مخالف این قانون حزب کارگر است، اما در اجرای وظایف خود به طرز ناراحت کننده ای آشتی جویانه و سازشکارانه رفتار می کند، برای پیشبرد این گفتگوها انتخاب شده است.
این احتمال وجود دارد که اپوزیسیون ناهمگون، که نتوانست دولت ائتلافی خود را در سال ۲۰۲۲ حتی یکسال در قدرت نگاه دارد، در مسیر «گفتگو» مورد نظر دچار انشعاب و چند دستگی شود.

نظرسنجی های اخیر نشان می دهد که ۶۶ درصد از اسرائیلی ها با «اصلاحات قضایی» برنامه ریزی شده مخالف هستند. اما از آن طرف در مجموع حدود ۷۰ درصد و حتی ۸۳ درصد از رای دهندگان مخالف موافق «گفتگو» هستند.
تقریباً همزمان با مناظره کنست، دوشنبه شب یک تصمیم غیرعادی در شورای امنیت سازمان ملل گرفته شد:

آنها در بیانیه ای «نگرانی و ناامیدی عمیق» خود را از اعلامیه ۱۲ فوریه اسرائیل ابراز کردند که برای گسترش بیشتر شهرک‌های صهیونیستی در کرانه باختری فلسطین اشغالی و متعاقباً با قانونی کردن پست های مرزی دست به تحریک آشکار بزند.
علیرغم نارضایتی آشکارا دولت اسرائیل از این بیانیه، ایالات متحده به طرز شگفت انگیزی با این بیانیه موافقت کرد.

با این حال، تصویب این بیانیه هیچ پیامد عملی برای اسرائیل ندارد. به این ترتیب، واشنگتن توانست مانع ارائه پیشنهادی از سوی امارات متحده عربی شود که در واقع به نمایندگی از طرف تشکیلات خودگردان فلسطینی قرار بود ارائه شود.

موشک جواب حمام خون.

تعداد کشته شدگان در نابلس افزایش یافت. در نتیجه حملات متقابل. اعتصاب عمومی در کرانه باختری

نوشته گریت هوکمن

یونگه ولت

ترجمه مجله هفته

هفته ای نیست که بدون مرگ سپری شود. به گزارش خبرگزاری حکومتی آلمان، وزارت بهداشت در رام الله گزارش کرد، روز چهارشنبه ده نفر در حمله ارتش اسرائیل در نابلس در کرانه باختری کشته شدند. یک نفر دیگر نیز یک روز بعد بر اثر گاز اشک آور جان خود را از دست داد و بیش از ۱۰۰ نفر دیگر نیز مجروح شدند.
بر اساس اطلاعات روزنامه اینترنتی اسرائیل تایمز، ارتش به دنبال یکی از اعضای گروه «لانه شیر» بود که سال گذشته تأسیس شده است.
در جریان این حمله، سربازان یگان ویژه جامام با مقاومت شدیدی مواجه شدند.
مظنون و دو مرد دیگر در خانه ای در شهر قدیمی پنهان شده بودند. یکی از آنها در تلاش برای فرار مورد هدف قرار گرفت و دو نفر دیگر در داخل ساختمان جان باختند.
پایگاه خبری یهودی موندویس که در آمریکا مستقر است، روز چهارشنبه گزارش داد: «در همان زمان، تعداد زیادی از نیروهای اسرائیلی وارد شهر قدیمی و مرکز شهر شدند و در آن منطقه پراکنده شدند سپس بی هدف به سوی فلسطینی‌های ساکن در محل تیراندازی کردند.»
درگیری در سراسر نابلس با پرتاب سنگ توسط جوانان به سمت نیروهای اشغالگر آغاز شد.
حداقل شش موشک پنج‌شنبه شب از نوار غزه به سمت اسرائیل شلیک شد بدون اینکه کسی زخمی شود. بر اساس اطلاعات خبرگزاری فرانسه، گروه جهاد اسلامی مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت.
نیروی هوایی اسرائیل سپس به اهدافی در غزه حمله کرد. به گزارش شبکه خبری فلسطینی قدس الاخباریه، از جمله اهداف آنها یک پست نظامی گردان های قسام در اردوگاه آوارگان آش شاطی بود.
به گزارش خبرگزاری حکومتی آلمان، سخنگوی حماس که کنترل گردان های قسام را در دست دارد، صبح پنجشنبه گفت که گروه های مقاومت در غزه «شمشیر و سپر» مردم فلسطین هستند و صبر آنها به پایان رسیده است.
زندگی عمومی در کرانه باختری روز پنجشنبه به دلیل اعتصاب عمومی به مناسبت حمام خون در نابلس تقریباً به طور کامل متوقف شد.
خبرگزاری رسمی فلسطین وفا گزارش داد که تشکیلات خودگردان فلسطین شامگاه چهارشنبه از شورای امنیت سازمان ملل خواست تا جلسه اضطراری تشکیل دهد.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد در نیویورک گفت: «وضعیت در اراضی اشغالی فلسطین در خطرناک‌ترین نقطه خود در سال‌های اخیر قرار دارد».
باید به هر قیمتی از تشدید تنش جلوگیری کرد. ایالات متحده «بسیار نگران» است. بر اساس گزارش رسانه ها، وزارت خارجه آلمان فدرال نیز روز چهارشنبه اعلام کرد که «بسیار نگران تلفات و مجروحان غیرنظامیان» در نابلس است.
این مقام ادامه داد: «حتی هنگام اقدام علیه نیروهای افراطی، تناسب وسایل مورد استفاده و حفاظت بی قید و شرط از جمعیت غیرنظامی باید همیشه حفظ شود».
به گزارش خبرگزاری فلسطینی معان، وزارت خارجه فلسطین از «عبارات تکراری و معمول» روز پنجشنبه ابراز ناامیدی کرده است.
با این حال، فلسطینی ها نمی توانند انتظاری جز اشک تمساح داشته باشند.
دولت افراطی راست اسرائیل در آینده نیز نباید از تحریم های جامعه ارزشی فرضی غربی هراس داشته باشد و می تواند به سیاست سرکوب خود همانطور که از زمان روی کار آمدن کرده است، ادامه دهد.

طرح مولدسازی دارائی‌های دولت چه نسبتی با معنی این عبارت دارد؟

علی پورصفر (کامران)

دانش و امید شماره ۱۶، اسفند ۱۴۰۱

طرح موضوع

اخیرا در فضائی نه‌چندان روشن و شفاف از جانب یک نهاد موقت فراقانونی موسوم به شورای سران سه قوه، طرحی با اختیارات اداری و مصونیت‌های قضائی مجریان آن، که از هر جهت فاقد هرگونه سابقه قانونی و اجرائی در تاریخ دو قرن اخیر ایران است با نام زیبا و امیدبخش مولدسازی دارائی‌های دولت اعلام شد که قرار است با فروش بخشی از دارائی‌های ملی که به عمد نامش را دارائی‌های دولت گذاشته‌اند، بهره‌وری این دارائی‌ها را افزایش داده تا بر قدرت اقتصادی دولت و جامعه افزوده شود. حال آنکه، هر آنچه که به نام دولت است، از گونه دارائی‌های فردی نیست و در حقیقت به ملت تعلق دارد و دولت همچون کارگزار ملت و مردم موظف به نگهداری و صیانت از آنهاست و نه سلب مالکیت اجتماعی از آن دارائی‌ها.مجری این طرح، هیئتی است از وزیران و نمایندگانی از ارگان‌های دیگر با اختیارات اداری بی‌سابقه و بدون بنیاد قانونی و مصونیت‌های قضائی غیرقانونی استثنائی و فاقد هرگونه پیشینه در تاریخ ایران بعد از مشروطیت که بنا به تعریف اعلام شده می‌خواهد با فروش دارائی‌های عاطل شده دولت – و در حقیقت دارائی‌های اجتماعی ملت ایران – بخشی از تنگناها و مشکلات دولت ایران را برطرف کند. پیش از پرداختن به این طرح یادآور می‌شود که اختیارات و مصونیت‌هائی که به این هیئت داده شده در تاریخ ایران بعد از مشروطیت، فقط مخصوص سلطنت پهلوی و برخی از بزرگ‌ترین کارگزاران آن بوده است. نخست نگاهی به پیشینه جمع آوری دارائی‌های اجتماعی در اختیار دولت ایران داشته باشیم.

اموال ملت ایران با قدمت باستانی

1 – اخبار تاریخی می‌گویند که بخشی از این دارائی‌ها از دوران باستان و از روزگار هخامنشیان تا ساسانیان برای ما باقی مانده و تا امروز همواره در اختیار دولت‌های ایران بوده است. مقداری از این دارائی‌ها همان املاک و تأسیساتی است که پس از سقوط دولت ساسانی و به فرمان خلیفه دوم از تبدیل به غنیمت متعلق به جنگجویان فاتح خارج شد و به نام خلافت ثبت گردید. به نوشته بلاذری در فتوح‌البلدان (ص 318) این گونه املاک مشتمل بر املاک شخص کسری، کشتگان جنگ، گریختگان از املاک‌شان، بیشه‌ها، مرداب‌ها، دیر بریدها (در متن کتاب، دیر یزید آمده است) و سه گونه دیگر از زمین‌ها بوده است. می‌دانیم که املاک بریدی، که تأسیسات پستی و پیام‌رسانی دولت‌ها در آنها قرار داشت، از دوران هخامنشیان بر قرار بوده و آنچه را که خلیفه دوم با همین عنوان در اختیار خلافت و دولت اسلامی قرار داده، همان میراثی است که از هخامنشیان به ساسانیان رسیده بود. بخشی از این

املاک در زمان معاویه و برخلاف سنت خلفای راشدین به نام معاویه نوشته شد و به صورت ثروت شخصی او در آمد و بخشی دیگر در جریان حوادث اجتماعی نظیر شورش‌هائی که علیه حجاج بن یوسف ثقفی صورت گرفت، از تصرف دولت‌ها خارج شد و به‌دست مالکان و اربابان افتاد اما در هر حال بخشی معین از این گونه املاک و علی‌الخصوص املاک بریدی همواره در اختیار دولت‌ها بوده و تا امروز نیز ادامه یافته است. متاسفانه بخشی از دارائی‌های دولتی که قرار است برای کاستن از تنگناهای دولت از مالکیت اجتماعی و تملک جامعه خارج شده و به ثروتمندان و یا نورچشمی‌ها که آنان نیز اغلب از ثروتمندان هستند، فروخته شود، همین بازمانده از روزگار باستانی ایران است.

اموال موقوفه و بیت‌المال

2– طبق سنت‌های سلطانی در ایران، کلیه املاک و دارائی‌های بازمانده از شاهان مقتول و مغلوب به شاهان فاتح و پیروز می‌رسیده و این سنت تا دوران قاجاریه ادامه داشته است. بخشی از این‌ها، دارائی‌های شخصی شاهان و بخش اعظم آنها نیز دارائی‌های سلطنتی در اختیار سلطان -یا بیت‌المال – بوده است. پس از تفکیک منزلت حقوقی سلطنت از منزلت حقیقی سلطان و ترجیحی که وضع حقوقی کسب کرده بود، هرگونه نقل و انتقال مال و ملکی به نام سلطان در حقیقت به معنی انتقال آن دارائی‌ها به شخصیت حقوقی یعنی سلطنت و دولت بوده است. در ایران همواره حساب ملک و مال خاصه سلطان از دارائی‌های سلطنتی در اختیار شخص سلطان جدا بوده و با وجودی که همه دارائی‌ها و عایدات دولت را به هنگام ثبت به نام شاهان می‌نوشتند، اما این دارائی‌ها متعلق به سلطنت و در حقیقت متعلق به بیت‌المال بوده است و پس از این سلطان، به سلطان بعدی و در حقیقت به سلطنت بعدی منتقل می‌شده است. گهگاه برخی از شاهان، به بهانه «ضبط و نسق موقوفات بقاع خیر» موقوفات را در اختیار می‌گرفتند و به‌تدریج آنها را به دارائی‌های دیوانی و شخصی می‌افزودند. یکی از معروف‌ترین اقدامات از این گونه تا پیش از رضاشاه متعلق به امیر مبارزالدین محمد مظفری است که طبق نوشته معین الدین نطنزی: مجموعه اوقاف را به مقاطعه بِسِتَد و از شئامت آن حرکت اکثر آنها دیوانی شد (تاریخ ملوک شبانکاره، ص 182و 185). بخشی از دارائی‌های کنونی دولت ایران، باقی مانده دارائی‌های سلاطین و سلطنت‌های پیشین است.

اموال خالصه و دیوانی

3 – نادرشاه در سال پایانی سلطنت خود فرمان تصاحب موقوفات و برخی املاک مالکی و انتقال آنها به دیوان را صادر کرد و دستور داد که همه آنها را به همراه املاک خالصه در دفاتری موسوم به رقبات نادری وارد نمودند (انصاری، تاریخ اصفهان، ص 28 و 37 و 38). این رقبات با وجودی که هنوز نصفه نیمه بود، اما هزاران روستا و مزرعه و قنات و مستغلات را شامل شد. این فرمان، بنا به طبیعت اداری و اجتماعی خود، مشکلات فراوانی به همراه داشت و به همین سبب، پس از قتل نادر، علیقلی‌خان عادل‌شاه، برادرزاده و جانشین او، فرمان را لغو کرد و بخشی از موقوفات و املاک رقبات نادری، به وضع سابق

بازگشتند. اما با این حال بسیاری از آن املاک که از کمیت آنها اطلاعی نداریم – به وضع سابق اعاده نشد و همچنان در زمره املاک خالصه و دیوانی (دولتی) باقی ماندندو همین املاک در دوران قاجاریه ثروت عمده دولت ایران را تشکیل می‌داده است.

مالکیت زیرساخت‌ها، روستاها، ساختمان‌ها…

4 – حاجی میرزا آقاسی وزیر، که متاسفانه دانش و معرفت استبدادی و ارتجاعی قاجاری و پهلوی از او تصویر یک دولتمرد نادان و ناتوان ساخته است، در سال 1263 هـ.ق بالغ بر 1438روستا و ده‌ها رشته قنات و صد‌ها مغازه و خانه و ساختمان را که در طول 12سال وزارت خود ساخته و یا خریداری یا احیا کرده بود، به محمدشاه قاجار پیشکش کرد و همه این املاک و مستغلات که به زعم محمدحسن خان اعتمادالسلطنه بیش از دو کرور تومان قیمت داشت (تاریخ منتظم ناصری، ص 1687) به نام محمدشاه در دفاتر دولتی ثبت شد. فهرست مفصل این املاک و مستغلات در کتابی با نام «کتابچه قبالجات خزانه مبارکه، املاک حاج میرزا آقاسی، خالصه‌جات و موقوفات دیوان اعلی» آمده است (ص 157-344). عبدالله مستوفی در شرح زندگانی من نوشته است: من قباله‌ای را که حاجی طبق آن همه املاک و مستغلات خودرا به محمدشاه منتقل کرده بود، دیده‌ام. در آن آمده است که: من آنچه خریدم از پول دولت و برای دولت بوده است (ص72-73). آنچه از این املاک و دارائی‌ها پس ازخالصه‌فروشی‌های دوران ناصری و مظفری و به‌ویژه پس از ایلغار رضاشاهی باقی‌مانده بخشی از دارایی‌های دولت ایران شده است.

اموال مجرمان و بدهکاران به دولت و مردم

5 – انتقال املاک و دارائی‌های بدهکاران مالیاتی و رشوه‌خواران و تدلیس‌کنندگان و متصرفان اموال دولتی و خصوصی و مجرمان و محکومان به واگذاری اموال و املاکی که از طرق نامشروع به‌دست آمده بود، و خلاصه املاک و اموال همه کسانی که بدهکاران به دولت و مردم بودند، بخشی دیگر از دارائی‌های دولتی ایران بوده است و هنوز نیز قسمت‌هائی از اینگونه دارائی‌ها که مدت‌هاست مالکیت اجتماعی یافته‌اند، همچنان در اختیار دولت قرار دارد (هوشنگ ساعدلو، مجله اقتصاد کشاورزی و توسعه، س 3، ش 10، ص 205 – 206).

اموال طبقه حاکمه سابق

6 – املاک گسترده و دارائی‌های بی‌حساب طبقه حاکمه سابق کشور که پس از پیروزی انقلاب به تصرف دولت جمهوری اسلامی ایران در آمد، با وجود نقل و انتقال‌های آشکار و نهان و استرداد بخشی از آنها به صاحبان قبلی‌شان و تغییرات فراوانی که در وضع مالکیت‌شان پیش آمده، بخشی دیگر از دارائی‌های دولتی است که قرار است در طرح مبهم مولدسازی به فروش رود، طرحی که از همه جهات با قانون اساسی و بسیاری از قوانین کشوری جمهوری اسلامی ایران مغایرت دارد .

سابقه تاریخی تصاحب و فروش املاک خالصه

تصاحب املاک خالصه همواره یکی از آرزوهای دولتمردان و اعضای طبقه حاکمه ایران به‌ویژه حاکمان و ملاکان و ایلخانان اجاره‌دار و حتی مستاجران خرده‌پای این املاک بوده است. یکی از روش‌های اینان برای تصاحب املاک خالصه، کاستن عمدی از بهره‌وری خالصه‌جات و تبدیل آنها به روستاهای نیمه‌آباد و کم بهره و حتی زیان‌آور بوده است. معروف است که ناصرالدین شاه در سفرهای خود هرجا که قریه ویرانی را می‌دید، تردید نداشت که بگوید این قریه خالصه است و اگر روستای آباد و سرسبزی را مشاهده می‌کرد، می‌پرسید که ملک کیست؟ فروش خالصه‌جات دولتی به‌طور عمده در زمان ناصرالدین شاه آغاز شد و به‌ویژه پس از ماجرای رژی و بدهکاری دولت از بابت پرداخت خسارت به کمپانی رژی، فروش خالصه‌جات سرعت بسیار گرفت. مشوق اصلی شاه در این امر ناشایست، میرزاعلی اصغرخان امین‌السلطان وزیر اعظم و همدستان او بودند. ناصرالدین شاه که تا آن زمان فروش خالصه‌جات دولتی را موجب بدنامی خود می‌دانست پس از ترفندها و تمهیداتی که آرزومندان تصاحب املاک خالصه به نمایش درآوردند با فروش املاک خالصه به استثنای خالصه‌جات تهران موافقت کرد (انصاری، تاریخ اصفهان، ص 37). همین آرزومندان نیز قیمت‌هائی برای فروش املاک خالصه پیشنهاد می‌کردند که بسیار کمتر از بهای واقعی آنها بود، زیرا که خریداران آن املاک، خودشان بودند.

البته در برخی مناطق مقاومت‌هائی جدی در برابر فرمان شاه صورت می‌گرفت تا آنجا که فروش خالصه‌جات در آن مناطق به کمترین حدود خود می‌رسید. نوشته‌اند که حبیب‌اللـه خان مشیر الملک انصاری وزیر ظل‌السلطان حاکم اصفهان، در اجرای دستور شاه تعلل بسیار می‌کرد و حتی یک‌بار گفته بود که ناصرالدین شاه چه حق دارد املاک دولتی را بفروشد. این املاک اعتبار دولت است (میرزاحسن انصاری، تاریخ اصفهان، ص 37 – 38). روند فروش خالصه‌جات تهران به‌ویژه از سال 1312 هـ.ق و یک‌سال قبل از ترور ناصرالدین شاه سرعت و دامنه بسیار گرفت و به فروش باغ لاله‌زار و حتی میدان مشق هم رسید – فروش این میدان البته متوقف شد – عین‌السلطنه سالور ذیل اخبار ربیع‌الاول سال 1312 هـ.ق با تعجب و حیرت می‌نویسد:… نمی‌دانم چه اتفاقی افتاده… شکستی نخورده‌اند، قحط و غلائی نشده، جائی را سیل نبرده، شهری نسوخته که این طور بنای فروش باغ و عمارت سلطنتی را گذاشته‌اند. شاهان سابق به زحمت این‌ها را فراهم آورده‌اند. حالا می‌فروشند و خرج‌های ول بی‌معنی می‌کنند (خاطرات، ص 635).فروش خالصه‌جات با کیفیتی که پیش‌تر گفته شد، در سال 1313 هـ.ق سرعت گرفت و عمومی شد، همو با گونه‌ای خرسندی از اینکه شاید خود او یا بستگانش که همه از شاهزادگان طراز اول و اعیان و اشراف سرشناس کشور بودند، بتوانند با سهولت و آسودگی مقداری از این املاک را خریداری کنند، چنین می‌نویسد: خالصه‌جات طهران را کلیتاً می‌فروشند. به جزئی دوندگی می‌شود خیلی مناسب خریداری کرد. همه مردم در فکرند که بخرند. جنس ولایات هم اغلب مسعر شده است و برای دیوان از این به بعد جنس باقی نیست. حتی برای علیق اصطبل خاصه و غیره باید مِن‌بَعد از میدان و بازار طهران کاه و جو بخرند (همان، ص 883). جریان عمومی فروش خالصه‌جات پس از پیروزی

انقلاب مشروطیت، متوقف شد و این وضعیت تا بعد از کودتای سیدضیاءالدین طباطبائی و رضاخان سردار سپه در سوم اسفند 1299 ادامه یافت. سید ضیاء در اعلامیه خود مورخ هشتم اسفند 1299 اعلام داشت که از جمله برنامه‌های او تقسیم خالصه‌جات و اراضی دولتی مابین دهقانان و رعایاست (روزشمار تاریخ معاصر ایران، ج 1، ص 1۵).

آنچه که پس از این آغاز شد، به‌طور مطلق هیچ نسبتی با چنین برنامه‌هائی نداشت و روندی آغاز شد که تا پایان سلطنت رضاشاه ادامه یافت. این روند بنیاد زمین‌خواری‌های افسانه‌ای رضاشاه را بنا نهاد.

زمین‌خواری‌های افسانه‌ای رضاشاه

رضاخان سردار سپه وزیر جنگ در 15 شهریور سال 1300 و شش ماه پس از کودتا در نامه‌ای خطاب به هیئت دولت، با بیان اینکه موضوع خالصه‌جات مازندران از مسائلی است که سال‌ها وقت مسئولین دولت را به خود جلب کرده ولی موفقیت کاملی از آن حاصل نشده است، پیشنهاد کرد برای آنکه منافع دولت به بهترین شیوه تامین گردد، دولت همه خالصه‌جات مازندران را به وی اجاره دهد تا با تدبیر و نفوذ افراد محلی، اشکالات موجود را مرتفع سازد. رضاخان در پایان نامه خود تصریح کرد: با این کار راه هرگونه توهم و طغیان و سرکشی برای سرکردگان محلی که از این خالصه‌جات منتفع هستند، مسدود خواهد شد (روزشمار تاریخ معاصر ایران، ج 1، ص 314).

هیئت دولت، که ریاست آن با میرزا احمدخان قوام‌السلطنه بود، در روز پنجشنبه 16 شهریور یعنی دو روز بعد از نامه رضاخان، موافقت خود را با درخواست او اعلام کرد و تمام خالصه‌جات مازندران را با ترک تشریفات قانونی که تا آن زمان معمول بود و بدون رعایت هرگونه تشریفات دیگر به اجاره او داد و تدوین شرایط و ترتیب اجاره را به بعد مؤکول نمود (روزشمار تاریخ معاصر ایران، ج 1، ص 316) و کیست که نداند اجاره خالصه‌جات مازندران با کیفیتی که گفته شد – از جمله ترک تشریفات سابق و تعطیل هرگونه تشریفات دیگری – مقدمه چه روند پلید و خطرناکی علیه مصالح و منافع ملت ایران شد.

از آغاز بحران تا انقلاب بهمن ۱۳۵۷

نخستین نشانه‌های بحران‌زائی اجتماعی این رفتار خلاف قانون و خلاف مصالح ملی، سه ماه بعد در ساری ظاهر شد. به نوشته روزنامه ایران، مورخ اول دی ماه 1300 (ص 2) رؤسا و سرکردگان ایل عبدالملکی و کرد و ترک و افغان به جهت اقدام رئیس خالصه‌جات ساری در ضبط املاکی که از یک‌صد و پنجاه سال پیش در تصرف آنها بود، در تلگراف‌خانه ساری متحصن شدند (روزشمار تاریخ معاصر ایران، ج 1، ص 473) و از اینجا بود که تملک رضاشاه بر گستره‌ای به مساحت 50هزار کیلومتر مربع املاک و اراضی مرغوب میهن ما شکل گرفت و بدین‌گونه بود که 46درصد نقدینگی بازار ایران در سال 1320 متعلق به حساب‌های رضاشاه در بانک‌های ملی و سپه و کشاورزی شد.

انگیزه‌های سیاسی و اجتماعی روشنی که موجب حمایت گسترده توده‌های عظیم مردم ایران از انقلاب ضد سلطنتی و ضد امپریالیستی بهمن 1357 شد، در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و به‌ویژه در

فصل سوم و چهارم و اصول نوزدهم تا پنجاه و پنجم نمایان شد و امید می‌رفت که دولت انقلاب همراه با پیشبرد اصول یاد شده، ظرفیت‌های نوینی برای توسعه هرچه بیشتر جامعه و استقرار عدالت و آزادی فراهم نماید. اما روندهای نامناسبی که با تحمیل یک جنگ ناخواسته طولانی و حوادث تلخ و ناگوار وارده بر مردم و دولت تقویت گردید و کج‌تابی‌های ناشی از آن که به‌طور مشخص خود را در کاهش پای‌بندی به حقوق ملت- مصرحه در قانون اساسی – و افزایش فاصله از تکالیف و تعهدات دولت نسبت به عدالت و آزادی نشان می‌داد، منتهی به اتخاذ سیاست‌هائی شد که موجب تضعیف هرچه بیشتر بنیه و ظرفیت ترقی‌خواهانه برخی اصول قانون اساسی به‌ویژه اصول 43 تا 55 می‌شد.

اهمیت اصل ۴۴ قانون اساسی

یکی از وجوه اساسی چنین روندی، بی‌اعتنائی وسیع به اصل 44 قانون اساسی و تفسیری خلاف همه دلالت‌های آن است که در نهایت منجر به جابجائی عرصه‌های اقتصاد ملی و غلبه فرع بر اصل گردید. اصل 44 قانون اساسی مشتمل بر سه عرصه اقتصادی است که عرصه اصلی آن دولتی و عرصه فرعیِ ثانوی آن خصوصی است. از خاتمه جنگ ایران و عراق تا امروز تنها روند مستمری که در حول محور اصل 44 و اصول مشابه آن جریان داشته، غلبه مستمر فرع بر اصل بوده است.

در این دوره بالنسبه طولانی، بسیاری از واحد‌های اقتصادی صنعتی و زراعی دولتی که تمامی‌شان با صرف سرمایه‌های ملی – به معنای اجتماعی آن – احداث شده بود، در اختیار سرمایه‌داران قدیم و جدید قرار گرفت که بسیاری‌شان اهلیت این تصرفات را نداشتند و متصرفات‌شان را به عمد و یا به‌ناچار از گردش اقتصادی خارج کردند. نکته تلخ و آزاردهنده در این واگذاری‌ها و فروش‌ها، قیمت گذاری‌های حیرت‌انگیزی بود که هیچ تناسبی با واقعیت هزینه‌های صورت گرفته و ظرفیت‌های بهره‌وری و سودرسانی آنها نداشت و از بسیاری جهات شبیه قیمت‌گذاری‌های املاک دولتی ایران برای واگذاری به رضاشاه بود.

سیاست‌هائی که دراجرای اصل 44 اتخاذ شد، بیشتر به اجرای یک اصل مخالف آن شباهت یافته است و می‌دانیم هر تفسیری که صورت ظاهر یک قانون و قاعده را تغییر دهد، دیگر تفسیر نیست بلکه قانون و قاعده دیگری است. تفسیرهائی که ظاهر و باطن قانون را به خلاف آن تبدیل می‌کند و عمل بدان‌ها، نقض فاحش قانون است. برای جلوگیری از چنین خطاهائی یا نباید به چنان تفسیرهائی عمل کرد و یا اینکه باید قانون دیگری را جایگزین آن نمود و راه آن فقط مراجعه به آراء عمومی و رفراندوم است.

متأسفانه علیرغم نتایج زیان‌باری که سیاست‌های ناشی از تفسیر‌های مخالف ظاهر و باطن قانون اساسی دامنگیر ملت و دولت ایران کرده است، هنوز آن سیاست‌ها ادامه دارد و حتی تشدید نیز شده است. سلب مالکیت اجتماعی از دارائی‌های دولت تا امروز جز تشکیل نیروهائی به‌شدت مخالف مصالح و منافع ملی پیامد دیگری نداشته است. تقویت اقتصاد خصوصی به معنی تقویت فرد صاحب اقتصاد و در نهایت طبقه آنهاست و هیچ نیروئی قادر به مهار این افراد و طبقه آنها و جلوگیری از تاثیرات

منفی آنان بر حیات سیاسی و اقتصادی و اجتماعی و فرهنگی کشور نیست (فلاکتی که امروز دامنگیر هموطنان فاقد خانه و مسکن ما شده نوک کوه یخ تأثیرات آنهاست). امروز بزرگ‌ترین مخالفان استقلال کشور، همین افراد اقتصادی و طبقۀ اجتماعی آنهاست.

مالکیت‌های اجتماعی و دارائی‌های عمومی را نمی‌توان با یک دستورالعمل و یا بخشنامه اداری لغو کرد و به مالکیت‌های خصوصی تنزل داد، زیرا تأثیرات دیرپای خصلت ضد اجتماعی آن نه فقط نصیب مردم امروز بلکه حتی بیشتر از این، دامنگیر مردم آینده می‌شود. پس از تصرف سواد عراق، خلیفه دوم نخست قصد داشت که سواد و مردم آن را میان مسلمانان تقسیم کند اما تذکر امام اول مبنی بر اینکه: بگذار آنان ماده معاشی برای مسلمانان باشند، او را از تصمیم خود منصرف کرد (بلاذری ، همان ، ص311و312).

فاجعه زیست محیطی و اجتماعی که امروز دامنگیر بخش مرکزی نوار شمالی ایران شده، ناشی از تصمیم دربار پهلوی و دولت هویدا و مجلس 21 در تبدیل مالکیت اجتماعی جنگل‌های جلگه‌ای منطقه به املاک خصوصی بود و از میان روستائیان میان‌سال و سالخورده منطقه یادشده کیست که نداند چگونه هزاران هکتار جنگل و عرصه‌های جنگلی باتلاقی با چه ترتیبات و کیفیات خلاف قانون به املاک خصوصی بزرگان دربار و دولت و امرای ارتش و سرمایه داران و برخی خوانین سابق منطقه تبدیل شد.

همانگونه که صاحبان دارائی‌های خصوصی تنها مرجع تصمیم‌گیری درباره دارائی‌های خود هستند (به استثنای محجورین) صاحبان مالکیت‌های اجتماعی نیز خود تصمیم گیرندگان نهائی نسبت به اینگونه دارائی‌ها هستند (چه تأسف‌بار است اگر در امور مشابه حقوق فرد بیشتر ازحقوق جمع باشد). بنابراین تنها راه پذیرفته برای اجرای چنین تصمیماتی، مراجعه به آراء عمومی و رفراندوم است (مگر آنکه توده‌های مردم محجور تصور شوند) و هر تصمیمی که از راه‌های دیگر اتخاذ شود –هرچند که به عمل درمی‌آید – در هرحال فاقد وجاهت اجتماعی است.

الگوبرداری‌های نابودکننده

شاید برخی‌ها در جمهوری اسلامی ایران گمان کنند که اگر سلب مالکیت اجتماعی و عام از دارائی‌های دولت در ژاپن دوره میجی کارساز بوده و یک کشور به‌شدت عقب‌مانده فئودالی را به یک کشور بزرگ صنعتی تبدیل است، چرا همان تحول در ایران میسر نشود؟ محض اطلاع آنان باید گفت: اگر دولت ژاپن در دوره امپراتور ماتسو هیتو موسوم به دوره میجی بویژه از 1867 تا 1881، صد‌ها واحد صنعتی خودرا که با دریافت مالیات‌های سنگین از همه اتباع خود به‌ویژه خرده مالکان و دهقانان بی‌زمین و کارگران احداث کرده بود، (تحمل این مالیات‌ها از بالا به پائین سنگین‌تر می‌شد و دلیل وقوع بیش از 190 قیام دهقانی از سال 1868 تا 1878نیز همین بود. (لیوینگستون، شناخت ژاپن، ج 1، ص 159 – 177)) برای مقاصد استراتژیک خود با قیمت‌هائی که مورخان آنها را مضحکه‌ای در قیمت‌گذاری نامیده‌اند، به نورچشمی‌های

خود واگذار کرد. در مقابل، و از همان طریق، با همکاری همان نورچشمی‌ها به امپریالیسم خون‌خواری تبدیل شد که خاطرات میلیتاریسم آن در شرق آسیا هنوز خشم‌افروز و کینه‌آفرین است. آن سرمایه‌داران نورچشمی با اغتنام فرصتی که تاریخ و دوران فراهم کرده بود، سرمایه‌داری ژاپنی را به کمال طبیعی خود رسانیدند، اما امروز کمترین فرصتی برای تکرار چنان تجاربی فراهم نیست و هیچ گروه سرمایه‌داری نمی‌تواند با تصور برخورداری از فرصت‌هائی که دیگر منقضی شده است، خودرا به ژاپن دیگری تبدیل کند. امپریالیسم خشن و پلیدی که البته هرگونه تشبه بدان فقط حامل بدنامی است.

میهن ما در موقعیت خاصی قرار گرفته و مخالفان استقلال ملی ما، به‌ویژه امپریالیسم بین‌المللی، بر آن است که از تنگناهای کنونی، که خود یکی از سازندگان آن است، علیه ایران و به سود خود و همراهانش در ایران استفاده کند. پادزهر تمامی کوشش‌هائی از این قبیل، جز بازگشت به خلوص و صمیمیت دوران انقلاب و پایبندی به قانون اساسی، به‌ویژه اصول سیاسی و اجتماعی و اقتصادی آن و جبران اشتباهات گذشته نیست. از این منظر تمهیداتی از گونه طرح مولدسازی دارائی‌های دولت، می‌تواند در مقابل این ضرورت قرار بگیرد. طرح‌ها و برنامه‌هائی از این گونه، توده‌های مردم را که تنها دارائی‌های عمده‌شان همین دارائی‌های اجتماعی در اختیار دولت است، از وضع سیاسی مستقر دور و دورتر می‌کند و بر فرصت‌ها و امکانات امپریالیسم در داخل و خارج می‌افزاید.

برای هر دولتی که بخواهد مناسبات خود را با اتباعش و به‌ویژه توده‌های مردم بهبود بخشد، و برای اینکه گذشته را جبران کند و آینده‌ای بهتر را تدارک ببیند، بهترین کار، انصراف از سیاست‌هائی است که اتخاذ و اجرای آنها منتهی به امروز شده است. امید که چنین تحولی به‌زودی صورت گیرد.

باز هم حمله اسرائیل به پایتخت سوریه

«منابع» نزدیک به مخالفان دولت سوریه ادعا میکنند که اهداف نظامی، در منطقه تاریخی دمشق مورد اصابت موشک‌های اسرائیلی قرار گرفته است

نوشته کارین لوکفلد
یونگه ولت
ترجمه سیما صابری

حملات راکتی سنگین یکشنبه شب دمشق پایتخت سوریه را لرزاند.
اندکی پس از نیمه شب (به وقت محلی)، موشک های اسرائیلی در کفار شوش، در مصرع و در ارگ دمشق اهدافی را بمباران کردند.
به گفته سخنگوی ارتش سوریه، موشک‌ها از سمت بلندی‌های جولان سوریه شلیک شده‌اند، منطقه‌ای در غرب سوریه که در سال ۱۹۶۷ به طور غیرقانونی اشغال و در سال ۱۹۸۱ توسط اسرائیل ضمیمه این کشور شد.
ارتش سوریه با پدافند هوایی خود توانست «بیشتر موشک ها» شلیک شده توسط اسرائیل را رهگیری کند.
خبرگزاری رسمی سانا گزارش داد که پنج نفر کشته و ۱۵ نفر زخمی شدند که حال برخی از آنها وخیم گزارش شده است.
طبق معمول، رهبری ارتش اسرائیل در مورد این حملات اظهار نظری نکرد.
بسیاری از رسانه‌ها و خبرگزاری‌های غربی به نقل از «دیده‌بان حقوق بشر سوریه» مستقر در بریتانیا در گزارش‌هایی درباره غیرقانونی اسرائیل گزارش‌هایی را منتشر کردند.
رامی عبدالرحمن، تنها عضو این «دیده‌بان حقوق بشر سوریه»، گفت که این حملات مواضع شبه نظامیان ایرانی و حزب الله (لبنان) مستقر در «میان ساجده سیناب و الدیجابه در حومه دمشق» را هدف قرار دادند.
در پی این حملات هم آتش سوزی صورت گرفت و هم صدای انفجار شنیده شد. همچنین سامانه راداری ارتش سوریه در جنوب دمشق در استان سویدا مورد حمله قرار گرفت.
به گفته این آژانس، این دومین حمله اسرائیل به سوریه در سال جاری بود.
در ۲ ژانویه، هفت شبه نظامی که گمان می رود مورد حمایت ایران بودند در حمله به فرودگاه دمشق کشته شدند.
«دیده‌بان حقوق بشر سوریه» یکنفره که در رسانه های آلمانی نیز به عنوان نوعی نهاد جامعه مدنی معرفی می شود که ادعا میشود «ناظران زیادی در سوریه دارد» به اپوزیسیون افراطی دولت سوریه وابسته است .

در اوایل ماه مه ۲۰۱۸، پیتر هیچنز، روزنامه‌نگار بریتانیایی، بیانیه رسمی «دیده‌بان حقوق بشر سوریه» مبنی بر اینکه این رصدخانه «وابسته به هیچ نهاد سیاسی» نیست را رد کرد.

هنگامی که از او در این مورد سوال شد شد، تأیید شد که «بریتانیا پروژه ای را تحت عنوان «دیده بان حقوق بشر سوریه» را با بودجه تقریبا ۲۰۰ هزار پوند راه‌اندازی کرده است».
ادعا میشود این بودجه تامین «برای تجهیزات ارتباطی و دوربین» بود. هیچنز در ستون خود برای ساندی میل یکشنبه نوشت: نباید فراموش کرد که تامین کننده بودجه، وزارت خارجه در واقع یک نهاد رسمی از دولت بریتانیا است.

دو شهروند دمشقی امین ن و جلال ب* در گفتگوی تلفنی با روزنامه یونگه ولت گزارش دادند که پدافند هوایی سوریه موشک های اسرائیل را بر فراز مرکز شهر منهدم کرده است.
ب می‌گوید: «اگر موشک‌ها به اهداف خود اصابت کرده بودند، احتمالاً ما دیگر وجود نداشتیم.» در ارگ، یک مرکز مطالعاتی باستان‌شناسی مورد اصابت قرار گرفت، در مصراع قطعات موشک در یک منطقه مسکونی سقوط کرد. در کفر شوش، موشک به خانه ای در مقابل مجتمع آموزشی زنان ایرانی اصابت کرد.
ن افزود: یکی از کشته شدگان متخصص داخلی و یک داروساز نیز کشته شده است.
نذیر عوض، مدیر کل اداره آثار باستانی و موزه های سوریه، به رسانه ها درباره تخریب ارگ که بخشی از میراث جهانی سوریه به عنوان بخشی از شهر قدیمی دمشق است، گفت. در زمان حمله ده نگهبان در محل حضور داشتند که دچار جراحات جسمی و روحی شدند.
ارگ منحصراً یک مکان باستانی، فرهنگی و اجتماعی با امکانات آموزشی است. اثاثیه، کامپیوتر، اسکنر و تجهیزات گرانقیمت فیلمبرداری در موسسه هنرهای کاربردی در این حمله نابود شد.
انتظار می رود یک تیم تحقیقاتی یونسکو این خسارت را ثبت و مستند کند.
همه اهداف موشکی اسرائیل در محله های پرجمعیت مرکز دمشق قرار دارند.
در مجاورت محل اصابت موشک‌ها در کفر شوش نه تنها بخش های قدیمی و روستایی این ولسوالی وجود دارد، بلکه ادارات دولتی متعددی از جمله وزارت امور خارجه نیز وجود دارد.
توزیع کمک های بشردوستانه برای زلزله زدگان در حال حاضر در این محل با سازمان ملل متحد و کمیته بین المللی صلیب سرخ هماهنگ میشد.
ناجت روچدی، معاون نماینده سازمان ملل در سوریه روز یکشنبه در توییتر نوشت، تنها در سوریه ۸.۸ میلیون نفر از این فاجعه آسیب دیده اند.

---

«نقض آشکار قوانین بین المللی»: روسیه حمله اسرائیل به دمشق را محکوم کرد

پس از حمله اخیر اسرائیل به دمشق که منجر به کشته شدن پنج نفر شد، مسکو از تل آویو می خواهد که «از انجام اقداماتی که پیامدهای خطرناکی برای کل منطقه دارد خودداری کند.»

روسیه روز یکشنبه حمله هوایی به مناطق مسکونی در دمشق را محکوم کرد، اسرائیل متهم است که شب گذشته در پایتخت سوریه پنج غیرنظامی کشته و ۱۵ نفر دیگر زخمی کرده است. 

روسیه به عنوان یکی از حامیان مهم کشور مستقل سوریه، حمله شامگاه شنبه به منطقه «کفر شوشا» در دمشق را «نقض آشکار» قوانین بین المللی توصیف کرد. 

ماریا زاخاراووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه گفت: ما از طرف اسرائیلی می‌خواهیم که تحریکات مسلحانه علیه جمهوری عربی سوریه را متوقف کند و از اقداماتی که پیامدهای خطرناکی برای کل منطقه دارد، خودداری کند. 

به گفته سازمان دیده بان حقوق بشر سوریه که یک گروه ضد اسد مستقر در لندن است، حمله اسرائیل در نزدیکی یک مرکز فرهنگی ایران رخ داده است. 

به گزارش خبرگزاری سوری سانا، پدافند هوایی سوریه موفق شد «بیشتر» موشک های شلیک شده توسط جت های اسرائیلی را بر فراز بلندی های جولان رهگیری کند. 

تبادل ضربات بین اسرائیل و ایران در حال حاضر در سراسر منطقه تشدید شده است. 

بنیامین نتانیاهو روز یکشنبه در سخنانی از تل آویو، رهبری ایران در تهران را مسئول حمله هواپیمای بدون سرنشین به یک نفتکش در خلیج فارس متعلق به شرکتی متعلق به میلیاردر اسرائیلی ایال اوفر دانست. 

یک نفتکش دیگر اسرائیلی در ماه نوامبر هدف حمله پهپادی در سواحل عمان قرار گرفت. این حمله در اسرائیل به انتقام تعبیر می شود. 

مقامات ارشد امنیتی اسرائیل بر این باورند که حمله ایران اقدامی انتقام‌جویانه برای حمله اخیر پهپاد به تأسیسات نظامی در اصفهان است که اسرائیل مقصر آن است. در 29 ام. انفجاری مهیب در یک انبار مهمات وزارت دفاع ایران در شهر اصفهان رخ داد. 

سیاسی بازی غرب در کمک رسانی

به دلیل دشمنی دولت های غربی با سوریه مردم سوریه از کمک های کشورهای غربی به زلزله زدگان بی نصیب می ماند.

نوشته کارین لوکفلد، بیروت
یونگه ولت
ترجمه سیما صابری

کشورهای کمک کننده غربی سازمان ملل را تحت فشار قرار می دهند که از منافع آنها در کمک رسانی به سوریه حمایت کند در غیر این صورت آنها حاضر به دادن تعهدی برای کمک رسانی نیستند.
شورای امنیت سازمان ملل روز دوشنبه به بررسی وضعیت مناطق زلزله زده سوریه پرداخت. در یک «جلسه خصوصی» و «مشاوره های غیر علنی»، تمرکز بر چگونگی دریافت کمک بیشتر به مناطق آسیب دیده در شمال سوریه و منطقه ساحلی سوریه در سریع ترین زمان ممکن بود. در گزارش مقدماتی هیئت، علاوه بر گاه شماری از رویدادها، نمایندگان سازمان ملل مواضع این سازمان و سایر سازمان های بین المللی تشریح شد.

بزرگترین اهداکنندگان کمک های بشردوستانه به سوریه آمریکا، آلمان و اتحادیه اروپا هستند. این گروه‌های ذی‌نفع، که به آنها «ذینفعان» گفته می‌شود، می‌خواهند تا حد امکان گذرگاه‌های مرزی را به روی سوریه باز کنند تا از قطعنامه ۲۶۷۲ شورای امنیت سازمان ملل متحد پیروی کنند.
که در آن تصریح شده است کمکهای مالی و جنسی فقط به مناطق تحت تصرف تروریست ها در شمال غربی سوریه منتقل شود.
با حمایت روسیه و چین، اعضای دائم شورای امنیت، دمشق سال‌هاست که خواستار آن بوده که توزیع کمک‌های امدادی به تمام مناطق سوریه و با خود سازماندهی سوریه ارسال شود.
کمک به مناطق زلزله زده نیز می تواند از طریق فرودگاه های دمشق، حلب و لاذقیه ارائه شود. با این حال، کشورهای کمک کننده اصلی این امر را رد می کنند زیرا این به معنای تعلیق «اقدامات تنبیهی اقتصادی یکجانبه» آنها علیه دولت سوریه است که به تحت عنوان تحریم نیز شناخته می شود.

پایبندی به تحریم ها

کمک های بشردوستانه به نیازمندان هرگز به اندازه این زمان – پس از زلزله شدید اخیر- دچار سیاسی‌بازی نشده است. آنکارا و دمشق بلافاصله پس از مشخص شدن دامنه وسیع ویرانی در مناطق وسیعی از جنوب شرقی ترکیه و شمال سوریه و در امتداد سواحل مدیترانه سوریه به سازمان ملل متوسل شدند و درخواست کمک کردند. اما کمک ها عمدتا وارد ترکیه شد.
از زمان آغاز جنگ در سوریه در سال ۲۰۱۱، کمک های بشردوستانه با سازمان ملل متحد و کمیته بین المللی صلیب سرخ (ICRC) هماهنگ شده است.
این کار آسانی نیست، زیرا جنگ منجر به ایجاد مناطقی در شمال غربی (ادلب، عفرین، عساس) شده است که تحت کنترل مخالفان مسلح دولت تحت حمایت ترکیه و در شمال شرق (حسکه، رقه) است. که تحت رهبری کردها با حمایت ارتش آمریکا قرار دارند. عملیات امدادرسانی به مردم ساکن در این مناطق، از جمله بسیاری از آوارگان داخلی جنگ، سیاسی شده و این سیاسی بازی همچنان ادامه دارد.
حفظ بی طرفی در این شرایط برای سازمان ملل و کمیته بین المللی صلیب سرخ هم آسان نیست.
در کنفرانس مطبوعاتی وزارت امور خارجه آمریکا در روز زلزله، یک روزنامه نگار از ادوارد پرایس، سخنگوی این سازمان پرسید: آیا این یک «حرکت انسانی» نخواهد بود، اگر دولت ایالات متحده در این وضعیت فاجعه‌بار به دمشق کمک کند، و حتی از این هم فراتر برود، برای لغو تحریم هایی که اساسا سوریه را خفه کرده است وارد عمل شود؟
پرایس پاسخ داده شد، این می تواند «بسیار طعنه آمیز، و حتی غیر سازنده باشد (…) وقتی با یک دولت همکاری کنیم، که اکنون ده سال است که مردم خود را وحشیانه سرکوب کرده است – آنها را سلاخی کرد و مسئول بسیاری از رنج هایی است که مردمش متحمل میشوند».
ایالات متحده «شریک های انسان دوستی در منطقه» دارد که می توانند کمک های لازم را ارائه کنند.
آنها «از اولین روزهای جنگ داخلی» در سوریه فعال بوده اند و ایالات متحده «مقدار قابل توجهی از کمک های بشردوستانه» به آنها ارائه می کند.

حرفهای آمریکا از دهان وزیر امور خارجه آلمان.

آنالنا بئر بوک، وزیر امور خارجه آلمان، که تقریباً دقیقاً همین عبارت را برای خبرنگاران در برلین ابراز کرد:
«جایی که مردم تحت رژیم اسد نمی توانند به هیچ کمکی امیدوار باشند»، حمایت ما از طریق شرکای بشردوستانه ما در منطقه ادامه خواهد یافت.

نگاهی به وب‌سایت وزارت خارجه، که تلاش‌های امدادرسانی به زلزله‌زدگان ترکیه و سوریه را توضیح می‌دهد، نشان می‌دهد که این «شریک‌های بشردوستانه» چه کسانی هستند و قرار است «مقدار قابل توجهی» کمک‌های واشنگتن و برلین به آنها ارائه شود.
این عکس اعضای «کلاه سفیدها» را نشان می دهد که خود را تحت عنوان «حفاظت مدنی سوریه» فعالیت میکنند.
حتی آنها در فیلم ها و مصاحبه های متعدد اظهار داشتند که نه سازمان ملل و نه دولت سوریه هیچ کمکی ارسال نکرده اند.
همانطور که لیندا توماس-گرینفیلد، سفیر ایالات متحده در سازمان ملل متحد روز دوشنبه به شبکه تلویزیونی ام‌اس‌ان‌بی‌سی گفت، کشورهای ثروتمند کمک کننده می‌خواهند قطعنامه‌ای را در شورای امنیت سازمان ملل برای باز کردن «یک یا دو گذرگاه مرزی» علاوه بر باب الحوا بین ترکیه بین سوریه تصویب کنند.
رئیس سازمان بین المللی مهاجرت، آنتونیو ویتورینو نیز از این خواسته حمایت کرد و در آخر هفته به شبکه الجزیره گفت که باز کردن گذرگاه های بیشتر برای موفقیت عملیات کمک رسانی بسیار مهم است.
همچنین روز دوشنبه، مارتین گریفیتس، هماهنگ‌کننده کمک‌های اضطراری سازمان ملل گفت که باید دیپلماسی را امتحان کرد و با رئیس جمهور بشار اسد در دمشق وارد گفتگو شد.
در نتیجه سوریه گذرگاه های باب السلمه و باب الرای را نیز برای تسهیل ارسال کمک به مناطق زلزله زده آزاد کرد.

اسرائیل متلاطم

والری بورت (VALERY BURT)

ا. م. شیری

اعتصاب توده‌ای که حدود یک میلیون نفر در آن شرکت می‌کند

اسراییل دائماً تحت تأثیر تحولات سیاسی قرار دارد. اکنون «زلزله» دیگری در حال وقوع است. از یک ماه و نیم پیش شهروندان کشور به اصلاحات در نظام قضایی اعتراض می‌کنند. هزاران اسرائیلی در اورشلیم، تل آویو، حیفا، اشدود، بیت شمش، کفار ساوا و دیگر شهرهای این کشور خیابان‌ها را پر کرده‌اند. یک اعتصاب بزرگ در کشور یهودی در حال وقوع است که حدود یک میلیون نفر در آن شرکت می‌کند.

در ۱۳ فوریه، در آستانۀ رأی‌گیری در کنست، تظاهرات به اوج خود رسید. بزرگراه‌های اسرائیل مملو از اتومبیل‌هایی بود که روی آن‌ها «دموکراسی» و «آزادی» نوشته شده بود. از پنجره‌هایشان پرچم‌های سفید و آبی منقوش به ستاره داوود آویخته بودند. در جاده‌ها راه‌بندان عظیم ایجاد شده است. اتوبوس‌ها و قطارها مملو از جمعیت بودند.

… انتخابات پارلمانی اسرائیل در اوایل ماه نوامبر ۲۰۲۲ برگزار شد. ائتلاف حاکم به رهبری نخست وزیر یایر لاپید در انتخابات شکست خورد. بنیامین نتانیاهو، رئیس حزب لیکود جایگزین وی شد. این سیاستمدار ۷۳ ساله برای سومین بار به مقام نخست وزیری رسید.

اما از ماه‌های اول حکمرانی نخست وزیر جدید قدیمیِ مورد حمایت راست افراطی و احزاب مذهبی، کشور شورش کرد. مفهوم کلی اصلاحات پیشنهادی یاریو لوین، وزیر دادگستری هتک حرمت بود. برای تغییر ترکیب کمیسیون انتصاب، به ویژه، قضات برنامه‌ریزی شده است. لوین پیشنهاد داد که وظیفۀ انتخاب نمایندگان مردم را به وزیر دادگستری، یعنی به خودش منتقل کند.

یک نوآوری دیگر حتی مشکوک‌تر به نظر می‌رسد. اسرائیل یک دیوان عالی – دیوان عالی دادگستری دارد که از سال ۱۹۴۸ فعالیت می‌کند و از اختیارات گسترده برخوردار است. آن، حق دارد حتی تصمیمات دولت و مجلس را لغو کند. بنابراین، وزیر دادگستری قصد دارد با محدود کردن فعالیت‌های دیوان عالی دادگستری، آن را به نهاد تشریفاتی تبدیل کند.

در عمل به این صورت خواهد بود: اگر دادگاه از تصمیم دولت یا کنست جلوگیری کند، نمایندگان دلایل صدور حکم را مطالعه می‌کنند و سپس دوباره رأی می‌دهند. در صورتی که نظر قانونگذار در مخالفت با تصمیم دیوان عالی دادگستری اکثریت را کسب کند، نظر مخالف تصمیم دیوان عالی لازم الاجرا می‌شود.

به این ترتیب، مقامات می‌توانند هر تصمیمی بگیرند. زیرا، اکثریت وزرای دولت (۱۲وزیر)، نمایندۀ بلوک حاکم هستند. صف‌بندی مشابه نیروها در پارلمان مرکب از ۱۲۰ کرسی اسرائیل نیز مشاهده می‌شود که در آن، حزب لیکود ۳۲، متحدان آن‌ها – انجمن صهیونیسم مذهبی ۱۴، احزاب شاس ۱۱ و یاادوت هاتورا ۸ کرسی، مجموعاً ۶۵ رأی دارد، که می‌تواند هر طرحی را با اکثریت آرا تصویب کند.

جالب‌ترین و طعنه‌آمیزترین چیز این است که نتانیاهو، حامی و الهام‌بخش ایدئولوژیک اصلاحات قضایی، خود تحت بازجویی قرار دارد. یکباره سه (!) پروندۀ جنایی علیه او تشکیل شد. وی به ارتشاء، کلاهبرداری و خیانت در امانت متهم است. زمانی که نتانیاهو نخست وزیر بود، مصونیت داشت، اما شکست او در انتخابات ۲۰۲۱ اجازه داد تا تحقیقات شروع شود. اکنون او دوباره در رأس دولت قرار گرفته و بار دیگر در مقابل قوانین مصون است.

مخالفان خشمگین هستند. آن‌ها معتقدند که اصلاحات به دموکراسی در کشور پایان می‌دهد و تمام قدرت را در دستان ائتلاف حاکم متمرکز می‌کند. به ویژه، لاپید، نخست وزیر سابق گفت: وقتی که نتانیاهو، متهم به جنایت، در بارۀ «گفتگو» قصه‌ می‌گوید، هیچ کس قانع نمی‌شود.

با این حال، نه تنها مخالفان با تغییرات در نظام قضایی مخالف هستند، بلکه بیش از ۳۰۰ اقتصاددان با امضای نامه‌ای ابراز نگرانی کردند که این اصلاحات منجر به کاهش رتبۀ اعتباری دولت و وادار کردن سرمایه‌گذاران به ترک کشور شود که در نتیجۀ نهایی، می‌تواند به تخریب اقتصاد اسرائیل منجر گردد.

رئیس جمهور سخنان خود را با درخواست تعلیق روند قانونگذاری به پایان رساند تا طرفین بتوانند مذاکرات را آغاز کنند. او یک طرح پنج ماده‌ای را مطرح کرد که به نظر او بر اساس آن می‌توان راهی برای مصالحه پیدا کرد. بنی گانتز، رئیس حزب «وحدت ملی» و وزیر دفاع سابق، گیدئون سار و ماتان کاهانا از اعضای کنست از رئیس جمهور اسحاق هرتزوگ حمایت کردند. با این حال، حامیان اصلاحات حتی به عقب‌نشینی فکر نکردند…

تارنمای «Israil inside» در مورد چگونگی برگزاری نشست کنست در ۱۳ فوریه گزارش داد: «پس از سخنرانی‌های خوشامدگویی، مخالفان با خواندن آهنگ «من کشور دیگری ندارم»، دست به اعتراض زدند. نمایندگان با دست به روی میز کوبیدند و با صدای بلند فحش دادند و جولیا مالینوفسکایا (از حزب خانۀ ما اسرائیل) حتی به گریه افتاد.

سیمچا روتمن، رئیس کمیسیون قانونگذاری با اشاره به «خوش خلقی» اعضای مخالف، سعی کرد شورش‌ها را به شوخی تبدیل کند. گیلاد کاریو از «حزب کار اسرائیل» به این نکته اشاره کرد که روز عزاست و همکارانش فریاد زدند: «ننگ بر رئیس کمیسیون»!

سپس دیوانگی واقعی شروع شد. نمایندگان روی صندلی‌ها پریدند، بالای میزها رفتند، فریاد زدند. پس از آنکه عده‌ای از تندروترین‌ها‌ را از سالن بیرون بردند، با سختی زیاد، بازگرداندن نظم نسبی امکان‌پذیر شد.

اما در جریان رأی‌گیری، موج خشم دوباره بالا گرفت. به این ترتیب، عوفر کاسیف، نمایندۀ مخالف دولت اعلام کرد که سند مورد بررسی، فاشیستی است. اما در نهایت در اولین قرائت، بدنبال رأی ۹ نماینده به بخشی از این لایحه، داغ‌ترین بحث درگرفت. هفت نفر از نمایندگان نظر مخالف همکارانشان را بیان کردند…

نخست وزیر از رهبران اپوزیسیون خواست تا «از تبدیل وضعیت به هرج و مرج دست بردارند»، اما با پاسخ تند لاپید مواجه شد. او خشمگینانه گفت: «نتانیاهو، در زندگی برای یک بار هم که شده، مسئولیت اعمال خودت را بپذیر و دیگران را مقصر ندان. دولت دیوانۀ شما مقصر هرج و مرج است».

آیا مصالحه امکان‌پذیر است؟ در این مورد تردیدهای زیادی وجود دارد. اگرچه از هر طرف فراخوان برای گفتگو شنیده می‌شود، اما هیچ کس حاضر به انعطاف نیست. با این حال، ممکن است اصلاحات در نظام قضایی حداقل برای مدتی فراموش شود. زیرا، موارد مهم‌تر و ناراحت‌کننده‌تر آن را پنهان کرده است.

روابط اسرائیل و فلسطین دوباره به مرحلۀ بحرانی رسیده است. دوباره خون‌ریزی راه افتاده است. رهبران عرب در نشستی در قاهره «تخریب غیرقانونی» منازل فلسطینی‌ها و گسترش شهرک‌های اسرائیلی در سرزمین‌های اشغالی را محکوم کردند. آن‌ها به تل‌آویو هشدار دادند که تشدید رویارویی در کرانۀ باختری، کل خاورمیانه را در هرج و مرج و ناآرامی فروخواهد برد و در اسرائیل را نیز در بر خواهد گرفت…

برگرفته از: بنیاد فرهنگ راهبردی

۲۸ بهمن-دلو ۱۴۰۱

آن سوی چهره ی مناسبات اقتصادی

در حاکمیت ایران و ضرورت تشکیل یک جبهه
ناصر آقاجری

شرکت کردن در یک جبهه مشروط به ندیدن خطا های ویران گر متحدین نیست، اتحاد در یک جبهه باید با شناخت همه ی جنبه های منفی و مثبت یک پدیده و نهاد اجتماعی باشد.

رادیو فردا ۲۶ آذر ماه ۱۴۰۱ : » . . . با استناد به داده های اداره فدرال آمار آلمان: گزارش داده که در ده ماه نخست سال جاری میلادی تراز تجاری آلمان و ایران بیش از یک میلیارد یورو برآورد شده است.اداره فدرال آمار آلمان در تازه ترین گزارش خود میزان صادرات محصولات این کشور به ایران، منتهی به پایان ماه اکتبر امسال ( تا ۹ آبان ماه ۱۴۰۱ ) را یک میلیارد و دویست میلیون یورو و ارزش واردات از ایران در این دوره را ۲۶۰ میلیون دلار اعلام کرده است»

با توجه به اختلاف نرخ یورو و دلار، اختلاف تراز به نفع مناسبات اقتصادی آلمان به مقدار یک میلیارد یورو برای کمتر از یک سال برای اقتصاد بیمار ایران با مناسبات اقتصادی فلج کننده تعدیل ساختاری و خصوصی سازی یک فاجعه اقتصادی – اجتماعی است.
در هر مناسبات اقتصادی این اختلاف تراز تجاری می تواند یک اقتصاد قوی را از پای درآورد تا چه رسد به مناسبات نئولیبرالی در یک نظام استبدادی مطلقه با هرج و مرج اختلاس ها و مدیریت های ناکارآمد، واسطه گری همراه با کاست «خودی» ها و . . . ولی حاکمیت در ایران چون خود را پاسخ گو به مردم نمی داند و » مردم را بدون توانایی تشخیص منافع خود می داند» که در نتیجه و با کمک قدرت نظامی و باور واپس گرای حاکمیت، آن ها را وادار می کند به این نگرش ارتجاعی اقتدا کنند و کور کورانه تسلیم و مقلد باور های آن ها باشند.

از سوی دیگر برای جبران عوارض مالی این اختلاف تراز تجاری با آزاد گذاشتن نرخ ارز دلار (شناوری نرخ دلار در بازار » آزاد» نئولیبرالی) و با گران کردن نرخ انرژی، آب، برق، گاز و نیازمندی های ابتدایی زنده ماندن مردم، بحرانِ اقتصادی را فقط برای » خودی» ها و برنامه های فرامرزی خود، حل کرده اند. با این شیوه حاکمیت در واقع مردم ایران را در زیر فشارهای طبقاتی بی رحمانه بی نهایت می چلانند و قدرت خرید آن ها را، می بلعند.

این شرایط نا به هنجار و این ستم طبقاتی فرا تصورِ کم نظیر در تاریخ این ملت، باعث خیزش مردم تحت نام » زن، زندگی و آزادی» شده است. بدین صورت و به بهانه ی یک جنایت حاکمیتی سراسر ایران بر علیه چنین ساختار واپس گرایی به خیزشی مسالمت آمیز در آمد، که خشونت حاکمیت بر علیه مردم باعث شد در برخی نقاط به صورت خشونت آمیز رو در روی سرکوب قرار بگیرند.
پاسخ حاکمیت به مردم به جای بررسی علل خیزش و تلاش برای نزدیکی به خواست مردم با سرکوب خونین و تکیه بر قدرت اسلحه و نیروها و نهاد های متعدد نظامی – امنیتی هم چون پدر خوانده اش سلطنت پهلوی، این خیزش را درهم کوبید و باعث عقب نشینی و افت خیزش شد.

عقب نشینی و افتی که هرگز پایان خیزش نیست، چون همه ی عوامل ایجاد کننده ی این خیزش علاوه بر این که باقی مانده اند با شناور بودن نرخ دلار و امکان باز هم گران کردن نرخ انرژی بنزین و گازوئیل و دیگر نیازمندی های مردم، هر دم بر فشار ویران گر بر جامعه افزوده می شود و قدرت خرید مردم را به نفع حاکمیت از میان می برد، این شرایط روندی را در پی خواهد داشت و دارد که مناسبات نظامی بی توجه به اراده ی مردم را از درون متلاشی خواهد کرد. هیئت حاکمه بدون توانایی درک این واقعیت ها با زدن یک برچسب رنگ و رو رفته ی » آشوب گری» آن را به خون می کشد.
این تراز تجاری به نفع امپریالیسم آلمان بخش کوچکی از چکاد یخی است که واقعیت فاجعه اقتصادی در ایران را نشان می دهد، با وجود این گونه آمار جهانی، حاکمیت نمی توانند در پشت ماسک » دین «عوام فریبی کند. خیزش مردم ایران برای معلول های این نظام استبدادی سده های میانه، هم چون حجاب نیست.
خیزش برای از میان بردن گورخوابی ، کلیه فروشی و خودفروشی که این حاکمیت با فقر روز افزون و بیکاری همه گیری که آن را به زندگی جوانان، به خصوص زنان و مردان ایران تحمیل کرده است، می باشد. برای این واقعیت است که در این مناسبات مطلقه مانند استعمارگران با مردم ایران برخورد می کنند و منابع ایران را نه در ایران بلکه در کشورهای بیگانه با نظامی گری و بذل بخشش هایی از منابع مردم ایران که به نسل های آینده هم تعلق دارد، هزینه می کنند.

در حالی که مردم ایران از فقر و بیکاری بدترین شرایط را تجربه میکنند و جوانان دانش آموخته دانشگاه ها نمی توانند کار و یک زندگی انسانی در کشور خود داشته باشند و با کمترین امکانات روانه غرب شده اند و آنهایی که آن حداقل های فرار از ایران ویران شده را ندارند و نتوانسته اند به تحصیلات خود از روی فقر ادامه بدهند مزید بر این فاجعه هستند، که به خیابان ها ریخته اند.

پرسشی که با این اختلاف تراز تجاری ایران با آلمان پیش می آید این واقعیت است: آیا این اختلاف تراز تجاری باجی است که حاکمیت به امپریالیسم آلمان نئونازی می پردازد تا در حکومت باقی بماند؟! در این صورت به امپریالیست های فرانسه و انگلیس به چه میزانی باج می دهد؟! به آمریکا که مدت هاست با جنگ افروزی در منطقه بزرگترین باج تاریخی را داده است. با نجات آمریکا از سقوطِ پس از وال استریت با راه اندازی مجتمع های عظیم اسلحه سازی در آمریکا، البته به کمک وحشتی که در خلیج پارس ایجاد کرد و عربستان و امارات و قطر و کویت و بحرین را وادار کرد با بزرگترین قرارداد خرید تسلیحات رونقی به اقتصاد ورشکسته ی امپریالیسم بدهند حرکتی که بیشتر یک بی دانشی سیاسی بود تا یک واقعیت در قبال امپریالیسم جهانی.

پرسش دیگری که اندیشه ها را به خود مشغول کرده است نقش دختران حتا دبیرستانی و بانوان در این خیزش است و انتقام گیری ددمنشانه پلیس بر علیه دختران و زنان است.
زنان در ایران در همه ی طول تاریخ در همه ی فراز و نشیب های تاریخ در کنار مردان رزمیده اند و چهره های درخشانی را به جامعه عرضه کرده اند. با مراجعه به کتاب واپسین جنبش دهقانی اثر استاد فشاهی و برخی بررسی های . . .زنده یاد احسان طبری می بینید که زنان دوش به دوش مردان در یک خیزش سراسری بر علیه حاکمیت قاجاریه رزمیده اند و به وسیله امیرکبیر این نوکر خانه زاد قاجاریه ( به زعم خودش در کتاب امیر کبیر اثر فریدون آدمیت)، وحشیانه شمع آجین شدند و زنده زنده با کودکان شان در غارهای محاصره شده، سوختند. (در نی ریز فارس) یکی از رهبران این جنبش دهقانی – شهری قره العین زنی اندشمند، شاعر و مبارزی خستگی نا پذیر بوده و دیگری رستمه، لقبی که انقلابیون زنجان به این فرمانده زن داده بودند، پس از سرکوب این قیام سراسری در ایران، در انقلاب مشروطه هم، زنان در خط اول جبهه علیه استبداد مطلقه مسلحانه رزمیده اند، به کتاب انقلاب مشروطه ایران اثر ژانت آفاری و انقلاب مشروطه اثر کسروی و کتاب خاطرات دختر داشناک یپرم خان مراجعه گردد.

ولی انقلاب مشروطه به حقوق زنان و کارگران بی توجه بود زیرا سرشت آن یک انقلاب برای عدالت خانه و آزادی از ستم حاکمیت مطلقه بود مانند امروز ایران که » بورژوازی تجاری» آن را به نام خود مصادره کرد. از این رو تنها جنبه ی با ارزشی که از آن برای زنان و کارگران باقی ماند، آزادی سیاسی آن بود که آن را هم، پهلوی اول و دوم با ماده ده از میان بردند و دیکتاتوری را به جامعه تحمیل کردند، تا مردم مسخ و از خود بیگانه باقی بمانند، تا چشم امیدشان تنها به دین یا سلطنت باشد. تلاش زنان مبارز پس از پیروزی مشروطه در ایران متوقف نشد بلکه در آن شرایط مرد سالاری ضد زن، زن ها با ایجاد مدارس دخترانه با فروش النگو های شان اولین مدارس دخترانه بنیاد نهادند، تا بدین گونه نظام ضد زنی را که با با سواد شدن زنان مخالف بود و انقلاب مشروطه اش را که دارای چنین ارزشی نبوده، به چالش بگیرند. امری که مبارزان مشروطه از آن غافل شده بود. پس از تبعید رضا قلدر که گرایش به نازیسم پیدا کرده بود در سیر تحولات پس از سال ۱۳۲۹ نمایندگان بورژوازی ایران و آقای مصدق با پیشنهاد های چپ مترقی آن روز ایران برای حقوق زنان همکاری نکردند و در مجلس شورای ملی جزو مخالفین پیشنهاد های این حزب بودند. (به اسناد مجلس شورای ملی مراجعه گردد و کتاب شمه ای از جنبش کارگری ایران زنده یاد عبدالصمد کامبخش).

با اطمینان می توانم بگویم بیشترین نیروهای چپ مدعی امروز در ایران از این واقعیت ها اطلاعی ندارند و اکثر آنها تنها هواداری بی جهان بینی علمی از چپ را معیار ارزش ها می دانند، نه کاوش در سیر تحولات اجتماعی و به خصوص جنبش کارگری ایران را، جنبشی که پیش از دهه ی ۵۰ مبارزه کرده است و بستر اصلی رشد چپ در ایران را آن ها فراهم کردند، چپ های » مدرن» این واقعیت ها را با ارزش نمی دانند. از سوی دیگر «بورژوازی» ایران در انقلاب مشروطه تسلیم اتحاد دو فئودال بزرگ ایران سپهدار تنکابنی و اسعد بختیاری و بورژوا داشناک یپرم خان شدند و سیر انقلاب را متوقف کردند و سوسیال دموکرات ها انقلاب مشروطه را سرکوب کردند. در تحولات ملی شدن نفت با کمال تاسف «بورژوازی ملی» ایران به رهبری جبهه ملی ها و رهبرشان مصدق در هنگام مبارزه ی کارگران و مردم مبارز ایران برای ملی شدن نفت بر علیه استعمار انگلیس زمانی که کارگران و مردم با قیام سی تیر قدرت دولتی و فرماندهی ارتش را در اختیار مصدق و جبهه ی ملی قرار دادند، این سازمان به اصطلاح ملی و رهبرش مایل نبودند این آزادی سیاسی را به قانون مشروطه ی ایران برگردانند!!!! و برای حقوق زنان و دهقانان ایران هیچ اقدام مثبتی انجام ندادند. در صورتی که اگر در این دو مورد اقدامی انجام داده بودند کودتا غیر ممکن بود بتواند با کمک ارتش استعمار ساخته، به پیروزی برسد. دین سیاسی و بورژوازی در ایران از مشروطه تا به امروز دو متحد و دو سد بزرگ برای جلو گیری از سیر تحولات اجتماعی و تکامل آن بوده اند. در انقلاب ۲۲ بهمن هم این «بورژوازی» با دو گرایش مذهبی و ملی(نهضت آزادی و جبهه ملی) قدرت سیاسی را به دست گرفتند و دولتی ناکارآمد را ارائه دادند.
در این شرایط برخی با ایرادگیری خواهند گفت امروز که همه ی ما باید خواهان جبهه متحد باشیم ، نباید انگشت بر روی ضعف های گذشته ی یک دیگر بگذاریم. ولی من معتقدم بیان واقعیت نباید به هیچ دلیلی پنهان بماند، ما باید با دیدن ضعف های هم دیگر قصد اتحاد در یک جبهه را داشته باشم، نه با پوشاندن آن. در غیر این صورت دوباره این اشتباهات در فرم و صورت دیگری سر برمی آورند و باز می شوند، خنجری در پشت چپ ایران. نباید با دستان خود مرتکب اشتباهی تکراری بشویم، بلکه با آگاهی و شناخت در کنار هم قرار بگیریم و به نسل جدید بورژوازی خطا های نسل پیشین را یاد آوری کنیم چون آن ها بیشتر از چپ های » مدرن » از واقعیت های تاریخی بی خبرند. در هرصورت به رغم تلاش چپ های باورمند به جهان بینی علمی آن زمان برای حقوق زنان، حضرت اشرف مصدق و جبهه ملی شان به این آزادی و اصلاحات حداقلی برای زنان و دهقانان موافق نبودند، با توجه به این واقعیت که رهبران مذهبی آن زمان دشمن خونین چنین اصلاحاتی به نفع زنان بودند و در مجلس شورای آن زمان به آن رای مثبت ندادند. ولی روشنفکران از خود بیگانه که مرده پرست و نخبه گرا هستند ( به جای جمع گرایی) و از شخصیت ها بدون توجه به کاستی های بنیادی آن ها » بت» می سازند و سپس به سجده می افتد و او را می پرستند، این واقعیت ها را ندیده می گیرند و علت همه ی شکست ها را به گردن چپ ایران می اندازند. امروز در نتیجه این تجربیات خونبار یک صد ساله، دختران و زنان ایران پرچمدار آزادی و زندگی شایسته برای همه ی مردم ایران شده اند و آن چپ، که به زعم برخی چپ ها » سنتی» است ندای اتحاد در یک جبهه همراه با شعار زن، زندگی، آزادی را فریاد می زند. این واقعیت ها را برخلاف گذشته پاس بداریم و جبهه را تشکیل بدهیم، پیش از دیر شدن.

ناصر آقاجری
۲۴ بهمن ماه ۱۴۰۱

ائتلاف در ساحل آفریقا.

بورکینافاسو، گینه و مالی به هم نزدیک تر می شوند

نوشته یورگ تیجن

ترجمه مجله هفته
در غرب آفریقا یک ائتلاف جدید منطقه‌ای شکل میگیرد. روز پنجشنبه هفته گذشته، وزرای خارجه مالی و گینه، عبدالله دیوپ و موریساندا کویاته، برای یک «اجلاس کوچک» به پایتخت بورکینابه اواگادوگو سفر کردند.

همانطور که آژانس آفریقایی آپا گزارش داد، هدف از ملاقات با همتای خود در آنجا، اولیویا روامبا، «تجمع ایده ها و منابع برای ایجاد این امکان که صدای ساحل بهتر به گوش سازمان های منطقه ای و بین المللی رسیده شود» میباشد.
آنها می خواهند در آینده با «یک صدا,ی مشترک» با جامعه اقتصادی کشورهای غرب آفریقا (ECOWAS) صحبت کنند.
وجه مشترک این کشورها این است که در حال حاضر توسط دولت های تحت رهبری کودتا که توسط ECOWAS تحریم شده اند رهبری می شوند.
در اوایل فوریه، نخست وزیر بورکینا، آپولینر دی تامبلا، در جریان بازدید از باماکو حتی گفت که به دنبال ایجاد «فدراسیون» بین بورکینافاسو و مالی است.
دو روز قبل از نشست سران در اواگادوگو، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه از مالی بازدید کرد و قول حمایت از غرب آفریقا را داد.
تحولی که بعید است قدرت استعماری سابق فرانسه را که ارتش آن سال گذشته از مالی و جمهوری آفریقای مرکزی عقب نشینی کرد، خوشحال کند.

پاریس همیشه سعی کرده از ادغام های منطقه ای که در تضاد با منافعش است جلوگیری کند. همانطور که روزنامه ژورنال مالی اشاره می کند، مالی، بورکینافاسو و گینه ECOWAS را متهم میکنند که «زیر سلطه و محدوده فرانسه عمل میکند».

روز چهارشنبه هفته گذشته، هماهنگی جنبش های آزاواد در کیدال در شمال مالی نیز اعلام کرد که اعضای آن قصد دارند در یک گروه واحد متحد شوند.
اینها شامل گروه های توارگ می شود که در وهله اول در سال ۲۰۱۳ با جنگ جدایی، ایالت ساحل را در هرج و مرج فرو بردند.

وب سایت مالی‌کوتو نوشت که چنین ادغامی توافقنامه صلح الجزایر در سال ۲۰۱۵ بین باماکو و آزاواد را به خطر می اندازد. باماکو مدت هاست که پاریس را به استفاده از توارگ برای اهداف خود متهم کرده است.

شی: چین از تمامیت ارضی ایران حمایت می کند.

ترجمه هفته
منبع رسانه های روسیه

مشارکت راهبردی شکل میگیرد.

رئیس جمهور ایران در چین: مشارکت راهبردی همه جانبه در حال شکل گیری است

رئیس جمهور ایران برای اولین بار از زمان تصدی مسئولیت خود برای گفت و گو به جمهوری خلق چین سفر کرده است. سفر او در زمانی انجام می شود که شرایط ژئوپلیتیکی به سرعت در نتیجه جنگ اوکراین و خروج تدریجی آمریکا از خاورمیانه در حال تغییر است.
سفر سه روزه ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران به جمهوری خلق چین، اولین سفر رسمی رئیس جمهور ایران به جمهوری خلق چین در ۲۰ سال گذشته است و هدف آن تقویت روابط دوجانبه بین دو کشور است.
ایران و چین به عنوان رقبای آمریکا می خواهند روابط خود را با توجه به ناآرامی های اخیر با غرب گسترش دهند.
خبرگزاری دولتی ایران ایرنا گزارش داد که تنها روز سه شنبه ۲۰ اعلامیه از جمله در حوزه های تجاری، کشاورزی و محیط زیست امضا شد.
این اسناد روز سه شنبه با حضور رئیس جمهور ایران و شی جین پینگ همتای چینی وی در پکن توسط مقامات ارشد دو کشور امضا شد.
هر دو کشور در سال گذشته یک توافقنامه همکاری برای یک دوره ۲۵ ساله منعقد کرده بودند.
رئیسی در دیدار کنونی با رئیس جمهور چین گفت: روابط دوجانبه چین و ایران اخیراً تعمیق یافته است، اگرچه غرب همواره مانع تحکیم و گسترش روابط دو کشور آسیایی شده است. رئیس جمهور چین نیز به نوبه خود به توسعه مثبت روابط چین و ایران اشاره کرد و گفت: اجرای مشارکت راهبردی ۲۵ ساله بین دو کشور در تعمیق و گسترش روابط آنها «بسیار موثر» است. شی تاکید کرد:
«چین اعتقاد راسخ به توسعه روابط با ایران دارد.»
چین به عنوان یکی از خریداران عمده نفت ایران، دومین اقتصاد بزرگ جهان، شریک اقتصادی مهمی برای تهران است. به گزارش خبرگزاری رویترز، ایران در حال حاضر با وجود تحریم های آمریکا در حال صادرات مقادیر بی سابقه‌ی نفت و انرژی است. ایران در دسامبر گذشته به طور متوسط ۱.۱۴ میلیون بشکه در روز صادر کرد که بیش از هر ماه دیگری در سال گذشته بود.

رئیس جمهور ایران در مقاله ای در رنمین ریبائو، روزنامه دولتی چین، رد مشترک نظم جهانی تحت سلطه ایالات متحده را برجسته کرد.
رئیسی نوشت: ایران خواهان گسترش همکاری های خود با چین در صنعت، فناوری و علم است. او از توسعه جمهوری خلق و «کمک چین به جهان» تمجید کرد.
رئیس جمهور ایران گفت: ابتکار چین در جاده ابریشم جدید که سرمایه گذاری میلیاردی در پروژه های زیرساختی در سایر کشورها را در نظر گرفته است، سرنوشت هر دو ملت را گره می زند.
روزنامه دولتی گلوبال تایمز چین ناراحتی و نگرانی کشورهای غربی از تشدید روابط بین پکن و تهران را رد کرد و گفت که هر دو پایتخت نباید تحت تأثیر نگرش «متکبرانه» غرب در این مورد قرار گیرند.
این روزنامه در سرمقاله‌ای که روز سه‌شنبه منتشر شد، تأکید کرد که پتانسیل عظیم همکاری‌های دوجانبه سودمند بین چین و ایران نمی‌تواند توسط فشار «نیروهای سیاسی» در آمریکا و غرب مسدود کرد.
توافق هسته ای نیز در دستور کار مذاکرات دوجانبه قرار دارد. شی خواستار «حل زودهنگام و مناسب موضوع هسته ای ایران» شد.
وی گفت که چین به تعامل سازنده در مذاکرات برای از سرگیری مذاکرات برای اجرای توافق هسته ای ۲۰۱۵ که آمریکا به طور ناگهانی و یکجانبه در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد، ادامه خواهد داد.
سفر رئیسی به چین از جمله برای آرام کردن امواجی است که سفر شی جین پینگ به عربستان سعودی در دسامبر ۲۰۲۲ در تهران ایجاد کرد بود. دلیل آن زمان اعلامیه ای بود که شی به طور مشترک با کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در ریاض امضا کرد.
از جمله، این امر مستلزم مذاکره در مورد سه جزیره تحت کنترل ایران در خلیج فارس بود که امارات متحده عربی مدعی مالکیت آنها است.
شی روز سه شنبه در گفتگو با رئیسی تاکید کرد که چین از تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران حمایت و دفاع می کند.
برای سال‌ها، ایران مجبور بوده است در برابر تحریم‌های تجاری و مالی اعمال شده توسط ایالات متحده و دیگر کشورهای غربی به دلیل تلاش‌های ادعایی تهران برای تولید سلاح‌های هسته‌ای مقاومت کند – اتهامی که دولت ایران همواره آن را رد کرده است.

زلزله در سرزمین مظلومان

ا. م. شیری

پنج روز پیش، ۱۷ بهمن ماه دو زمین‌لرزۀ مهیب ۷.۸ و ۷.۵ درجه ریشتری نواحی جنوبی ترکیه و شمالی سوریه، دو کشور همسایه را ویران کرد. بنا به گزارش‌های لحظه به لحظه، تلفات انسانی قهر طبیعت تا کنون از مرز ۳۰ هزار نفر کشته، ۹۰ هزار مجروح و چندین میلیون نفر بی‌خانمان گذشته است. به احتمال قریب به یقین، این ارقام هنوز میزان نهایی فقط خسارات انسانی زلزله نیست. طبیعتاً، آمار نهایی بعد از پایان آواربرداری مشخص خواهد شد.
فاجعۀ هولناک ناشی قهر طبیعت در دو کشور همسایه، چنانکه گویند: «عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد»، جایگاه جهانی- بشری همۀ دولت‌ها را کاملاً مشخص کرد و به روشنی نشان داد. به گونه‌ای که به فاصلۀ چند ساعت بعد از وقوع زلزله، کشورهای ایران، روسیه، چین، فلسطین و چند کشور دیگر با اعزام گروه‌های مجهز امداد و نجات به کمک کشورهای‌های فلاکت‌زده شتافتند و تاکنون شمار قابل توجهی از زلزله‌زدگان را زنده از زیر آوار بیرون آورده‌اند. بموازات این، همین کشورها و یکسری کشورهای دیگر با ارسال مواد غذایی، دارو، همچنین، چادر و تیم‌های پزشکی و دیگر نیازمندی‌های اولیه، زلزله‌زدگان را از خطر مرگ در اثر گرسنگی و سرما نجات می‌دهند.
اما، ببینیم در سوی دیگر، در غرب جهانی چه حبر است. غرب جمعی، یعنی مجموعۀ ۳۰ کشور عضو پیمان متجاوز ناتو باضافۀ ده‌ها کشور دیگر شامل مستعمرات دولت‌های آنگلوساکسونی مانند ژاپن، کرۀ جنوبی، استرالیا، زلاندنو و تعدادی زیادی از شبه‌کشورهای عربی و غیرعربی که همواره از دموکراسی و حقوق بشر بعنوان یک ابزار برای حمله به کشورهای بزعم آن‌ها «نافرمان» استفاده کرده‌اند، چه قدم‌هایی برای کمک به زلزله‌زدگان سوریه برداشتند؟
در این باره تنها به مورد سوریه توجه کنیم، واقعیت هر چه عیان‌تر در مقابل چشم ظاهر می‌شود. نیروهای ناتو به فرماندهی امپریالیسم آمریکا، ۱۲ سال پیش، تحت پوشش عوامفریبانۀ «داعش» به سوریه حمله کردند. به فاصلۀ کوتاهی حتی نقاب ریاکاری خود را نیز کنار زدند. به این معنی که آمریکا با تشکیل یک ائتلاف مرکب از ۶۰ کشور و شبه‌کشور، یعنی ۳۰ کشور عضو پیمان تروریستی ناتو باضافۀ ۳۰ مستعمرۀ دیگر ممالک آنگلوساکسونی، به بهانۀ مبارزه با تروریسم، بدون اجازۀ دولت سوریه و بطور غیرقانونی علنا به جنگ با نیروهای دولتی جمهوری عربی سوریه ادامه دادند.
ائتلاف تحت فرماندهی آمریکا در مدت ۱۲ سال حضور غیرقانونی در خاک سوریه و ادعای مبارزه با تروریسم، نه تنها حتی یک وجب از خاک این کشور را از اشغال تروریسم-ناتو، آزاد نکرده، بلکه فقط به کشتار و تارومار کردن جمعیت سوریه مشغول بوده و زیرساخت‌های آن را بمباران و از بین برده است؛ ده‌ها پایگاه نظامی در خاک این کشور دایر نموده و با تصرف معادن نفت و اشغال اراضی قابل کشت و باغات سوریه، ثروت ملی این کشور را به یغما می‌برد و بقایای ملت سوریه را دچار فقر و گرسنگی کرده است.
در چنین شرایطی، متأسفانه زلزله در سوریه، البته در حد چند برابر کمتر از ترکیه فاجعه آفرید. گروه‌های امداد و نجات سوریه و نیروهای نظامی آن از نخستین لحظات وقوع زلزله، برای کمک به مردم مناطق قربانی قهر طبیعت بسیج شدند. اما بدلیل اشغال بخش اعظم مناطق زلزله‌زده، بویژه، معادن نفت سوریه از سوی آمریکا و متحدان ناتویی و بومی‌اش، از جمله، نیروهای به اصطلاح «دموکراتیک سوریه»، با کمبود سوخت برای استفاده از تجهیزات آواربرداری نفت مواجه شدند. در نتیجه، نه فقط گروه‌های امداد و نجات و ارتش سوریه، بلکه، گروه‌های امدادی اعزامی کشورهای دوست سوریه نتوانستند آنچنان که لازم است به زلزله‌زدگان کمک کنند.
بالاخره، روز ۲۳ بهمن، وزارت شرایط اضطراری روسیه اعلام کرد که عملیات نجات زلزله‌زدگان در سوریه تکمیل شده و اکنون کمک‌های انساندوستانه ارائه می‌دهد. در همین حال، وزارت بهداشت سوریه تعداد قربانیان زلزله در مناطق تحت نظارت دولت را ۱۴۱۴ نفر و سازمان مافیایی به اصطلاح بهداشت جهانی تلفات انسانی زلزله در سوریه را ۸۵۰۰ نفر اعلام کرد.
به این ترتیب، معلوم می‌شود شمار قربانیان زلزله در سوریه در مناطق تحت اشغال آمریکا و مزدوان بومی آن (نیروهای دمکراتیک سوریه) بیش از ۶ برابر بیشتر از تعداد آن‌ها در مناطق تحت نظارت دولت است.
آمارهای فوق گواه این واقعیت است که بدلیل ممانعت اشغالگران غربی به فرماندهی آمریکا و نیروهای نیابتی آن‌ها از ورود گروه‌های امداد و نجات سوریه و دیگر کشورها برای کمک به مردم مناطق زلزله‌زدۀ سوریه، از جمله، در حسکه، شمار کشته‌شدگان زلزله به شدت افزایش یافت. نکتۀ باز هم جالب‌تر اینکه، به گزارش اسپوتنیک، آمریکا و نیابی‌هایش از ارائه کمک‌های انساندوستانه به زلزله‌زدگان، بویژه در حسکه جلوگیری می‌کنند.
بنابراین، در نتیجه‌گیری‌ نهایی می‌توان چنین گفت که عامل، مقصر و مسئول تمامی ویرانی‌ها و کشته‌شدگان سوریه از سال ۱۳۸۹ به این سو تا بخش اعظم قربانیان زلزلۀ اخیر (منهای قربانیان ساعات نخست زلزله)، غرب جمعی به سردمداری امپریالیسم آمریکا- تروریست اصلی جهان است.
این زلزله ثابت کرد: واقعاً هم انساندوستی با منشور ناتو و بطور کلی، با ماهیت غرب جمعی کاملاً بیگانه است.
مطلب مرتبط
ایالات متحدۀ آمریکا تروریست اصلی جهان است
۲۵ بهمن-دلو ۱۴۰۱

سیاستمدارانی که دموکراسی ما را نابود کردند،

از ما می‌خواهند که با آرای‌مان، نجات‌شان دهیم^۱

کریس هجز / ترجمۀ کورش تیموری فر

دانش و امید، شماره ۱۵، دی ۱۴۰۱

پروژه دو حزبی نابودی دموکراسی ما، که در چند دهه گذشته به نمایندگی از شرکت‌ها و ثروتمندان انجام شد، تنها پوسته بیرونی دموکراسی را باقی گذاشته است. دادگاه‌ها، نهادهای مقننه، قوه مجریه و رسانه‌ها، از جمله انتشارات عمومی، اسیر قدرت شرکتی هستند. هیچ نهادی باقی نمانده که بتوان آن را اصالتاً دموکراتیک دانست. کودتای شرکتی به نتیجه رسیده است. آنها برنده شدند. ما باختیم.

ویرانه‌های این پروژه نئولیبرالی وحشتناک است: جنگ‌های بی‌پایان و بیهوده برای توانگر‌سازی مجتمع نظامی صنعتی که نیمی از هزینه‌های عمومی خزانه‌داری آمریکا را می‌بلعد؛ صنعتی‌زدایی که شهرهای ایالات متحده را به خرابه‌های پوسیده تبدیل کرده است؛ خصوصی‌سازی و تقلیل برنامه‌های اجتماعی از جمله آموزش، خدمات شهری و مراقبت‌های بهداشتی -که بیش از یک میلیون آمریکایی را به‌کام مرگ کشاند، یعنی یک‌پنجم مرگ‌ومیرهای جهانی ناشی از کووید، اگرچه ما تنها چهار درصد از جمعیت جهان را تشکیل می‌دهیم-؛ اشکال وحشیانۀ کنترل اجتماعی که در پلیس نظامی تجسم یافته است و به‌عنوان ارتش اشغالگر قاتل در مناطق شهری فقیر عمل می‌کند؛ بزرگ‌ترین سیستم زندان در جهان؛ تحریم مالیاتی مجازی توسط ثروتمندترین افراد و شرکت‌ها؛ انتخابات اشباع شده از پول که سیستم رشوه‌خواری قانونی ما را تداوم می‌بخشد؛ و فضولانه‌ترین جاسوسی دولتی علیه شهروندان، در طول تاریخ‌مان.

در ایالات متحدۀ æÓیÇæ‌ÒÏç^۲ (اصطلاح وام گرفته از گور ویدال) مطبوعات شرکتی و هیئت حاکمه، تصاویری کاذب و خوشایند از نامزدهای انتخابات خلق می‌کنند، و با تمام کارزارهای سیاسی برخورد یکسانی دارند و این واقعیت را مخفی می‌کنند که در تمام عرصه‌ها -از معاملات تجاری گرفته تا جنگ- تفاوت بسیار کمی بین دموکرات‌ها و جمهوری‌خواهان وجود دارد. حزب دموکرات و جو بایدن، «شر کمتر» نیستند، بلکه همانطور که گلن فورد اشاره کرد، «شر مؤثرتر»‌اند.

بایدن از کمپین بی‌اعتبار کردن و تحقیر آنیتا هیل^۳ حمایت کرد تا انتصاب کلارنس توماس^۳ به دادگاه عالی را تسهیل کند. او یکی از معماران اصلی جنگ‌های بی‌پایان در خاورمیانه بود که پنج سال قبل از حمله به عراق، خواهان «سرنگونی صدام» شد. او محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی را پس از آن که کشورش به‌دلیل ترور جمال قاشقچی، ستون‌نویس روزنامه واشنگتن پست، منفور شده بود، تطهیر کرد. بایدن از حامیان سرسخت اسرائیل است و دولت آپارتاید را «بزرگ‌ترین بازوی قدرت آمریکا در خاورمیانه» می‌خواند و اعلام می‌کند «من صهیونیست هستم. برای صهیونیست بودن لازم نیست یهودی باشید.» کمپین‌های او حداقل برای دو دهه، به‌طور هنگفتی توسط لابی اسرائیل حمایت مالی شده است.

در دهه 1970، او با «اتوبوس مدرسه» مخالفت، و استدلال کرد که جداسازی برای سیاه‌پوستان مفید است. او و استروم تورموند، سناتور نژادپرست کارولینای جنوبی، از قانون جامع کنترل جرم حمایت کردند. قانونی که آزادی مشروط را برای زندانیان فدرال حذف کرد و مدت زمان کاهش محکومیت در قبال خوش‌رفتاری زندانیان را کاهش داد. بایدن از لایحه جنایی سال 1994 حمایت کرد و با شدت آن را به اجرا درآورد. خود او به تدوین آن لایحه کمک کرده، و خواستار تصویب آن شده بود: «ما در خیابان‌های خود درندگانی را داریم که در واقع تا حدی به‌دلیل بی‌توجهی جامعه، تکثیر شده‌اند». این لایحه، مجازات اعدام را برای ده‌ها جرم موجود، یا جدیداً تعریف شده فدرال گسترش داد. این قانون، مجرمان را در صورت ارتکاب به سومین جرم خشونت‌آمیز، به حبس ابد محکوم می‌کند. به این ترتیب، جمعیت زندانیان کشور دو برابر شده است. این لایحه بودجه‌ای را برای افزایش 100،000 افسر پلیس تازه نفس و ساخت زندان‌های جدید، با این فرض که زندانیان تمام دوران محکومیت‌شان را تمام و کمال خواهند گذراند، تخصیص داد. او قانون مبارزه با تروریسم و مجازات اعدام مؤثر در سال 1996 را اجرا کرد که علیه حکم فدرال امنیت قضایی^۴ است. حقوق زندانیان محکوم به اعدام را لغو کرد و قوانین سختگیرانه مجازات فدرال را الزامی کرد.

بایدن مفتخر است که در تدوین قانون میهن پرستی^۵ در سال 2001 نقش داشته است. این قانون توانایی دولت را برای نظارت بر ارتباطات تلفنی و ایمیلی افراد، جمع‌آوری سوابق عملیات بانکی و اعتباری، و ردیابی فعالیت‌ها در اینترنت افزایش داد. او از برنامه‌های ریاضتی شامل تخریب زیرساخت‌های رفاهی و کاهش تأمین اجتماعی حمایت کرد. او برای NAFTA^۶ و سایر مقررات «تجارت آزاد» جنگید، که به نابرابری، صنعتی‌زدایی، کاهش قابل توجه دستمزدها و واگذاری میلیون‌ها شغل تولیدی به کارگران کم‌درآمدی منجر شد که در کارهای پرزحمت در کشورهایی مانند مکزیک، مالزی، چین یا ویتنام مشغول هستند.

او همچنین از قانون اصلاح مهاجرت غیرقانونی و مسئولیت مهاجران حمایت کرد که همانطور که دیده‌بان حقوق بشر می‌نویسد: «حمایت‌های بنیادی در برابر اخراج از کشور را حذف کرد و بسیاری از مهاجران -از جمله ساکنان دائم قانونی- را در معرض بازداشت و اخراج قرار داد».

بایدن مدت‌ها با سقط جنین مخالف بود و در نامه‌ای به یکی از رأی‌دهندگان نوشت: «آنان‌که مخالف سقط جنین هستند، نباید مجبور به پرداخت هزینه آنها شوند. همانطور که می‌دانید، من به طور مداوم -در بیش از 50 مورد- علیه کمک مالی فدرال برای سقط جنین رأی داده‌ام.»

او در خط مقدم مقررات‌زدایی از صنعت بانکداری و لغو قانون گلس ـ‌استیگال^۷ قرار داشت که به بحران مالی جهانی، از جمله فروپاشی نزدیک به 500 بانک، در سال‌های 2007 و 2008 انجامید. او محبوب سودجویان صنعت بیمه و داروسازی است. آنها 6.3 میلیون دلار به کمپین ریاست جمهوری 2020 وی کمک کردند، تقریباً چهار برابر بیشتر از مبلغی که به ستاد انتخاباتی دونالد ترامپ اختصاص دادند. بایدن و دموکرات‌ها سالانه بودجه نظامی را افزایش می‌دهند و می‌روند تا 813 میلیارد دلار برای سال مالی 2023 تصویب کنند. او و دموکرات‌ها بیش از 60 میلیارد دلار کمک نظامی و مشارکت در جنگ اوکراین تأمین کرده‌اند، که چشم‌اندازی هم برای پایان آن وجود ندارد. در سنا، بایدن به طرز مفتضحانه‌ای به منافع MBNA، بزرگ‌ترین شرکت مستقل خدمات کارت اعتباری مستقر در ایالت دِلاوِر خدمت کرد، که پسر بایدن، هانتر را نیز به خدمت گرفته است.

تصمیمات سیاست‌مدارانی مانند بایدن، هزینه‌های انسانی سرسام‌آوری دارد؛ نه تنها برای فقرا، کارگران و طبقه متوسط رو به کاهش؛ بلکه برای میلیون‌ها نفر در خاورمیانه؛ میلیون‌ها خانواده که در اثر حبس طولانی انبوهی از جمعیت از هم پاشیده‌اند؛ میلیون‌ها نفر ورشکستۀ سیستم پزشکی پول‌دوست و سودمحور که در آن شرکت‌ها به طور قانونی اجازه دارند کودکان بیمار را گروگان بگیرند در حالی که والدین خشمگین‌شان برای نجات آنها ورشکست می‌شوند؛ میلیون‌ها نفر که به مواد افیونی معتاد شده‌اند و صدها هزار نفر از آنها که جان خود را از دست داده‌اند؛ میلیون‌ها نفر که از کمک‌های رفاهی محروم شده‌اند؛ و همه ما که به‌دلیل امتناع از مهار حرص و طمع و قدرت مخرب صنعت سوخت‌های فسیلی که در 50 سال گذشته روزانه 2.8 میلیارد دلار سود داشته است، رو به انقراض هستیم.

بایدن –یک فرد تهی از اخلاق با هوشی ناچیز- بیش از دونالد ترامپ مسئول رنج و مرگ در داخل و خارج از کشور است. اما قربانیان در برنامه‌های رسانه‌ای دروغ‌پرداز ما محو می‌شوند. به همین دلیل است که قربانیان کل روبنا را تحقیر می‌کنند و می‌خواهند آن را متلاشی کنند.

طبق تحقیقات شرکت RAND، این سیاستمداران طبقۀ حاکم و قضات منصوب آنها قوانینی را به تصویب رساندند که از سال 1975 تا 2022، به 1درصد بالایی اجازه می‌داد تا حدود 54 تریلیون دلار از ۹۰درصد پایین را با نرخ 2.5 تریلیون دلار در سال غارت کنند. زمین حاصل‌خیز ویرانه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی ما، مجموعه‌ای از نئوفاشیست‌ها، کلاه‌برداران، نژادپرست‌ها، جنایتکاران، شارلاتان‌ها، نظریه‌پردازان توطئه، شبه‌نظامیان راست‌گرا و عوام فریبی را پرورش داد که به زودی قدرت را در دست خواهند گرفت.

جوامع رو به زوال، مانند وایمار آلمان یا یوگسلاوی سابق -که من برای نیویورک تایمز گزارشش را تهیه می‌کردم- همواره موجد بدقوارگی‌های سیاسی بودند که بیانگر احساس نفرت عمومی ناشی از خیانت طبقه حاکم فاسد و لیبرالیسم ورشکسته است. غروب امپراتوری‌های یونان، روم، عثمانی، هابسبورگ و روسیه یکسان بود.

این بدقوارگی‌های سیاسی نقش، یادآور قبیله اسنوپس در سه‌گانۀ ویلیام فاکنر به نام‌های هملت، شهر، و عمارت هستند. اسنوپس‌ها کنترل را در جنوب از دست یک نخبه اشرافی منحط گرفتند. فلِم اسنوپس و خانواده بزرگ او -شامل یک قاتل، یک منحرف جنسی، یک مرد دو زنه، یک آتش‌افروز، یک مرد ذهناً علیل که با یک گاو معاشرت می‌کند، و یکی از بستگانش که بلیط تماشای این حیوان‌آزاری را می‌فروشد- بازنمایی خیالی تفاله‌هایی هستند که حزب جمهوری‌خواه را ربودند.

ایروینگ هاو منتقد دربارۀ اسنوپس‌ها می‌نویسد: «اشاره معمول به ‌«بی‌اخلاقی» اگرچه دقیق است، اما به اندازه کافی متمایز نیست و به‌خودی خود به ما اجازه نمی‌دهد آنها را آنطور که شایسته است، در یک لحظه تاریخی قرار دهیم. شاید مهم‌ترین چیزی که باید گفت این باشد که آنها همان چیزی هستند که بعداً ظاهر می‌شوند: موجوداتی که از ویرانی سر برمی‌آورند، با لبانی آلوده به لجن.»

هاو نوشت: «بگذار جهانی در جنوب یا روسیه فرو ریزد و چهره‌های عمیقاً جاه‌طلب ظاهر شوند که راه خود را از پایین‌ترین سطوح اجتماعی به بالا می‌گشایند، مردانی که مضامین اخلاقی برای آنها آنقدر پوچ نیستند که غیرقابل درک باشند، پسران پهلوان پنبه‌ها یا موژیک‌ها که از ناکجاآباد می‌آیند و از راه اعمال ظلم محض نیروی یکپارچۀ خود، تسلط می‌یابند. آنها رئیس بانک‌های محلی و کمیته‌های منطقه‌ای حزب می‌شوند، و بعداً، در یک چشم به‌هم زدن، راه خود را به کنگره یا دفتر سیاسی باز می‌کنند. لاشخوران مهار گسیخته، نیازی به باور به قوانین رسمی در حال فروپاشی جامعۀ خود ندارند. آنها فقط باید یاد بگیرند که ادای آن را در بیاورند».

بایدن و دیگر سیاست‌مداران هیئت حاکمه در واقع خواهان دموکراسی نیستند. آنها خواستار مدنیت هستند. آنها هیچ قصدی برای بیرون کشیدن خنجری که به پشت ما فرو رفته، ندارند. آنها امیدوارند درد و رنج ناشی از سیاست‌های نئولیبرالیستی را در زرورق سخنان مؤدبانه و نجیبانه بپوشانند. متأسفانه عادت تصحیح سیاسی و جامعیت تحمیل شده توسط نخبگان تحصیل‌کردۀ دانشگاهی، اکنون با یورش شرکتی همراه شده است، گویی که یک مدیر عامل زن یا یک افسر پلیس سیاه‌پوست قرار است استثمار یا سوءاستفاده را کاهش دهند. اقلیت‌ها همیشه مورد احترامند -همانطور که در دیگر گونه‌های استعمار بودند- اگر در خدمت دیکتاتوری اربابان قرار گیرند. این‌گونه بود که باراک اوباما -که کورنل وست او را «طلسم سیاه وال استریت» نامید، رئیس‌جمهور شد.

برای میلیون‌ها آمریکایی خشمگین، آزادی چیزی جز آزادی نفرت نیست، آزادی استفاده از کلماتی مانند «کاکاسیاه»، «یهودی کثیف»، «لاتینوی بی‌سروپا»، «چینی عوضی»، «عرب احمق» و غیره؛ آزادی حملۀ فیزیکی به مسلمانان، کارگران بدون مدرک، زنان، آفریقایی‌تبارها، همجنس‌بازان و هر کسی که جرأت انتقاد از فاشیسم مسیحی آنها را داشته باشد؛ آزادی بزرگداشت جنبش‌ها و شخصیت‌های تاریخی که نخبگان تحصیل‌کرده دانشگاهی آنها را محکوم کرده و می‌کنند از جمله کوکلوکس کلان و کنفدراسیون نژادپرست ایالات جنوبی؛ آزادی تمسخر و طرد روشنفکران، عقاید، علم و فرهنگ؛ آزادی ساکت کردن کسانی که در مورد بدرفتاری اینان، تذکر می‌دهند؛ آزادی افراط در نمایش مردانگی، نژادپرستی، تبعیض جنسی، خشونت و مردسالاری.

این فاشیست‌های پنهان، همیشه بخشی از چشم‌انداز آمریکا بوده‌اند، اما محرومیت میلیون‌ها آمریکایی، به‌ویژه سفیدپوستان آمریکایی، این نفرت‌ها را شعله‌ور کرده است. رای دادن به معماران آنچه فیلسوف سیاسی شلدون وولین «توتالیتاریسم وارونه سیستم ما» می‌نامد، این نفرت را از بین نخواهد برد. در واقع، عقاید لیبرال و لیبرال دموکراسی را بیش از پیش بی‌اعتبار خواهد کرد. این امر لیبرال‌ها را در تنگنای وحشتناکی قرار می‌دهد. آنها حق دارند از راست افراطی بترسند. همه سناریوهای ناامیدکننده امکان‌پذیرند. اما با حمایت از بایدن و حزب شرکتی حاکم، بیهودگی سیاسی خود را تضمین می‌کنند.

حزب دموکرات میلیون‌ها دلار را برای حمایت مالی از نامزدهای راست افراطی خرج کرده است، با این فرض که شکست دادن آنها آسان‌تر است، تاکتیکی که احمقانه از مبارزات انتخاباتی کلینتون کپی شده است. آنها ترامپ را مخفیانه به امید پیروزی، در نامزدی جمهوری‌خواهان «بالا» بردند. آنها دست به سانسور منتقدان چپ و راست در رسانه‌های اجتماعی زدند. آنها ادعا می‌کنند که آخرین سنگر در برابر استبداد هستند. هیچکدام از این حیله‌ها کارساز نخواهد بود. آمریکا بدون اصلاحات عمیق سیاسی، اجتماعی و اقتصادی، به اقتدارگرایی از نوع ویکتور اوربان فرو خواهد رفت.

پس از گند زدن در جنگ عراق، از من به عنوان فردی که علناً با تهاجم مخالفت می‌کردم و رئیس دفتر خاورمیانه نیویورک تایمز بودم، غالباً می‌پرسیدند که اکنون چه کنیم. من پاسخ می‌دادم که دیگر نمی‌توان عراق را دوباره جمع کرد. درهم شکسته است. ما آن را شکسته‌ایم. کسانی که می‌پرسند آیا ما باید از دموکرات‌ها به عنوان تاکتیکی برای جلوگیری از سقوط خود به‌دامان استبداد حمایت کنیم، در یک دوراهی مشابه هستند. جواب من همان است: ما باید تا زمانی که هنوز فرصت داشتیم از حزب دموکرات خارج می‌شدیم.

1. https://scheerpost.com/2022/11/06/the-politicians-who-destroyed-our-democracy-want-us-to-vote-for-them-to-save-it/

2.United States of Amnesia، مستندی پیرامون زندگی و فعالیت‌های گور ویدال (1929-2012) روشنفکر ترقی‌خواه آمریکایی. (م)

۳. آنیتا هیل، حقوق‌دان، نویسنده، و استاد دانشگاه، که در سال 1991، کلارنس توماس –مدیر ارشد خود- را به آزار جنسی متهم کرد. علیرغم جنجال فراوان، توماس به سمت قاضی دستیار دیوان عالی فدرال آمریکا برگزیده شد. (م)

۴. قانون امنیت قضایی یا احضار زندانی، ترجمانی است از اصل تاریخی معروف Habeas Corpus. مفهوم حقوقی هی‌بی‌اس کورپس در واقع حق توسل به قاضی و حق درخواست «ذکر دلایل برای توقیف» است. حق تکلیفِ دادن فرصت به فرد بازداشتی برای اعتراض به قانونی بودن بازداشت (قرار احضار و ایراد اتهام به او) است. بر اساس هی‌بی‌اس کورپس، متهّمی که در توقیف به‌سر می‌بَرد یا کسان و دوستان او، حق دارند که از قضات صالح درخواست رسیدگی به قانونی بودن توقیف را بنمایند. این قانون از سال ۱۶۸۹ میلادی (۱۰۶۸ شمسی) در انگلستان رسمیت یافته‌است. به مضمون آن، در اعلامیه‌های آمریکا از ۱۷۷۶ تا ۱۷۸۰ اشاره شده و در فرانسه بعد از سال ۱۷۸۹ (سال انقلاب کبیر) نیز پذیرفته شده‌است. هی‌بی‌اس کورپس در قانون جزائی آمریکا هم درج گشته و در اکثر اسناد بین‌المللی جهانی و منطقه‌ای حقوق بشرمورد تأکید قرار گرفته و در شمار قوانین بین‌المللی در کنوانسیون سازمان ملل متحد در مورد حقوق مدنی و سیاسی (۱۹۶۶) است. (ویکی پدیا) (م)

۵. واضعان این قانون، به‌طرز رذیلانه‌ای نام «میهن پرستی» را انتخاب کرده‌اند. در اصل USA PATRIOT ACT، قانون ضد تروریستی مصوب اکتبر 2001، مرکب از حروف اول ده کلمه، به‌معنای «اتحاد و تقویت آمریکا به‌وسیلۀ تأمین ابزارهای مناسب برای انسداد و ممانعت از تروریسم» است. این قانون ابزاری در دست الیگارشی حاکمۀ آمریکا است، برای اعمال محدودیت شدید بر آزادی‌های دموکراتیک. (م)

۶. مقاوله نامه برای حذف تعرفه‌های تجاری آمریکای شمالی، شامل سه کشور کانادا، ایالات متحده، و مکزیک. (م)

۷. قانون معروف سال 1933 که توسط دو سناتور به نام‌های کارتر گلس و هنری استیگال پیشنهاد و وضع شد تا با جداسازی بانک‌های تجاری از بانک‌های سرمایه‌گذاری، سامانی به فعالیت‌های بانک‌های مقصر در ایجاد بحران 33-1929 بدهند. (م)

حلقۀ جهانی پایگاه‌های نظامی آمریکا

آرتیوم ایگناتیف (ARTYOM IGNATIEV)

ا. م. شیری

برگ‌های سمی شناور نیلوفر آبی

در اوایل فوریه، مشخص شد که ایالات متحده به طور همزمان ۵ پایگاه نظامی جدید در فیلیپین خواهد ساخت. در جریان دیدار لوید آستین، رئیس پنتاگون از فیلیپین در دوم فوریه، واشینگتن و مانیل در زمینۀ دسترسی نظامی ایالات متحده به چهار واحد از تأسیسات نظامی دیگر فیلیپین به توافق رسیدند. چند روز پس از آن، مقامات فیلیپین چین را به تعقیب و آزار کشتی آن‌ها در دریای چین جنوبی متهم کردند…

امروزه ۹۵ درصد از پایگاه‌های نظامی جهان به ایالات متحده تعلق دارد. آمریکا بیش از هفتصد پایگاه نظامی در خارج از کشور دارد. عبارت برگ شناور نیلوفر آبی در زبان نظامی عامیانۀ آمریکایی، به پایگاه‌های نظامی متحرک ایالات متحده گفته می‌شود که در سراسر کرۀ زمین، از فیلیپین و جیبوتی از طریق بیابان‌های موریتانی تا جنگل‌های هندوراس پراکنده شده‌اند.

برخی از پایگاه‌های ایالات متحده بسیار بزرگ هستند، مانند پایگاه نیروی هوایی العُدید در قطر، مقر فرماندهی مرکزی ایالات متحده در منطقه، که به نگهداری بیش از صد هواپیما و ۱۰ هزار سرباز قادر است.

پیش از این گمان می‌رفت که خروج نیروهای آمریکایی از عراق و افغانستان به کاهش تعداد پایگاه‌های این کشور در خارج از خاک خود منجر خواهد شد. اما روند معکوس مشاهده می‌شود. پایگاه‌های نظامی آمریکایی در خارج از ایالات متحده روز به روز افزایش می‌یابد.

چالمرز جانسون، تحلیلگر- مشاور سابق سیا، در «پایگاه‌های امپراتوری آمریکا» می‌نویسد: «…اکثر آمریکایی‌ها از این واقعیت بی‌خبرند که ارتش ایالات متحده با شبکه گسترده‌ای از پایگاه‌های خود به جز قطب جنوب، کل سیاره را تصرف کرده است. بدون اطلاع از اینکه این پایگاه‌ها در سراسر جهان مستقر هستند، نمی‌توان تمایل آمریکا به اشغالگری را درک کرد».

در عین حال، پنتاگون پایگاه‌هایش را با یک پرده دود می‌پوشاند و از نامیدن آن‌ها بعنوان پایگاه‌ خودداری می‌کند. مثلاً، پایگاه اصلی آمریکا در آسیای مرکزی- پایگاه در ماناس قرقیزستان را که به مثابه ستون اصلی جنگ در افغانستان عمل می‌کرد، «مرکز ترابری» می‌نامد.

ایالات متحده تنها در خاورمیانه «عناصر متعدد حضور نظامی» در مصر، اردن، کویت، لبنان، عمان، سوریه، امارات متحدۀ عربی، یمن و سایر کشورهای منطقه دارد. «آفریکوم»، فرماندهی آفریقایی ایالات متحده «روابط نظامی خود را با بیش از پنجاه کشور آفریقایی پشتیبانی می‌کند. ارتش آمریکا در سوریه، کوزوو، لیبی، یمن، کنگو، اردن، سودان جنوبی، اوگاندا، مالی، نیجریه و دیگر کشورها به انجام عملیات مشغول است. تیم‌های عملیات ویژه در اوکراین، گرجستان، بولیوی، پاراگوئه، اکوادور، پرو، یمن، پاکستان و فیلیپین مستقرند. سر و کلۀ این تیم‌ها هر از چند گاهی در ترکیه، بلژیک، فرانسه، اسپانیا نیز پیدا می‌شود. جهان به معنای واقعی کلمه، مملو از درگیری‌های تحریک‌شده توسط ایالات متحده است.

در سال ۲۰۰۴، پنتاگون یک دکترین نظامی با فرمول «۱۰-۳۰-۳۰» تصویب کرد. ماهیت آن عبارت از این است که واشینگتن پس از اتخاذ تصمیم سیاسی برای استفاده از نیروی نظامی در هر نقطه از جهان، بلافاصله نیروهای مسلح ایالات متحده باید به حالت آماده باش درآیند و ظرف ۱۰ روز به نقطۀ تعیین‌شده حرکت کنند. در طول ۳۰ روز بعدی، آمریکایی‌ها باید دشمن را شکست دهند و پس از ۳۰ روز دیگر، دوباره سازماندهی شوند و برای انجام یک مأموریت جنگی جدید، برای عزیمت به منطقۀ دیگری از سیاره آماده شوند.

در قلمرو اتحاد شوروی سابق، که پایگاه‌های نظامی آمریکا آشکارا بلافاصله پس از حوادث ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ ظاهر شدند، حضور «نظامی» ایالات متحده و متحدانش در بیش از ۳۵۰۰ هزار کیلومتر- از قرقیزستان در مرز چین تا گرجستان در دریای سیاه امتداد یافت. مدت‌ها قبل از حوادث سپتامبر ۲۰۰۱، ژنرال تامی فرانک، رئیس وقت فرماندهی مرکزی ایالات متحده، به کشورهای آسیای مرکزی- قزاقستان، ازبکستان، تاجیکستان، قرقیزستان و ترکمنستان سفر کرد. به احتمال زیاد، پس از آن در مورد استقرار نیروهای آمریکایی در منطقه «در صورت بروز بحران» توافق حاصل شد و بلافاصله پس از ۱۱ سپتامبر جنبۀ عملی پیدا کرد.

دریاسالار کریگ کویگلی، سخنگوی فرماندهی مرکزی ایالات متحده گفت، که ایجاد پایگاه‌های نظامی ایالات متحده در جمهوری‌های آسیای مرکزی شوروی سابق «اهمیت زیادی برای انجام یکسری وظایف کوتاه‌مدت و بلندمدت دارد». ماهیت این وظایف مشخص است.

اول- هدف از استقرار پایگاه‌های نظامی آمریکا در آسیای مرکزی شوروی سابق، ابتدا از میان برداشتن ضرورت دفاع موشکی ایالات متحده بود. موشک‌های میان‌برد با دقت بالا (تا ۳ هزار کیلومتر) از قلمرو این پایگاه‌ها می‌توانند خاک روسیه را تا اقیانوس منجمد شمالی پوشش دهند و تمامی پرتابگرهای موشک‌های استراتژیک روسیه در منطقۀ برد آن‌ها قرار می‌گیرند.

دوم- پایگاه‌های آمریکایی در جمهوری‌های شوروی سابق ایران را تحت فشار فزاینده‌ قرار می‌دهند. در پاییز ۲۰۰۳، تهران هشدار جدی داد که اگر چنانچه آمریکا به ایجاد پایگاه در خاک گرجستان اقدام کند، به آن ضربه خواهد زد و در این صورت، ساکنان گرجستان و آذربایجان آسیب خواهند دید.

سوم- پکن از وجود پایگاه‌های نظامی آمریکا در آسیای مرکزی و همچنین، در ژاپن و کره جنوبی بشدت ناراضی است. در اوایل ۱۱ دسامبر ۲۰۰۱، روزنامۀ پاکستانی فرونتیر پست نوشت، که ورود نیروهای آمریکایی به آسیای مرکزی چندین هدف را دنبال می‌کند که مهار قدرت فزایندۀ چین یکی از مهمترین آن‌ها است و استراتژی محاصرۀ آن نیز شامل ایجاد یک حلقه‌ از پایگاه‌های نظامی آمریکا در قرقیزستان، ازبکستان، تاجیکستان و افغانستان می‌باشد.

به گفتۀ پروفسور دیوید واین از دانشگاه واشنگتن، نویسندۀ کتاب «جزیرۀ شرم، تاریخچۀ مخفی پایگاه نظامی آمریکایی دیگو گارسیا»، امروزه برگ‌های سمی شناور نیلوفر آبی عناصر اصلی استراتژی نظامی ایالات متحده برای حفظ سلطه بر جهان هستند.

مأخوذ از: بنیاد فرهنگ راهبردی

۲۳ بهمن-دلو ۱۴۰۱

 

 

اوکراین بار دیگر با هواپیماهای بدون سرنشین به کریمه حمله کرد

نیروهای اوکراینی سعی کردند با پهپاد به کریمه حمله کنند. پدافند هوایی روسیه آنها را در کرچ نزدیک دریای آزوف سرنگون کرد.

پیش از این ۱۲ پهپاد اوکراینی در نزدیکی شهر یانکوی در شمال کریمه منهدم شدند.
اینها از طرف منطقه اودسا-نیکلایف به سوی کریمه فرستاده شده بودند.
ارتش روسیه کنترل پهپادها با اوکراین را قطع کرد و این کار باعث شد آنها قبل از رسیدن به اهدافشان سقوط کنند.


قدیروف خواستار آزادی خارکف و اودسا شد

رمضان قدیروف، رهبر چچن ادعا کرد که اودسا و خارکف باید به عنوان بخشی از عملیات ویژه روسیه در اوکراین برای تامین امنیت روسیه آزاد شوند. وی در مصاحبه با برنامه تلویزیونی ۶۰ دقیقه روسیه ۱ گفت:
«ما باید اودسا را بگیریم، باید خارکف را بگیریم.»
قدیروف ابراز اطمینان کرد که تا پایان سال تمام وظایف تعیین شده در چارچوب عملیات ویژه ۱۰۰ درصد تکمیل خواهد شد.
وی همچنین تصریح کرد این یک واقعیت است که روسیه با تمام قوا در اوکراین نمی جنگد. با این حال، اگر بمباران خاک روسیه ادامه یابد، ممکن است صبر روسیه تمام شود.
در پایان اکتبر سال گذشته، قدیروف در کانال تلگرامی خود نوشت که «اودسا، کیف، خارکف، همه مناطق و تمام اوکراین» قلمرو روسیه است و تصمیم گرفته شده است که «در طول عملیات ویژه از چیزی دفاع نکنیم، بلکه فقط در همه جا دست به حمله بزنیم».

---

حمله شیمیایی به معاون قدیروف.

قدیروف از حمله سمی به مشاورش علائودینوف خبر داد.

رمضان قدیروف، رئیس دولت چرچن روسیه در کانال تلگرامی خود اعلام کرد، اپتی علائودینوف، فرمانده نیروهای ویژه گردان احمد، معاون فرمانده سپاه دوم ارتش شبه نظامیان مردمی لوهانسک و مشاور رهبر چچن در یک حمله شیمیایی مسموم شد. در این گزارش آمده است:

«در ۸ فوریه، علائودینوف نامه ای با پیامی برای ژنرال قدیرف دریافت کرد. معلوم شد که این نامه آغشته به یک ماده سمی بوده است.»
علائودینوف این سم را از بوی تند و خاصی که داشت تشخیص داد و به موقع دست به اقدام زد:
«او دست هایش را شست و حفره‌های بینی اش را شستشو داد، همچنین دستیاران او نیز همین کار را کردند.»
قربانیان این حمله شیمیایی به بخش پزشکی منتقل شدند، جایی که یکی از پزشکان نظامی یک سم شناس حرفه ای است. به این طریق با کمک فوری و شایسته پزشکان، این حمله برای قربانیان عواقب جدی نداشت.
علائودینوف و دو کمکش اکنون در بیمارستانی در مسکو برای مراقبت های بیشتر بستری هستند و حالشان رو به بهبود است.
کارشناسان باید مواد بیولوژیکی را برای تعیین عامل آنها بررسی کنند.
قدیروف در پایان گفت که تحقیقات در مورد این حمله در حال انجام است و نتایج آن بزودی دسترس قرار میگیرد.

---

کوله با وزیر خارجه اوکراین: به زودی تصمیمات مهمی در مورد روسیه اتخاذ می شود

دیمیتری کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین، درباره رویدادهای مهمی که قرار است در ۲۳ تا ۲۴ فوریه، سالگرد عملیات نظامی ویژه رخ دهد، صحبت کرد.
به گفته این دیپلمات، روسیه این وقایع را فراموش نخواهد کرد. کولبا در این مورد به تصمیمات سیاسی و دیپلماتیک از سوی سازمان ملل اشاره دارد.
سیگنال های سیاسی، تحریم ها و سلاح های مهم بسیاری زیادی وجود دارد و نمادهای وحدت در همه سطوح وجود دارد.
پیشتر آسوشیتدپرس گزارش داده بود که اوکراین و حامیانش در حال آماده سازی قطعنامه ای در مجمع عمومی سازمان ملل هستند.
این سند به دنبال درخواست صلح پایدار است که استقلال، حاکمیت، وحدت و تمامیت ارضی اوکراین را تضمین کند.
علاوه بر این، از روسیه خواسته شده است تا فورا نیروهای خود را از اوکراین خارج کند. قطعنامه های مجمع عمومی سازمان ملل تحت قوانین بین المللی الزام آور نیست.

---

آژانس اطلاعات خارجی روسیه: ایالات متحده به طور فعال جهادی های اسلامی افراطی را برای حملات تروریستی در روسیه جذب می کند.

سرویس اطلاعات خارجی روسیه (SVR) روز دوشنبه اعلام کرد که ایالات متحده به طور فعال جهادی‌هاب مرتبط با دولت اسلامی و القاعده را برای حملات تروریستی در روسیه و سایر کشورهای CIS جذب می کند. در این بیانیه ای ادعا شده است:
«بر اساس اطلاعات موثق به دست آمده توسط SWR، ارتش ایالات متحده به طور فعال جنگجویان گروه های جهادی مرتبط با دولت اسلامی و القاعده را برای انجام حملات تروریستی در روسیه و کشورهای مستقل مشترک المنافع جذب می کند. در این پروژه توجه ویژه ای به جذب نیرو از قفقاز شمالی روسیه و آسیای مرکزی می شود. «

---

رسانه ها: پاکستان ده هزار خمپاره برای راکت اندازهای چندگانه گراد ارسال می کند

روزنامه هندی اکونومیک تایمز به نقل از منابعی گزارش می دهد که پاکستان ده هزار خمپاره برای استفاده در پرتابگرهای چند راکتی گراد به اوکراین می فرستد.

به گفته این روزنامه، این گلوله ها «اوایل ماه جاری از بندر کراچی حمل شده و از طریق بندر امدن در آلمان به اوکراین خواهد رسید».

به گفته منبع ناشناس این روزنامه، پاکستان علیرغم نفت ارزان قیمت با تخفیف از روسیه، «به طور منظم» به اوکراین تسلیحات می دهد. همچنین ادعا شد که کارخانه های پاکستانی در ماه ژانویه ۵۰ هزار قطعه مهمات را از طریق کراچی به اوکراین ارسال کرده اند.

---

پوروشنکو به پوتین پیشنهاد داد تا دونباس را تصاحب کند

پترو پوروشنکو، رئیس جمهور سابق اوکراین به ولادیمیر پوتین بارها پیشنهاد داده است که روسیه میتواند دونباس را تصرف کند.
این ادعا را ویکتور مدودچوک، سیاستمدار اپوزیسیون اوکراینی، که دیپلماسی محرمانه بین کیف و مسکو را بین سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۹ مدیریت می‌کرد، در مصاحبه‌ای با کانال تلویزیونی بلاروسی STV کرد.
مدودچوک تاکید کرد که پوروشنکو بارها از او خواسته بود در این زمینه میانجیگری کند، اما موضع رئیس دولت روسیه در آن زمان متفاوت بود.
پوتین در آن سال ها بارها در مصاحبه های رسمی خود تاکید می کرد که دونباس متعلق به اوکراین است.
مدودچوک گفت که روند مینسک برای پایان دادن به درگیری در دونباس تلاشی برای به تاخیر انداختن آماده سازی جنگی دیگر بود.
به گفته وی، رژیم کیف یک راه حل مسالمت آمیز نمی خواهد. این سیاستمدار تاکید کرد که این «استانداردهای دوگانه» سران کشورهای اروپایی و دولت ها و همچنین پوروشنکو و زلنسکی را نشان می دهد.

---

بلاروس: غرب مانع آتش بس میان مسکو و کی یف شد

سخنگوی وزارت امور خارجه بلاروس گفت که در بهار گذشته، غرب مانع انعقاد تفاهم نامه آتش بس میان اوکراین و روسیه شد.
به گزارش اسپوتنیک، «آناتولی گلاز» سخنگوی وزارت خارجه بلاروس در کانال تلویزیونی STV در واکنش به اظهارات خبرنگار مبنی بر نزدیک بودن کی یف و مسکو به امضای آتش بس در مارس سال گذشته، گفت:» ما مطمئناً از منابع معتبر به این اطلاعات دست پیدا کرده ایم. چندین نفر از افراد بلندپایه به ما گفتند که توسط شرکای غربی به ویژه به رئیس جمهور زلنسکی اوکراین اعلام شده است که در این مرحله، مذاکرات صلح باید متوقف شود».
گلاز خاطرنشان کرد:
سند توافق در مرحله خاصی از آماده شدن بود، امکان بحث در مورد آن وجود داشت.

گلاز اضافه کرد:» در آن زمان، رئیس دولت ما گفت که توقف خونریزی بسیار مهم است و طرفین قبلاً به این نزدیک شده بودند، اما دستورالعمل های دیگری دریافت شد که در نتیجه روند مذاکرات متوقف شد. و البته امروز، شرایط برای از سرگیری آن قابل مشاهده نیست، هرچند که دیپلماسی باید کارساز باشد».

روسیه از 24 فوریه عملیات ویژه نظامی در اوکراین را آغاز کرده است. ولادیمیر پوتین وظیفه آن را «حمایت از افرادی که به مدت هشت سال مورد قلدری و نسل کشی رژیم کیف قرار گرفته اند» نامیده است. به گفته رئیس جمهور روسیه، هدف نهایی این عملیات، آزادسازی دونباس و ایجاد شرایطی است که امنیت خود روسیه را تضمین کند.
رایزنی‌های روسیه و اوکراین در پایان فوریه آغاز شد: هیئت‌ها دو جلسه رو در رو در بلاروس برگزار کردند که پس از آن تصمیم گرفته شد که آنها را به صورت روزانه از طریق ویدئو کنفرانس ادامه دهند. در پایان ماه مارس، هیئت ها دور دیگری از مذاکرات را در استانبول برگزار کردند. در نتیجه، رئیس هیئت روسیه در آن مذاکرات، ولادیمیر مدینسکی، گفت که اوکراین پیشنهادهای مکتوب خود را برای یک معاهده آینده ارائه کرده است که مسکو آن را گامی رو به جلو می داند. طرف روسی در پاسخ دو گام به سوی اوکراین برداشت. اولاً تصمیم گرفته شد که درگیری ها در جهت های کی یف و چرنیگوف به میزان قابل توجهی کاهش یابد. دوم، مسکو پیشنهاد کرد که رئیس جمهور ولادیمیر پوتین همزمان با امضای معاهده توسط وزرای خارجه با ولودیمیر زلنسکی دیدار کند.
با این حال، بعداً سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه گفت که اوکراین پیشنهادات خود را رد می کند و تحریکات متعددی را برای کند کردن روند مذاکرات ایجاد می کند. به‌ویژه، به گفته وزیر خارجه روسیه، اوکراین پیش‌نویس توافقنامه خود را با روسیه ارائه کرد که انحراف از مفاد تعیین‌شده در نشست استانبول در مورد کریمه است و همچنین مفاد تمرین‌های نظامی را بدون اشاره به نیاز به جلب رضایت روسیه تغییر داد.

---

رسانه: اروپا پیام سختی از روسیه دریافت کرد

دیلی میل می نویسد، روسیه با حملات موشکی به تاسیسات انرژی و زیرساخت های اوکراین در بحبوحه مذاکرات بروکسل در مورد تامین جت های جنگنده برای کی یف، پیام سختی به اروپا ارسال کرده است.
به گزارش اسپوتنیک، دیلی میل در این مقاله می نویسد:» این ممکن است پاسخی به سفر دو روزه ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین به تعدادی از کشورهای اروپایی باشد، جایی که وی درخواست افزایش پشتیبانی نظامی و هواپیماهای جنگی را کرد».
این نشریه تصریح می کند که این حملات تأثیر مخربی بر زیرساخت های نظامی اوکراین داشته است.
روز چهارشنبه رئیس جمهور اوکراین طی یک سخنرانی در پارلمان بریتانیا شخصا از لندن درخواست هواپیماهای جنگنده کرد. همانطور که «اسکای نیوز» به نقل از سخنگوی داونینگ استریت گزارش داد، نخست وزیر ریشی سوناک به وزیر دفاع دستور داد تا توانایی بالقوه کشور برای ارسال تجهیزات به اوکراین را مورد ارزیابی قرار دهد.
خاطرنشان می شود، وزارت دفاع روسیه روز 10 فوریه گزارش داد، نیروهای مسلح این کشور حملات گسترده ای را به تاسیسات حیاتی سیستم انرژی اوکراین که عملکرد شرکت های صنایع دفاعی و سیستم حمل و نقل این کشور را پشتیبانی می کنند، آغاز کردند.

نابرابری در جهان شدیداً در حال افزایش است

در همه گیری کرونا، ثروت مولتی میلیونرهای آمریکای لاتین ۲۱ درصد افزایش یافت، در حالی که ۱۲ میلیون نفر در فقر شدید دست و پا میزنند.

نوشته ایزابلا آریا
ترجمه مجله هفته

در طول دهه گذشته، ابرثروتمندان ۵۰ درصد از ثروت ایجاد شده را جمع آوری کرده اند و دارایی آنها به ۲.۷ میلیارد دلار در روز افزایش یافته است، در حالی که بیش از ۱.۷ میلیارد کارگر در کشورهایی زندگی می کنند که تورم سریعتر از دستمزدها در حال افزایش است.

بر اساس گزارش جدید سازمان غیردولتی آکسفام تحت عنوان «بقای ثروتمندان»، مالیات بیشتر بر شرکت‌های ابرثروتمند و بزرگ راهی برای برون رفت از بحران‌های متعددی است که در حال حاضر جهان با آن مواجه است.

این سند که در آغاز مجمع جهانی اقتصاد نخبگان در داووس منتشر شد، نابرابری شدیدی را که جهان تجربه می‌کند، آشکار می‌کند.
جایی که ۱ درصد برتر حدود ۵۰ درصد از ثروت تازه ایجاد شده را به خود اختصاص داده اند و نشان می دهد که وضع مالیات بر دارایی مولتی میلیونرها و میلیاردرها آنهم فقط تا ۵ درصد می تواند سالانه ۱.۷ تریلیون دلار درآمد ببار آورد، که این ۵ درصد منجر به خروج دو میلیارد نفر از فقر میشود.

در آمریکای لاتین و دریای کارائیب، ثروت مولتی میلیونرها ۲۱ درصد رشد کرد، پنج برابر سریعتر از تولید ناخالص داخلی (GDP) منطقه که فقط ۳.۹ درصد افزایش از خود نشان می دهد، این در حالی است که دوازده میلیون نفر در فقر شدید گرفتار شده‌اند.
به دلیل بحران ناشی از همه گیری؛ در همان زمان، ۳۰ میلیونر ثروت خود را به حدی افزایش دادند که فوق العاده متمول شدند.
در این گزارش آمده است: «راه‌حل ما برای مقابله با همه‌گیری، منجر به کشاندن ۴۰۰ هزار نفر به فقر شدید در ازای افزایش ثروت هر یک نفر ابر ثروتمند شد».
حداقل ۷۰۰ میلیون کارگر در کشورهایی زندگی می کنند که تورم از افزایش دستمزدها پیشی گرفته است و بیش از ۸۲۰ میلیون نفر در سراسر جهان (از هر ده نفر یک نفر) از گرسنگی رنج می برند.
زنان و دختران در انتهای جدول قرار میگیرند و کمتر از همه از سبد قضایی بهره میبرند. آنها ۶۰ درصد از جمعیت گرسنه جهان را تشکیل می دهند.

بر اساس گزارش بانک جهانی، این بزرگترین افزایش فقر و نابرابری بین کشورهای جهان از زمان جنگ جهانی دوم تاکنون است.
نخبگان تجاری و سیاسی در پیست اسکی داووس سوئیس در شرایطی دور هم جمع شدند که ثروت شدید و فقر شدید در جهان برای اولین بار در ۲۵ سال اخیر به طور همزمان و موازی رشد کرده است.
«در حالی که مردم عادی روزانه برای چیزهای ضروری مانند غذا باید تن به فداکاری دهند، ابرثروتمندان حتی از وحشیانه ترین رویاهای خود نیز پیشی گرفته اند.»
میلیاردرها به رویایی که قرار بود در عرض ده سال برسند در کمتر از دو سال رسیده اند: گابریلا بوچر، مدیر اجرایی آکسفام اینترنشنال گفت: یک دهه شکوفایی اقتصادی برای ثروتمندترین افراد جهان.
افزایش مالیات بر شرکت های فوق ثروتمند و بزرگ راهی برای برون رفت از بحران های متعددی است که در حال حاضر با آن مواجه هستیم.
«زمان آن رسیده است که این افسانه را که کاهش مالیات برای ثروتمندترین موجب افزایش کار برای دیگران و ثروت بیشتر برای جامعه می شود را به خاک بسپاریم، ۴۰ سال کاهش مالیات برای ابرثروتمندان نشان داده است که در نهایت این سیلی که از امتیازات جاری شد فقط به نفع آنهاست.»
از سال ۲۰۲۰، با بحران همه گیر و هزینه زندگی، ۱ درصد ثروتمندترین افراد، ۲۶ تریلیون دلار (۶۳ درصد از ثروت تازه ایجاد شده) را برای خود احتکار کرده اند، در حالی که تنها ۱۶ تریلیون دلار (۳۷ درصد) از این ثروت به بقیه جمعیت جهان رسیده است.
این مقایسه ای جالب است، اگر فردی به مناطق فقیر جهان که ۹۰ درصد جمعیت جهان را تشکیل می‌دهند تعلق داشته باشد و از ثروت تازه تولید شده جهانی یک دلار نصیبش شود، در مقابل یک میلیاردر در مناطق ثروتمند جهان ۱.۷ میلیون دلار به جیب می زند.
یعنی در ازای یک دلار برای فقرا، یک میلیارد ۱.۷ میلیون دلار دریافت می کند.
رشد فوق‌العاده در زمینه‌هایی مانند انرژی و غذا بار دیگر باعث شد تا ثروت ثروتمندترین افراد افزایش یابد.
۹۵ شرکت بزرگ در صنعت انرژی و تولید مواد غذایی سود خود را در سال ۲۰۲۲ حداقل دو برابر کرده اند.
سود کلان به ۳۰۶ میلیارد دلار رسید. ۲۵۷ میلیارد دلار (۸۴ درصد) به سهامداران ثروتمند آنها به عنوان غرامت پرداخت شد.
آکسفام خاطرنشان می کند که خانواده والتون که ۵۰ درصد سهام والمارت چندملیتی را در اختیار دارد، در سال گذشته ۸.۵ میلیارد دلار سود سهام دریافت کرده است.
تنها در سال ۲۰۲۲، ثروت میلیاردر هندی گوتام آدانی، مالک شرکت های بزرگ انرژی، ۴۲ میلیارد دلار افزایش یافته است. و توجه:
در استرالیا، ایالات متحده و بریتانیا، این سودهای عظیم شرکت ها بود که باعث افزایش حداقل ۵۰ درصد تورم شده است.
کشورهای در حال ورشکستگی

همه کشورها در آستانه ورشکستگی قرار دارند.

فقیرترین کشورها معادل چهار برابر بیشتر از منابع خود را صرف پرداخت بدهی (بهره و اصل بدهی به طلبکاران ثروتمند) می کنند بجای آنکه این منابع را برای رفاه و سلامت عمومی بکار گیرند.
از هر چهار دولت در جهان، سه دولت در نظر دارند از طریق اقدامات ریاضتی که شامل حمله به سبد بهداشت و آموزش عمومی می‌شود، هزینه‌های عمومی را به میزان ۷.۸ تریلیون دلار طی پنج سال آینده کاهش دهند.
آکسفام بر افزایش سیستماتیک و عمومی مالیات بر ثروتمندان فوق‌العاده فشار می‌آورد تا برخی از سودهای کلانی را که در طول بحران به دست آورده‌اند، جبران کند.
این دستاوردها عمدتاً در نتیجه برنامه های یارانه از طریق اعطای بودجه عمومی و بهره برداری حریصانه آنها از شرایط بازار به وجود آمده است.
دهه‌ها کاهش و امتیازات مالیاتی برای ثروت‌های بزرگ و شرکت‌های بزرگ تا حدی مسئول افزایش نابرابری است تا حدی که در عمل، در بسیاری از کشورها، کم درآمدترین افراد در نهایت نرخ‌های مؤثر مالیاتی را پرداخت می‌کنند که بالاتر نرخ مالیاتی مولتی میلیونرها است.
گزارش «بقای ثروتمندترین ها» نشان می دهد: ایلان ماسک، یکی از ثروتمندترین مردان جهان، بین سال های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۸ «نرخ مالیات واقعی» اش تنها حدود ۳ درصد از درآمدش بوده است.
اما کریستین، فروشنده آرد در اوگاندا که ۸۰ دلار در ماه درآمد دارد، نرخ مالیاتی اش معادل ۴۰ درصد از درآمدش است.
به ازای هر دلاری که در جهان از مالیات جمع آوری می شود، تنها چهار سنت از مالیات بر ثروت به دست می آید.
نیمی از میلیاردرهای جهان در کشورهایی زندگی می کنند که هیچ نوع مالیات بر ارث بر ثروتی که به فرزندان مستقیم آنها منتقل می شود، از آنها دریافت نشود.
بنابراین، پنج تریلیون دلار بدون مالیات به ورثه آنها می رسد. مقداری که از تولید ناخالص داخلی کل آفریقا فراتر رفته و نسل جدیدی از نخبگان اشرافی را ایجاد می کند.
بیشتر درآمدهای ثروتمندترین افراد از کار آنها به دست نمی آید، بلکه اساساً درآمد حاصل از سرمایه در دارایی آنها است.
مالیات بر درآمد سرمایه حدود ۱۸ درصد است که تقریبا معادل نصف نرخ مالیات بر درآمد نیروی کار عادی یعنی کارمندان و کارگران است.
مالیات هایی که بر ثروتمندترین افراد تحمیل میشد در گذشته بسیار بیشتر بود.
در طول ۴۰ سال گذشته، دولت‌های آفریقا، آسیا، اروپا و آمریکا به تدریج نرخ‌های مالیات را بر بالاترین درآمدها کاهش داده‌اند و در عین حال مالیات بر مصرف کالاها و خدمات را افزایش داده‌اند و به‌طور نامتناسبی بر کسانی که درآمد کمتری دارند فشار وارد می‌آورند که این خود منجر به افزایش فاصله در همه ابعاد اجتماعی میشود.
«مالیات سنگین‌تر بر ثروتمندان یک ضرورت استراتژیک برای کاهش نابرابری و احیای دموکراسی است. ما باید این کار را برای تقویت نوآوری انجام دهیم. برای ایجاد خدمات عمومی قوی تر و ساختن جوامع سالم تر و شادتر. همچنین برای مقابله با بحران آب و هوا باید روی راه حل هایی سرمایه‌گذاری کرد که با آلودگی محیط زیستی ثروتمندان مبارزه کند.»

بر اساس تحلیل جدیدی که توسط Fight Inequality Alliance، موسسه مطالعات سیاست، آکسفام، مالیات تصاعدی بر ثروت تا سقف ۵ درصد بر دارایی مولتی میلیونرها و میلیاردرها، سالانه ۱.۷ تریلیون دلار درآمد ایجاد می کند. با این مبلغ می توان دو میلیارد نفر را از فقر نجات داد و برای کمک های بشردوستانه ای که در حال حاضر مورد نیاز است، امنیت مالی همه جانبه فراهم کرد، و با این درآمد سالانه میتوان به اجرای یک برنامه ده ساله برای پایان دادن به گرسنگی در جهان، حمایت از فقیرترین کشورها در مقابله با پیامدهای تغییرات آب و هوایی و تضمین سلامت همگانی و خدمات حمایت اجتماعی برای جمعیت کشورهای کم درآمد مشغول شد.
آکسفام از دولت‌ها می‌خواهد تا بر ثروت و سودهای فوق‌العاده شرکت‌های بزرگ مالیات‌های همبستگی موقتی وضع کنند که می‌تواند بودجه کافی تولید کند و از سوء استفاده عده معدودی از بحران جلوگیری کند.
به همین ترتیب، آنها باید به طور سیستماتیک نرخ مالیات بر درآمد ۱ درصد از ثروتمندترین جمعیت جهان را افزایش دهند، برای مثال برای رسیدن به نرخ مالیات موثر ۶۰ درصد بر کل درآمد (هم نیروی کار و هم سرمایه)، با نرخ های بالاتر برای مولتی میلیونرها و میلیاردرها.

این سازمان غیردولتی تاکید کرد که دولت ها باید مالیات بر درآمد سرمایه و سود را که معمولاً از نرخ های مالیاتی مطلوب تری نسبت به سایر انواع درآمد برخوردار هستند، افزایش دهند.
آکسفام خواستار آن است که بر دارایی ثروتمندترین افراد مالیات با نرخ های آنقدر بالا گرفته شود تا از تمرکز عظیم ثروت و تعداد افراد فوق ثروتمند بکاهد و در نتیجه بازتوزیع اقتصادی بیشتری ایجاد شود.
این به معنای تدوین بسته ای است که هم از املاک و زمین و هم از ارث و یا دارایی خالص افراد ثروتمند مالیات بگیرد.

ستون پنجم، مهلک‌تر از هر خطر

ا. م. شیری

به گزارش رسانه‌ها، بخشی از صنایع دفاعی ایران در اصفهان در ۹ بهمن ماه بواسطۀ سه ریزپرنده مورد حملۀ پهپادی قرار گرفت، اما خسارت قابل ملاحظه‌ای به بار نیاورد.

با توجه به حداکثر برد پروازی ریزپرنده‌های استفاده شده در این حمله و همچنین، بر اساس اعلام دستگاه‌های دفاعی و امنیتی کشور، واضح است که این اقدام تروریستی نه از خارج، بلکه بواسطۀ ستون پنجم دشمن از داخل کشور انجام گرفت.

در عین حال، در این واقعیت نیز کمترین تردیدی نیست که در پشت این حملۀ تروریستی، مثلث اهریمنی واشینگتن-لندن- تل‌آویو قرار دارد و هدف آن‌ها بی‌شک، تحریک ایران به پاسخ کوبنده بود تا بتوانند آن را دستاویز گسترش میدان جنگ ناتو از اوکراین به کشور ما و از آنجا به تمام منطقۀ غرب آسیا قرار دهند و بزعم خود، موانع جدی در مقابل تقویت و تحکیم نظم نوین جهانی- نظم ضد جنگ و ضد سلطه‌، که ایران در کنار روسیه و چین یکی از سه ستون اصلی آن است، ایجاد کنند.

حملۀ تروریستی به صنایع دفاعی و شاید به برخی تأسیسات دیگر کشور، دو نکته را بطرز بسیار برجسته نشان داد:

نکتۀ نخست اینکه، حمله درست در شرایط فروکش کردن آتش برافروخته جنگ ترکیبی غرب (مسلحانه-تروریستی، سیاسی- ایدئولوژیک، مالی- اقتصادی، تبلیغاتی، شناختی- معرفتی، فرهنگی- اخلاقی) علیه کشور ما با اسم رمز «زن، زندگی، آزادی» بواسطۀ ستون پنجم اتفاق افتاد؛

نکتۀ دوم این است که، همزمان با این حمله، آقایان سید محمد خاتمی، رئیس جمهور سابق و میرحسین موسوی، نخست وزیر اسبق و رهبر محصور انقلاب رنگی سبز سال ۱۳۸۸ بیانیه صادر نموده، برای گذار از وضعیت فعلی کشور راه‌کار ارائه دادند.

بیانیه‌های این آقایان اگر چه در شکل و علی‌الظاهر با هم تفاوت‌هایی دارند، اما بلحاظ مضمون و محتوا کاملاً شبیه همدیگر هستند و هدف واحدی را دنبال می‌کنند.

هدف چیست؟

واضح‌تر از این چیزی بنظر نمی‌رسد، که هدف مشترک حملۀ پهپادی ستون پنجم غرب به صنایع دفاعی کشور و بیانیه‌های آقایان موسوی و خاتمی بطور همزمان، گرم نگه داشتن تنور جنگ ترکیبی و دمیدن بر آتش تشنج و التهاب در جامعه بود. و گرنه، چه ضرورتی آقایان را بعد از مدت‌ها سکوت وادار کرد تا در گرماگرم رهبر تراشی‌های غرب برای ایران و کارزار مسخرۀ «وکالت دادن‌ها» بیانیه‌های آنچنانی صادر ‌کنند!

بر این اساس، لازم است هم نهادهای مردمی و هم حاکمیتی در هر شرایطی، تمرکز خاصی روی ستون پنجم داشته باشند. چرا که ستون پنجم بمراتب خطرناک‌تر از دشمن خارجی عمل می‌کند. حملۀ دشمن خارجی باعث اتحاد و همدلی تقریبا تمامی اقشار و طبقات اجتماعی در دفاع از میهن می‌گردد. اما از آنجاییکه ستون پنجم به تعبیر شهید خسرو گلسرخی در قامت «احمد آقای آجان» ظاهر می‌شود، موجب تشتت افکار، تفرقه و فرافکنی در جامعه می‌گردد. سرنوشت فاجعه‌بار اتحاد شوروی، یوگسلاوی و حتی چکوسلاواکی و سودان شاهد این مدعاست. فقط ابلهان می‌توانند تصور کنند که حذف آن‌ها از نقشۀ سیاسی جهان جز از طریق ستون پنجم امکان‌پذیر بود!

علاوه بر این، تجربۀ تمامی انقلاب‌های رنگی، بخصوص، انقلاب‌های رنگی بوقوع پیوسته طی سه دهۀ گذشته، از اتحاد شوروی و اروپای شرقی تا بهار کذایی عربی یا به قول برخی مقامات جمهوری اسلامی، «بیداری اسلامی» و دیگر کشورهای قربانی اینگونه انقلاب‌ها، مدعای فوق را بطور عیان و آشکار ثابت می‌کند.

و لذا، جای بسی تأسف است که آقایان موسوی و خاتمی از آنجائیکه نه از تجربۀ دیگران آموختند و نه از تجربۀ خود، «خاندان نبوت خویش» را به باد دادند:

پسر نوح با بدان بنشست، خاندان نبوتش گم شد. 

سگ اصحاب کهف روزی چند، پی نیکان گرفت و مردم شد.    

افزون بر گفته‌های بالا، لازم به ذکر است اقدامات و تلاش‌های مستمر غرب جمعی به سردمداری امپریالیسم آمریکا در سازماندهی و انجام عملیات تروریستی نه تنها علیه کشور ما، بلکه علیه کشورهای دیگر و در هر گوشۀ جهان ثابت می‌کند که رژیم‌های غربی، تروریسم را از دهه‌ها پیش به سطح سیاست رسمی دولت‌های خود ارتقاء داده‌اند و جنون جنگ‌افروزی، آن‌ها و ستون پنجم‌شان را به بیماری نسیان دچار نموده است. در نتیجه، آن‌ها نه تنها از تجارب تاریخی- جنایی خود هیچ درسی نیاموخته‌اند، حتی فراموش کرده‌اند که پایان هر جنگی هرگز با آغازکنندگان آن نبوده و اغلب به شکست مفتضحانه و تسلیم زبونانۀ جنگ‌افروز نیز ختم شده است.

در خاتمۀ مجمل، به سهم و اندازۀ خودم، در مقام یک شهروند میهندوست، مطالبه‌گر، منادی صلح و دوستی، مخالف سرسخت خشونت، هرج‌و‌مرج و جنگ، نهادهای مردمی و حاکمیتی، احزاب و سازمان‌های سیاسی، شخصیت‌ها، افراد، گروه‌‌ها و جمعیت‌های ملی- مترقی و نیروهای مسئول حفظ تمامیت و امنیت کشور را به هشیاری و آمادگی هر بیشتر و سنجیده‌‌تر برای مقابله با انواع توطئه‌ها و دسایس جنگ‌افروزان بین‌المللی و ستون پنجم آن‌ها در داخل کشور فرامی‌خوانیم و به تأکید یادآور می‌شوم که یکی از دلایل بسیار مهم پیروزی درخشان اتحاد شوروی در جنگ جهانی دوم، سرکوبی قاطع ستون پنجم سازمانیافتۀ دشمن قبل از آغاز جنگ و، علت اصلی و اساسی شکست و تجزیۀ این کشور فقید در سال‌های ۱۹۹۰، مسامحه و مماشات با آن بود!

ـــــــــــــــــــــــــــــــــ

مطالب مرتبط:

ــ تروریسم، لمپنیزم و… بمثابه سیاست رسمی دولت‌های غربی؛

ــ خیزش، جنبش، انقلاب رنگی یا جنگ هیبریدی؛

ــ دستگاه اطلاعات ستون پنجم؛

ــ جاسوسان اطلاعیۀ؛

ــ قالب‌بندی بواسطۀ شبکه‌های اجتماعی.

۲۱ بهمن-دلو ۱۴۰۱

روسیه و ایران دلار را کنار میکذارند و از تحریم های آمریکا عبور میکنند.

خبر اتصال بانک‌های روسی به سیستم پیام‌رسانی مالی ایران، مقاومت در برابر تحریم‌های آمریکا علیه هر دو کشور را تقویت می‌کند و دلارزدایی جهانی را سرعت می‌بخشد.

پپه اسکوبار
ترجمه مجله هفته

قرارداد بین بانک‌های مرکزی روسیه و ایران که به طور رسمی در ۲۹ ژانویه برای اتصال سیستم‌های انتقال بین بانکی آنها به امضا رسید، از چند جهت تغییر دهنده بازی است.
از نظر فنی، از این پس ۵۲ بانک ایرانی که قبلاً از SEPAM، سیستم مخابراتی بین بانکی ایران استفاده می کردند، اکنون با ۱۰۶ بانک روسی که از SPFS، (معادل روسی سیستم پیام‌رسان بانکی غربی سوئیفت است) در ارتباط قرار میگیرند.
کمتر از یک هفته قبل از توافق، ویاچسلاو ولودین، رئیس دومای دولتی در تهران بود تا بر جزئیات آخرین لحظه، بخشی از نشست کمیسیون همکاری بین پارلمانی روسیه و ایران نظارت کند: او قاطعانه تاکید کرد که هر دو کشور باید به سرعت تجارت را با ارزهای خود افزایش دهند.

تجارت روبل-ریال

ولودین با تأیید اینکه سهم روبل و ریال در تسویه‌های متقابل از ۶۰ درصد فراتر رفته است، موفقیت «استفاده مشترک از سیستم‌های پرداخت ملی میر و شتاب» را تأیید کرد.
این نه تنها تحریم‌های غرب را دور می‌زند، بلکه می‌تواند «مسائل مربوط به همکاری‌های دوجانبه سودمند و افزایش تجارت بین دو کشور را حل کند».
به گفته کاظم جلالی سفیر جمهوری اسلامی ایران در مسکو: «اکنون بیش از ۴۰ درصد مبادلات تجاری بین دو کشور به روبل است.»
جلالی همچنین تاکید کرد که تهران از روبل به عنوان ارز اصلی در همه مکانیسم‌های ادغام منطقه‌ای حمایت می‌کند.
اشاره او به ویژه به اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) به رهبری روسیه بود که ایران با آن در حال بستن قرارداد تجارت آزاد است.
قرارداد SEPAM-SPFS با یک برنامه آزمایشی تحت نظارت شهر بانک ایران و بانک VTB روسیه آغاز می شود. زمانی که برنامه آزمایشی از شر هر گونه اشکال احتمالی خلاص شود، سایر وام دهندگان وارد عمل خواهند شد.
مزیت اصلی این است که SEPAM و SPFS در برابر تحریم‌های آمریکا و غرب که بی‌رحمانه بر تهران و مسکو تحمیل شده‌اند، مصون هستند.
زمانی که توافق کامل انجام شود، همه بانک های ایرانی و روسیه می توانند از این طریق به یکدیگر متصل شوند و به معامله مالی بپردازند.
جای تعجب نیست که توجه جنوب جهانی بر این واقعه متمرکز شده است.
این احتمالاً به یک راهکار مهم برای دور زدن سوئیفت مستقر در بلژیک – که اساساً توسط واشنگتن و در مقیاس کوچکتر توسط اتحادیه اروپا کنترل می شود، خواهد بود.
موفقیت SEPAM-SPFS مطمئناً باعث موفقیت سایر معاملات دوجانبه یا حتی چندجانبه بین کشورها خواهد شد.

همه چیز در مورد INSTC است

بانک‌های مرکزی ایران و روسیه نیز در تلاش هستند تا یک ارز پایدار برای تجارت خارجی را جایگزینی روبل، ریال و دلار آمریکا کنند.
این یک ارز دیجیتال با پشتوانه طلا خواهد بود و بیشتر در منطقه ویژه اقتصادی آستاراخان (SEZ) در دریای خزر استفاده می‌شود که در حال حاضر بسیار مشغول جابجایی محموله‌های ایرانی است.
آستاراخان قطب کلیدی روسیه در کریدور حمل و نقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) است، شبکه وسیعی از کشتی‌ها، راه‌های ریلی و جاده‌ای که تجارت را از روسیه – و همچنین بخش‌هایی از اروپا – از سراسر ایران به غرب آسیا افزایش می‌دهد. و جنوب آسیا و بالعکس.
و این منعکس کننده بعد ژئواکونومیک کامل قرارداد SEPAM-SPFS است.
بانک مرکزی روسیه در سال ۲۰۱۴، زمانی که واشنگتن شروع به تهدید مسکو به اخراج از سوئیفت کرد، به سرعت اقدام به راه اندازی SPFS کرد.
ادغام آن با SEPAM ایران افق کاملا جدیدی را می گشاید، به ویژه با توجه به تصویب عضویت کامل ایران در سازمان همکاری شانگهای (SCO) و در عین حال یک نامزد پیشتاز برای پیوستن به باشگاه توسعه یافته بریکس پلاس.
سه ماه قبل از توافق SEPAM-SPFS، رستم ژیگانشین، نماینده تجاری روسیه در ایران، اشاره می کرد که تصمیم «ایجاد آنالوگ سیستم سوئیفت» یک معامله تمام شده است.
تهران از تابستان گذشته زیرساخت‌ها را برای پیوستن به سیستم پرداخت میر روسیه آماده می‌کرد.
اما پس از اینکه مسکو با تحریم‌های بسیار شدید غرب مواجه شد و رابطه بانک‌های روسی با سوئیفت قطع شدند، تهران و مسکو از نظر استراتژیک تصمیم گرفتند بر ایجاد سیستم مالی غیر سوئیفتی خود برای پرداخت‌های فرامرزی تمرکز کنند.
همه اینها به نقش استراتژیک ژئواکونومیک INSTC مربوط می شود، که کریدور تجاری بسیار ارزان تر و سریعتری از مسیر قدیمی کانال سوئز است.

روسیه بزرگترین سرمایه گذار خارجی ایران است

به گفته علی فکری معاون وزیر دارایی ایران، علاوه بر این، «روسیه به بزرگترین سرمایه گذار خارجی ایران تبدیل شده است. این شامل ۲.۷ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری در دو پروژه نفتی در غرب استان ایلام در ۱۵ ماه گذشته» است.
این حدود ۴۵ درصد از کل سرمایه گذاری خارجی در ایران در دوره اکتبر ۲۰۲۱ تا ژانویه ۲۰۲۳ است.
البته کل این فرآیند در مراحل اولیه خود است – زیرا تجارت دوجانبه روسیه و ایران سالانه تنها ۳ میلیارد دلار است.
اما به دلیل تأثیر انباشته تعاملات SEPAM-SPFS، INSTC و EAEU و به ویژه اقدامات بیشتر برای توسعه ظرفیت انرژی، لجستیک و شبکه های حمل و نقل ایران از طریق INSTC، رونق اجتناب ناپذیر است.
پروژه های روسیه در ایران چند وجهی هستند: انرژی، راه آهن، خودروسازی و کشاورزی.
به موازات آن، ایران مواد غذایی و محصولات خودرویی روسیه را تامین می کند.
علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، اصرار دارد در هر فرصتی یادآوری کند که روسیه و ایران «نقش‌های مکمل در ترانزیت جهانی انرژی و بار دارند».
توافق آزاد ایران و اتحادیه اوراسیا (FTA) تقریباً نهایی شده است – شامل تعرفه صفر برای بیش از ۷۵۰۰ کالا.

در سال ۲۰۲۲، EAEU بیش از ۸۰۰ میلیارد دلار کالا مبادله کرد. دسترسی کامل ایران به اوراسیا از نظر ایجاد یک دروازه بازار به بخش‌های بزرگ اوراسیا – و دور زدن تحریم‌های آمریکا به عنوان یک مزیت شیرین این راهکار، غیرقابل ارزیابی خواهد بود.
یک پیش‌بینی واقع‌بینانه این است که طی پنج سال، زمانی که ایران به ششمین عضو EAEU تبدیل شود، تهران می‌تواند روی حجم تجارت سالانه ۱۵ میلیارد دلاری با پنج عضو اوراسیایی حساب کند.

میراث سمرقند

همه آنچه امروز دنبال می کنیم از بسیاری جهات نتیجه مستقیم نشست سازمان همکاری شانگهای در سپتامبر گذشته در سمرقند است، زمانی که ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه و همتای چینی او شی جین پینگ شخصاً برای تقویت جهان چند قطبی تلاش کردند و ایران یادداشتی را برای پیوستن به سازمان همکاری شانگهای امضا کرد.
گفتگوهای خصوصی پوتین با ابراهیم رئیسی رئیس جمهور ایران در سمرقند همه در مورد استراتژی عمیق بود.
INSTC در این معادله کلی کاملاً حیاتی است. هم روسیه و هم ایران حداقل ۲۵ میلیارد دلار برای تقویت توانایی های خود سرمایه گذاری می کنند.

کشتی‌هایی که در رودخانه‌های دان و ولگا حرکت می‌کنند همواره انرژی و کالاهای کشاورزی را مبادله می‌کنند. اکنون خبرگزاری دریانوردی ایران تایید کرده است که روسیه به کشتی‌های ایرانی حق عبور در امتداد آبراه‌های داخلی در دن و ولگا را اعطا می‌کند.
در همین حال، ایران در حال حاضر به عنوان سومین واردکننده بزرگ غلات روسیه شناخته شده است. از این پس تجارت توربین، پلیمر، لوازم پزشکی و قطعات خودرو به صورت رول خواهد بود.
تهران و مسکو قراردادی را برای ساخت یک کشتی باری بزرگ برای ایران به منظور استفاده در بندر سولیانکا در دریای خزر امضا کردند. و RZD لجستیک، یکی از شرکت های تابعه RZD راه آهن روسیه، قطارهای باری کانتینری را به طور منظم از مسکو به ایران سازماندهی می کند.

ژورنال روسی برای اقتصاد پیش بینی می کند که فقط ترافیک حمل و نقل در INTSC می تواند تا سال ۲۰۳۰ به ۲۵ میلیون تن برسد که چیزی کمتر از ۲۰ برابر افزایش را نسبت به سال ۲۰۲۲ از خود نشان میدهد.

در داخل ایران، پایانه‌های جدید تقریباً آماده انتقال محموله‌ها از کشتی‌ها به خطوط ریلی هستند که از دریای خزر تا خلیج فارس عبور می‌کنند.

سرگئی کاترین، رئیس اتاق بازرگانی و صنعت روسیه، اطمینان دارد که پس از پایان قرارداد آزاد تجاری با اتحادیه اوراسیا، تجارت دوجانبه به زودی به ۴۰ میلیارد دلار در سال خواهد رسید.
طرح‌های تهران بسیار بلندپروازانه هستند و این طرح ها چارچوب برنامه «محور شرقی» میگنجند که به کشورهای منطقه روسیه، چین، هند و آسیای مرکزی امتیازاتی را می‌دهد.
از نظر ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک، این امر مستلزم اتصال یکپارچه بین INSTC، EAEU، SCO، و BRICS+ است.
و همه اینها توسط چهارگانه ای هماهنگ می شود که واقعاً مهم است: روسیه، چین، هند و ایران.
البته مشکلاتی وجود خواهد داشت. درگیری حل نشدنی ارمنستان و آذربایجان ممکن است بتواند INSTC را از مسیر خود خارج کند: اما توجه داشته باشید که ارتباطات روسیه و ایران از طریق دریای خزر می تواند در صورت نیاز به راحتی باکو را دور بزند.

بریکس پلاس سقوط دلار را تقویت خواهد کرد

به غیر از روسیه و ایران، روسیه و چین نیز سال‌هاست که سعی می‌کنند سیستم‌های پیام‌رسان مالی بانکی خود را به یکدیگر متصل کنند.
CBIBPS چین یک (سیستم پرداخت بین بانکی فرامرزی) ممتاز است.
مشکل اینجاست که واشنگتن مستقیماً بانک‌های چینی را تهدید کرده است که در صورت ارتباط با بانک‌های روسیه، از سوئیفت خارج خواهند شد.
موفقیت SEPAM-SPFS ممکن است به پکن اجازه دهد تا هرچه در توان دارد را انجام دهد و از همه امانات استفاده کند، به خصوص پس از جنگ بسیار سخت نیمه هادی‌ها و طنز وحشتناک انفجار بالن.
از نظر حاکمیت، واضح است که چین محدودیت‌های ایالات متحده را در مورد نحوه نقل و انتقال منابع مالی خود نخواهد پذیرفت.
به موازات آن، BRICS در سال ۲۰۲۳ در توسعه سیستم پرداخت های مالی متقابل و ارز ذخیره خود عمیق تر خواهد شد.
کمتر از ۱۳ نامزد تایید شده مشتاق پیوستن به بریکس پلاس صف کشیده‌اند – از جمله قدرت های متوسط آسیایی مانند ایران، عربستان سعودی و اندونزی.

همه نگاه ها به این خواهد بود که آیا – و چگونه – ایالات متحده با بدهکاری بیش از ۳۰ تریلیون دلار تهدید به اخراج بریکس پلاس از سیستم مالی سوئیفت خواهد کرد.
یادآوری این نکته روشنگر است که نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی روسیه تنها ۱۷ درصد است. در چین ۷۷ درصد است. کشورهای عضو بریکس فعلی بدون روسیه ۷۸ درصد است. نسبت بدهی به تولید ناخالص داخلی بریکس پلاس با روسیه به طور متوسط تنها به ۵۵ درصد خواهد رسید.

بهره وری قوی از BRICS+ با پشتوانه ارز طلا و/یا کالا و سیستم پرداخت دیگری که دلار آمریکا را دور می زند، به دست خواهد آمد. بهره وری قوی قطعاً از طرف غرب جمعی که اقتصاد آن وارد دوران رکود می شود، نخواهد آمد.
با این همه تحولات در هم تنیده و چالش های بسیار، یک چیز مسلم است. توافق SEPAM-SPFS بین روسیه و ایران شاید تنها اولین نشانه از حرکت صفحات تکتونیکی در سیستم بانکی و پرداخت جهانی باشد.
به سیستم های پرداخت یک، دو، هزار خوش آمدید. و به اتحادیه آنها در یک شبکه جهانی خوش آمدید. البته این زمان می برد. اما این قطار مالی پرسرعت قبلاً ایستگاه را ترک کرده است.

اسرائیل آماده بمباران کمک های غذایی ایران به سوریه است.

ترجمه مجله هفته.

این هشدار تنها چند هفته پس از آن منتشر شد که پهپادهای اسرائیلی چندین کامیون مواد غذایی را که از عراق به سمت سوریه عبور می کردند، بمباران کردند
یک مقام نظامی اسرائیلی که نامش فاش نشده است، در ۹ فوریه به روزنامه ایلاف عربستان سعودی گفت که تل آویو در بمباران کمک‌های ایران برای سوریه فاجعه‌زده تردیدی نخواهد داشت، به این ادعا که تهران به دنبال «سوء استفاده از وضعیت غم‌انگیز… برای ارسال سلاح و تجهیزات به حزب‌الله است». ”
این مقام ناشناس اضافه کرد که اسرائیل «اطلاعات» برای حمایت از ادعاهای آنها دارد، زیرا ارتش اسرائیل نظارت خود را از طریق هوا، زمین و دریا بر هر چیزی که ایران به سوریه منتقل می کند، تشدید کرده است.

از زمانی که زلزله ۷.۸ ریشتری منطقه شمال غرب این کشور را ویران کرد، ایران یکی از کشورهای پیشرو در ارائه کمک های بشردوستانه به سوریه بوده است.
تا صبح روز جمعه، تعداد قربانیان زمین لرزه در سوریه از ۳۳۰۰ نفر گذشت.

در نتیجه تحریم‌های غرب، ارسال کمک‌ها به سوریه در مقایسه با جریان کمک‌هایی که به ترکیه همسایه وارد می‌شود، تا حد زیادی با مانع مواجه شده است و دمشق را مجبور می‌کند برای کمک به بازماندگان فاجعه به کشورهای متحدی مانند روسیه و ایران تکیه کند.
جدیدترین تهدید اسرائیل تنها دو هفته پس از آن صورت می‌گیرد که پهپادهای آن سه کامیون حامل مواد غذایی ایرانی را که حاوی آرد و برنج بودند، هنگام حرکت از عراق به سوریه بمباران کردند.
این کامیون ها چند روز پس از باز شدن گذرگاه مرزی البوکمال برای کامیون های تجاری برای اولین بار از سال ۲۰۱۹، سعی داشتند به طور قانونی از طریق گذرگاه مرزی البوکمال وارد سوریه شوند.
اسرائیل قبلاً با بمباران فرودگاه های این کشور و با استفاده از ادعاهای مشابه مبنی بر «تحویل تسلیحات» از ایران، از رسیدن کمک ها به سوریه جلوگیری کرده است.
در سپتامبر سال گذشته، کمیسیون سوریه سازمان ملل متحد حملات هوایی اسرائیل به فرودگاه بین‌المللی دمشق را محکوم کرد، زیرا این بمباران ها کمک رسانی بشردوستانه به سوری‌های نیازمند توسط سازمان ملل را غیر ممکن کرده است.
حمله ۱۰ ژوئن به دو باند فرودگاه اصلی سوریه آسیب جدی وارد کرد و ترافیک هوایی غیرنظامیان داخل و خارج از کشور را فلج کرد.
این بیانیه تنها چند روز پس از آن صادر شد که اسرائیل دو بار در یک هفته فرودگاه بین المللی حلب را بمباران کرد.
اسرائیل مرتباً حملات هوایی غیرقانونی را در داخل سوریه به اهدافی که ادعا می کند ایران یا حزب الله هستند انجام می دهد.

ایران صدور گاز به اروپا را بررسی می‌کند

آندری آرشف (ANDREY ARESHEV)

ا. م. شیری

زلزلۀ در ترکیه و سرنوشت تأسیسات مرکزی توزیع گازی (Hub)

زمین لرزۀ مهیب در ترکیه و مناطق مجاور سوریه که باعث ویرانی قابل توجهی شد و جان دست کم چندین هزار نفر را گرفت، دامنۀ گمانه‌زنی‌ها را در مورد ماهیت تحریک مصنوعی فاجعه، از جمله، استفادۀ ایالات متحدۀ آمریکا از تسلیحات تکتونیکی یا سایر تسلیحات گسترش داد. به عنوان مثال، آنا لیوسینا، دانشیار مرکز لرزه‌نگاری دانشگاه دولتی مسکو معتقد است که اکنون انسان‌ به طور کامل آموخته است که زمین‌لرزه‌های «القایی» ایجاد کند. «اگرچه در چنین مناطق خطرناکی، زلزله می‌تواند هر ۳۰ سال یک بار رخ دهد»، اما یک ریزش، یک فروریختگی قوی می‌تواند باعث یک فاجعۀ هولناک شود. در طول ۱۰۰ سال گذشته بیش از ۱۰۰ هزار نفر در ترکیه قربانی زلزله شده است.

به نظر می‌رسد که نسخۀ عجیب و غریب تأثیر خارجی همچنان در حاشیه باقی خواهد ماند. در عین حال، با توجه به زلزلۀ ویرانگر شهر ازمیت (ترکیه) در ۱۷ اوت ۱۹۹۹، می‌توان فرض کرد که خروج عجولانۀ سرکنسولگری‌های کشورهای غربی از استانبول به بهانۀ حملۀ احتمالی تروریستی، ممکن است دقیقاً بعنوان اقدامات پیشگیرانه در آستانه وقوع یک رشته زمین‌لرزه دیگر در یک منطقۀ خطرناک زلزله‌خیز دیکته شده باشد.

زلزلۀ ویرانگر ترکیه می‌تواند هزاران نفر را به کام مرگ بکشد

شکی نیست که چنین فاجعۀ طبیعی گسترده بر اجرای طرح‌های بلندپروازانۀ دولت اردوغان برای تبدیل ترکیه به هاب گازی کلان منطقه‌ای تأثیر خواهد گذاشت. بوتاش، شرکت دولتی متصدی خطوط لوله از تعلیق عرضۀ گاز از طریق خط لوله در مناطق آسیب‌دیده جنوب کشور خبر داده است. گفته می‌شود که یک فاجعۀ طبیعی می‌تواند به سود دولت بایدن تمام شود. بخصوص اینکه دولت بایدن با ساخت یک مرکز گاز توسط گازپروم در خاک ترکیه، همراه با شرکای محلی مخالف است. افراد زیادی هستند که می‌خواهند پروژۀ امیدوارکنندۀ روسیه-ترکیه را پس از انفجار نورد استریم منفجر کنند. لازم به یادآوری است که سرویس امنیت فدرال روسیه در ۲۲ سپتامبر ۲۰۲۲ گزارش داد که از حملۀ تروریستی سرویس‌های ویژۀ اوکراین به تأسیسات نفت و گاز تأمین‌‌کنندۀ انرژی ترکیه و اروپا جلوگیری شده است. ولادیمیر پوتین در یک نشست عملیاتی با اعضای دائم شورای امنیت در ۱۰ اکتبر به یکسری حملات تروریستی و تلاش برای انجام جنایات مشابه علیه تأسیسات برق و زیرساخت‌های حمل و نقل گاز در کشورمان، از جمله آن‌ها، «تلاش برای تضعیف تأسیسات انتقال گاز «ترکیش استریم» بعنوان بخشی از آن اشاره کرد.

رؤسای جمهور روسیه و ترکیه برای ایجاد یک «هاب گازی» به توافق رسیدند

در متن کاهش شدید تجارت انرژی روسیه با اروپا، ایدۀ ایجاد یک مرکز توزیع گاز برای افزایش صادرات (برای ترانزیت از طریق ترکیه به اروپا) نه تنها محصولات گازپروم، بلکه همچنین سوخت آبی از سایر کشورها، از جمله ایران که تحت تحریم‌های شدید غرب قرار دارد، مطرح شد. ابراهیم کالین، سخنگوی رئیس جمهور ترکیه در ۱۵ ژانویه به خبرنگاران گفت: «…ما این فرصت را خواهیم داشت که گاز عراق، ترکمنستان از طریق تاناپ را در عرضۀ گاز به اروپا قرار دهیم. من به برخی از همتایان اروپایی و آمریکایی پیشنهاد داده‌ام که می‌توان گاز ایران را در مقطعی در این نقشه انرژی گنجاند».

شکی نیست که چنین پیشنهادی نه تنها با رئیس بلافصل آقای کالین، بلکه با طرف ایرانی نیز موافقت شده است. در ۹ ژانویه، بوتاش از کاهش ۷۰ درصدی عرضۀ گاز ایران به ترکیه به دلیل مشکلات فنی و پیش از اوج تقاضا در زمستان خبر داد. ایران پس از روسیه دومین تأمین‌کنندۀ گاز به این کشور است و ترک‌ها هم اکنون مجبور به کاهش جدی عرضۀ برق به بخش صنعتی شده‌اند. مقامات ایرانی خاطرنشان می‌سازند که می‌توانند به راحتی به اقتصاد ترکیه که در حال حاضر در شرایط بهتری نیست، ضربه بزنند.

تأسیسات انتقال گاز ترکیه

در سال ۲۰۱۴، پس از اعمال تحریم‌های «کریمه» از سوی بروکسل علیه مسکو، حسن روحانی، رئیس‌ جمهور وقت ایران در حاشیۀ مجمع عمومی سازمان ملل هنگام دیدار با همتای اتریشی خود، هاینز فیشر گفت که کشورش می‌تواند به «منبع قابل اعتماد گاز» برای اروپا به میزان ۱۰ تا ۲۰ میلیارد مترمکعب در سال تبدیل شود. مجید چگنی معاون وزیر نفت ایران در ماه مه سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که ایران «…در حال بررسی امکان صادرات گاز به اروپا است. ما در حال بررسی این موضوع هستیم اما هنوز به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم. ایران همواره طرفدار توسعۀ دیپلماسی انرژی و توسعۀ بازار بوده است».

مسیر گازی جنوب و خط لولۀ گاز ایران و ترکیه

اتصال فرضی خط لولۀ گاز صادراتی ایران به ترکیه با خط لولۀ گاز تاناپ، بخشی از «مسیر گاز جنوبی» در امتداد خط آذربایجان – گرجستان – ترکیه – مرز یونان در ارزروم (این منطقه نیز از نظر زلزله‌خیزی خطرناک است)، امکان انتقال گاز ایران به جنوب اروپا را فراهم می‌کند. هیچ تحریم مستقیمی از سوی بروکسل علیه صادرات گاز ایران وجود ندارد. بر اساس نتایج شش ماهۀ سال تقویمی ایران (از ۳۰ اسفند تا ۳۱ شهریور) در سال ۲۰۲۲ صادرات سوخت آبی از ایران نسبت به مدت مشابه سال قبل ۲۲ درصد افزایش داشته است. بر اساس اطلاعات اولیه، این رقم در سال ۲۰۲۲ به حداقل ۱۷ میلیارد متر مکعب رسید. ترکیه بزرگترین واردکننده گاز ایران است (تا ۴۵ درصد حجم صادرات به خارج از کشور) و حدود ۲۰ درصد از ظرفیت‌های خط لولۀ صادراتی استفاده نمی‌شود که تنها یک ذخیرۀ بالقوه برای گنجاندن گاز ایران در خط لولۀ تاناپ است.

۲۰۱۵	۲۰۱۶	۲۰۱۷	۲۰۱۸	۲۰۱۹	۲۰۲۰	۲۰۲۱
۸.۴	۸.۴	۱۲.۵	۱۲.۱	۱۶.۹	۱۶.۰	۱۷.۳

خط لولۀ صدور گاز ایران به میلیارد متر مکعب متر، منبع بی‌پی

از لحاظ نظری، می‌توان گاز ایران را به همین مسیر گازی تاناپ که از میدان شاه دنیز در سواحل شرقی دریای خزر از طریق خاک آذربایجان منتقل می‌کند، وارد کرد. ما در اینجا در مورد خط لولۀ فعلی ایران – آذربایجان– فدراسیون روسیه صحبت می‌کنیم. این خط لوله در دورۀ اتحاد شوروی در سال ۱۹۷۰ به بهره‌برداری رسید (گاز ترکمنستان از سال ۲۰۱۷ به این مسیر وارد می‌شود). با این حال، تنش بین ایران و آذربایجان، که از خارج تحریک می‌شود، به سختی چنین چشم‌اندازی را نزدیک‌تر می‌کند و برتری نسخۀ «ترکیه»ای صادرات گاز ایران به اروپا را نشان می‌دهند (لازم به ذکر است که رسانه‌های ترکیه از حملات ضد ایرانی همتایان باکویی خود حمایت نمی‌کنند).

تأسیسات گاز ایران- انتقال گاز از طریق خط لوله

این خط لوله که از سال ۲۰۱۸ شروع به کار کرده است، علاوه بر ترکیه، گاز ایران به عراق (حدود ۳۰ درصد صادرات) را نیز منتقل می‌کند. تفاهمنامۀ امضاء شده در خصوص احداث خط لولۀ انتقال گاز از ایران به عراق و سوریه در سال ۲۰۱۱ در آستانۀ تحولات «بهار عربی»، همچنان به قوت خود باقی است. بنا به داده‌های دفتر مرکزی مجتمع سوخت و انرژی فدراسیون روسیه (اوت ۲۰۲۰) حتی گزینۀ «گسترش احتمالی به لبنان و از طریق ترکیه به کشورهای اروپایی» در نظر گرفته شد. طول کل خط لولۀ گاز باید ۵۶۰۰ هزار کیلومتر و ظرفیت آن تا ۴۰ میلیارد متر مکعب در سال باشد. بر اساس برخی گزارش‌ها، بخش ایرانی-عراقی شریان فوق احداث گردیده و در حالت آزمایشی کار می‌کند – این همان خط لولۀ گاز ایران-عراق است.

شاید با در نظر گرفتن روابط رو به رشد روزافزون روسیه و ایران، آن‌ها نیز باید در گفتگوی دشوار با آنکارا هماهنگ شوند. ایگور یوشکوف، تحلیلگر دانشگاه مالی می‌گوید: «در ترکیه، انبارهای زیرزمینی وجود دارد که قرار بود به عنوان عناصر حائل استفاده شوند و بخشی از گاز در آنجا ذخیره شود تا بتوان آن را در بازار به پول نقد فروخت. این هاب، از بسیاری جهات، به صورت مجازی وجود خواهد داشت – گاز به ترکیه منتقل می‌شود و مالکیت آن از گازپروم به برخی شرکت‌های خارجی انتقال می‌یابد. تاکنون حتی برای ساخت یک خط لولۀ گاز جدید به ترکیه برنامه‌ریزی نشده است». به نظر وی، با توجه به وضعیت اقتصادی و ضرورت احیای کشور، شاید شرکا درخواست تخفیف اضافی بکنند. ممکن است مشکلاتی در روند مذاکرات پیش بیاید. اما، آنکارا همچنان به این هاب علاقه‌مند است.

عکس از:  stargazete.com

لازم به ذکر است که ظاهراً اردوغان به گرفتن تخفیف ۲۵ درصدی مورد نظر خود از گازپروم موفق نشده، وضعیت اقتصادی ترکیه اکنون به شدت بدتر شده و با تصمیم رئیس دولت، برگزاری انتخابات عمومی از ماه ژوئن، به ماه مه تغییر یافته است. بعید است که اپوزیسیون فرصت حمله به دولت، از جمله، به توسعه‌دهندگان بزرگ وابسته به حلقه داخلی رئیس جمهور را از دست بدهد. در هر صورت، گفت‌وگوی روسیه و ترکیه در مورد انرژی می‌تواند صرفاً بر اساس اصل منفعت متقابل باشد، نه «خیریۀ» مشکوک. اگر ترکیه علاوه بر ترجیحات اقتصادی به دنبال افزایش اهمیت خود برای اروپا باشد، طرف روسی علاقه‌مند است که پیامدهای منفی فشار تحریم‌ها را هموار سازد و درآمدهای صادراتی را در سطحی برای تضمین ثبات بودجۀ دولتی حفظ کند.

نقل از: بنیاد فرهنگ راهبردی

۲۰ بهمن-دلو ۱۴۰۱

کمپین اطلاعات نادرست.

تمرکز رسانه‌های غربی روی سلاح های ایرانی: سلاح‌های ایرانی از قاتلان «ساخت ایالات متحده آمریکا» خبرسازتر هستند.
ترجمه مجله هفته

رسانه های آمریکایی صدها مقاله درباره استفاده ادعایی روسیه از پهپادهای ایرانی در اوکراین منتشر کرده اند.
در همین حال، گزارش آنها میزان استفاده از تسلیحات مرگبار آمریکا علیه غیرنظامیان در خاورمیانه را کم اهمیت جلوه داد.
در شش ماه گذشته، روزنامه های بزرگ ایالات متحده مانند نیویورک تایمز، وال استریت ژورنال و واشنگتن پست بیش از ۲۰۰ خبر در مورد استفاده ادعایی روسیه از پهپادهای ایرانی در اوکراین منتشر کرده اند.
در حالی که تقریباً به طور کامل ویرانی های ناشی از بمب های ساخت آمریکا در سرزمین های فلسطینی تحت اشغال اسرائیل و یمن را نادیده می گیرند.
بر اساس تحقیقات «دولت مسئولیت پذیر» سه نشریه بزرگ ایالات متحده بین ژوئیه و ژانویه، ۲۱۵ مقاله منتشر کردند که در آنها به اوکراین و کلمات «پهپادهای ایرانی»، «پهپادهای ساخت ایران»، «پهپادهای ساخت ایران» یا انواع دیگر این اصطلاحات اشاره شده بود. که این معادل حداقل بیش از یک مقاله در روز است.
برای مقایسه، در ماه می ۲۰۲۱، زمانی که اسرائیل نوارغزه را محاصره کرده بود به مدت ۱۱ روز بدون وقفه بمباران کرد، همان سه رسانه آمریکایی تنها ۱۵ مقاله خبری در این مورد منتشر کردند که در آن به استفاده اسرائیل از تسلیحات آمریکایی در این یک ماه اشاره شده بود.
زمانی که ائتلاف جنگی به رهبری عربستان سعودی در ژانویه ۲۰۲۲ بمب‌های ساخت آمریکا را بر روی زندانی در صدعا در یمن پرتاب کرد و ده‌ها غیرنظامی را کشت، روزنامه‌های آمریکایی تنها دو مقاله منتشر کردند که به نقش واشنگتن در این کشتار را در آن برجسته می‌کرد.
این سه رسانه اکنون دائماً به خوانندگان خود در مورد «ائتلاف در حال ظهور تهران و مسکو» هشدار می دهند، اما در مورد ائتلاف های چند دهه ای بین واشنگتن و تل آویو یا واشنگتن و ریاض هشدارهای مشابهی صادر نمی کنند.

وسواس اخیر واشنگتن در مورد هواپیماهای بدون سرنشین ایرانی، آخرین نمونه رسانه های غربی است که به عنوان شرکت های روابط عمومی برای دولت های غربی عمل می کنند.

این کمپین اطلاعات نادرست، از جمله، بخشی از تلاش گسترده‌تر واشنگتن برای خاموش کردن صداهای مخالف است.

این موضوع در ماه دسامبر ثابت شد، زمانی که تحقیق در آرشیو داخلی توییتر نشان داد که غول رسانه‌های اجتماعی حداقل به مدت پنج سال با پنتاگون برای اجرای یک کمپین مخفی «PsyOps» در خاورمیانه همکاری می‌کردند تا گفتمان جنگ‌های یمن و سوریه و ادامه حضور نیروهای اشغالگر آمریکا در منطقه توجیه کنند.

سوریه: تحریم‌های آمریکا مانع کمک‌‌رسانی به زلزله‌زدگان میشود.

در حالی که بئربوک برای باز کردن تمام گذرگاه های مرزی به سوریه فشار می آورد، همتای سوری او درخواست کرده است که این کمک ها از طریق دمشق صورت بگیرد. 

به گفته وزیر امور خارجه سوریه، به نظر می رسد غرب برنامه ریزی کرده است که کمک ها فقط به دست اسلام گرایان افراطی مسلح برسد. 

فیصل مقداد، وزیر امور خارجه سوریه روز سه شنبه هشدار داد که زمین لرزه مهیب ،۶ فوریه که هزاران کشته در شمال سوریه از خود بجای کذاشت، با تحریم های غرب بدتر شده است. 

مقداد تأکید کرد: «اما کمک‌هایی که به مناطق تحت کنترل گروه‌های مسلح می‌رسد به مردم فروخته می‌شود». 

زیرا این تحریم ها مانع ارسال کمک های بشردوستانه می شد. مقداد به تلویزیون المیادین گفت: «تحریم‌های آمریکا مانع از دسترسی سوریه به کالاها و به ویژه داروها می‌شود.»

این دیپلمات ارشد سوری جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا مورد خطاب قرار داد و به او یادآوری کرد که دمشق «گذرگاه های مرزی را برای ورود کمک های بشردوستانه به مناطق تحت کنترل گروه های مسلح باز کرده است.»

وزیر خارجه سوریه گفت: به نظر می رسد غرب برنامه ریزی کرده است که کمک ها فقط به گروه های مسلح و تروریست ها برسد. 

از سوی دیگر، سوریه آماده است تا کمک‌های امدادی را به همه مناطق برساند «به شرطی که به دست تروریست‌ها نیفتد». 

روز چهارشنبه، آنالنا بئربوک، وزیر امور خارجه آلمان فدرال، خواستار باز شدن همه گذرگاه‌های مرزی شد تا «کمک‌های بشردوستانه سریع» در سوریه نیز فراهم شود. 

مقداد به نوبه خود تاکید کرد که تحریم های غرب علیه سوریه «فاجعه را بدتر کرده است.»

وی افزود: «وضعیت بسیار دشوار است و صرف نظر از میزان کمک هایی که به سوریه ارسال می شود، این کشور به مراتب بیشتر نیاز دارد.»

مقداد ادامه داد: «سوریه از استانداردهای دوگانه رنج برده است، هرچند کشورهای متعددی هستند که از طریق کانال‌های غیر مستقیم با دمشق در تماس هستند». 

وی همچنین ادعای اسرائیل در مورد درخواست ادعایی کمک از طرف سوری را رد کرد.  

ایران و کوبا روابط خود را گسترش میدهند.

ایران و کوبا روابط را فیمابین تقویت می کنند، هر دو کشور تحریم های آمریکا را محکوم می کنند.

ترجمه مجله هفته

حسین امیرعبداللهیان مداخله واشنگتن در امور داخلی کوبا و تلاش این کشور برای ایجاد ناآرامی در این کشور کارائیب را محکوم کرد.

آژانس خبری تله سور گزارش داد، حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران در دیدار با برونو رودریگز پاریلا، همتای کوبایی خود در تاریخ ۵ فوریه در هاوانا از الگوی اعمال تحریم های اقتصادی آمریکا علیه سایر کشورها به ویژه ایران و کشورهای آمریکای لاتین انتقاد کرد.
وزیر امور خارجه گفت: سیاست آمریکا در اعمال تحریم های یکجانبه علیه سایر کشورها و قلدر مابانه بوده و محکوم به شکست است.

وی افزود: آمریکا و برخی دیگر از کشورهای غربی سیاست ترکیبی تحریم و مداخله در امور دیگر کشورها را از طریق دامن زدن به شورش در کشورهای مستقل جهان دنبال می کنند.
دیپلمات ارشد ایرانی افزود که روابط سیاسی با کوبا برای کشورش «اهمیت زیادی» دارد و ایران کوبا را کشور «دوست، برادر و متحد استراتژیک» می‌داند. امیرعبداللهیان روابط با کوبا را «مستحکم، پایدار و تاریخی» توصیف کرد و اطمینان داد که «تنوع موضوعات زیادی» در دستور کار دوجانبه وجود دارد.
در همین حال، برونو رودریگز موضع کوبا مبنی بر «همبستگی دو کشور در برابر تلاش‌ها برای بی‌ثباتی و مداخله در امور داخلی» را تکرار کرد.
وزیر امور خارجه کوبا قدردانی عمیق خود را از حمایت تهران در مبارزه کوبا علیه محاصره تحمیلی توسط ایالات متحده ابراز کرد.
وزیر امور خارجه ایران در ۳ فوریه در جریان سفر رسمی خود به کاراکاس با نیکلاس مادورو، رئیس جمهور ونزوئلا دیدار کرد و گفت که ایران قرار است در هفته های آینده کار تعمیرات اساسی بزرگترین مجتمع پالایشگاه نفت ونزوئلا، مرکز پالایش پاراگوانا را آغاز کند. .
به گفته منابع رویتر، شرکت دولتی پترولئوس د ونزوئلا (PDVSA) و شرکت ملی پالایش و پخش نفت ایران (NIORDC) قراردادی به ارزش ۴۶۰ میلیون یورو برای تعمیرات اساسی مجتمع پالایشگاه پاراگوانا در هفته های آینده امضا خواهند کرد که می تواند ۹۵۵ هزار بشکه در هر بشکه تولید کند. روز (bpd).
در ماه مه گذشته، واحدی از NIORDC قراردادی ۱۱۰ میلیون یورویی با PDVSA برای تعمیر پالایشگاه ال پالیتو ونزوئلا امضا کرد که کوچکترین پالایشگاه این کشور با ظرفیت ۱۴۶ هزار بشکه در روز است.
در سال‌های اخیر، ایران در کمک به ونزوئلا برای غلبه بر تحریم‌های تنبیهی ایالات متحده که بخش نفت این کشور را ویران کرده‌اند، بسیار فعال شده است و این همکاری ها به کاراکاس اجازه می‌دهد تا به اتکای خود به فناوری پالایشگاه‌های آمریکا پایان دهد و به این کشور کمک کند اقتصاد آسیب دیده خود را تقویت کند.

دیدار و گفتگوی وزیر امور خارجه ایران با رئیس جمهور کوبا
‌‎
حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه ایران در آخرین مرحله از سفر خود به آمریکای لاتین، روز شنبه با دیاز کانل رئیس جمهور کوبا دیدار و پیرامون موضوعات مورد علاقه در حوزه‌های دوجانبه و مسائل بین المللی به گفتگو و تبادل نظر پرداخت.

وزیر امور خارجه ایران در این دیدار با اشاره به روابط تاریخی و دوستانه ایران و کوبا و مرور بر روابط دوجانبه، بر اراده جمهوری اسلامی ایران برای تقویت و توسعه همکاریهای فیمابین تاکید کرد.
امیرعبداللهیان از همکاری کوبا در تولید انواع واکسن مشترک در ایران قدردانی کرد.
او همچنین ضمن ابراز خرسندی از سطح همکاریها در موضوعات بین المللی ، حمایت قاطع ایران از کوبا و محکومیت تحریمها و مداخله خارجی در این کشور را مورد تاکید قرار داد.

دیاز کانل رئیس جمهور کوبا نیز در این دیدار با تمجید از تاریخ و فرهنگ کشورمان، پیشرفت ها و دستاوردهای علمی و فنی ایران در سایه تحریمها را ستودنی دانست و بر علاقه مندی خود به افزایش تماس ها و مراودات فیمابین تاکید کرد.

وی تحولات منطقه آمریکای لاتین و جهان را واجد فرصت های نوینی برای تقویت چندجانبه گرایی دانست و افزود:کوبا برغم فشارها مصمم بِه همکاری با کشورهای دوست و رفع موانع و چالشهای پیش رو می‌باشد.

رئیس جمهور کوبا افزود: دولت آمریکا فقط به منافع خود می اندیشد و ارزشی برای دیگران قائل نیست. ما استقلال سیاسی خود را به بهای سنگینی بدست آورده ایم و آن را حفظ خواهیم کرد.
طرفین در این دیدار بر توسعه همکاری‌های پزشکی، دارویی ، تجهیزات پزشکی و واکسن تاکید کردند.

سیا نگران انتفاضه جدید فلسطینی ها است، اما چرا؟

رئیس سیا: « وقایع فلسطین بشدت شبیه انتفاضه دوم شده است».
ترجمه مجله هفته منابع: رسانه های اسرائیلی، آمریکایی و عربی.

واشنگتن به تل آویو فشار می آورد تا تنش ها در سرزمین های اشغالی را کاهش دهد و در عملیات های مخفیانه علیه ایران و عادی سازی روابط با عربستان سعودی همکاری کند.

ویلیام برنز، رئیس سیا هشدار داد که وضعیت رو به وخامت در فلسطین اشغالی «شباهت بسیار ناخوشایندی» به وقایع منتهی به انتفاضه دوم در ۲۰ سال پیش دارد.

رئیس جاسوسی واشنگتن در هنگام دریافت جایزه‌ای در دانشگاه جورج تاون در ۲ فوریه مدعی شد: «من و همکارانم در جامعه اطلاعاتی نگرانیم که بسیاری از چیزهایی که امروز می‌بینیم شباهت بسیار ناخوشایندی به برخی از واقعیت‌هایی دارد که [در طول انتفاضه دوم] دیدیم».
برنز تاکید کرد که گفتگو با رهبران اسرائیلی و فلسطینی در سفر اخیرش به اراضی اشغالی باعث نگرانی او در مورد «شکنندگی بیشتر و حتی خشونت بیشتر» بین دو طرف شد.
رئیس سیا هفته گذشته از اسرائیل و کرانه باختری اشغالی بازدید کرد و با رهبران دو طرف گفتگو کرد.
سفر او پس از سفر جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی ایالات متحده و قبل از ورود آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه انجام شد.

هیئت کاخ سفید زمانی وارد اراضی اشغالی شد که تنش بین ارتش اسرائیل و مقاومت فلسطین در پی کشتار فلسطینیان توسط نظامیان اسرائیلی در جنین افزایش یافت.

اسرائیل همچنین در سال جاری دو عملیات بمباران را در نوار محاصره شده غزه آغاز کرده و در ۱۲ ماه گذشته تقریباً هر روز حملات خشونت آمیزی را در کرانه باختری انجام داده است.

فلسطینی ها با افزایش حملات تلافی جویانه علیه شهرک نشینان و نیروهای اسرائیلی به این وضعیت پاسخ داده اند.

بر اساس گزارش آکسیوس، وزیر خارجه آمریکا در جریان سفر خود به رام الله، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین (PA) را تحت فشار قرار داد تا طرح امنیتی پیش نویس آمریکا برای بازگرداندن کنترل بر جنین را بپذیرد.
این طرح شامل ایجاد یک «نیروی ویژه فلسطینی» برای مقابله با گروه های مقاومت بود. با این حال، این طرح از تل آویو هیچ امتیازی نخواست و مشروعیت تشکیلات خودگردان را نادیده گرفت.

در ۳ فوریه، رسانه‌های اسرائیلی فاش کردند که مقامات آمریکایی که به این کشور سفر کرده‌اند، به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، پیشنهاد «همکاری گسترده در عملیات‌های مخفی و نیمه‌مخفی در داخل ایران» و کمک به عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی در ازای «کاهش تنش‌ها» در سرزمین‌های اشغالی داده‌اند.
بر اساس گزارشی که روزنامه اسرائیلی یدیعوت آحارونوت در ۳ فوریه منتشر شد، مقامات ارشد آمریکایی که در هفته‌های اخیر از اسرائیل بازدید کردند، به بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر، توافقی را پیشنهاد دادند که شامل «همکاری گسترده در عملیات‌های مخفی و نیمه‌مخفی در داخل ایران» و کمک به عادی‌سازی روابط با عربستان سعودی میباشد.
هیئت کاخ سفید در ازای این معامله، از نتانیاهو خواست تا با حفظ وضعیت موجود مسجدالاقصی، توقف گسترش شهرک‌سازی‌های غیرقانونی در کرانه باختری و تقویت تشکیلات خودگردان فلسطین، تنش‌ها را در سرزمین‌های اشغالی کاهش دهد.
گزارش شده است که نخست وزیر اسرائیل به این شرایط پاسخ مثبت داده است. با این حال، این گزارش می گوید که نتانیاهو اغلب با خواسته های شرکای خود موافقت می کند، اما لزوما با آنها همکاری واقعی نمی کند.

سوال کلیدی اینجاست که چرا آمریکا تا این حد برای ایجاد آرامش در مناطق فلسطینی ها پستان به تنور میچسباند؟

در واقع موضوع به دو تغییر اساسی در منطقه مربوط می شود.
اول اینکه آمریکا احتمال می‌دهد ایران در وضعیتی قرار دارد که بزودی به دلیل گسترش تهدید های بین المللی و تحریم های غیر انسانی، تعهد خود برای نساختن بمب اتمی با فتوایی جدید به کناری بگذارد و در آن تجدید نظر کند و برای حفظ تمامیت ارضی خود بالاخره آستین را بالا زده و بمب را بسازد.

دستیابی حکومت مستقل و خودرایی مانند ایران تمامی محاسبات منطقه را به هم میزند و احتمالا موجب تلاش کشورهای دیگر منطقه مانند عربستان سعودی و ترکیه برای دستیابی به بمب هسته ای میشود، اگر چنین شود موقعیت اسرائیل به عنوان یک کشور ممتاز هسته ای به طور جدی به خطر خواهد افتاد.
این خود بخود موجب تضعیف موقعیت آمریکا در لبنان و سوریه و بویژه در عربستان و ترکیه خواهد شد چرا که آنها از ترس بمب اتمی ایران و عقب ماندن از نوابغ هسته ای ایران سر راحت بر بالش نمی گذارند. ایران هم از این مسئله کاملا آگاه است و می داند اگر این کشور واقعا مجبور به ساختن سلاح هسته ای بشود باید ده ها برابر بیشتر تحت فشار قرار بگیرد و منطقه متشنج و احتمال درگیری های منطقه ای بسیار بیشتر خواهد شد. در ضمن ایران در حال حاضر در یک دوگانگی قرار دارد برای ایران مسلم است که عربستان و ترکیه حتی همین حالا نیز به دنبال راه اندازی بمب هسته ای هستند پس در عین حال نمی تواند از ساختن احتمالی بمب دست بکشد چرا که چنین تصمیمی ساده لوحی محض است و سر آخر این سر ایران است که بی کلاه میماند.
پس حکومت ایران به بازی موش و گربه ادامه میدهد و امیدوار است کسی زودتر از او به سلاح هسته دست نیابد. البته ایران میداند آمریکا بشدت به ایران مشکوک است و تمام تلاش خود را خواهد کرد تا مانع موفقیت ایران شود.
ایران با تجربه تر از آن است که نداند ، که هرچه زودتر باید تصمیم نهایی را بگیرد، حکومت ایران باید انتخاب کند، یک ایران غیر اتمی که میتواند به ترحم همسایگان اتمی اش ساده لوحانه دل خوش کند و یا یک ایران اتمی که کسی جرات تهدید مرزهایش را نداشته باشد، حتی اگر دیگران هم دندانشان اتمی شده باشد.
دومین مسئله روی کار آمدن جریانات افراطی راست اسرائیل است، حتی اگر ایران نتواند و یا نخواهد به بمب اتمی دست یابد، وجود چنین دولتی در اسرائیل موجب ایجاد تنش جدید در داخل اسرائیل با فلسطینی‌ها خواهد شد.
در واقع انتفاضه فلسطینی ها می تواند به عنوان سلاح مخفی ایران علیه اسرائیل و آمریکا عمل کند، این به این معنی نیست که فلسطینی ها و ایرانی ها به یک توافق برای راه انداختن این انتفاضه رسیده‌اند و یا با فرمان ایران این انتفاضه به راه خواهد افتاد که قطعا چنین نیست.
در واقع اصلا نیازی به این راه‌کارها نیست، سیاست های فاشیستی و آپارتاید مذهبی دولت نتانیاهو به خودی‌خود کافیست تا موجب راه اندازی مقاومت گسترده فلسطینی ها که می تواند به شدت خشونت آمیز هم باشد گردد.
ایجاد آشوب و تنش در اسرائیل مانع اجرای نقشه های آمریکا علیه ایران خواهد شد و تا زمانی که این مقاومت در منطقه وجود داشته باشد و شدت بگیرد ایران می تواند از آن به عنوان سلاحی علیه برقراری ثبات در اسرائیل استفاده کند، در واقع اگر سلاح اسرائیل در ایران ترور و خرابکاری است، ایران هم اهرم سلاح مقاومت فلسطینی ها را در اختیار دارد، جالب اینجا است که انگشت اسرائیل روی ماشه این سلاح قرار دارد.

اوکراین ایران را تحریک می کند

اظهارنظر میخائیل پودولژاک، مقام دولتی اوکراین در مورد حمله پهپادی به یک کارخانه تسلیحاتی در اصفهان به وضوح خشم تهران را برانگیخته است.
کارشناسان معتقدند که ایران اکنون می تواند موضع رسمی خود در مورد مناقشه اوکراین را تغییر دهد.

نوشته یوگنی پوزدنیاکوف و آلیونا زادوروژنایا
روزنامه وزگلیاد روسیه
ترجمه یاسمین نازاروا برای مجله هفته.

رویارویی ایران و اسرائیل پس از حمله به تأسیسات نظامی در اصفهان بار دیگر تشدید شده است. اما این بار اوکراین از این تجاوز نظامی دور نماند – ادعای رسوای میخائیل پودولیاک مشاور زلنسکی در مورد دخالت داشتن در این حمله در تهران به عنوان تأیید ضمنی مشارکت کیف در این تجاوز غیرقانونی تلقی شد.
در حالی که سیاستمداران در اسرائیل از اظهارات پودولیاک گیج شده‌اند، تهران از این موضع گیری برافروخته شده است. نباید از یاد برد ایران کاملاً قادر است که به حمله پهپادی ادعایی اوکراین با موشک های دوربرد که به راحتی تا اوکراین میرسند پاسخ دهد.
میخائیل پودولیاک، مشاور دفتر رئیس جمهور اوکراین روز یکشنبه با انتشار پیامی در توئیتر، بارها ایران را به ارسال پهپاد به منطقه جنگی در اوکراین متهم کرد و تلویحاً به مشارکت کیف در حمله به اصفهان اعتراف کرد.
در همین راستا سفیر اوکراین در تهران از سوی وزارت امور خارجه ایران احضار شد.
علاوه بر این، دولت ایران از دفتر ریاست جمهوری اوکراین خواسته است تا اظهارات پودولیاک در مورد حمله به تأسیسات وزارت دفاع جمهوری‌خواهان در اصفهان را اصلاح کند.
در غیر این صورت، تهران می تواند موضع خود را در قبال درگیری در اوکراین تغییر دهد. این خبر را یک مقام ایرانی که نامش فاش نشده به پورتال خبری نور نیوز گزارش داده است. به نظر او، اظهارات پودولیاک می تواند اعتراف پنهانی به دخالت اوکراین در این حمله باشد.
این منبع همچنین خاطرنشان کرد که تهران بارها بر ضرورت آتش بس در اوکراین و راه حل مذاکره برای درگیری تاکید کرده است.
اما این بار موضع رسمی ایران در قبال بحران اوکراین می تواند تغییر کند.
اما در هر صورت ایران این حادثه را نادیده نخواهد گرفت و موضع کشور پس از بیانیه رسمی ابراهیم رئیسی رئیس جمهوری اسلامی روشن خواهد شد.
یوری لیامین، محقق ارشد مرکز تحلیل استراتژی‌ها و فناوری‌های روسیه به روزنامه وزگلیاد گفت: «پاسخ ایران از بسیاری جهات به نتایج تحقیقات در مورد حادثه اصفهان بستگی دارد. اما برخی از نمایندگان دولت اوکراین قبلاً موفق شده‌اند چنین اظهارات وقیحانه‌ای داشته باشند که تهران به سختی آنها را فراموش خواهد کرد.»
این کارشناس توضیح داد: «ایران به شدت از وضعیتی که به وجود آمده برافروخته شده. اصولاً در حال حاضر یک اقدام دیپلماتیک کاملا محتمل است.
سطح روابط دوجانبه بین کیف و تهران ممکن است کاهش یابد. من احتمال قطع کامل گفتگوها را رد نمی کنم.»
لیامین ادامه داد: تشدید روابط با روسیه نیز امکان پذیر است. با این حال، باید این نکته را در نظر گرفت ایران حاضر نیست همکاری با مسکو را فقط برای اینکه خشم اوکراین را برانگیزد به نمایش بگذارد:
«کارهای بزرگ بشدت میل به سکوت دارند. به خصوص که روابط روسیه با ایران در حال حاضر در سطح نسبتاً بالایی قرار دارد.»
لیامین تاکید کرد: «با فرض اینکه بررسی ها نشان دهد که کی یف واقعاً در حوادث اصفهان دست داشته است، اقدامات متقابل سخت تری از جمله حمله نظامی نیز قابل تصور است. از نظر تئوری، خاک اوکراین در تیررس موشک های بالستیک ایران است. با انجام این کار، موشک‌ها بر فراز حریم هوایی ترکیه پرواز می‌کنند، بنابراین تایید آن‌ها مورد نیاز نخواهد بود.»
او توضیح داد:
«علاوه بر این، ایران بازیگری بسیار مصمم است که به دفاع از منافع خود عادت کرده است. برای او بسیار مهم است که به طور مستقل قدرت نظامی خود را نشان دهد. بنابراین، تهران از روسیه درخواست حمایت نخواهد کرد، مثلاً برای هماهنگی پرتاب موشک از سمت دریای خزر».
لیامین در جمع بندی خاطرنشان کرد که ایران تجربه غنی در استفاده از موشک های بالستیک دارد. وی حملات به پایگاه های نظامی آمریکا در عراق را یادآور شد.
سایمون سیپیس، محقق مؤسسه مطالعات امنیت ملی در دانشگاه تل آویو اظهار داشت:
«حملات اخیر در ایران ربطی به اوکراین ندارد. ادعاهای مشاور دفتر ریاست جمهوری اوکراین، میخائیل پودولیاک، صرفاً تلاشی غیرقابل توضیح برای ژست گرفتن در این شلوغی‌ها است.»
این کارشناس دو توضیح احتمالی برای این حادثه ارائه کرد.
بر اساس اولی، ایالات متحده و اسرائیل دریافتند که روسیه به دلیل عملیات نظامی در اوکراین نمی تواند از ایران «حفاظت» کند.
به همین دلیل فرصتی و «دلیلی برای حمله مشروع» به اهدافی در اصفهان برای آنها پدید آمده است. اما سیپیس معتقد است که تغییرات سیاسی داخلی در اسرائیل و بازگشت بنیامین نتانیاهو به پست نخست وزیری محتمل تر است. او توضیح داد:
«راست به دولت بازگشته است، به همین دلیل است که اسرائیل بیشتر به سمت فلسطین، نوار غزه و اکنون نیز به سمت ایران پیش می‌رود.»
سیپیس حمله به تاسیسات ایران را «حادثه ای بی سابقه» در خاک یک کشور مستقل خواند. وی تاکید کرد: «در گذشته اسرائیل و آمریکا به حملات گزینشی محدود می‌شدند، اما امروز شاهد حمله گسترده به اهداف داخل ایران هستیم.»
این کارشناس متقاعد شده است که اوکراین نمی تواند چنین حمله ای را انجام دهد و نمی تواند در آن شرکت داشته باشد.
به عقیده وی اظهارات دولت در کیف نشان می‌دهد که آنها تلاش میکنند که این طریق توجه رسانه های بین المللی را به خود جلب کنند و در عین حال با چسباندن خود به اسرائیل مدعی همکاری بین دو کشور شوند. این یک حقیقت است که اسرائیل نمی تواند رسما ادعاهای اوکراین را تکذیب کند و بگوید نه این کار اوکراین نبود بلکه ما در پس آن قرار داریم.
سیپیس گفت: «در این حال اوکراینی هایی که در کیف نشسته اند می‌دانند که آنها چیزی از اسرائیل نصیبشان نمی‌شود و نتیجه این حرکت فقط تلاش برای فتنه‌گری است»
«بر اساس این سناریو، اوکراین سعی دارد نشان دهد اسرائیل متحد اوکراین است و اقدامات آن دقیقاً از این طریق توجیه می شود. اما اسرائیل به هیچ وجه به چنین «کمکی» از سوی اوکراین نیاز ندارد.»
ولادیمیر ساشین، کارمند مؤسسه شرق شناسی آکادمی علوم روسیه نیز نظر مشابهی دارد.
او توضیح داد:
«ایرانی‌ها احتمالا نباید حرف های پودولیاک را آنقدر جدی بگیرند. البته با توجه به ذهنیت شرقی آنها، ایرانی ها ممکن است از ادعاهای او دلخور شوند.
اما به جرات می توان گفت که همه حملات به اهداف ایرانی هیچ ارتباطی با اوکراین ندارد.»
ساشین حدس زد: «وی افزود: با فرض اینکه هدف اصلی حمله، کارخانه اصفهان بوده است، باید به تولید پهپاد از جمله در این کارخانه توجه کرد.»
بارها ادعاهایی مبنی بر تحویل این هواپیما ها به روسیه شنیده ایم. اوکراین به این جنبه از قضیه علاقه مند است، به همین دلیل است که پودولیاک اظهارات بی فکر خود را بیان کرد. او گفت:
«بدیهی است که حادثه اصفهان اولین حادثه نیست، انفجارها و قتل‌های فیزیکدانان هسته‌ای مرتب در ایران اتفاق می‌افتد، مرگ قاسم سلیمانی نیز فراموش نشده است. تهران پس از چنین حوادثی همیشه اظهارات پر سر و صدا می کند. اما اگر حملات انفرادی به مناطق مجاور را در نظر نگیریم، معمولاً موضوع فراتر از شعارهای تبلیغاتی نمی رود».
با این وجود، اگر مشارکت اوکراین در حادثه اصفهان ثابت شود، ایران حداقل از حق اخلاقی پاسخ دادن در قلمرو تحت کنترل ارتش اوکراین برخوردار خواهد بود.
به گفته کارشناسان، اینکه آیا ایران از این حق استفاده خواهد کرد یا خیر به عوامل متعددی از جمله موقعیت روسیه در درگیری بستگی دارد.