ام. کی. بهادراکومار
ترجمه مجله هفته
در تاریخ ۴ نوامبر ۲۰۲۳، نشست مشترکی بین آمریکا و پنج وزیر خارجه عربی در عمان برگزار شد تا مسئله فلسطین را مورد بحث قرار دهند.
اعلام فرماندهی مرکزی ایالات متحده آمریکا (CENTCOM) مستقر در دوحه در اواخر یکشنبه شب مبنی بر اینکه یک زیردریایی هسته‌ای آمریکایی کلاس اوهایو به “حوزه مسئولیت” آن خواهد رسید، نشان‌دهنده تشدید قابل توجهی در وضعیت درگیری اسرائیلی-فلسطینی است.
بسیار نادر است که استفاده از این زیردریایی‌ها به صورت عمومی اعلام شود. «فرماندهی مرکزی آمریکا» جزئیات بیشتری ارائه نکرد، اما تصویری منتشر کرد که ظاهراً یک زیردریایی کلاس اوهایو را در کانال سوئز مصر نشان می‌دهد. جالب توجه است که «فرماندهی مرکزی آمریکا» همچنین به طور جداگانه تصویری از یک بمب‌افکن B-1 با قابلیت حمل سلاح هسته‌ای را منتشر کرد که در خاورمیانه در حال عملیات است.
به طور کلی، این استقرارهای نظامی آمریکا، که به حضور چشمگیر دو ناو هواپیمابر و کشتی‌های جنگی مجهز به صدها جنگنده مدرن در دریای مدیترانه شرقی و دریای سرخ اضافه می‌شوند، “طرف دیگر معادله” را هدف قرار می‌دهند، همانطور که آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، جمعه گذشته در سفر اخیر خود به تل آویو، حماس، حزب‌الله و ایران را به دشمن توصیف کرد.
ویلیام برنز، مدیر سیا، یکشنبه برای مشورت‌های فوری وارد اسرائیل شد، که شاید با این تحول مرتبط باشد. نیویورک تایمز گزارش داد که ایالات متحده “می‌خواهد تبادل اطلاعات خود را با اسرائیل گسترش دهد”.
بهترین توضیح برای استقرار یک زیردریایی هسته‌ای آمریکایی، که بخشی از “تثلیث هسته‌ای” پنتاگون است – زیردریایی‌های کلاس اوهایو بزرگترین زیردریایی‌هایی هستند که تاکنون برای نیروی دریایی ایالات متحده ساخته شده‌اند – در نزدیکی منطقه جنگی، احتمالاً این است که دولت بایدن در حال آماده شدن برای تشدید جنگ در لبنان است تا حزب‌الله را مورد حمله قرار دهد، که به نوبه خود ممکن است واکنش ایران را تحریک کند.
حسن نصرالله رهبر حزب‌الله،، در سخنرانی خود جمعه، به نظر می‌رسید که دقیقاً چنین تحولی را پیش‌بینی می‌کند، زمانی که صراحتاً به ایالات متحده هشدار داد که عواقبی در انتظار آن خواهد بود که از مشارکت فاجعه‌بار آمریکا در جنگ داخلی لبنان در اوایل دهه ۱۹۸۰ متمایز نخواهد بود. به طور طعنه‌آمیزی این یادآور سالگرد حمله انتحاری به پادگان نیروهای آمریکایی در فرودگاه بین‌المللی بیروت در اکتبر ۱۹۸۳ است که ۲۲۹ تفنگدار دریایی، ۱۸ ملوان و سه سرباز را کشت و منجر به عقب‌نشینی ایالات متحده از لبنان شد.
واضح است که تمرکز استراتژی ایالات متحده در وضعیت کنونی در خاورمیانه ممکن است از دیپلماسی، که به هر حال از بین رفته است، تغییر کند. تلاش‌های بی‌رحمانه بلینکن برای مقابله با انتقاد روزافزون بین‌المللی از جنایات جنگی هولناک اسرائیل با جلب توجه به “وقفه بشردوستانه” در درگیری‌ها، به سرعت توسط نتانیاهو رد شد.
پس از آنکه ارتش اسرائیل غزه و مردم آن را با توپخانه و بمب مورد حمله قرار داد، روز جمعه وارد آن شد. گزارش‌ها حاکی است که تاکنون تا حومه‌های شهر غزه پیشروی کرده است، اما به پایگاه‌های حماس نفوذ نکرده است. اگر این کار را انجام دهد، انتظار می‌رود در شهرها درگیری‌های شدیدی رخ دهد.
تلاش عجولانه دولت بایدن برای ارائه یک مفهوم مبهم برای دوران پس از جنگ در غزه، که ممکن است شامل ترکیبی از یک تشکیلات خودگردان فلسطینی احیا شده، یک نیروی صلح و غیره باشد، نیز در دیدار بلینکن با وزیران خارجه عرب – از اردن، مصر، عربستان سعودی، قطر و امارات متحده عربی – در آخر هفته در عمان مطرح شد و با استقبال چندانی روبرو نشد.
بلینکن از عمان به رام‌الله سفر کرد، جایی که محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، نیز به او پاسخ رد داد. وی اظهار داشت که تشکیلات خودگردان تنها در چارچوب یک “راه‌حل سیاسی جامع” که شامل کرانه باختری، قدس شرقی و غزه است، مایل است مسئولیت کامل غزه را بر عهده بگیرد و اینکه امنیت و صلح تنها از طریق پایان اشغال سرزمین‌های “دولت فلسطین” و به رسمیت شناختن قدس شرقی به عنوان پایتخت آن حاصل می‌شود. این دیدار کمتر از یک ساعت طول کشید و بدون بیانیه عمومی به پایان رسید.
در همین حال، چین و امارات متحده عربی خواستار برگزاری جلسه غیرعلنی شورای امنیت سازمان ملل برای دستیابی به آتش‌بس فوری شده‌اند، که دولت بایدن قطعاً آن را رد خواهد کرد. همین بس که بگوییم دولت بایدن احساس می‌کند در تنگنا قرار گرفته است و تنها راه خروج از آن این است که با اعمال زور چیزی را واگذار کند.
ایالات متحده با ناامیدی شاهد شکل‌گیری تعادل‌های منطقه‌ای جدید در میان کشورهای مسلمان است. امروز وزیران خارجه ایران و عربستان سعودی بار دیگر با یکدیگر تلفنی گفتگو کردند. متعاقباً، سازمان کنفرانس اسلامی اعلام کرد که در تاریخ ۱۲ نوامبر در ریاض یک نشست اضطراری سران به درخواست رئیس‌جمهور فعلی، عربستان سعودی، برای بحث در مورد حملات اسرائیل به مردم فلسطین برگزار خواهد شد.
آشتی میان ایران و عربستان سعودی که توسط پکن میانجیگری شد، محیط امنیتی منطقه را به طور عمیق تغییر داده است، زیرا کشورهای منطقه به وضوح ترجیح می‌دهند راه‌حل‌هایی برای مشکلات خود را بدون مداخله خارجی پیدا کنند و شکاف‌های قدیمی و بیگانه‌هراسی که توسط ایالات متحده برای حفظ سلطه خود ترویج می‌شد، دیگر خریدار ندارند.
تعداد کشته‌شدگان در نوار غزه از مرز ده هزار نفر فراتر رفت و باعث خشم در جهان اسلام شد. رهبر ایران، آیت الله علی خامنه‌ای، امروز گفت که “همه شواهد و نشانه‌ها حاکی از مشارکت مستقیم آمریکایی‌ها در رهبری جنگ” در غزه است. خامنه‌ای افزود که دلایل نقش مستقیم ایالات متحده در طول جنگ روشن‌تر خواهد شد.
خبرگزاری فارس، نزدیک به سپاه پاسداران انقلاب اسلامی، همچنین گزارش داد که خامنه‌ای اخیراً در تهران با اسماعیل هنیه، رئیس دفتر سیاسی حماس، دیدار کرد و به او اطلاع داد که حمایت تهران از گروه‌های مقاومت “سیاست دائمی” او است.
واضح است که تهران دیگر مشکلی ندارد که روابط برادرانه خود را با گروه‌های مقاومت به رسمیت بشناسد. این تغییر پارادایم، جابجایی پویایی قدرت را نشان می‌دهد که ایالات متحده و اسرائیل مجبورند با خشونت با آن مقابله کنند، زیرا دیپلماسی واشنگتن در زمینه انزوای ایران پیشرفتی نداشته است.
ژنرال هرزی هلاوی، رئیس ستاد کل ارتش اسرائیل، روز یکشنبه در جلسه فرماندهی شمال گفت: «ما همیشه آماده هستیم که در شمال ضربه بزنیم. ما می‌دانیم که ممکن است این اتفاق بیفتد … هدف واضح ما این است که امنیت قابل توجهی را نه تنها در نوار غزه، بلکه در مرزها نیز بازگردانیم.»
هیچ قدرتی در جهان نمی‌تواند اکنون اسرائیل را متوقف کند. ثبات و دفاع آن به‌طور جدایی‌ناپذیری با این جنگ مرتبط است که همچنین تضمین خواهد کرد که ایالات متحده به‌عنوان یکی از مهم‌ترین الگوهای استراتژی‌های جهانی آمریکا در آینده قابل پیش‌بینی، به طور دائمی به امنیت آن متعهد باشد. بنابراین، بهترین شانس بقای اسرائیل در گسترش جنگ در غزه به لبنان – و حتی ممکن است به سوریه – با همکاری آمریکایی‌ها نهفته است.
شکی نیست که استقرار زیردریایی هسته‌ای آمریکا در شرق سوئز تلاشی برای جلوگیری از مداخله ایران است، در حالی که اسرائیل با حمایت ایالات متحده، یک جبهه دوم در لبنان را باز می‌کند. مقامات اسرائیلی تخلیه مردم از سکونتگاه‌هایی در منطقه‌ای تا پنج کیلومتری مرز لبنان را اعلام کرده‌اند.
در خاورمیانه، جنگی بی‌پایان در حال شکل‌گیری است. اگر صدای جهاد طنین‌انداز شود، مشخص نیست که رئیس‌جمهور ۸۰ ساله آمریکا چگونه به آن واکنش نشان خواهد داد.
نه، این یک جنگ جهانی نخواهد بود. فقط در خاورمیانه انجام خواهد شد، اما نتیجه آن تأثیر قابل توجهی بر ایجاد یک نظم جهانی چندقطبی خواهد داشت. ماه گذشته نشان داد که نفوذ ایالات متحده به‌طور سریع در حال کاهش است و محیط جهانی از زمان آغاز جنگ در اوکراین در فوریه سال گذشته بسیار ناپایدار است.
