نوشته بهادرا کومار
ترجمه مجله هفته
نیروهای اسرائیلی در نوار غزه با مقاومت شدیدی مواجه شده‌اند، از جمله شبه‌نظامیانی که به موشک‌های ضد تانک مسلح هستند.
مسئله فلسطین، که بنیامین نتانیاهو معتقد بود با ادغام تدریجی «تمام اسرائیل» به عنوان یک تشکیلات صهیونیستی تقریباً حل شده است، به لطف حماس، رهبری کننده مقاومت فلسطین، بار دیگر در کانون سیاست غرب آسیا و جامعه بین‌المللی قرار گرفته است.
به گفته دبیرکل حزب‌الله، حسن نصرالله، حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر «یک محصول خالص از اراده و اجرای فلسطینی بود که با دقت از همه، از جمله گروه‌های مقاومت مستقر در نوار غزه … پنهان شده بود و از دخالت بازیگران منطقه‌ای یا بین‌المللی آزاد بود».
نصرالله در سخنرانی خود در بیروت روز جمعه تأکید کرد که حمله حماس به اسرائیل «به وضوح نشان می‌دهد که ایران کنترلی بر گروه‌های مقاومت ندارد، زیرا تصمیم‌گیرندگان واقعی رهبران مقاومت و مبارزان متعهد آنها هستند».
سخنرانی نصرالله در پایتخت‌های جهان به ویژه به این دلیل با هیجان مورد انتظار بود که قرار بود جزئیاتی در مورد مقاصد آینده حزب‌الله ارائه دهد. اما این استاد تاکتیک‌ها به جای آن بر موضوع کلی تمرکز کرد، زیرا، همانطور که او بیان کرد، «۷ اکتبر چشم‌انداز تغییر یافته‌ای را رقم می‌زند که نیاز به مسئولیت مشترک همه طرف‌ها دارد».
بنابراین، امروز باید تلاش شود تا تجاوز اسرائیل به نوار غزه متوقف شود و پیروزی حماس در منطقه تضمین شود، که در راستای منافع ملی مصر، اردن و سوریه است و برای لبنان از اهمیت «فوق‌العاده» برخوردار است. نوار غزه، البته، همیشه در کانون درگیری اسرائیل و فلسطین بوده و مدت‌هاست با ملی‌گرایی فلسطینی مرتبط بوده است.
حزب‌الله از ۸ اکتبر به مبارزه در نوار غزه وارد شده است، زیرا «آنچه در جبهه لبنانی ما اتفاق می‌افتد، محدود به نوار غزه نخواهد بود، بلکه فراتر از آن خواهد رفت»، نصرالله تأکید کرد. بنابراین، عملیات مقاومت در جنوب لبنان برای بازدارندگی است و هرگونه حمله به لبنان یا عملیات پیشگیرانه «بزرگترین حماقت در تاریخ وجود اسرائیل خواهد بود». وی گفت که تشدید تنش به دو «عامل اساسی» بستگی دارد: وقایع غزه و رفتار ارتش اسرائیل با لبنان.
حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، در سخنرانی اخیر خود گفت که همه گزینه‌ها در مرز لبنان و اسرائیل همچنان روی میز هستند و نیروهای حزب‌الله برای هر سناریویی آماده هستند.
نصرالله همچنین گفت که حزب‌الله برای مقابله با نیروی دریایی آمریکا نیز آماده است. او به شکست آمریکا در لبنان در دهه ۱۹۸۰ اشاره کرد و گفت که اگر آمریکا بخواهد از جنگ منطقه‌ای جلوگیری کند، باید فوراً به حملات خود علیه غزه پایان دهد.
نصرالله گفت که حزب‌الله در حال حاضر در حال کسب پیروزی‌های متعدد در جبهه‌های مختلف است، مانند غزه و کرانه باختری. او این پیروزی‌ها را حاصل مقاومت، صبر و استقامت دانست.
ظاهراً سخنرانی نصرالله برای آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه ایالات متحده، که در سفری به تل‌آویو بود، غافلگیرکننده نبود. احتمالاً مقامات آمریکایی از طریق کانال‌های پشتیبان از این سخنرانی مطلع شده بودند.
در همین روز، رئیس نیروی قدس سپاه پاسداران، سردار اسماعیل قاآنی، به بیروت سفر کرد و با نصرالله دیدار کرد. همچنین وزیر امور خارجه ایران، حسین امیرعبداللهیان، در دوحه با امیر قطر و رهبر حماس دیدار کرد.
نصرالله و دیگر رهبران محور مقاومت، مانند مقتدی صدر، روحانی شیعه عراقی، از شخصیت‌های پیچیده‌ای هستند که نمی‌توان آنها را به راحتی درک کرد. موفقیت ایران تا حد زیادی به دلیل سیاست‌های دیپلماتیک، صبر و استقامت و انعطاف‌پذیری آن در برابر تغییرات داخلی و خارجی است.
بلینکن به خبرنگاران اسرائیلی گفت که در دیدار با نتانیاهو، از او خواسته است که به درگیری در غزه پایان دهد و توصیه‌هایی برای کاهش تلفات غیرنظامیان ارائه کرده است. نتانیاهو بلافاصله پاسخ داد و در کنفرانس مطبوعاتی خود گفت: «اسرائیل با آتش‌بس موقتی که بازگشت گروگان‌های اسرائیلی را شامل نشود، موافقت نخواهد کرد.»
در شب قبل از ورود بلینکن، نتانیاهو در مصاحبه با رسانه‌ها گفت: «در کتاب مقدس آمده است: “زمانی برای صلح و زمانی برای جنگ است.” این زمان جنگ است.» نتانیاهو یک جنگجو سخت است و در حال حاضر در تلاش است تا از طریق عوام‌فریبی، حمایت رأی‌دهندگان انجیلی ایالات متحده را جلب کند.
بازدید بلینکن تنش‌هایی را که نتانیاهو اکنون با آنها دست و پنجه نرم می‌کند، تشدید کرده است. روزنامه هاآرتص نتانیاهو را “سیاستمداری تحت تعقیب می‌داند که به پایان دوران حرفه‌ای خود نزدیک می‌شود، در حالی که مشکلات کنونی رسوایی‌های جنایی شدیدی را که او با دست خود به آنها وارد شده است، تشدید می‌کند. نتانیاهو از اعتماد عمومی برخوردار نیست و بیشتر تلاش‌های او به بقای شخصی او مربوط می‌شود.”
اینکه آیا وعده نتانیاهو برای ریشه‌کن کردن حماس صرفاً اظهارات بلاغی است یا خیر، هنوز مشخص نیست. او بر این توافق در رهبری سیاسی و امنیتی اسرائیل – و احتمالاً همچنین بر دیدگاه اکثریت مردم – استوار است که لازم است حماس شکست بخورد و این کار نمی‌تواند از هوا انجام شود، بلکه مستلزم استفاده گسترده از یک نیروی زمینی مانورپذیر است.
اما هنوز زود است. به محض اینکه نیروهای رزمی لشکر اسرائیل به قلب زیرساخت حماس نفوذ کنند و مهم‌ترین تأسیسات عملیاتی حماس تضعیف شوند، می‌تواند نظرات تغییر کند. خطر نتانیاهو بسیار زیاد است. علاوه بر این، او به حمایت آمریکایی‌ها وابسته است که از او می‌خواهند در ازای آتش‌بس در غزه، از حمایت خود از راه‌حل دو دولت مجدداً اطمینان حاصل کند، علاوه بر این که متحدان خود، افراطیون (فاشیست های یهودی) و هم‌پیمانانشان را که جنایات علیه جمعیت فلسطینی مرتکب می‌شوند و درختان زیتون آنها را در تپه‌های کرانه باختری قطع می‌کنند، تحت کنترل درآورد.
آنچه حماس و حزب‌الله واقعاً می‌خواهند، آتش‌بس در غزه است. از دیدگاه حماس، علاقه بین‌المللی به آزادی شهروندان خارجی فشاری برای دستیابی به توافق ایجاد خواهد کرد. از سوی حزب‌الله، این حزب حاضر نیست در لبنان ریسک کرده و کشور را به خطر بیندازد. حزب‌الله همچنین یک حزب سیاسی است که از سوی پایگاه حمایت می‌شود و نسبت به بحران اقتصاد لبنان و نیازهای فوری مردم حساس است. این ملاحظات به نفع یک رویکرد محتاطانه صحبت می‌کنند.
اما سخنرانی نصرالله نشان داد که ابر جنگ متراکم تر شده است. چیزها آنطور که به نظر می رسد نیستند – به خصوص اگر به این فکر کنید که بایدن، همانطور که کسی یک بار گفت، یک صهیونیست در جه یک در جهان است. مردم با ۸۰ سال سن تغییر نمی کنند.
طرحی از سرویس اطلاعاتی اسرائیل که هفته گذشته فاش شد، بدترین حدس های ناظران آگاه را تأیید می کند که اسرائیل طرح های مخفی برای اخراج بخش عمده ای یا کل جمعیت فلسطینی منطقه غزه به صحرای سینا مصر دارد.
جاناتان کوک، روزنامه نگار و نویسنده بریتانیایی، در مقاله ای تکان دهنده نوشت که دولت نتانیاهو “به جد یک پاکسازی قومی عظیم را در نظر دارد که به سرعت و با حمایت ایالات متحده انجام می شود”. کوک به گزارش فاینشنال تایمز استناد می کند که اتحادیه اروپا طرح مشترک اسرائیل و ایالات متحده را دریافت کرده است و برخی از کشورهای عضو برای ایده اعمال فشار هماهنگ بر مصر برای پذیرش خروج از غزه پذیرا هستند.
دلایلی وجود دارد که بتوان تصور کرد که دولت بایدن در رسانه ها تصویری نادرست ارائه می دهد، زیرا اختلافات با نتانیاهو را جعل می کند، در حالی که در واقع طرح اسرائیل نقش بزرگی در مذاکرات دیپلماتیک بلینکن در پشت درهای بسته ایفا می کند، به ویژه با کشورهای ثروتمند خلیج فارس، که برای تأمین مالی اسکان مجدد جمعیت اخراج شده از غزه در سینا باید بپردازند.