کپی پهپاد انتحاری شاهد در چین تولید میشود.

نویسنده گابریل هونرادا
آسیا تایمز
ترجمه حمید علوی

چین نسخه خود از پهپاد انتحاری ایرانی شاهد، با نام آفتابگردان ۲۰۰، را معرفی کرده است و این امر باعث گمانه زنی هایی شده است که پکن ممکن است این سلاح را به زودی به کشورهایی که با منافع و اهداف ژئواستراتژیک توافق دارند عرضه کند.

با این حال، این که آیا چین آفتابگردان ۲۰۰ را به روسیه بفروشد و در نتیجه تحریم های احتمالی غرب را به خطر بیندازد، یک سوال باز، اما مهم است، زیرا درگیری در اوکراین به طور فزاینده ای با جنگ پهپاد مشخص می شود.

در این ماه، فوربس گزارش داد که یک ویدئوی جدید از پرتاب پهپاد انتحاری ساخته شده در چین منتشر شده است. این پهپاد که احتمالاً یک کپی از شاهد-۱۳۶ ایرانی است، در تصاویر نمایشگاه دفاعی روسیه ARMY-2023 در مسکو در ماه آگوست دیده شد.

طبق گزارش فوربس، آفتابگردان ۲۰۰ در مرحله توسعه پیشرفته قرار دارد و ممکن است تنها چند ماه تا تولید انبوه فاصله داشته باشد.

China Defense، یک وب سایت که اطلاعات تجاری در مورد سیستم های تسلیحاتی چین را در اختیار مشتریان بین المللی قرار می دهد، آفتابگردان ۲۰۰ را به عنوان یک سلاح مقرون به صرفه که برای مقابله با اهداف ثابت با برد طولانی طراحی شده است، تبلیغ می کند.

طبق وب سایت، این پهپاد ۳.۲ متر طول، ۲.۵ متر عرض و سرعت پروازی معادل ۱۶۰ تا ۲۲۰ کیلومتر در ساعت دارد. آفتابگردان ۲۰۰ دارای وزن برخاستن حداکثر ۱۷۵ کیلوگرم، بار مفید رزمی ۴۰ کیلوگرم و طبق گفته China Defense می تواند تا ۲۰۰۰ کیلومتر پرواز کند تا به اهداف مورد نظر حمله کند.

طبق گزارش فوربس، در روسیه ۲۰۰۰ پهپاد شاهد در حال خدمت هستند. نسخه های اصلی از ایران وارد شده اند و طبق گزارش های جدید، روسیه اکنون این پهپادها را در داخل کشور با ایران مجوز تولید می کند.

در ماه ژوئن ۲۰۲۳ آسیا تایمز از برنامه های روسیه و ایران برای ساخت یک کارخانه شاهد-۱۳۶ در منطقه یلابوگا در شرق مسکو خبر داد که تولید آن در سال ۲۰۲۴ آغاز می شود و قرار است طی سال های آینده ۶۰۰۰ پهپاد برای حمایت از تلاش های جنگی روسیه در اوکراین تولید کند. همچنین مشخص شده است که شرکت های تسلیحاتی ایرانی اجزای را به کارخانه های روسی برای ساخت پهپاد تحویل داده اند.

گفته می شود روسیه شاهد-۱۳۶ را ارتقا داده است، کلاهک انفجاری آن را بهبود بخشیده و سیستم هدایت اولیه آن را با واحدهای کنترل ماهواره ای GLONASS تکمیل کرده است تا کشندگی، دقت و برد پهپاد را افزایش دهد.

ارتقای GLONASS امکان کنترل بلادرنگ را فراهم نمی کند و سیستم هدایت سنگین تر به کلاهک انفجاری سبک تری نیاز دارد.

روسیه چندین بهبود دیگر را برای طراحی اصلی شاهد برنامه ریزی کرده است، از جمله جایگزینی موتور بنزینی پر سر و صدا با موتور الکتریکی کم صدا و نصب اجزای مناسب تر برای هوای یخ زده در میدان های نبرد اوکراین.
با این حال، فوربس خاطرنشان می کند که تردیدهایی در مورد جدیت این پروژه های ارتقا وجود دارد، زیرا سقوط شاهد-۱۳۶ در رومانی نشان دهنده مشکلات کنترل کیفیت در پهپادهای تولید شده در روسیه و توسعه یافته در ایران وجود دارد. (البته هنوز تحقیقات نشان نداده که دلیل پیدا شدن لاشه پهپاد های روسی در مرز رومانی چیست.)
طبق گزارش فوربس آفتابگردان ۲۰۰ یک کپی مستقیم از شاهد نیست، بلکه یک ارتقا با عملکرد، برد و قابلیت های مشابه است.

طبق گزارش، این پهپاد می تواند با یک واحد موشکی یا یک پرتابگر راه اندازی شود و دارای یک واحد هدایت هوشمند است که شبیه به Digital Scene Matching Area Correlator (DSMAC) است که برای موشک کروز توماهاوک توسعه یافته است.
جنگ اوکراین بسیاری از نقاط ضعف در بخش پهپادهای نظامی روسیه را آشکار کرده است.

به گفته آسیا تایمز در جولای ۲۰۲۲ این شامل دسترسی محدود به فناوری های پیشرفته به دلیل تحریم های غرب، نیاز به سیستم های پیشرفته مجاز برای استفاده و ظرفیت های کلی ضعیف در ساخت پهپاد است.

برنامه پهپاد روسیه همچنین با محدودیت ها در پهپادهای تاکتیکی کوتاه برد و عقب ماندگی در فناوری های مهم پهپاد و مواد مواجه است. گزارش ها حاکی از آن است که تضاد در الزامات بخش های مختلف نظامی پیشرفت را کند می کند.

آسیا تایمز در آگوست ۲۰۲۲ گزارش داد که برخلاف روسیه، چین اکنون بزرگترین صادرکننده پهپادهای رزمی در جهان است.

چین این موقعیت بازار را از طریق سیاست صادرات انعطاف پذیر، گزینه های پرداخت انعطاف پذیر، حمایت قوی از حزب کمونیست چین و سالها مهندسی معکوس فناوری خارجی به دست آورده است.

با استناد به داده های موسسه بین المللی مطالعات صلح استکهلم (SIPRI)، خبرگزاری رویترز در ماه گذشته گزارش داد که چین در ده سال گذشته حداقل ۲۸۳ پهپاد رزمی مسلح را به ۱۷ کشور تحویل داده است، در حالی که ایالات متحده در همان دوره تنها ۱۲ پهپاد را به فرانسه و بریتانیا صادر کرده است.(۲۸۳ پهپاد رزمی تعداد قابل توجهی نیست، ایران و ترکیه بنابر ادعای آسیا تایمز هزاران پهپاد رزمی به کشورهای دیگر صادر کرده‌اند – مترجم)

چین در جنگ اوکراین موضع محتاطی اتخاذ کرده و حمایت خود از روسیه را برای جلوگیری از تحریم های غرب سنجیده و تنظیم کرده است. بنابراین، بعید است که آفتابگردان ۲۰۰ به زودی وارد زرادخانه روسیه شود، اگرچه مشخص است که چین پهپادهای دوگانه استفاده را برای مقاصد نظامی به روسیه صادر کرده است.

به عنوان مثال، آسیا تایمز در ماه مه ۲۰۲۲ گزارش داد که DJI، تولید کننده پهپاد چینی، فعالیت تجاری خود را در روسیه و اوکراین متوقف کرده است. DJI به این ترتیب اولین شرکت بزرگ چینی است که فعالیت تجاری خود را در هر دو کشور در بحبوحه درگیری ای که غرب آن را شدیداً محکوم کرده و عاملان آن را با تحریم های سخت مجازات کرده است، متوقف می کند.(لازم به تذکر است که DJI پهپاد نظامی تولید نمی کند – مترجم)
DJI فروش محصولات خود را برای اهداف نظامی رد کرده است، اما هم روسیه و هم اوکراین از پهپادهای آن برای اهداف شناسایی، مشاهده توپخانه، تک تیراندازان و کمین ها به طور گسترده استفاده می کنند.
در ماه جولای ۲۰۲۳ روزنامه آسیایی تایمز گزارش داد که شرکت‌های روسی بین دسامبر ۲۰۲۲ و آوریل ۲۰۲۳ حداقل ۳۷ پهپاد چینی به ارزش ۱۰۳ هزار دلار وارد کردند که در اسناد گمرکی به عنوان تجهیزات برای “عملیات نظامی ویژه” روسیه مشخص شده بودند.

شرکت‌های روسی همچنین ۱.۲ میلیون دلار برای تجهیزات ردیابی و اختلال در پهپاد و ۳۶ هزار دلار برای ده رایانه شخصی مقاوم پرداخت کردند که در اسناد به عنوان تجهیزات برای “عملیات نظامی ویژه” مشخص شده بودند.

این فروش‌ها موقعیت پیچیده چین در جنگ اوکراین را برجسته می‌کند که در آن منافع آن نه با پیروزی قاطع روسیه و نه با شکست قاطع روسیه تأمین نمی‌شود.
یک پیروزی روسیه که منجر به کاهش حمایت غرب از اوکراین شود و به توافقی منجر شود که سرانجام از سرگیری صادرات انرژی روسیه به اروپا و لغو تحریم‌های غربی را در پی داشته باشد، وابستگی فعلی روسیه به چین به عنوان یک شریک اقتصادی و دیپلماتیک را برهم خواهد زد.
با این حال، یک شکست روسیه که منجر به بازپس‌گیری بخش عمده‌ای از مناطق اشغالی توسط اوکراین شود و به ارتش روسیه خسارات سنگینی وارد کند، نشان‌دهنده اثربخشی کمک و تحریم‌های غربی خواهد بود و یک سابقه نامطلوب برای چین در مورد تایوان خواهد بود.
احتمالاً آتش‌بسی شبیه به جنگ کره که در آن درگیری برای مدت نامحدودی منجمد می‌شود، نتیجه‌ای است که بیشتر به نفع منافع چین خواهد بود، زیرا وابستگی مداوم مسکو به پکن را تضمین می‌کند. در نتیجه، چین همچنان می‌تواند بر روسیه در مورد صادرات انرژی، مرزهای مورد مناقشه و فروش تسلیحات، از جمله احتمال تحویل پهپادهای قاتل، تأثیر بگذارد.

توضیح مترجم: علت ترجمه مطلب توافق با نظرات نویسنده نیست، بویژه آنجا که در مورد منافع چین در جنگ اوکراین نظراتش کاملاً غیر حرفه ای و در تناقض با مواضع رسمی جمهوری خلق میباشد. بلکه اطلاع رسانی در مورد تکنیک تولید پهپاد با تکیه بر تکنیک پهپادهای ایرانی است که نشان دهنده پیشرفت صنایع نظامی این کشور و جایگاه غیر قابل انکار آن در جهان میباشد.