بر خلاف میل آمریکا.

نویسنده: ویبکه دیل

یونگه ولت

ترجمه: مجله هفته

ایران و عربستان سعودی پس از سال‌ها قطع روابط دیپلماتیک، روز سه‌شنبه برای اولین بار پس از سال‌ها سفرای خود را تبادل کردند. این پایان نمادین روند نزدیکی بین دو کشور است که در مارس با توافق آشتی بین تهران و ریاض آغاز شد. این توافق توسط عراق و عمان آماده شد و در نهایت با میانجیگری چین حاصل شد. تلاش‌های دیپلماتیک گسترده واشنگتن برای جلوگیری از این توافق به همان اندازه که تلاش‌های آن برای جلوگیری از پذیرش مجدد سوریه در اتحادیه عربی دو ماه بعد بی‌نتیجه بود. این امر باید برای غرب به رهبری ناتو تا این زمان روشن شده باشد که باد در حال تغییر است. کشورهای جنوب جهانی اکنون سرنوشت خود را در دستان خود می‌گیرند.

با وجود اینکه این کشورها یک بلوک با منافع یکسان نیستند، اما یک توافق اساسی وجود دارد: نظم جهانی تک‌قطبی که در آن یک هژمون اراده خود را به همه تحمیل می‌کند باید پایان یابد و سلطه دلار آمریکا بر تجارت جهانی باید پایان یابد. در نظر واشنگتن، این امر بسیار خطرناک است – درست مانند آشتی دو رقیب دیرینه که دولت‌های آمریکا دهه‌ها از آنها برای تحمیل منافع امپریالیستی خود در خاورمیانه و آسیای مرکزی سواستفاده می‌کرد.

علیرضا عنایتی، سفیر جدید ایران در ریاض، هدف را به وضوح بیان کرد: «همکاری با کشورهای منطقه» و در نتیجه «امنیت داخلی»، به طوری که «منطقه ما به حضور نیروهای نظامی خارجی وابسته نباشد». به عبارت دیگر: نیروهای آمریکایی باید بالاخره ناپدید شوند. اما این به معنای چیزهای بیشتری است. زیرا علاوه بر ایجاد «آشفتگی سازنده» و آزاد کردن جنگ‌های نیابتی در کنار مداخلات نظامی مستقیم، تحریم‌های غیرقانونی یکی از ابزارهای حکومتی موثر غرب است.

نه تنها به این دلیل، بلکه کشورهای جنوب جهانی، که دهه‌ها قربانی جنگ‌های اقتصادی بوده‌اند، با توافق‌های تجاری دوجانبه، استفاده از ارزهای منطقه‌ای به جای دلار آمریکا و توسعه جایگزین‌هایی برای سیستم SWIFT تحت سلطه آمریکا، واکنش نشان می‌دهند. هدف، دلارزدایی طولانی‌مدت تجارت جهانی است – حتی برای دور زدن تحریم‌ها. با تصمیم اخیر بریکس برای پذیرش هفت عضو جدید، از جمله ایران و عربستان سعودی، از این پس ۸۰ درصد از ذخایر نفت و گاز جهان در کشورهای بریکس تولید خواهد شد. همچنین، امید واشنگتن به اینکه بتواند با احیای دشمنی قدیمی تهران و ریاض، از آنها استفاده کند، با پیوستن هر دو کشور به این ائتلاف به یک توهم تبدیل شده است.