اردوغان در نقش میانجی ناکام ماند: بازگشتی به توافق غلات در کار نخواهد بود.
ترجمه مجله هفته
رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، آنکارا را به عنوان میانجی در جنگ اوکراین مطرح کرده است. علیرغم هشدارهای رژیم کی‌یف، ترکیه با پیشنهادی از سوی رهبری کرملین موافقت کرد که یک میلیون تن گندم را در ترکیه فرآوری و به صورت رایگان به کشورهای آفریقایی تحویل دهد.
ولادیمیر پوتین، رئیس‌جمهور روسیه، مواضع خود را در مورد این که یک توافق بین‌المللی تحت نظارت سازمان ملل متحد که امن‌سازی کشتی‌رانی گندم اوکراینی از طریق دریای سیاه را شامل می‌شود، تنها زمانی دوباره اجرایی خواهد شد که غرب خواسته‌های مسکو را در مورد بازگرداندن حقوق صادرات محصولات کشاورزی روسیه نیز برآورده کند، تکرار کرد.
روسیه آماده است به توافق غلات بازگردد، اما تنها اگر غرب نیز به ادعاهای مشروع روسیه پاسخ دهد. این اظهارات پوتین روز دوشنبه پس از دیدار با همتای ترک خود، رجب طیب اردوغان، در شهر سوچی در دریای سیاه بیان شد.
غرب به طور گسترده صادرات محصولات کشاورزی روسیه را که حتی مشمول تحریم‌های غربی نمی‌شود، مسدود می‌کند. در نتیجه، روسیه در ماه ژوئیه از تمدید توافق غلات خودداری کرد و شکایت کرد که یک توافق موازی که از بین بردن موانع صادرات مواد غذایی و کودهای روسیه را پیش‌بینی می‌کرد، رعایت نشده است.
اردوغان به دنبال احیای این توافق غلات است. برای رئیس‌جمهور ترکیه، این دیدار در سوچی فرصتی بود تا نقش میانجیگری را که از زمان آغاز جنگ اوکراین در پایان فوریه 2022 به طور فزاینده‌ای برای خود ادعا می‌کرد، ایفا کند. علاوه بر این، ترکیه نگران است که مسیرهای جایگزینی که اوکراین و ایالات متحده برای صادرات گندم اوکراین تبلیغ می‌کنند، ممکن است ثبات امنیتی در دریای سیاه را بیشتر بر هم بزنند. اردوغان در کنار پوتین نیز تأکید کرد که این مسیرهای جایگزین از نظر “امنیت و سایر جنبه‌ها” انتظارات را برآورده نکرده‌اند.
پوتین انتقاد روسیه از اجرای جزئی توافق را تکرار کرد و گفت که کریدورهایی در دریای سیاه نباید برای حملات نظامی استفاده شوند. وی به خبرنگاران گفت که روسیه “در عرض چند روز” می‌تواند به این توافق بازگردد اگر همه تعهدات رعایت شوند.
با وجود هشدارهای رژیم کی‌یف، ترکیه با پیشنهاد پوتین مبنی بر فرآوری یک میلیون تن گندم در ترکیه و ارسال آن به کشورهای آفریقایی موافقت کرد. اردوغان گفت: “با اتخاذ این اقدام، خود را در کنار کشورهای کم‌توسعه‌یافته آفریقا قرار می‌دهیم.” پوتین همچنین در مصاحبه‌ای با خبرنگاران در سوچی گفت که مسکو در آستانه امضای توافقنامه‌هایی با شش کشور آفریقایی برای ارسال گندم به صورت رایگان است: “ما در آستانه امضای توافقنامه‌هایی با شش کشور آفریقایی هستیم که به آنها غذای رایگان می‌دهیم و حتی می‌خواهیم تحویل و لجستیک را نیز رایگان انجام دهیم.”
واکنش سرد مسکو به تلاش‌های اردوغان برای احیای توافق غلات تا حدی ناشی از ناراحتی از آنکارا است. اردوغان پیش از اجلاس ناتو در ویلنیوس در ژوئیه، نظر مثبتی در مورد احتمال عضویت اوکراین در ناتو ابراز کرد و در این نشست مهم همچنین مقاومت قبلی خود را در برابر پذیرش سوئد به عضویت ناتو کنار گذاشت. علاوه بر این، اردوغان در ژوئیه برخلاف توافقات قبلی و بدون مشورت با کرملین، به فرماندهان بازداشت‌شده گردان فاشیستی آزوف اجازه بازگشت به اوکراین را داد.
**نتیجه‌گیری:**
تلاش‌های اردوغان برای احیای توافق غلات موفقیت‌آمیز نبود. پوتین متعهد شد که تنها زمانی به توافق بازگردد که غرب خواسته‌های روسیه را در مورد صادرات محصولات کشاورزی روسیه برآورده کند. علاوه بر این، مسکو از اقدامات اردوغان در حمایت از اوکراین و آزوف‌ها ناراحت است.
ترکیه و رفتارهای آن تاکنون جایگاه و شخصیت میانجی گرایی را در هیچ مناقشه ای درین جهان بدست نیاورده است و سفر اردوغان حتی ارزش نیم هیاهوی رسانه ای در شرق و غرب را در بر نداشت .
حقیقت اینست که ترکیه مال این حرف‌ها نیست و دست و پا زدن های اردوغان بیشتر تلاشی برای کسب شهرت و یا لقمه نان و آبی درین میانه است که اکنون وقت این حرف‌ها نیست و ترکیه بهتر که به فکر خودش و مشکلاتی که خود افریده باشد .
نه شرق و نه غرب چنین جایگاهی را به ترکیه نمی بخشند