
اف-۱۶ در اختیار کییف: تشدید تنش، اما بیفایده برای اوکراین و غرب.
تحلیل ایلیا کرامپنیک
ترجمه مجله هفته
پاسخ به این سوال که جتهای F-16 اوکراینی در اختیار اوکراین چه تواناییهایی خواهند داشت، به عوامل بسیاری بستگی دارد. یکی از مهمترین این عوامل، تعداد جتهای جنگنده تحویل داده شده از غرب است. اگر این تعداد ۲۰ تا ۳۰ فروند باشد (و در مرحله اول احتمالاً بیش از این نخواهد بود)، تواناییهای این ناوگان تفاوت چندانی با تواناییهای سوخو ۲۷ و میگ ۲۹ شوروی نخواهد داشت که در حال حاضر در اختیار کییف قرار دارند: پروازهای نادر به صورت تکی یا جفتی برای حمله به اهداف زمینی با استفاده از موشکهای هدایتشونده – موشکهای هدایتشونده JASSM و HARM، بمبهای JDAM-ER و غیره.
البته ناوگان F-16 در چنین پروازهایی تلفاتی را متحمل خواهد شد، اما این تلفات چندان بحرانی نخواهد بود: برای اعزام گهگاه یک یا دو فروند هواپیما، این ناوگان در اندازه ذکر شده برای مدت طولانی کافی خواهد بود.
اما مبارزه برای تسلط هوایی با چنین ناوگانی به دلیل تعداد آن غیرممکن است. حضور هوایی مداوم را نمیتوان با ۲۰ تا ۳۰ فروند هواپیما حفظ کرد، به ویژه با توجه به گسترش جبهه. و حتی اگر کییف این کار را انجام دهد، هر ضربه ای به جنگنده ها به معنای تضعیف جدی چنین ناوگان کوچکی خواهد بود.
همچنین، جتهای اف-۱۶آ منتقل شده که در دهه 1980 ساخته شده و تا حدی مدرن شدهاند، نمیتوانند با تسلط هوایی با سوخو ۳۰اس ام و سوخو ۳۵ روسیه مبارزه کنند: این هواپیماها از نظر برد رادار و برد موشکهای هوا به هوا برتری دارند، به ویژه که در نیروهای مسلح روسیه یک گروه کوچک اما آماده به کار از هواپیماهای ویژه وجود دارد، به ویژه هواپیماهای جنگی هوایی – و چنین هواپیماهایی در نیروی هوایی اوکراین وجود ندارند.
حمایت از جتهای اف-۱۶ اوکراینی توسط هواپیماهای جنگی هوایی ناتو نیز میتواند تنها تا حد محدودی مفید باشد: برد رادار هواپیماهای E-3 Sentry کافی نیست تا مدیریت کامل نبرد را در شرق اوکراین تضمین کند. با این حال، نباید ناوگان چنین هواپیماهایی را کاملاً نادیده گرفت: تواناییهای آنها در رهگیری الکترونیک بسیار زیاد است – و به ویژه در ترکیب با رهگیری ماهوارهای در اشکال مختلف آن، که به هیچ وجه از بین نرفته است، بسیار مفید است.
با این حال، برای دادن “برتری اطلاعاتی” به کییف در نبرد هوایی، پروازهای رهگیری رادار دوربرد مستقیماً بر فراز خاک اوکراین ضروری است، و حداقل جایی در نزدیکی رودخانه دنیپر. (اگر نیاز به بیان آن باشد: آنها برای هواپیماهای جنگنده و پدافند هوایی روسیه آزاد و یک هدف بزرگ و چاق هستند؛ یادداشت سردبیر)
بنابراین، پاسخ به این سوال که چه هواپیماهایی میتوانند توسط نیروی هوایی اوکراین برای سلب تسلط هوایی از نیروی هوایی روسیه استفاده شوند، بسیار ساده است: فقط تعداد زیادی هواپیما.
به طور دقیق، از صد فروند جنگنده به بالا، و آنها نیز، همانطور که گفته شد، باید توسط گروهی از هواپیماها برای رهگیری رادار دوربرد مستقیماً بر فراز خاک اوکراین پشتیبانی شوند.
نیروی هوایی اوکراین نمیتواند چنین ناوگانی را تشکیل دهد. و حتی در صورتی که هواپیماها و تجهیزات کامل به آنها تحویل داده شود: برای این کار به افراد بسیار بیشتری و زمان زیادی – سالها – نیاز خواهد بود.
این سوال که در این مدت چه بر سر نیروهای زمینی اوکراین خواهد آمد، در این زمینه به عنوان یک سوال دیگر مطرح میشود.
اما حتی اگر از امکان فرضی چنین ناوگانی نیز استفاده شود، تضمینی برای موفقیت وجود ندارد: نیروهای هوایی و فضایی روسیه ممکن است در پاسخ به آن، گروه خود را که در عملیات نظامی ویژه شرکت دارد، تقویت کنند. در این صورت، اگر همچنان از همان منطق تشدید استفاده شود، باید مسئله استفاده از کل نیروی هوایی ناتو در جنگ اوکراین مطرح شود.