مقدمه‌چینی روسیه برای عقب‌نشینی در سوریه در مقابل آمریکا

AFP PHOTO / DELIL SOULEIMAN



آمریکا روسیه را در سوریه تحریک می کند

نوشته الکساندر تیموکین

ترجمه مجله هفته


در حالی که روسیه در اوکراین درگیر است، زمینه برای تشدید تنش در منطقه دیگری که نیروهای روسی در آن حضور دارند – یعنی در سوریه – ایجاد می شود. و ایالات متحده این کار را مستقیماً با هواپیماها و پهپادهای خود انجام می دهد.

پیش زمینه

در سال ۲۰۱۷، زمانی که ایالات متحده فهمید که ایجاد یک کانون تروریستی در سوریه شکست خورده است، اقداماتی را انجام داد تا از بازسازی کامل سوریه به عنوان یک کشور پس از جنگ جلوگیری کند. واشنگتن به اصطلاح «نیروهای دموکراتیک سوریه» را از نیروهای کرد، جدا شدگان از تروریست ها و تعدادی از گروه های قبیله ای تشکیل داد و عملیاتی را علیه دولت اسلامی در شرق رود فرات انجام داد. هدف از این عملیات جلوگیری از استقرار مجدد اقتدار دولتی سوریه در این مناطق و حذف هرگونه نفوذ روسیه یا ایران در آنجا بود.

علاوه بر این، آنها سه هدف دیگر را نیز دنبال کردند. اول، اخلال در لجستیک ایران و جلوگیری از ترانزیت تجهیزات نظامی ایران به سوریه. دوم، ایجاد اردوگاه‌های آموزشی در سرزمین‌های اشغالی برای مزدورانی که در صورت نیاز آمریکا به جنگ در سوریه کار را ادامه دهند.

سومین و مهمترین وظیفه جلوگیری از بازسازی سوریه به طور کلی بود. قبل از جنگ، جمهوری خاور نزدیک با استاندارد زندگی نسبتاً بالایی در شهرهای بزرگی مانند حلب و دمشق مشخص می شد. تجربه تجاری سوریه و مشارکت با ایران به این کشور اجازه می دهد تجارت را افزایش دهد و بازسازی را سرعت بخشد.

اما اقدامات ایالات متحده منجر به از دست دادن بیشتر زمین های قابل کشت و تمام منابع نفتی سوریه شد. عواید حاصل از فروش نفت اکنون برای تامین مالی سیاست های اشغالگری آمریکا در منطقه استفاده می شود.

متاسفانه روسیه نتوانست جلوی اجرای این طرح ها را بگیرد. مسکو و واشنگتن مجموعه‌ای از توافق‌های کاهش تنش را در امتداد خط تماس در سوریه، که اساساً در امتداد رودخانه فرات قرار دارد، منعقد کردند.

بدتر شدن روابط روسیه و آمریکا به دلیل حمایت واشنگتن از رژیم کی یف، ناگزیر به افزایش تعداد حوادث بین نیروهای روسیه و آمریکا در سوریه منجر شد. از مدت ها پیش چنین حوادثی رخ میداد، اما در هفته های اخیر تشدید شده است. تحریک های خطرناک هوایی خیلی بیشتر اتفاق می افتد و عمدتاً توسط آمریکایی ها آغاز می شود.

به خصوص این امر ناخوشایند است که خلبانان آمریکایی هواپیماهای روسی را با رادارهای خود هدف قرار دهند. این فقط یک قدم با شلیک سلاح‌های کشنده فاصله دارد. علاوه بر این، در چنین مواردی ممکن است به طور تصادفی اتفاقی بیفتد و وضعیت را به اوج خود برساند در ادامه این وضعیت نتیجه نیاز به یک ارزیابی هوشیارانه دارد.

فرصت های حریف

ظاهراً آمریکا خواهان جنگ مستقیم با روسیه نیست، بنابراین حمله تمام عیار به نیروهای روسیه در سوریه بعید است. با این حال، تعاملات محدودی ممکن است، که بعداً ممکن است به گردن طرف مخالف انداخته شود.
امریکا کاملا قادر به انجام این کار خواهد بود. دلایل آنها از تلاش برای “نشاندن روس ها سر جای خود” (یک عامل غیر منطقی، اما عوامل غیر منطقی برای ایالات متحده بسیار مهم تر از روسیه است) تا تلاش برای نشان دادن توانایی های محدود نیروهای روسی در سوریه به کشورهای منطقه است.

صرف احتمال چنین تشدیدی، روانشناسی ارتش امریکا تعیین کننده است. لازم به ذکر است که استقلال عمل فرماندهان آمریکایی در مقایسه با همتایان روسی خود بسیار بالاتر است. کل جهان بینی آمریکایی ها نیز طرفدار چنین “ابتکاراتی” است. از نظر روانی، ایالات متحده بسیار دشوار است که شکست را بپذیرد و حتی تسلیم شدن نیز سخت تر است. انها حملات خود به کشورهای ثالث را عادی و مقاومت کسانی را که مورد حمله قرار گرفته اند به عنوان یک چالش میدانند
حتی اگر یک هواپیمای آمریکایی به طور تصادفی سرنگون شود، ایالات متحده می تواند یک حمله محدود به نیروهای روسی انجام دهد و پس از یک حمله متقابل، حمله حتی قوی تری را انجام دهد تا نشان دهد پا پس نمی‌کشد. این واقعیت که این ایالات متحده بود که ابتدا آتش را گشود، برای هیچ کس در خارج از روسیه مهم نیست.

ایالات متحده می تواند چنین تشدید را در همه سطوح دنبال کند. بیایید یک سناریوی فرضی را در نظر بگیریم. فرض کنید در جایی در سوریه خلبان اف-۳۵ به طور تصادفی موشکی به هواپیمای روسی شلیک کند. خلبان روسی واکنش نشان داد و مهاجم را ساقط کرد. ژنرال محلی آمریکایی برای انتقام مرگ خلبان آمریکایی و اجتناب از ظاهر شدن یک بازنده، می‌تواند دستور حمله موشکی محدود علیه نیروهای روسی را بدهد. بعداً، پنتاگون وارد عمل میشوند که ژنرال های آنها پاسخ و یا ضدحمله روسیه را یک سیلی به صورت تلقی می کنند. و بنابراین، با چند گام میانی، ما می توانیم به یک رویارویی نظامی جدی بین دو قدرت بزرگ هسته ای برسیم، به ویژه از آنجا که ظرفیت های ذهنی فرمانده کل قوای فعلی ایالات متحده بشدت مورد تردید است.
در اینجا یک نمونه از گذشته را یادآوری میکنیم. در ۱۵ نوامبر ۱۹۶۹، زیردریایی اتمی شوروی K-۱۹ به طور تصادفی به زیردریایی آمریکایی “گاتو” در دریای بارنتس تصادف کرد. عواقب این ضربه کشنده به نظر می رسید. خدمه آمریکایی به معنای واقعی کلمه به طور معجزه آسایی خود را نجات دادند و فرمانده مسئول اژدر “گاتو” دستور حمله به زیردریایی شوروی را صادر کرد و حتی از کاپیتان اجازه نخواست. در حالیکه کاپیتان توانست در آخرین لحظه از شلیک اژدرها به K-۱۹ جلوگیری کند.

این در اوج جنگ سرد اتفاق افتاد، زمانی که خدمه ضد هوایی شوروی قبلاً در حال حرکت به سمت ویتنام بودند. حمله اژدر آمریکا به زیردریایی هسته ای شوروی در سواحل شوروی منجر به چه خواهد شد؟ برای ضد حمله؟ و این منجر به چه خواهد شد؟بی‌رحمی، تهاجمی و اعتقاد سرسخت ایالات متحده به حق خود برای حکومت بر جهان از آن زمان افزایش یافته بود.

بنابراین، خطرات حمله تصادفی یا تحریک ایالات متحده با تشدید غیرقابل کنترل بعدی باید واقعی تلقی شود.

از این نظر، آمریکا در حمله احتمالی به پایگاه هوایی حمیمیم روسیه به هیچ چیز پایبند نیست. در حالی که حمیمیم از محافظت عالی در برابر اس-۴۰۰ ها و تانک های پیچیده برخوردار است، ایالات متحده به خوبی از تعداد و برد آنها آگاه است. همیشه می توان محاسبه کرد که پدافند ضد هوایی روسیه چند موشک میتواند پرتاب کند و حتی تعداد بیشتری را نیز شلیک کند.

امکانات آمریکا برای حملات موشکی زیاد است. هر ناوشکن آمریکایی انباری از موشک های تاماهاوک دارد و همیشه چندین ناو از این نوع در منطقه وجود دارد. یک بمب افکن می تواند مستقیماً از ایالات متحده با سوخت گیری در هوا نزدیک شود. دفع چنین حمله ای از نظر فنی غیرممکن خواهد بود.

اما آنچه روسیه دارد، پتانسیل یک ضدحمله است. موشک های کالیبر از دریای خزر و همچنین موشک های کروز از بمب افکن ها می توانند به پایگاه های آمریکا در شبه جزیره عربستان و سوریه برسند. و درست بالعکس، ایالات متحده نمی‌تواند چنین حمله ای را دفع کند. از یک سو، این امر از حملات سازماندهی شده آنها به نیروهای روسیه در سوریه جلوگیری می کند، اما به هیچ وجه با یک تشدید خود به خودی که نمونه آن در بالا توضیح داده شد، واکنش آنها قابل پیش بینی نیست.

دومین نقطه ضعف گروه روسی در سوریه تامین و پشتیبانی آنها است. امروزه مسیر اصلی برای این امر از طریق مسیر دریایی از طریق تنگه بسفر و داردانل است. ترکیه به کشتی های جنگی اجازه عبور از تنگه ها را نمی دهد، اما کشتی های غیرنظامی که توسط وزارت دفاع روسیه حمل می شوند به راحتی عبور می کنند. اما اگر از آب های سرزمینی ترکیه خارج شود، یک کشور ثالث می تواند به آنها حمله کند یا آنها را برباید.

در نهایت، نوع سومی از اقدامات ضد روسی ایالات متحده در سوریه وجود دارد، آن هم نه خودبخودی، بلکه کاملاً برنامه ریزی شده – یعنی شعله ور کردن مکرر جنگ در خاک سوریه. ایالات متحده تجربیات زیادی را در استفاده از گروه های تروریستی را جمع آوری کرده است. پایگاه نیروهای ویژه آنها در تنف سوریه اشغالی هنوز وجود دارد و تروریست‌ها و شبه نظامیان طی سال ها در آنجا آموزش دیده اند.

مسلماً موفقیت های ایالات متحده تا به امروز در این زمینه نسبتاً محدود بوده است. با این حال، شبه نظامیان که توانسته‌اند بسیج کنند برای ایجاد ویرانی در مناطق کرانه فرات کافی است. و از سرگیری حمایت از گروه‌هایی در ادلب که ایالات متحده از آن زمان به حالت تعلیق درآمده بود، جبهه دیگری را علیه دولت سوریه و روسیه باز خواهد کرد.

تنش زدایی لازم است

بنابراین، هم روسیه و هم آمریکا در لبه تیز و بسیار خطرناکی در سوریه قرار دارند. هر بی احتیاطی یا تصادفی می تواند یک انبار باروت را منفجر کند. هر دو طرف علاقه مند به تنش زدایی هستند. اما قبل از هر چیز، درگیری با آمریکا در سوریه برای روسیه نامطلوب خواهد بود.

حتی یک نبرد هم مضر خواهد بود. یک هواپیمای آمریکایی که در یک حادثه سرنگون شود، می تواند جنگی را آغاز کند، حتی اگر ایالات متحده ابتدا حمله کند. اگر هواپیمای روسی ساقط شده باشد، اقتدار روسیه در منطقه را تضعیف خواهد کرد. روسیه نه به این نیاز دارد و نه به دیگری. لازم است تشدید تنش در آسمان سوریه متوقف شود – هر چه زودتر بهتر.