ایران ۱۹۵۳، سرنگونی مصدق و ظهور آمریکا در خاورمیانه

عملیات «آژاکس» تا حد زیادی به موجد کار خرابکارانۀ سازمان‌های اطلاعاتی غرب در سراسر جهان تبدیل شده است.

ولادیمیر پراخواتیلوف (VLADIMIR PROKHVATILOV)

ا. م. شیری

باراک اوباما، رئیس جمهور پیشین آمریکا در ۴ ژوئن ۲۰۰۹ در قاهره به عنوان هنرپیشۀ دلقک ظاهر شد و آشکارا به نقش کشورش در سرنگونی دولت محمد مصدق در ایران در اوت ۱۹۵۳ اذعان کرد. او خطاب به مسلمانان جهان گفت: «در اواسط جنگ سرد، ایالات متحدۀ آمریکا در سرنگونی حکومت منتخب دموکراتیک ایران نقش داشت».

انتشار اسناد باقیمانده از «پروندۀ ایرانِ» سازمان سیا پس از سال ۱۹۹۱، که وجود آن‌ها قبلاً سرسختانه تکذیب می‌شد، موجی از افشاگری‌ها و اتهامات متقابل را به همراه داشت. پس از یکسری انتشارات پر سر و صدا در نیویورک تایمز، دونالد ویلبر، یکی از کهنه سربازان سیا، متخصص در امور خاورمیانه و تاریخ هنر، شرکت‌کنندۀ مستقیم و «وقایع نگار» عملیات آژاکس، نسخه‌ای از گزارش تحلیلی خود را که در مورد عملیات «آژاکس» با عنوان صریح «سرنگونی دکتر مصدق، نخست وزیر ایران از نوامبر ۱۹۵۲- اوت ۱۹۵۳» تهیه کرده بود، به روزنامه‌ها تحویل داد.