الکساندر نظروف (Alexander NAZAROV)
ا. م. شیری
الکساندر شوخین، رئیس اتحادیۀ صنعتگران و کارفرمایان روسیه به منظور صرفه‌جویی در بودجه، پیشنهاد کرد خصوصی‌سازی انبوه انجام شود. البته، کمی قبل از اجلاس مجمع بین‌المللی اقتصادی سن‌پترزبورگ در بارۀ موج جدید خصوصی‌سازی بسیار صحبت‌ها کردند و در آنجا نیز از این پیشنهاد در بالاترین سطح ممکن حمایت کردند…
والنتین کاتاسانوف، دانشمند علوم اقتصاد، در مصاحبه با «Nakanune.RU»، می‌گوید که ممنوعیت خروج سرمایه ساده‌ترین راه تکمیل بودجه است. طرفه اینکه هر سال «نیمی از بودجۀ» کشور به خارج منتقل می‌شود.
ــ رئیس اتحادیۀ صنعتگران و کارفرمایان، خصوصی‌سازی انبوه را به منظور صرفه‌جویی در بودجه پیشنهاد کرد. اما در حال حاضر ما در مورد خصوصی‌سازی در بخش بانکی و صنعتی صحبت می‌کنیم، نه در مورد آسایشگاه‌های قدیمی اتحاد شوروی.
البته ۹۰ درصد شهروندان چیستی خصوصی‌سازی، یعنی نابودی روسیه [ایران] را کاملاً درک می‌کنند. ما در سه دهۀ گذشته عواقب خصوصی‌سازی یلتسین- چوبایس را تجربه کردیم. اما توده‌ها برعکس، خواستار ملی کردن هستند و لازم است عواقب خصوصی‌سازی‌ها بازنگری شود. اکنون فقط ستون پنجم به خصوصی‌سازی در روسیه [در ایران] علاقه‌مند است. به نظر من چنین خواست‌هایی نه حتی اهداف اقتصادی، بلکه با هدف بی‌ثبات کردن اوضاع سیاسی-اجتماعی کشور مطرح می‌شود. توده‌ها این خواست‌‌ها یا پیشنهادها را به عنوان تف سر بالا تلقی می‌کنند. با این حال، خصوصی‌سازی هیچ توضیح منطقی ندارد.
ــ امروزه بسیاری از کشورها به سیاست حمایت‌گرایی بازگشته‌اند، اما در کشور ما از خصوصی‌سازی صحبت می‌کنند…
ــ علاوه بر این، امروز در آمریکا خواستار آن هستند که مجتمع صنعتی- نظامی به وضعیتی که اکثر صنایع نظامی در آستانۀ جنگ جهانی دوم دولتی بودند، بازگردد. البته، خصوصی‌سازی‌های پس از آن انجام گرفت. اگر به ثبت شرکت‌های صنایع دفاعی روسیه دقت کنید، در کمال تعجب متوجه خواهید شد که شرکت‌های خصوصی زیادی حتی با مشارکت مستقیم سرمایه‌های خارجی در این بخش فعالیت می‌کنند. واضح است که خود این، یک جنایت است. وزارت صنعت و تجارت که چنین شرکت‌ها را ثبت نموده، اسناد آن‌ها را از دسترس خارج کرده است. اما این اطلاعات را من تا زمانی که در دسترس بودند، مورد مطالعه قرار دادم و اظهار نگرانی کردم. زیرا، متوجه شدم که این فقط به تضعیف امنیت ملی می‌انجامد.
– از قضا آن‌ها در پشت ضرورت تأمین امنیت پنهان می‌شوند. همانطور که شوخین می‌گوید، ما هزینه‌های تکراری زیادی از جمله، در بخش‌های حمایت اجتماعی، دفاعی، امنیت داریم و آن‌ها کاهش نخواهند یافت. به همین دلیل، برای خصوصی‌سازی همه چیز، لازم است «ته بشکه را سوراخ کنیم».
ــ این فقط حرف است. در نتیجۀ آزادسازی کامل ارز، هر سال نیمی از بودجه با توجه به تراز پرداخت‌ها به خارج از کشور فرار می‌کند. اگر جلو خروج سرمایه را بگیرید، بودجۀ کشور اگر دو برابر نشود، حداقل یک و نیم برابر افزایش خواهد یافت.
ــ اما شوخین بلافاصله تصریح می‌کند که کسب‌وکار دارایی دولتی را نابود نمی‌کند، بلکه برعکس، می‌تواند آن را به طور مؤثر مدیریت کند. آیا ما در طول ۳۰ سال گذشته به طور مؤثر مدیریت کرده‌ایم؟ [آیا خصوصی‌سازی در ایران، گرهی از مشکلات اقتصادی و اجتماعی کشور باز کرده است؟].
ــ کسب‌وکاری که دارایی‌های دولتی را در نتیجۀ خصوصی‌سازی یلتسین- چوبایس و به دنبال آن، در نتیجۀ حراج‌های به اصطلاح اوراق سهام در اختیار گرفت، تمام درآمدهای ارزی خود را به پناه‌گاه‌های مالیاتی در خارج از کشور، یعنی در واقع به دنیای آنگلوساکسون منتقل می‌کند. بنابراین، خصوصی‌سازی در واقع، یک سازوکار مناسب برای سرقت دائمی روسیه [ایران] است. اکنون کسانی که معتقدند هنوز هم می‌توان از چیزی سود برد، خصوصی‌سازی بقایای بخش عمومی را پیشنهاد می‌کنند. در شرایط رویارویی نظامی به جای اینکه بسیج نظامی-اقتصادی اعلام شود که همیشه مستلزم ملی کردن است، نه خصوصی‌سازی، همه چیز دقیقاً برعکس انجام می‌شود. در طول جنگ جهانی دوم، برخی از شرکت‌ها حتی در غرب ملی شدند.
ــ ملی‌کردن در کشور ما به تابو تبدیل شده است؛ در عوض مسئولان لایحه‌ای را که بر اساس آن شرکت‌های بزرگ باید ۱۰ درصد از سود مازاد خود را برای سال‌های ۲۱ و ۲۲ پرداخت نمایند، در اولین قرائت تصویب کردند. علیرغم این موضوع، در بارۀ خصوصی‌سازی صحبت‌ها کردند.
ــ برای تکمیل بودجه، حداقل باید دو گام مهم برداریم: گام اول، جلوگیری از فرار سرمایه به خارج از کشور است. زیرا، سرمایه به پناه‌گاه‌های مالیاتی، به عبارت دقیق‌تر، به بهشت مالیاتی برون مرزی فرار می‌کند و همانطور که می‌دانید، در آنجا اصلاً مشمول مالیات نمی‌شود. گام دوم، برقراری مالیات تصاعدی است. بسیاری از کارشناسان محاسبه می‌کنند که اگر حداقل یک مالیات ابتدایی وضع شود، پول ما از پارو بالا خواهد رفت. اگر نرخ مالیات تصاعدی کشورهای فرانسه و انگلیس را که جدول مالیاتی سفت و سختی دارند و مقامات کشور ما اغلب به آن‌ها اشاره می‌کنند، در نظر بگیرید، معلوم می‌شود آنچه که در کشور ما اتفاق می‌افتد، یک خیانت آشکار است و ربطی به اقتصاد ندارد.
ــ با این وجود، این بلوک اقتصادی است که این موارد را بیان می‌کند. همان نابیولینا یکی از اولین کسانی بود که در مورد خصوصی‌سازی صحبت کرد.
ــ آن‌ها بر این باورند که مردم را به چنان درجه‌ای از بلاهت رسانده‌اند که دیگر چیزی نمی‌فهمند و هر طوفانی را می‌توان از سر گذراند. در اینجا شما مرا به یاد این مسئلۀ دردناک، که می‌دانم امروز آموزش اقتصادی در چه سطحی است، انداختید. اساتید دانشکدۀ عالی اقتصاد به دانشجویان القاء می‌کنند، که بدون خصوصی‌سازی اصلاً نمی‌توان زندگی کرد. این یک زامبی‌سازی، پردازش عصبی-زبانی شعور جوانان است.
ــ آری، تاکنون «دولت مالک ناکارآمدی بود»، اما آیا زمان آن نرسیده که در چنین شرایطی مؤثر واقع شود؟
در طول ۳۰ سال گذشته دائماً به ما چنین گفته‌اند. طبیعتاً زمان آن فرارسیده است.
نقل از: ساوتسکایا راسیه (روسیۀ شوروی)
مطالب مرتبط:
۱ــ خصوصی‌سازی یا غصب عدوانی دارایی‌های ملی
۲ــ چرا آش نخبگان جهانی با مزاق حکومیتان تا این حد سازگار است
*- عبارات و کلمات داخل […] از مترجم است.
۳۱ تیر-سرطان ۱۴۰۲
