شکاف در ناتو: از اوج تا حضیض زلنسکی در ویلنیوس!
در مواجهه با اختلافات منافع در غرب که به طور فزاینده ای به طور عمومی آشکار می شود، حتی قبل از اجلاس ناتو، شک و تردید در مورد یکپارچگی ائتلاف افزایش یافته بود. اعتراف بایدن به ضعف نظامی خود، عقب نشینی سیاسی ایالات متحده و آلمان در مورد پیوستن اوکراین و سرزنش زلنسکی در شام اجلاس، شکاف های موجود در ائتلاف را بیشتر عمیق کرده است.
از راینر روپ
ترجمه مجله هفته
رد سریع عضویت اوکراین در ناتو و به تعویق انداختن آن تا یک زمان نامعلوم در آینده پس از تحقق تعدادی از شرایط، برای هنرپیشه دولتی از کی‌یف که همیشه مهمان عزیزکرده در اجلاس‌های ناتو بود، شوک بزرگی بود.
او بی اندازه برای اجلاس در ویلنیوس هیجان زده شده بود. قرار بود اجلاس اوج موقتی حرفه‌ای او در میزگرد بزرگان و قدرتمندان جهان غرب باشد. اوکراین قرار بود در ویلنیوس از طریق یک روند سریع به عضویت ناتو درآید. این امر عمدتاً توسط جمهوری های کوچک بالتیک، لهستان و جنگ طلب ترین جنگ طلبان در سایر کشورهای ناتو تشویق شده بود. مشکل این بود که با این گام، ناتو به طور خودکار در کنار کی یف بر اساس ماده ۵ منشور خود وارد جنگ با روسیه می شد، کشوری که به مراتب قدرتمندترین قدرت نظامی و هسته ای اروپا است.
خوشبختانه، در ایالات متحده و آلمان هنوز چند نفر هستند که منشور ناتو را می شناسند و به یاد دارند که ناتو نمی تواند کشوری را به عنوان عضو بپذیرد که در جنگ است یا جایی که یک درگیری مرزی فزاینده هر لحظه می تواند به جنگ منجر شود. ایالات متحده در هنگام تأسیس ناتو بر این امر تأکید ویژه ای داشت، زیرا نمی خواست در جنگ کشورهای اروپایی با مستعمرات خود در امتداد ساحل جنوبی مدیترانه درگیر شود.
لازم به یادآوری است که در آن زمان بخش بزرگی از الجزایر مستعمره نبود، بلکه یک دپارتمان بود و بنابراین قلمرو رسمی فرانسه، کشور عضو ناتو بود. جنگ کانال سوئز فرانسه و بریتانیا علیه مصر، اگرچه متفاوت بود، نشان می دهد که احتیاط آمریکایی ها کاملاً موجه بود. و هنگامی که جمهوری فدرال آلمان عضو ناتو شد، مجبور شد اعلامیه رسمی عدم مداخله امضا کند که هیچ تلاشی برای دستکاری خشونتبار در مرزهای جمهوری دمکراتیک آلمان انجام نخواهد داد.
در آخرین لحظه قبل از شروع اجلاس در ویلنیوس، درست قبل از پرواز رئیس جمهور بایدن به آنجا، ایالات متحده و آلمان مشترکاً باد جاه طلبی های بادکنکی زلنسکی و رژیم او در مورد عضویت اوکراین در ناتو را خالی کردند و عملاً آن را به یک روز نامشخص موکول کردند.
در شرایط تعیین شده توسط ایالات متحده و آلمان که با منشور ناتو مطابقت دارد، اگرچه از نظر نظری هنوز امکان عضویت در ائتلاف وجود دارد، اما در عمل این امر بدون یک پیمان صلح با روسیه و بدون رسمی شدن و تصویب پارلمانی مرزهای مشترک روسیه و اوکراین امکان پذیر نیست.
در بحبوحه درگیری اوکراین، روسیه از نظر اقتصادی و نظامی و مهمتر از همه در صحنه سیاسی جهانی نسبت به قبل از “عملیات نظامی ویژه” در موقعیت بهتری قرار دارد. این وضعیت دقیقا در مورد غرب جمعی برعکس است.
بنابراین، می توان با اطمینان رد کرد که اوکراین می تواند اولین شرط عضویت ناتو که توسط دبیرکل ناتو تعیین شده است، یعنی پیروزی اوکراین بر روسیه را برآورده کند.
همچنین می توان با اطمینان فرض کرد که ایالات متحده و یا ناتو نمی توانند رهبران کرملین و نمایندگان دومای روسیه را مجبور کنند که در مورد مرزهای اوکراین امتیازی به این کشور بدهند که به منافع اساسی روسیه لطمه بزند.
از این نتیجه می‌توان گرفت که برآورده کردن شرایط تعیین‌شده توسط ایالات متحده و آلمان برای عضویت اوکراین تنها با رضایت روسیه امکان‌پذیر است. و روسیه به هر حال می‌خواهد اوکراینی بی‌طرف، غیرنظامی و بدون ناتو در مرز غربی خود داشته باشد.
خبرگزاری بلومبرگ به نقل از چندین شاهد مهم که نامشان فاش نشده است، گزارش کرد، زلنسکی گفته است که ایالات متحده و آلمان با تحمیل شرایط خود به ما، به کرملین حق اظهار نظر در مورد آینده‌ی اوکراین را داده اند، که اینکار او را به شدت عصبانی کرده است.
در ابتدای پرواز خود از کی یف به ویلنیوس، زلنسکی مطلع شد که ایالات متحده و آلمان در سند عضویت اوکراین برای اجلاس، برای پذیرش اوکراین شرایطی تعیین کرده اند. سپس او یک پیام تند و خشمگینانه را در توییتر منتشر کرد که برای همه جهان قابل مشاهده بود.
جمله بندی این پیام خشمگینانه، شرکای او در نشست ناتو را که همه‌ی تلاش خود را کرده بودند تا ظاهری منسجم و همبسته برای ایالات متحده / ناتو / اوکراین دست و پا کنند را خراب کرد. این امر منجر به انتشار گزارش بلومبرگ تحت عنوان “ناتو ترک ها را پس از از علنی شدن خشم زلنسکی پنهان میکند” شد.
زلنسکی در پیامش گفت: «ما برای متحدانمان ارزش قائلیم. ما برای امنیت مشترک خود ارزش قائل هستیم. ما همیشه خوشحالیم که یک گفتگوی باز با هم داشته باشیم. اوکراین در نشست ناتو در ویلنیوس حضور خواهد داشت. چون مورد احترام متحدانش است.
اما اوکراین نیز سزاوار احترام است. در حال حاضر، در راه ویلنیوس، ما سیگنال هایی دریافت کرده ایم که فرمول بندی خاصی آنهم بدون اوکراین را مورد بحث قرار داده است. و من می خواهم تاکید کنم که این فرمول بندی در مورد دعوت ما به عضویت در ناتو است، نه در مورد عضویت اوکراین.
این فرمولبندی بی سابقه و پوچ است که هیچ چارچوب زمانی برای دعوت یا عضویت اوکراین درآن تعیین نشده است. در عین حال، عبارات مبهمی هم در مورد اجرای “شرایطی” حتی برای دعوت از اوکراین هم به آن اضافه شده است.
به نظر می رسد که هیچ تمایلی برای دعوت اوکراین به ناتو یا عضویت ان در این ائتلاف وجود ندارد.
این بدان معناست که برای عضویت ما در ناتو فقط زمانی پنجره باز است که ما با روسیه وارد مذاکره شویم. و این برای روسیه، انگیزه ای برای ادامه ترور خواهد بود.
این به معنی ضعف امنیتی ما خواهد بود. و من این نکته را در اجلاس به طور علنی مطرح خواهم کرد.”
بر اساس گزارش بلومبرگ، زلنسکی در جلسه و شام به طور مکرر توسط سایر شرکت کنندگان مورد سرزنش قرار گرفت، نه تنها به دلیل پیام توییترش، بلکه به دلیل رفتار مداوم طلبکارانه اش.
به گفته یک فرد حاضر، “این طغیان دوباره زلنسکی ، شرکای اوکراین را که میلیاردها دلار سلاح و کمک برای دفاع از این کشور در برابر تهاجم روسیه هزینه کرده بودند را، عصبانی کرد. در سر میز شام در ویلنیوس … سایر رهبران دولت ها پیام واضحی به زلنسکی دادند.”
“خواه ما دوست داشته باشیم یا نه، مردم کشورهای ما می خواهند قدردانی شما را ببینند”، وزیر دفاع بریتانیا بن والاس روز بعد در مقابل خبرنگاران گفت. “آنها حتی کشورهایی را متقاعد کرده اند که ذخایر سلاح و مهمات ارتش خود را در اختیار شما قرار دهند”.
رهبران ناتو با رسیدن به ویلنیوس تلاش کردند با حل یک معادله غیرممکن، اصطلاحی را پیدا کنند که شبیه پیشرفت باشد تا اوکراین بتواند آن را به عنوان موفقیت در خانه بفروشد، اما در اصل ناتو را در موقعیتی قرار ندهند که مجبور به جنگ با روسیه مسلح به سلاح هسته ای شود.
وزیر امور خارجه اوکراین کولبا روز چهارشنبه قبل از بازگشت به کی یف با ناامیدی اظهار داشت: “اراده سیاسی کافی وجود نداشت.”
و وقتی زلنسکی روز چهارشنبه ظهر با خبرنگاران صحبت کرد، لحنش تغییر کرد. او جام زهر را نوشیده بود و کلمه “قدردانی” را حدود چهل بار تکرار کرده بود.
“می‌فهمیم که برخی از افراد اکنون از صحبت در مورد عضویت ما در ناتو می‌ترسند، زیرا از جنگ جهانی می‌ترسند.” او افزود که اوکراین می‌پذیرد که فقط می‌تواند زمانی به ناتو بپیوندد، “ناتو تایید کند که در قلمرو ما امنیت برقرار است”.
قبل از این، بایدن به او علنی قول داده بود: “ما به شما اطمینان خواهیم داد که شما آنچه را نیاز دارید دریافت می کنید.” اینکه بایدن تا چه زمانی می تواند این کار را با مقاومت فزاینده در خانه و با توجه به افتضاحات ضد حمله اخیر اوکراین انجام دهد خود سوال دیگری است.
برای زلنسکی، اجلاس ویلنیوس فراموش نشدنی خواهد ماند. قرار بود بهترین نقش زندگی او باشد و به بدترین شکست او تبدیل شد. در همین حال، بخش روابط عمومی او همه چیز را برای برجسته کردن حضور او در ویلنیوس با تصاویر چشمگیر آماده کرده بود. او به عنوان تنها رئیس جمهور با یک گارد ویژه از محافظان تنومند و سنگین مسلح وارد شد که قرار بود از او در برابر پوتین شرور محافظت کند. این تصاویر قرار بود نه تنها به روسای جمهور و نخست وزیران حاضر، بلکه به افکار عمومی جهان نیز احساس خطر همه گیر ضد روسی را بدهد که در آن قهرمان آزادی و جنگ زلنسکی در هر زمان و در هر مکانی ایستاده است.
اما این بار همه چیز در ویلنیوس متفاوت بود. تشویق های پرشور معمولی وجود نداشت. در عوض، یک تصویر کاملاً متفاوت در سراسر جهان منتشر شد. این عکس برشی از پذیرایی رسمی قبل از شام را نشان می دهد. خانم ها و آقایان لباس پوشیده در گروه ها ایستاده اند، نوشیدنی های خود را در دست گرفته و با هم صحبت می کنند. در جلو، یک مرد کوچک در یک پیراهن و شلوار نظامی سبز به تنهایی گم شده در میان مهمانان. همه در حال برگرداندن روی خود از او هستند. این عکس نمادی از موقعیت زلنسکی در سلسله مراتب ناتو است، زیرا او آنچه را که قول داده بود نتوانست به ایالات متحده و ناتو تحویل بدهد.
زلنسکی به ناتو در مورد ضد حمله پیروزی سریع و حتی بازپس گیری کریمه را وعده داده بود. این چیزی بود که غرب نقشه خود را بر آن بنا کرده بود و ناتو در برابر مقاومت داخلی افکار عمومی کشورهای عضو برای او با پول مالیات دهندگان و بودجه های سنگین یک ارتش کاملاً جدید مجهز به سلاح های مدرن و سنگین را درست کرده بود. حداقل نیمی از اینها توسط روس ها دود شدند و رفتند به هوا، از جمله سلاح فوق العاده آلمانی تانک لئوپارد. ضد حمله‌ای که با امید زیادی آغاز شد، و به خاطر آن هزاران سرباز اوکراینی جان خود را از دست دادند، به ندرت پیشرفتی داشت.
ویلنیوس برای زلنسکی یک سیلی محکم آنهم در برابر افکار عمومی جهان بود. این باید برای او یک تحقیر غیرقابل تحمل و ناعادلانه باشد. او و شرورهای نازی اطراف او باور دارند که آنها بدلیل فداکاری باورنکردنی خود، تمام اروپا، ناتو و کل تمدن غرب را از شر بربرهای روسی نجات داده اند.
چه زمانی طول خواهد کشید تا وقایع ویلنیوس در اوکراین فاش شود که زلنسکی به دستور ناتو و وعده های آنها، بی پروا جان صدها هزار سرباز اوکراینی را در جنگ نیابتی علیه روسیه به باد فنا داد؟ ایا هنرپیشه‌نقش رئیس جمهور باز هم قادر خواهند بود به موقع به ویلاهای خود در ایتالیا یا میامی فرار کند، حتی با وجود محافظ؟
نباید فراموش کرد ویلنیوس اعتماد و اطمینان به ناتو را که از قبل هم آسیب دیده بود بیشتر از پیش زیر سوال برده است.
