پیمان «کوئینسی»

پیمان «کوئینسی»

روابط ریاض و واشنگتن سابقه طولانی تری دارد

نوشته کارین لوکفلد

یونگه ولت

ترجمه مجله هفته

در ۱۴ فوریه ۱۹۴۵، در روز ولنتاین، پادشاه عربستان سعودی، عبدالعزیز بن عبدالرحمن آل سعود و رئیس جمهور ایالات متحده، فرانکلین دی. روزولت برای گفتگو در مورد روابط آینده بین دو کشور ملاقات کردند. این دیدار در کشتی جنگی آمریکایی کوئینسی در دریاچه های تلخ در کانال سوئز انجام شد. این عکس که این دو سیاستمدار را در گفتگوی آرام با یک مترجم و اولین دریاسالار ناوگان نیروی دریایی ایالات متحده، ویلیام دانیل لیهی نشان می داد، در تاریخ ثبت شد. 

هدف از این نشست تامین امنیت ذخایر نفتی غنی عربستان توسط آمریکایی ها بود. در مقابل، واشنگتن به خانواده سلطنتی سعودی پیشنهاد حمایت نظامی داد. با توجه به طرح ایجاد یک کشور یهودی در فلسطین، در این مذاکرات به سرنوشت پناهندگان یهودی نیز پرداخته شد. پادشاه عربستان گفت کسانی که آنها را مورد آزار و اذیت و ظلم قرار داده اند مسئول این هستند که در کشورهایی که از آنجا آمده اند خانه جدیدی به آنها بدهند. در این یادداشت رسمی آمده است: «اعلیحضرت» اعلام کرد که «اعراب ترجیح میدهند بمیرند تا اینکه کشورشان را به یهودیان بسپارند». 

هسته اصلی این رابطه نفت بوده و هست. عربستان سعودی موافقت کرد که نفت باید با دلار آمریکا در سراسر جهان معامله شود. ایالات متحده به خاندان سلطنتی عربستان در قبال عرضه نفت اطمینان داد که به این پادشاهی کمک نظامی خواهد کرد. ایالات متحده برای به راه انداختن جنگ و بازسازی اقتصاد خود با هزینه کم به نفت نیاز داشت. عربستان سعودی تسلیحات آمریکایی را خریداری کرد که از سال ۲۰۱۱ در سوریه و از سال ۲۰۱۵ علیه سایر کشورهای عربی در یمن استفاده شده است. 

روابط دوجانبه زمانی بدتر شد که مشخص شد تروریست هایی که در ۱۱ سپتامبر ۲۰۰۱ به پنتاگون و مرکز تجارت جهانی پرواز کردند، بیشتر اتباع سعودی بودند. در سال ۲۰۱۷، محمد بن سلمان، پسر ملک سلمان، پادشاه عربستان سعودی، پسر عموی پدرش، شاهزاده محمد بن نایف را به عنوان ولیعهد برکنار کرد و کنترل دستگاه امنیتی، اقتصاد و نفت را به دست گرفت. روابط با واشنگتن به سردی گرایید ولی ادامه یافت. 

عصر یخبندان زمانی فرا رسید که مشخص شد جمال خاشقجی (به انگلیسی: Khashoggi) که برای واشنگتن پست مینوشت، در کنسولگری عربستان در استانبول به قتل رسیده و جسدش قطعه قطعه شده است. طبق تحقیقات سازمان ملل متحد، سفارش دهنده سلاخی بن سلمان بود. خاشقجی به دلیل همدردی با اخوان المسلمین عربستان را ترک کرده بود. پس از سفر رسمی جو بایدن به عربستان سعودی، کاخ سفید به ولیعهد سعودی در برابر تحقیقات دستگاه قضایی آمریکا مصونیت داد. 

اما گفتمان نسبت به سعودی ها تغییر کرد. دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، عربستان سعودی را تا زمانی که شیر می دهد، به عنوان «گاویی که دوشیده می شود» توصیف کرده است. جانشین او، جوزف بایدن، در طول مبارزات انتخاباتی سال ۲۰۲۰ از عربستان سعودی به عنوان یک “دولت منحوس” صحبت کرد. دموکرات ها و اندیشکده ها به ویژه از روی گردانی از عربستان سعودی حمایت کردند و ولیعهد بن سلمان را ماری “سمی” توصیف کردند. بر اساس نظر مؤسسه بروکینگز، کسی در آمریکا دیگر به نفت عربستان نیازی ندارد زیرا خود به اندازه کافی نفت فراکینگ دارد. معامله ای که در سال ۱۹۴۵ روی کوئینسی انجام شد “منسوخ” بود. 

کاخ سفید بلاتکلیف ماند. تا زمانی که چین در ماه مارس، عربستان سعودی و ایران را پای میز مذاکره آورد و این دو رقیب دیرینه روابط دیپلماتیک خود را از سر گرفتند، واشنگتن دوباره از خواب بیدار شد. مقامات عالی رتبه نظامی از خلیج فارس بازدید کردند، هیئت های سرویس مخفی به دنبال گفتگو بودند، “عادی سازی” بین اسرائیل و عربستان سعودی، به اصطلاح توافق ابراهیم، ​​از کشو بیرون کشیده شد. 

اکنون، بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا، سه روز را در عربستان سعودی گذرانده است تا به سعودی ها یادآوری کند که ایالات متحده بهترین دوست آنهاست و نه چین یا حتی روسیه. در عربستان سعودی، اکنون می توان چیزها را متفاوت دید.