تجزیه و تحلیل فعالیت‌های بیولوژیکی نظامی ایالات متحده و متحدانش در اوکراین و سایر مناطق جهان
گزارش ژنرال ایگور کیریلوف، فرمانده نیروهای دفاع تشعشی، شیمیایی و بیولوژیکی نیروهای مسلح فدراسیون روسیه در مورد تجزیه و تحلیل اسناد مربوط به فعالیت‌های بیولوژیکی نظامی ایالات متحده -۲۶ مه ۲۰۲۳.
ا. م. شیری
پیش از این متذکر شدیم که طی عملیات ویژۀ نظامی، شواهد مستندی به دست آمد که تأئید می‌کند کارکنان ناحیۀ حفاظت‌شده در روستای آسکانیا-نوا واقع در منطقۀ خرسون مسیرهای مهاجرت پرندگان مهاجر و همچنین انتخاب و انتقال مواد بیولوژیکی به خارج از کشور را مورد مطالعه قرار دادند.
یگان‌های ضربت وزارت دفاع روسیه به همراه مأموران سازمان امنیت فدرال و خدمات فدرال نظارت بر دامپزشکی و بهداشت گیاهی، جمع‌آوری گونه‌هایی از ویروس آنفولانزای مرغی را که توان شیوع بالایی دارند و قادر به غلبه بر مانع بین گونه‌ای هستند، تأئید کردند. به ویژه سویۀ «اچ ۵ ان ۸» که میزان کشندگی آن در صورت سرایت به انسان می‌تواند به ۴۰ درصد برسد. یادآوری می‌کنم که میزان مرگ و میر ناشی از ابتلای جدید ویروس کرونا حدود ۱ درصد است.
علیرغم تلاش کارکنان منطقۀ حفاظت‌شده برای نابودی فوری مواد زیستی منتخب با قطع برق واحدهای سرمایشی و تخریب یک مخزن انجماد با نیتروژن مایع، متخصصان ۴۸ مؤسسۀ تحقیقات مرکزی وزارت دفاع روسیه حتی در نمونه‌های تخریب‌شده آثاری از مادۀ ژنتیکی آنفولانزای پرندگان بسیار بیماری‌زا، ویروس بیماری نیوکاسل، ویروس‌های آوولو شناسایی کردند.
به گفتۀ کارمندان باقی‌مانده در منطقۀ حفاظت‌شده، طرف اوکراینی برای حذف یا از بین بردن نتایج تحقیقات به آن‌ها پاداش پولی زیادی ارائه کرد.
اسناد کشف شده در آزمایشگاه دامپزشکی منطقۀ حفاظت‌شده، دخالت مؤسسۀ دامپزشکی خارکوف را در انجام کار در چارچوب پروژه‌های یو-پی-۸، پی- ۴۴۴ ایالات متحده و تدارک برای اجرای پروژۀ فلو-فلای تأئید می‌کند.
هدف آن‌ها ارزیابی شرایطی بود که تحت آن فرآیندهای انتقال پاتوژن‌های عفونت‌های اقتصادی مهم می‌تواند غیرقابل کنترل، باعث آسیب اقتصادی و ایجاد خطر برای امنیت غذایی شود.
یک بار دیگر تأکید می‌کنم که این پروژه به دستور وزارت دفاع آمریکا توسط آژانسی که هیچ ارتباطی با مطالعۀ مسیرهای مهاجرت پرندگان ندارد، انجام شده است.
قبلاً توجه شما را به واقعیت مستند مرگ دسته‌جمعی پرندگان در قلمرو منطقۀ حفاظت‌شدۀ آسکانیا-نوا در سال ۲۰۲۱ که به گفتۀ کارشناسان ماهیت عفونی داشته، جلب کرده‌ایم.
خاطرنشان شد که مرگ همزمان پرندگان به دلیل آزمایشات مداوم و بی‌توجهی به الزامات ایمنی زیستی برانگیخته شده است.
در این زمینه، افزایش بروز آنفولانزای پرندگان در روسیه و کشورهای اروپایی باعث نگرانی ویژه است، که طبق گزارش دفتر بین‌المللی اپیزوتیک، این بیماری جنبۀ تمام سال به خود گرفته و ضرر و زیان ناشی از آن از سال ۲۰۲۱ از مرز ۳ میلیارد یورو فراتر رفته است.
از ابتدای سال جاری، ۳۲ مورد شیوع آنفولانزای پرندگان در روسیه در تمام مناطق فدرال ثبت شده است. تنها در هفته گذشته، این بیماری در مؤسسات طیورداری در مناطق کیروف و یاروسلاول شناسایی شده است. از ۱۷ مه ۲۰۲۳، اقدامات قرنطینه‌ای برای آنفولانزای فوق حاد پرندگان در مسکو اعمال شده است.
در عین حال، کل خسارت صنعت کشاورزی از این بیماری طی سه سال گذشته از ۴.۵ میلیارد روبل فراتر رفته و بیش از ۱۰ میلیون قطعه پرنده نابود شده است.
در حالی که از سال ۲۰۲۳ همه‌گیری آنفولانزای پرندگان در ایالات متحده وجود داشته، هیچ موردی از تب آفریقایی خوکی یا بیماری تب برفکی، بیماری‌هایی که تهدید بزرگی برای امنیت غذایی محسوب می‌شوند، در قلمرو آن‌ها ثبت نشده است. در عین حال، وزارت جنگ ایالات متحده به طور فعال در حال مطالعۀ این عفونت‌های مهم اقتصادی در خارج از قلمرو ملی در آزمایشگاه‌های بیولوژیکی واقع در امتداد مرزهای مخالفان ژئوپلیتیکی خود است.
این یک بار دیگر تأئید می‌کند که ایالات متحده در حال توسعۀ اجزای سلاح‌های بیولوژیکی خارج از قلمرو ملی، از جمله در خاک اوکراین است.
اجازه دهید یادآوری کنم که در اکتبر ۲۰۲۲، ایالات متحده استراتژی ملی برای مقابله با تهدیدات بیولوژیکی را منتشر کرد. این سند جنبۀ دکترینی دارد و مدیریت ریسک بیولوژیکی را به عنوان یک اولویت حیاتی ایالات متحده شناسایی می‌کند.
واشنگتن قصد دارد با کمک استراتژی تصویب شده، یک معماری تحت کنترل ایالات متحده برای پیشگیری، واکنش و خنثی‌سازی تهدیدات بیولوژیکی در راستای منافع ملی خود ایجاد کند.
یکی از جهت‌گیری‌های توسعۀ استراتژیک، بهبود روش‌های حفاظت بیولوژیک فردی و گروهی پرسنل نیروهای مسلح ایالات متحده در صحنه‌های مختلف عملیات نظامی است. در عین حال، وظیفۀ ادامۀ مطالعۀ پاتوژن‌های بیماری‌های عفونی به ویژه خطرناک بومی مناطق خاص تعیین شده است.
این موضوع را سند برنامه‌ریزی بلندمدت دیگر، استراتژی جدید تولید بیولوژیک ایالات متحده، مصوب ۲۳ مارس ۲۰۲۳ تأیید می‌کند. توجه شما را به این واقعیت جلب می‌کنم که این استراتژی توسط وزارت جنگ آمریکا تهیه شده است. این سند اهداف بلندمدت توسعۀ بیوتکنولوژی و جستجو برای کاربرد نظامی آن‌ها را تعریف می‌کند.
هدف اعلام شده عبارت است از: «… تضمین حق تکنولوژیک در زمینۀ تولید بیولوژیک و پیشی گرفتن از رقبای استراتژیک …».
میزان اعتبار برای فعالیت در چارچوب اسناد راهبردی مصوب برای پنج سال آینده حدود ۹۰ میلیارد دلار خواهد بود. در عین حال، ایالات متحده قصد دارد کنترل تمام و کمال بر وضعیت بیولوژیکی در جهان را تقویت کند و این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که تحقیقات «دو منظوره»، از جمله در خارج از قلمرو ملی را انجام دهد.
ایالات متحده فعالیت‌های بیولوژیکی نظامی خود را در قلمرو پساشوروی گسترش داده است. ادارۀ کاهش تهدیدات وزارت دفاع ایالات متحده (DITRA) و پیمانکاران پنتاگون با سازمان‌های غیرنظامی واسطه مانند مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده و شرکت تحقیقاتی Griffin Scientific جایگزین شده‌اند. تحت پوشش حل وظایف کاملاً صلح‌آمیز در کشورهای آسیای مرکزی و ماوراء قفقاز، کار برای جمع‌آوری و ژنوتیپ نمونه‌هایی از پاتوژن‌های عفونت‌های خطرناک بومی این مناطق مانند طاعون، سیاه زخم، تولارمی برنامه‌ریزی شده است.
در عین حال، دولت آمریکا از سناریوی از قبل آماده شدۀ تعامل ظاهراً «بشر دوستانه» استفاده می‌کند.
قبل از همه، در مورد وضعیت محیط زیست اظهار نگرانی می‌شود. علاوه بر این، منافع وزارتخانه‌های مربوطه در کار مشترک تضمین و توافقنامه‌های بین دولتی منعقد می‌شود.
در نتیجه، یک پدیدۀ بیولوژیک پیوسته به سیستم بیومانیتورینگ یکپارچه در حال ساخت است. تمام پیشرفت‌های کشور در زمینۀ بیولوژیکی، از جمله مجموعه‌های میکروارگانیسم‌های بیماری‌زا به مالکیت ایالات متحده درمی‌آید و پایگاه آزمایشگاهی ایجاد شده بدون حمایت آمریکا بی‌فایده می‌شود.
لازم به ذکر است که طی چند سال گذشته تعداد آزمایشگاه‌های بیولوژیکی با بالاترین سطح جداسازی بی‌اس‌ال-۳+ و بی‌اس‌ال-۴ در ایالات متحده در حد بسیار چشم‌گیری افزایش یافته است.
همانطور که از گزارش مؤسسۀ کینگ لندن استنباط می‌شود، در ایالات متحده ۲۵ آزمایشگاه در حال کار و سه آزمایشگاه در دست ساخت وجود دارد که در آن‌ها تحقیقات بر روی ویروس‌ها و باکتری‌های خطرناک انجام می‌شود.
طبق این سند، راه‌اندازی ۱۸ آزمایشگاه بی‌اس‌ال-۴ دیگر در چند سال آینده برنامه‌ریزی شده است که بیشتر آن‌ها در کشورهای آسیایی و خارج از حوزۀ قلمرو ملی ایالات متحده مستقر خواهند شد.
با این حال، جای به شدت نگرانی دارد که بهره‌برداری از این تأسیسات خطرات جدی ایجاد کند. بخصوص اینکه آزمایشگاه‌ها در مناطق پرجمعیت واقع هستند و تجهیزات ایمنی در ساخت آن‌ها صرفه‌جویی می‌شود. طرفه اینکه در کشورهایی که چنین آزمایشگاه‌ها مستقرند، هیچ قانون مؤثر و مقررات حاکم بر مسائل ایمنی زیستی وجود ندارد.
علاوه بر این، در گزارش ارزیابی تهدیدات جهانی جامعۀ اطلاعاتی ایالات متحده که در فوریه ۲۰۲۳ منتشر شد، نویسندگان تأکید می‌کنند که «…هیچ مکانیسم مؤثری برای کنترل و از بین بردن مخاطرات زیستی وجود ندارد. نهادهای نظارتی بین‌المللی با صلاحیت در این زمینه به‌صورت پراکنده عمل می‌کنند و اختیار کافی ندارند…».
علیرغم استدلال‌های قانع‌کنندۀ جامعۀ کارشناسان، دولت ایالات متحده قادر به نتیجه‌گیری درست نیست و به انجام فعالیت‌های بیولوژیکی غیرشفاف در سراسر جهان ادامه می‌دهد.
تعهد اعلام شده واشنگتن به «استانداردها و هنجارهای ایمنی بیولوژیک جهانی» در عمل به انکار ابتکارات بین‌المللی برای تقویت کنوانسیون تسلیحات شیمیایی و جلوگیری از توسعۀ سازوکار کنترل آن تبدیل می‌شود.
لازم به ذکر است که ایالات متحده هرگز تعهدات خود را در زمینۀ ایمنی تحقیقات انجام شده در آزمایشگاه‌های بیولوژیکی تحت کنترل خود به وضوح بیان نکرده است.
این واقعیت را نتایج تجزیه و تحلیل اسناد مؤسسۀ ملی بهداشت ایالات متحده مرتبط با نقض ایمنی تأیید می‌کند. در جریان تحقیقات یک شرکت مستقل- اینترسپت، بیش از پنج هزار و پانصد صفحه گزارش حوادث مورد مطالعه قرار گرفت. در پایان، نتیجه‌گیری شد که مطالعات انجام‌شده در دانشگاه‌های واشنگتن، مینه‌سوتا، ایلینوی، منجر به عفونت‌های داخل آزمایشگاهی و ایجاد خطر گسترش بیشتر پاتوژن‌های خطرناک شده است.
این آمار رویدادهای تأسیسات بیولوژیکی نظامی مؤسسۀ تحقیقات پزشکی بیماری‌های عفونی را که یکی از مهمترین آن‌ها در فورت دیتریک است، در بر نمی‌گیرد. در عین حال، این مؤسسه به دلیل فعالیت‌های غیرشفاف و ناایمن بارها موضوع تحقیقات مقامات فدرال ایالات متحده قرار گرفته است.
بنابراین، در سال ۲۰۰۹، کار آن به دلیل نقض قوانین حسابداری بیومواد که خطر از دست دادن، سرقت و قاچاق غیرقانونی عوامل بیماری‌زا را ایجاد می‌کند، متوقف شد. یادآوری می‌کنم که بروس ایوانز، میکروبیولوژیست، مظنون اصلی حملات بیوتروریستی مربوط به توزیع هاگ سیاه زخم در ایالات متحده در سال ۲۰۰۱، در این مؤسسه کار می‌کرد.
در سال ۲۰۱۹، تنظیم‌کننده‌های فدرال کار پاتوژن‌های خطرناک در فورت دیتریک را که رفع آن‌ها به دلیل تجهیزات بهداشتی ضعیف و نقض‌های ایمنی متعدد نزدیک به یک سال طول کشید، ممنوع کردند.
بر اساس بیانیۀ رسمی وزارت خارجه چین، در این مدت بود که شیوع محدود ذات‌الریه با منشأ نامشخص در چندین منطقۀ ایالات متحده ثبت شد.
نقض منظم الزامات ایمنی در آزمایشگاه‌های بیولوژیک آمریکا باعث نگرانی موجه جامعۀ جهانی می‌شود.
بنابراین، انتقال آزمایشگاه بیولوژیکی نظامی نیروی دریایی آمریکا- «نامرو-۳» در دسامبر ۲۰۱۹ از قاهره به پایگاه هوایی سیگونلا در سیسیل، واکنش بسیار منفی شهروندان ایتالیا را به همراه داشت.
به گزارش رسانه‌های ایتالیایی، ایالات متحده از این همه‌گیری برای منحرف کردن توجه عمومی از واقعیت جابجایی آزمایشگاه بیولوژیکی استفاده کرد. همانطور که «El Anti Diplomatico» اشاره می‌کند، «این که از فرصت صحبت در مورد این آزمایشگاه استفاده نشده، بسیار مشکوک است. هر چند هدف آن روی کاغذ مطالعۀ تهدیدات بهداشتی باشد».
یادآور می‌شوم که ایتالیا در بین کشورهای اروپایی کشوری بود که بیشترین آسیب را از ویروس کووید-۱۹ متحمل شد و وزارت دفاع روسیه به درخواست مقامات ایتالیایی، در اوج همه‌گیری به سرعت به کمک مردم ایتالیا شتافت. در حالیکه سطح تجهیزات این مرکز به انجام مجموعه‌ایی از تحقیقات در باره عامل ایجاد عفونت جدید ویروس کرونا اجازه می‌داد و هنوز هم می‌دهد، هیچ منبع واحدی به فعالیت‌های نامرو-۳ برای محافظت از شهروندان ایتالیایی اشاره نمی‌کند.
بدیهی است که ارائه کمک برای محافظت از ایتالیایی‌ها، بهانه جابجایی آزمایشگاه بیولوژیکی نامرو-۳ بوده و نقش این آزمایشگاه در گسترش کووید-۱۹ هنوز ارزیابی نشده است.
جای تعجب نیست که در متن استقرار یک مرکز بیولوژیکی نظامی آمریکایی در ایتالیا، تصمیم مقامات شهر پسارو برای ساخت یک آزمایشگاه بیولوژیکی ملی موجی از اعتراضات ساکنان محلی و درخواست‌های گسترده از سازمان‌های دولتی را به همراه داشت.
پیش از این، وزارت دفاع روسیه از ایجاد یک سامانۀ نظارتی گسترده بر وضعیت بیولوژیکی (I-Ay-Di-Es-Es – EIDSS) توسط پنتاگون خبر داد. تجهیز تأسیسات بیولوژیکی با چنین سامانه‌‌ها در قلمرو سایر کشورها این امکان را برای ایالات متحده فراهم می‌آورد تا نه تنها از ایمنی نیروهای نظامی خود در محل استقرار آن‌ها اطمینان حاصل کند، بلکه همچنین فعالیت‌های آزمایشگاه‌های بیولوژیکی خارج از قلمرو ملی را از راه دور کنترل کند.
سامانۀ کنترل شامل آزمایشگاه‌های ارتش و نیروی دریایی ایالات متحده و همچنین، نقاط کنترل واقع در قلمرو پایگاه‌های نظامی ایالات متحده در مناطق مختلف جهان است. بخش اساسی این شبکه که از سال ۱۹۹۷ تشکیل شده، مؤسسه تحقیقات والتر رید ارتش آمریکا است. مایلم به فعالیت‌های آن بیشتر به بپردازم.
اسناد به دست آمده در جریان عملیات ویژۀ نظامی نشان می‌دهد که چندین سال است که این مؤسسه در آموزش پرسنل اوکراینی تحت برنامۀ کاهش تهدیدات بیولوژیکی شرکت می‌کند. رابرت لیپنیک، رئیس بخش اپیدمیولوژی و زیردستان او در آموزش متخصصان اوکراینی شرکت داشتند.
نمایندگان این مؤسسه نظارت بر پروژه‌های بیولوژیکی نظامی «یو-پی-۱» و «یو-پی-۲» را که توسط ادارۀ کاهش تهدیدات وزارت دفاع ایالات متحده سازماندهی شده بود، مدیریت کردند و طی آن مجموعه‌ای از بیومواد از جمعیت اوکراین جمع‌آوری شد. تنها در پروژه یو-پی-۱، بیش از ۸۰۰ نمونۀ خون به بهانۀ مطالعه شیوع عفونت‌های منتقله از کنه گرفته شد.
اسناد موجود در دست ما، مشارکت مؤسسه والتر رید در مطالعۀ مقاومت آنتی‌بیوتیکی میکروارگانیسم‌ها روی پرسنل نظامی نیروهای مسلح اوکراین در طول درگیری‌ها در دونباس در دورۀ ۲۰۱۴ تا ۲۰۲۰ را تأئید می‌کند.
در چارچوب این پروژه، ۸۱۳ میکروارگانیسم به‌دست‌آمده از ۱۶۲ بیمار در چهار بیمارستان نظامی اوکراین واقع در نقاط مختلف کشور مورد مطالعه قرار گرفت و توالی‌یابی کل ژنوم ۵۲ جدایه انجام شد.
در اینجا یک سؤال طبیعی مطرح می‌شود: چرا مؤسسۀ نیروی زمینی ارتش ایالات متحده باید مقاومت دارویی میکروارگانیسم‌های برداشته شده از قلمرو دونباس را مطالعه کند؟ این شاهد دیگری است که نشان می‌دهد ایالات متحده خاک اوکراین را به عنوان سکوی پرش برای استقرار نیروهای نظامی ناتو در نظر گرفته است.
ما به تحلیل فعالیت‌های آژانس‌های زیرمجموعه وزارت دفاع ایالات متحده که اجزای سلاح‌های بیولوژیکی را توسعه می‌دهند، ادامه خواهیم داد.
برگرفته از: زد-میل-رو
یادآوری: عبارت‌های آبی در متن، پیوند هستند.
۷ خرداد-جوزا ۱۴۰۲
