«می توان آنرا کودتای لیتیوم هم خواند»

پرو: دولت از بازدید سیاستمداران چپ‌گرا از زندان رئیس‌جمهور مخلوع خودداری کرد. 

گفتگو با سویم داغدلن

مصاحبه: اینا سمبدنر

یونگه ولت

ترجمه مجله هفته

شما این هفته به عنوان بخشی از یک سفر کاری پارلمانی برای گفتگوهای سیاسی در پرو بودید. در گزارشی که به تازگی منتشر شده، کمیسیون بین آمریکایی حقوق بشر تشدید خشونت ها پس از کودتای پارلمانی علیه رئیس جمهور پدرو کاستیلو در ماه دسامبر و همچنین اعدام های فراقانونی را محکوم کرد. چه برداشتی از آنجا داشتید؟

چیزی در اینجا کسی اطلاعی چندانی درباره آن ندارد این است که: در پرو، نیروهای راست افراطی با همدستی ارتش کودتا کرده اند. از این رو، طرف گفت‌وگوهای من یعنی اتحادیه‌های کارگری، جنبش‌های اجتماعی و احزاب چپ از یک دیکتاتوری مدنی-نظامی صحبت می‌کنند. این یک شیلی ۲.۰ با رنگ و لعاب غیرنظامی است. 

تظاهرکنندگان بومی به سادگی سلاخی می شوند در حالی که کودتاچیان تلاش می کنند تا انتخابات جدید را تا روز خدا به تعویق بیندازند. 

این یک وضعیت تهدیدآمیز است، اما مقاومت، به ویژه از سوی جمعیت بومی، بی انقطاع ادامه دارد. 

هدف از سفر شما همچنین دیدار با رئیس جمهور برکنار شده کاستیلو در زندان بود که «بازداشت پیشگیرانه» وی در ماه مارس به ۳۶ ماه افزایش یافت. توانستید با او صحبت کنید؟

خیر، اگرچه سفارت آلمان مستقیماً با وزارت دادگستری تماس گرفت، اما رژیم از ملاقات من خودداری کرد. حاکمیت قانون در کشور وجود ندارد. باید نگران جدی سلامتی و حیات پدرو کاستیلو بود. 

بسیاری از افرادی که با آنها صحبت کردم می ترسند که صاحبان قدرت او را در زندان بکشند. 

از آنچه به عنوان جامعه جهانی بسیار تحسین شده است و دیگر کشورها و به ویژه دولت آلمان فدرال باید خواسته شود تا برای حفظ جان پدرو کاستیلو اقدام کنند. 

معلم سابق به ویژه از حمایت جامعه بومی فقیر برخوردار است. 

چه اقداماتی از سوی این طرف برای مقابله با دولت غیرقانونی بالفعل انجام می شود؟

کشور با موج جدیدی از بسیج توده ای مواجه است. مردم با شجاعت فوق العاده از حقوق خود دفاع می کنند. این یک قیام برای حاکمیت دموکراتیک پرو است. 

۹۰ درصد خواهان استعفای به اصطلاح رئیس جمهور موقت دینا بلوارته و همدستانش هستند. 

کاستیلو از ابتدای تصدی خود به عنوان رئیس جمهور چپ با مخالفت شدید اکثریت جناح راست در کنگره و رسانه های الیگارشی دست راستی روبرو شد. او مطمئناً همه چیز را درست انجام نداده است. 

با این حال، عامل تعیین کننده برای کودتا احتمالاً اعلام قصد وی برای انحلال موقت کنگره و برگزاری انتخابات جدید نبود، بلکه تصمیم او مبنی بر اینکه بایستی شرکت های معدنی ایالات متحده مشمول پرداخت مالیات شوند و صرفاً منابع طبیعی پرو را با دادن امتیازات جدید هدر نمی دهد بود.

این به ویژه در مورد اورانیوم و بسیار مشخص در مورد لیتیوم است. با اشاره به ملی شدن در شیلی و مکزیک، حاکمان جدید اکنون بر اعطای امتیازات جدید استخراج معدن به شرکت های آمریکای شمالی برای بهره برداری از لیتیوم تکیه کرده اند. 

نام Macusani Yellowcake، یک شرکت زیر مجموعه از کمپانی  لیتیوم آمریکایی، مدام مطرح می شود. از این نظر می توان از کودتای لیتیومی در پرو صحبت کرد. 

آنها برای دست یافتن به منابع لیتیوم به بهایی بسیار پائین دست به سلاخی و کشتار بومیان پرو زده‌اند.   

در نهایت، این یک نژادپرستی ویرانگر برای افزایش سود شرکت های آمریکایی است. 

کودتا در آمریکای لاتین علیه دولت های چپ معمولا دارای امضای ایالات متحده است. در این مورد چگونه به نظر می رسد؟

افرادی که با آنها صحبت کردم، از جمله منتقدان کاستیلو، به نقش فعال سفارت آمریکا در لیما در سازمان دادن کودتا اشاره کردند. 

لیزا کنا، کارمند سابق سیا و سفیر فعلی ایالات متحده، که توسط ترامپ منصوب شده بود، ظاهراً کمی قبل از سرنگونی کاستیلو، زمینه را برای ملاقات با وزیر دفاع پرو آماده کرد. 

نشانه‌های زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد سفارت ایالات متحده به‌ویژه نگران این بود که مبادا یک کودتای نظامی رخ دهد و تلاش داشت ظاهری غیر نظامی به کودتا دهد، در حالی که – همانطور که طرفین گفتگوهای من از طریق اطلاعاتی که از سازمان اطلاعاتی نیروی دریایی دریافت کرده بودند میدانستند که قبلاً در ۳ دسامبر ۲۰۲۲ جلسه ای با شرکت ژنرال های برجسته با هدف خلع و ترور کاستیلو برگزار شده بود. 

بنیاد فردریش نائومان وابسته به FDP «حزب لیبرال دموکرات آلمان بخشی از دولت ائتلافی فعلی» در پرو نیز بارها به حمایت از راستگرایان متهم شده است. به عنوان مثال، در فوریه ۲۰۲۲، از نشستی با شرکت نمایندگان احزاب راست و راست افراطی در لیما تامین مالی و حمایت کرده است. 

هر کسی در لیما درباره زمان قبل از کودتا اطلاعاتی داشته باشد، نام بنیاد فردریش نائومان را بارها و بارها شنیده است. 

این بنیاد آلمانی همچنین توسط اعضای جناح چپ کنگره متهم شده است که نقش رهبری را در سازماندهی و تامین مالی جلسات کنگره راست افراطی ایفا کرده است که در مورد برکناری کاستیلو از ریاست جمهوری صحبت می کردند. 

این بنیاد این موضوع را رد می‌کند، اما همه نشانه‌ها حاکی از آن است که نقش شرارت‌آمیزی مشابه آنچه در تدارک کودتای سال ۲۰۰۹ علیه مانوئل زلایا در هندوراس داشته است را دوباره در پرو هم ایفا کرده است.