سیاست جاکارتا بر خلاف فیلیپین بر تنش زدایی متکی است.

دیدار وزرای خارجه اندونزی و چین: گفتگوهای جدید در مورد «قواعد رفتاری» در دریای چین جنوبی

نوشته توماس برگر
یونگه ولت
ترجمه مجله هفته

اندونزی می خواهد صلح را در دریای چین جنوبی تضمین کند. این هدف یک ابتکار دیپلماتیک جدیدی است که کشوری که در حال حاضر ریاست آسه آن را بر عهده دارد، می‌خواهد به پیش ببرد. درگیری های ارضی متعددی بین ساکنان همسایه در منطقه وجود دارد. ۲۰ سال است که یک «قواعد رفتاری» برای کشورهای عضو اتحاد و جمهوری خلق چین که برای تنظیم اختلافات در نظر گرفته شده است، مورد بحث قرار گرفته است.
اما اخیرا شرایط بسیار نامطلوب بوده است، از یک سو به دلیل همه گیری کرونا و از سوی دیگر به دلیل نگرش تهاجمی واشنگتن به پکن.
رتنو مارسودی، وزیر امور خارجه اندونزی و همتای چینی او، کین گانگ، که هر دو از پایان سال ۲۰۲۲ روی کار آمده‌اند، هفته گذشته در نشستی در جاکارتا نشان دادند که می‌خواهند کار بر روی «رمز رفتار» را از سر بگیرند.
اندونزی مطمئناً مناسب ترین عضو آسه آن برای این موضوع است. کشور جزیره ای که نه تنها پرجمعیت ترین کشور در اتحاد آسه آن است بلکه از نظر سیاسی هم مهم است.
این کشور همچنین از این ویژه‌گی برخوردار است که می تواند به عنوان یک عضو بی طرف عمل کند زیرا خود این کشور هیچ ادعای مستقیم ارضی ندارد.
به عنوان مثال، منافع سرزمینی جمهوری خلق چین، ویتنام و فیلیپین با یکدیگر همپوشانی دارند. این اختلافات در مورد انواع جزایر صخره ای عمدتا خالی از سکنه و جزایر کوچک با حجم عظیمی از آب است.
با این وجود، آنها از اهمیت استراتژیک برخوردار هستند، آبهای اطراف تا حدی مناطق ماهیگیری غنی هستند و همچنین ذخایر گاز نیز در آنها وجود دارد. همچنین آنها در مسیر یک آبراه مهم جهانی نیز قرار دارند.
در اوایل سال ۲۰۰۲، چین و سازمان آسه آن در بیانیه ای به توافق رسیدند که اجازه ندهند درگیری ها تشدید شود و یک مجمع تفاهم ایجاد کنند.
یک نهاد مستقل پیشنهاد شد که ماهیگیران یا سازمان‌های غیردولتی از ایالت‌ها می‌توانند در صورت مشکوک شدن به نقض قوانین توسط یکی از طرفها میتوانند با آنها تماس بگیرند. همچنین باید مکانیزمی برای رفع اختلافات در سطح پایین ایجاد شود.
در اصل، «قواعد رفتاری» باید تا سال ۲۰۲۲، دو دهه پس از اعلامیه اصلی، در دسترس می بود. پس از تأخیرهای اخیر، اندونزی گفت که گفت و گوها باید از مارس از سر گرفته شود. با این حال، وضعیت بین‌المللی بدتر شده است: چین متهم است که در چندین جزیره پایگاه‌های مستحکمی با باند هواپیما ساخته است.
درگیری بین کشتی های مسلح و قایق های ماهیگیری ویتنامی یا فیلیپینی در حال افزایش است. همزمان، ایالات متحده با برگزاری رزمایش دریایی تنها دو هفته پیش، حضور روزافزون خود را در این منطقه نشان می دهد. ناوهای جنگی آمریکا به شکلی تحریک آمیز در فاصله ای نه چندان دور از مواضع چین عبور می کنند.
در حالی که دولت جدید فیلیپین فردیناند مارکوس جونیور در توافقی که به ایالات متحده اجازه دسترسی به پایگاه‌های نظامی مختلف را می‌دهد و به هر دو کشور اجازه گشت‌زنی مشترک را میدهد بدنبال ایجاد تنش است، اندونزی تلاش می‌کند دست به تنش‌زدایی بزند.
جوکو ویدودو، رئیس جمهور این کشور در ابتدای ماه جاری در نشست وزرای خارجه آسه آن نیز بر این نگرش تاکید کرد.