برای اولین بار اختلاف بین ناتو و سازمان ملل بر سر اوکراین

تصمیم کشورهای ناتو برای ارسال تانک به اوکراین در بالاترین سطح در سازمان ملل مورد انتقاد قرار گرفت. همچنین تامین سلاح های تهاجمی نقض منشور سازمان ملل تلقی می شود. چرا نمایندگان سازمان های بین المللی برای اولین بار نظری مخالف با غرب پیدا کرده اند؟

نوشته اولگ ایزایچنکو

استفان دوجاریک، نماینده دائم دبیرکل سازمان ملل متحد روز پنجشنبه در نیویورک گفت: وضعیت ایجاد شده پیرامون ارسال تسلیحات سنگین به اوکراین منجر به برقراری صلح نمی شود.
وی درباره تصمیم برخی کشورهای غربی مبنی بر ارسال تانک های لئوپارد آلمانی و آبرامز آمریکایی به اوکراین، اینگونه اظهار نظر کرد:
«آنچه ما می خواهیم هر چه زودتر شاهدش باشیم رسیدن به صلح است، صلحی فقط مطابق با منشور ملل متحد. اما آنچه اکنون شاهدش هستیم ما را به آن سمت نمی برد.»
به گفته کارشناسان، در واقع این اولین بار است که نماینده دبیرخانه سازمان ملل متحد از ارسال دائمی تسلیحات تهاجمی به اوکراین انتقاد می کند.
خود آنتونیو گوترش، دبیر کل سازمان ملل، معمولا از انتقاد خودداری می کند و اغلب روایت های ضد روسی را مانند طوطی تکرار می کند.
در این زمینه، اظهارات آنالنا بئربوک، وزیر امور خارجه آلمان در مورد «جنگ علیه روسیه» موجب رسوایی بزرگی در سطح بین المللی ایجاد کرد.
وزارت خارجه آلمان فدرال در برلین اعلام کرد که حمایت از اوکراین به معنی دفاع از حق این این کشور برای دفاع از خود است که در منشور سازمان ملل ذکر شده است، و ارسال تسلیحات از آلمان این کشور را به یک طرف درگیری تبدیل نمی کند. همین نوع استدلال بارها در پایتخت های دیگر کشورهای ناتو نیز تکرار شده است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو معتقد است که تسریع در تامین تجهیزات تسلیحاتی دوربرد و مدرن به اوکراین «تنها راه رسیدن به صلح» است.
سخنان او کاملاً در تضاد با سخنان استفان دوجاریک است. به این ترتیب کاملا واضح است که دیدگاه سازمان ملل و ناتو در تضاد و تخالف با یکدیگر قرار دارند.
جالب اینجاست که دوجاریک و نمایندگان کشورهای ناتو این سوال را مطرح می کنند که آیا اقدامات این اتحاد با منشور سازمان ملل سازگار است یا خیر؟
استانیسلاو تکاچنکو، استاد دانشکده روابط بین‌الملل دانشگاه ایالتی سن پترزبورگ و کارشناس باشگاه والدای، می‌گوید: ما در مورد حق دولت برای دفاع از خود صحبت می‌کنیم.
«کاربرد این حق تنها به طور مبهم تعریف شده است، بنابراین تفسیر دفاع از خود ممکن است به منافع یک بازیگر خاص بستگی داشته باشد. این یک مشکل بزرگ برای کل جامعه بین المللی است. این کارشناس توضیح می‌دهد که مسکو از این موضوع آگاه بوده و از دهه ۱۹۳۰ به بررسی این موضوع پرداخته و سعی کرده است مفاهیم «تجاوز» و «تجاوز غیرمستقیم» را وارد حقوق بین‌الملل کند.»
با این حال ، تاچنکو اذعان می کند که این تلاش ها با موفقیت همراه نبودند. عدم قطعیت حقوقی مرتبط با مفهوم دفاع شخصی هنوز وجود دارد. این شرایط تا به امروز مشکلات زیادی را در روابط بین الملل ایجاد کرده است.
با وجود اینکه اوکراین و غرب به «زبان نه چندان واضح منشور سازمان ملل متحد» اشاره می‌کنند، اما سخنان دوجاریک این امید را ایجاد می‌کند که «مردم بیشتری در جامعه بین‌المللی دیدگاهی متفاوت از دیدگاه غرب خواهند داشت».

سناتور ولادیمیر جباروف در گفتگو با Vsglyad احتمال میدهد که با پیشروی روسیه در عملیات ویژه نظامی خود، احتمالا صداهای بیشتری در سراسر جهان به گوش خواهد رسید که اتحاد ناتو را به دلیل «برافروختن عمدی آتش» محکوم می کند.
این سناتور امیدوار است که عقل سلیم در نهایت در میان سیاستمداران اروپایی حاکم شود و موضع وزارت خارجه آلمان با موضع دوجاریک همسو شود.
نخبگان اروپایی ذهنیت خود را از دست داده اند که باعث نارضایتی شهروندان عادی اتحادیه اروپا شده است.
« اگر ارسال تسلیحات فقط در حد سیستم‌های دفاعی میماند، خوب بود. اما سیستم های موشکی و توپخانه برای گسترش پتانسیل تهاجمی استفاده می شود. تانک ها و خودروهای زرهی، چه شوروی و چه غربی، قطعا تهاجمی هستند.
اکنون صحبت از جت های جنگنده اف-۱۶ است. و سپس ادعا می کنند که آنها طرف درگیری نیستند، بلکه صرفاً حق دفاع از خود اوکراین را اجرا می کنند.
اگرچه خودشان عملیات ویژه نظامی را اجتناب ناپذیر کردند.»
به گفته جباروف، در مراحل اولیه درگیری، آمریکایی ها توانستند بخش های زیادی از جهان را از طریق نفوذ و سلطه مالی و سیاسی خود ساکت کنند.
با این حال، این نمی تواند به طور دائم جواب بدهد. سخنان نماینده سازمان ملل نشان از این امر دارد.
در نتیجه، وزارت خارجه روسیه نیز به اظهارات سیاستمداران غربی مبنی بر عدم دخالت کشورهای ناتو در درگیری در اوکراین واکنش نشان داد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه، این سوال را از استولتنبرگ اینگونه مطرح کرد:
«آیا شما به طور جدی می خواهید ادعا کنید که با وجود ارسال تانک هایی تهاجمی که توسط پرسنل آموزش دیده و استخدام شده در سفارتخانه های اوکراین در خارج از کشور بکارگرفته میشوند، آنهم صرف نظر از اینکه چه ملیتی دارند، هنوز طرف درگیری نیستید؟ پس شما چی هستی؟ کجای این درگیری جا میگیرد؟»
به گفته وی، عرضه تانک های غربی قطعا تاثیر قاطعی بر وضعیت نخواهد داشت، اما رویارویی غرب و روسیه را وارد مرحله جدیدی می کند.
وی افزود: علاوه بر این، مسئله دفاع از خود اوکراین مدت‌هاست که از روی میز غربی ها خارج شده است، زیرا غرب آماده است هر کاری را انجام دهد تا حداکثر آسیب را به روسیه وارد کند.:
«شهروندان کشورهای ناتو باید بدانند که بلوک آنها به طور کامل درگیر رویارویی با کشور ما است و این رویارویی در حال تشدید است.»