برجام: چهار قدم در ۱۶۵ روز
مذاکرات هسته ای با ایران: روزنامه اسرائیلی هاآرتص پیش نویس توافق را منتشر کرد.
نوشته کنوت ملنتین
یونگه ولت
ترجمه حمید علوی – مجله هفته
روزنامه لیبرال اسرائیلی هاآرتص روز یکشنبه گزارش داد، پیش‌نویس برای احیا و اجرایی کردن معاهده توافق هسته‌ای وین در سال ۲۰۱۵ ظاهراً چهار گام و مجموعاً ۱۶۵ روز را پیش‌بینی میکند.
این اولین تلاش ژورنالیستی برای خلاصه کردن وضعیت ادعایی مذاکرات محرمانه ای است که از آوریل ۲۰۲۱ عمدتاً بین ایالات متحده و ایران برگزار شده است.
این روزنامه در مورد منابع اطلاعاتی خود سکوت کرده است. کیفیت یافته ها نیز طبعا در تاریکی باقی می ماند. دست اندرکاران انتشار هاآرتص را نه تایید و نه تکذیب کرده اند.
اول از همه: وضعیت توافقنامه چگونه است؟
این پیش نویس “نهایی” معاهده ای است که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برای شرکت کنندگان در مذاکرات که عمدتاً در وین برگزار شد، در ۸ اوت ارسال کرد. به قول بورل، “نهایی” به این معنی بود:
«آنچه قابل مذاکره است، مورد مذاکره قرار گرفته است».
بقیه باید در پایتخت ها تصمیم گیری شود. یکی از مقامات ناشناس اتحادیه اروپا که گمان می رود یکی از دستیاران ارشد بورل باشد، با احتیاط کمتری این گونه مطلب را جمع بندی میکند:
«این پیش نویس یک «پیشنهاد قفل شده» است که نباید تغییر بیشتری در آن ایجاد شود.» “شما می توانید به آن بله یا نه بگویید.”
طرف ایرانی این نوع توافقی را رد کرد و حق هم دارد:
«در این میان، تهران با یک سند محرمانه دیگر به این پیش نویس پاسخ داده است، دولت آمریکا نیز به همین شکل پاسخ داده است و ظاهراً بحث تا مدتی ادامه خواهد داشت. »
نماینده هاآرتص: اولین مرحله از چهار مرحله باید با «روز صفر»، یعنی روز امضای توافق آغاز شود. البته قبل از آن باید توافق جداگانه ای در مورد آزادی زندانیان غربی از ایران صورت گیرد. نه مبادله زندانیان، آنگونه که تهران خواستار آن است، بلکه اقدامی یکجانبه که با باز کردن و پرداخت پول های توقیفی ایرانی پاداش داده می‌شود.
نگرانی اصلی درآمد حاصل از فروش نفت هفت میلیارد دلاری است که تحت فشار آمریکا در کره جنوبی گیر کرده است. علاوه بر این، صحبت از اولین کاهش کوچک تحریم ها در این مرحله مقدماتی است.
به گزارش هاآرتص، ایران از «روز صفر» همه فعالیت‌های هسته‌ای خود را که با توافق ۲۰۱۵ مغایرت دارند، به‌ویژه غنی‌سازی اورانیوم را تعلیق میکند. اما در این مرحله، ایران همچنان باید اجازه داشته باشد که ذخایر اورانیوم و توربین ها و سانتریفیوژهای غنی سازی خود را حفظ کند.
گام دوم این است که مجلس نمایندگان و سنای آمریکا در مورد این معاهده بحث کنند. جوزف بایدن، رئیس جمهور جوزف بایدن می تواند آن را وتو کند، مگر اینکه هر دو مجلس کنگره با حداقل اکثریت ساده موافقت کنند.
در گام سوم، ,۶۰ روز پس از تصویب متن معاهده توسط کنگره، وزارت امور خارجه تصمیم خود برای بازگشت به چارچوب معاهده ۲۰۱۵ را به شورای امنیت سازمان ملل متحد و آژانس بین المللی انرژی اتمی اعلام خواهد کرد.
پس از ۶۰ روز دیگر، توافقنامه جدید منعقد شده به عنوان آخرین گام اجرایی خواهد شد.
پس از آن، ایالات متحده باید بیشتر تحریم ها را لغو کند – اما به هیچ وجه نه همه آنها را – در حالی که ایران باید زیرساخت های غنی سازی “زائد” و تقریباً تمام اورانیوم غنی شده را “حذف کند”.
بورل ظاهراً در پیش نویس “نهایی” خود در مورد اینکه بعد از آن چه اتفاقی باید بیفتد، آن را باز گذاشته است.
به گزارش هاآرتص، ژائیر لاپید، وزیر امور خارجه اسرائیل که تا زمان انتخابات زودهنگام اول نوامبر نیز سرپرستی نخست وزیری را برعهده دارد، مستقیماً به گزارش پیش نویس معاهده واکنش نشان داد و بایدن را به نقض قول خود متهم کرد.
این چیزی نیست که بایدن می خواست، که او در جریان سفر خود به اسرائیل در ۱۴ ژوئیه درباره آن صحبت کرد و آن چیزی نیست در «اعلامیه بیت المقدس» توسط لاپید در آنزمان امضا شد.
