آیا جریان مقتدی صدر قادر به تغییر عراق خواهد بود؟- احمد مزارعی


آیا تحصن و اعتراضات جریان مقتدی صدر نظام سیاسی عراق را تغییر خواهد داد؟

نویسنده:جاسم یونس الحریری، استاد دانشگاه و متخصص امور روابط بین المللی

مترجم:احمد مزارعی، ۱۹ ،آگوست ۲۰۲۲

اعتصاب علنی و عمومی جریان صدری ها در عراق از روز شنبه سی ام ماه آگوست در درون پارلمان عراق در اعتراض به کاندیداتوری”محمد شیاع سودانی” برای نخست وزیری کشور عراق توسط رئیس حزب الدعوه نوری مالکی و تعداد دیگری از احزاب شیعی عراق ، در صحن پارلمان عراق آغاز گردید ، این اعتصاب در ادامه بحران سیاسی در عراق میباشد که از زمان انتخابات پارلمانی عراق درتاریخ ۲۰۲۱، آغاز گردید که طی این دوره نخست وزیر و رئیس جمهور عراق تاکنون انتخاب نشده و در همه این مدت بحران سراسر عراق را فرا گرفته است ومیلیونها عراقی از طرفداران مقتدی صدر به همراهی با طیفهای گوناگون دیگر ملت درعراق از همه استانها به اضافه کمک موثر عشایر در این اعتصابات اعتراضی شرکت کرده اند، این اعتصاب تنها متعلق به صدریها نیست بلکه تبدیل به اعتصابی کاملا ملی گردیده که براساس درخواستهای زیر به دور هم گرد آمده اند:

یکم : انحلال پارلمان
دوم – اصلاح قانون اساسی مصوبه سال ۲۰۰۵، که بر اساس مناسبات طایفه ای ،قبیله ای و قومی نوشته شده است
سوم – دعوت به شروع انتخاباتی مجدد
چهارم – تغییر نظام سیاسی کشور از پارلمانی به نظام ریاستی

پس از گذشت ۱۹ سال از گذشت عملکرد سیاسی نظام فعلی ، همگان به این نتیجه رسیده اند که باید تغییراتی سیاسی ، اقتصادی و حتی اجتماعی بر اساس معیارهای زیر در کشور انجام بگیرد

یکم – لغو نظام تقسیم بندی طایفه ای وقومی که براساس قانون اساسی سال ۲۰۰۵، که پس از جنگ و اشغال کشور بدست اشغالگران آمریکایی (۱) به تصویب رسید و موجب سقوط سطح عملکرد حکومتی گردیده و نظامی داخلی را برقرار نمود که شکلی بسیار زشت دارد زیرا بر اساس معیار طایفه و قومیت عمل میکند ونه شایستگی و داشتن صلاحیت.

دوم – انتشار گسترده فساد به شکلی غیر طبیعی درعراق واین فساد آنچنان بهم متصل و درهم تنیده شده است که علیرغم وجود “هیئت مبارزه با فساد”امکان تعقیب فاسدان وجود ندارد (۲)

سوم – گسترده شدن هرج و مرج در دادن خدمات عمومی به مردم ، طوری که فغان همگان بلند شده ، اما راه حلی ریشه ای برایش وجود ندارد و برای مثال مشکل فاجعه بار برق در کشور.

چهارم – تسلط وابستگان به روسا ویا مناسبات قوم و خویشی در موسسات حکومتی ، بطوریکه اشخاصی در وزارتخانه ها پستهای مهمی را اشغال کرده اند بدون اینکه تخصصی درمورد پست خود داشته باشند که باید در این مورد ضرورت اعمال قانون در نظر گرفته شود طوری که “شخص مناسب را در مکان مناسب بگمارند”، اما اکنون موسسات حکومتی بر اساس مصالح حزبی ،شخصی و قومی و خویشی اداره میشود ، درصورتی که اینگونه امورات نیازمند تصحیح ، تعدیل و تغییر کامل دارد البته اینگونه اقدامات باید بطور طبیعی و دائمی انجام بگیرد و این قانون در طبیعت به عنوان سنت زندگی میباشد بطوریکه طبیعت نیز دائما در حال تغییر است از حالتی به حالتی دیگر منتقل میشود.

خلاصه ونتیجه گیری

یکم – تغییر در روند عملیات سیاسی کشور به سهولت انجام نمی گیرد بعلت اختلافات در دیدگاههای میان صدریها و مالکی و هم پیمانانش در روند اصلاح نظام سیاسی عراق در حال حاضر سناریو سختی در پیش رو وجود دارد و دلیل آن هم همین اعتصابات باز و عمومی موجود است که مدت زیادی بطول انجامیده است

دوم – اعتصابات جریان صدری ها آب های راکد در عملیات سیاسی کشور را از زمان انتخابات اخیر نمایندگان پارلمانی فعلی در ماه اکتبر ۲۰۲۱ به حرکت درآورد و مرکز اعتصابات جریان صدری را تبدیل به منبری آزاد نمود که همه طبقات فقیر و زیان دیدگان ار عملیات سیاسی موجود در آن حضور یافته و هم اینکه این جنبش باعث شد که مردم با امید ایجاد تغییر و اصلاحات در قانون اساسی بوسیله مقتدی صدر به دور او جمع شوند و این خود باعث اعتبار گسترده توده ای برای وی شد.

سوم – تا هم اکنون بودجه سال ۲۰۲۲، مشخص نشده و این خود تاثیر بر کیفیت حرکت اموال در جهت اصلاح نظام سیاسی کشور دارد.

چهارم – اعتصابات صدری ها باعث ایجاد همبستگی ملی بینظیری در خلال راه اندازی راهپیماییهای و برنامه های مذهبی در میان مردم شده است، مرکز این اعتصابها جای امنی بود با داشتن انواع امکانات لجستیکی ، محل خواب و استراحت و سایر امکانات قبل و بعد از پایان اعتصابات خارج از محل ساختمان پارلمان.

پنجم – اعتصابات جریان مقتدی صدر همه برنامه ریزیهای اسرائیلی ها وامریکایی ها را که کوشش داشتند عراق را تجزیه کرده و به کانتونهای طایفه ای،قومی و جدای از یکدیگر تبدیل کنند با شکست روبرو کرد و همه را در مقرهای اعتصابات در زیر پرچم عراق و درست در جهت مخالف تجزیه این ویا ان قوم وقبیله که اشغالگران آمریکایی آن را در میان مردم و در هنگام قانون اساسی سال ۲۰۰۵، رسوخ داده بودند، یکپارچه و متحد نمود.

ششم – برای گذار از معضل تعیین نخست وزیر و رئیس جمهوری در عراق در حال حاضر میتوان از طریق یک “رفراندوم توده ای” و یا مراجعه به آرای عمومی به این مشکل پایان داد ، این طریقه وسیله ای دموکراتیک است که در نظامهای دموکراتیکی همچون فرانسه،ایرلند، مکزیک، فیلیپین، روسیه ، اوکراین، ونزوئلا، آمریکا و ایران اجرا می شود

زیرنویسها از مترجم:

۱ – زنده یاد دکتر ادوارد سعید دانشمند و محقق فلسطینی قبل از اشغال عراق آمریکا طی مقاله ای توضیح داد که آمریکا یک وکیل اسرائیلی ساکن آمریکا را بنام نوح فيلدمان ، وادار نمود تا برای کشورهای مختلفی که قصد اشغال آن را داشت از قبیل ایران، عراق،مصر، تونس و…/ قانون اساسی بنویسد، ادوارد سعید در ادامه نوشت نوح فيلدمان افراد زیر را با صلاحدید آمریکایی ها برای ریاست جمهوری این کشورها در نظر گرفته بود: آقای غنوشی برای ریاست جمهوری تونس ، شیخ قرضاوی برای ریاست جمهوری مصر،عبدالکریم سروش برای ریاست جمهوری ایران و یک شخصیت کرد برای ریاست جمهوری عراق، متاسفانه رئیس جمهور فعلی کرد عراق آقای برهم صالح رابطه نزدیکی با آمریکا دارد بطوریکه قانون منع عادی سازی رابطه با اسرائیل را که توسط پارلمان عراق به تصویب رسیده بود تایید نکرد،از این نظر وابستگان عراقی وابسته به اسرائیل در این مورد یعنی رابطه با اسرائیل تا حد زیادی آزادی عمل دارند. برهم صالح در عین حال عضو هیئت رئیسه دانشگاهی در کردستان عراق نیز میباشد که کلا در جهت تایید سیاستهای امریکا در عراق تدریس میکند.

۲ – متاسفانه باید گفت که عراق نیز وضعی مشابه ایران دارد که بی قانونی ، رشوه و اختلاس، گرانی و بسیاری مشکلات اجتماعی بیداد میکند و اقدام مقتدی صدر در این مورد یعنی اعتصاب عمومی از پشتیبانی اکثریتی از ملت عراق برخوردار است و به جرات میتوان گفت که صدریها در عراق مبارزه با فساد وبی عدالتی را تا به اخر پیش خواهند برد. مقتدی صدر بر روی عدالت و حقوق مردم بسیار حساس و بطور جدی عمل میکند، بنظرم دوسال پیش بود که یک روحانی از نزدیکان مقتدی صدر،از منبعی مقداری رشوه گرفته بود ، هنگامی که این خبر به مقتدی صدر رسید طی پیامی عجولانه به روحانی مذکور گفت:
“فورا خود را از لباس روحانی عبا و عمامه خلع کن و دیگر هیچگاه در هیچ یک از گردهمایی های ما صدری ها در هیچ کجای عراق حق شرکت کردن نداری” و این دستور به اجرا درآمد.

این رانیز نباید نادیده انگاشت که در ابتدای تشکیل دولت در عراق به ویژه سالهای ۲۰۰۵ به بعد صدری ها بر علیه آزادی های متعارف در عراق خشونتهای زیادی بر علیه جوانان و مراکز تفریحی بکار گرفتند، بطوریکه مالکی که در آن زمان نخست وزیر کشور بود مجبور گردید با استفاده از نیروی نظامی به مقابله با آنها بپردازد.

اساسا خانواده در یکصد سال گذشته همیشه شجاعانه مدافع عدالت و بر ضد ظلم وبی عدالتی مبارزه کرده اند و قربانی های بسیار زیادی داده اند. تعدادی از اعضای درجه اول خانواده مقتدی صدر نیز از جمله پدر و…../بدست صدام حسین به طرز فجیعی قتل عام شدند