جرمی کوربین رهبر دومین حزب سیاسی انگلیس(حزب کارگر) در نشستی که پیرامون برنامه هستهای ایران در مجلس عوام برگزار شد، بر اهمیت رفع تحریمها علیه ایران در راستای ازسرگیری اجرای برجام تاکید کرد.
کوربین در این نشست با اشاره به اینکه توافق هستهای میان ایران گروه ۱+۵ منعقد شد تصریح کرد که این یک سند بینالمللی بود که دونالد ترامپ آنرا نقض و پاره کرد. وی با بیان این نکته نتیجهگیری کرد که عامل وضع موجود و اخلال در اجرای برجام، تصمیم رئیس جمهوری سابق آمریکاست.
رهبر سابق حزب کارگر انگلیس ابراز امیدواری کرد که مذاکرات دوحه میان ایران، دولت جو بایدن و اتحادیه اروپا منجر به ازسرگیری اجرای برجام شود، زیرا به گفته او گزینهای دیگری وجود ندارد.
وی با اشاره به زرادخانههای مملو از کلاهکهای هستهای اسرائیل و برنامه عربستان سعودی برای توسعه توانمندیهای هستهای این کشور افزود که با این وضع، امیدوار است «ایران هرگز به سلاح هستهای دست پیدا نکند اما نباید فراموش کنیم ما هم دارای سلاح هسته ای هستیم و دولت قصد دارد تا زرادخانههای این کشور را افزایش دهد. لذا ما در یک جایگاه اخلاقی مناسبی قرار نداریم که بخواهیم کسی به سمت توسعه سلاح هستهای نرود.»
کوربین سپس به تاریخ روابط انگلیس و ایران، از جمله نقش لندن در شکلگیری کودتای ۲۸ مرداد که به گفته او کمتر در این کشور مورد توجه قرار میگیرد اشاره و تصریح کرد هنگامی که درباره برنامه هسته ای ایران در این کشور بحث میشود باید تاریخ روابط دو کشور را مد نظر قرار داد.
وی با اشاره به اهمیت رفع تحریمهایی که به تعبیر رهبر سابق حزب کارگر فشار قابل توجهی را بر مردم ایران وارد کرده است، بر لزوم رویکرد دیپلماسی در قبال تهرانن تاکید و تصریح کرد که ازسرگیری اجرای برجام منجر به برقراری ثبات در منطقه خواهد شد.
پیشنهاد گفتوگو درباره برنامه هستهای ایران از سوی رابرت جنریک یکی از اعضای ارشد حزب حاکم محافظهکار مطرح شد و در جریان نشست امروز نمایندگان اسرائیل که عموما از سوی سازمان مجاهدین خلق هم حمایت مالی میشوند اظهاراتی را علیه فعالیتهای ایران هستهای و تبعات ازسرگیری اجرای برجام مطرح کردند.
برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پس از ۱۳ سال مذاکرات بینالمللی فشرده، در تاریخ ۲۳ تیرماه ۱۳۹۴ (۱۴ ژوئیه ۲۰۱۵) منعقد شد. برجام یک هفته بعد با قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد تأیید و به عنوان ضمیمه الف به قطعنامه مذکور پیوست شد.
اما پس از ورود دونالد ترامپ به کاخ سفید در ژانویه ۲۰۱۷ (دی ماه ۱۳۹۵) و پس از چند اقدام مقدماتی، نهایتاً با اتخاذ مواضع مغایر برجام، با خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا از این توافق در ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۷ (۸ می ۲۰۱۸)، در دو مرحله تحریمهای ثانویه آن علیه ایران بازگردانده شد.
اجرای نامتوازنِ برجام از یک طرف و فشارهای ناشی از اعمال و تشدید تحریمهای یکجانبه آمریکا از طرف دیگر، باعث شد تا یکسال پس از خروج آمریکا از برجام، نهایتاً در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۸ (۸ می ۲۰۱۹) شورایعالی امنیت ملی جمهوری اسلامی ایران تصمیماتی در راستای متوقف کردن گام به گام اجرای اقدامات داوطلبانه تعهدات هستهای با اعطای فرصتهای ۶۰ روزه به دیپلماسی، اتخاذ کند.
دولت جو بایدن که مدعی رویکرد دیپلماسی در قبال ایران و تلاش برای بازگشت به برجام است، نه تنها گامی در جهت نشان دادن حسن نیت خود برنداشته که در راستای سیاست های شکست خورده فشار حداکثری دولت دونالد ترامپ حرکت کرده و تحریمها علیه ایران را افزایش داده است.
هشت دور مذاکرات فشرده میان میان نمایندگان ایران و گروه ۱+۴ در وین، اسفند ماه گذشته به مرحلهای رسید که اکنون موفقیت و یا شکست گفتوگوها صرفا به تصمیمات سیاسی آمریکا به عنوان مقصر وضع موجود بستگی دارد. اگر واشنگتن تصمیمات لازمی را که به آن آگاه است اتخاذ کند میتوان چند موضوع باقیمانده را حل کرد و ظرف چند روز به توافق نهایی رسید.
بیانیه تکراری تروئیکای اروپایی درباره روند مذاکرات رفع تحریمها
سه کشور اروپایی انگلیس، فرانسه و آلمان در آستانه نشست شورای امنیت سازمان ملل متحد درباره آخرین وضعیت اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ پیرامون برجام به تکرار مواضع خود درباره تحولات اخیر مربوط به مذاکرات رفع تحریمها پرداختند.
در این بیانیه که یک نسخه آن در تارنمای وزارت امور خارجه انگلیس منتشر شد با تکرار ادعاهای علیه برنامه هستهای ایران آمده است: شورای امنیت همچنان درگیر تهدید امنیت بین المللی ناشی از ادامه تشدید تنش هسته ای ایران است. برنامه هسته ای ایران اکنون بیش از هر زمان دیگری در گذشته پیشرفته است.
بیانیه یادشده با اشاره به گامهای جبرانی ایران در برجام میافزاید: ایران در سه سال گذشته گامهای بیسابقهای را برای سرعت بخشیدن به برنامه هستهای خود برداشته و این اقدامات در حال افزایش است.
در این بیانیه به تداوم نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد از سوی آمریکا و تداوم تحریمهای غیرقانونی اشاره نشده اما تروئیکا ادعا کردهاند که اقدامات جبرانی ایران «برخی از جدیترین گامها در طول فرآیند مذاکره با هدف بازگرداندن ایران و آمریکا به اجرای کامل برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) بشمار میرود»
سه کشور اروپایی سپس ادعا کردهاند: تلاشهای دیپلماتیک فشرده برای بازگرداندن برجام منجر به توافقی قابل قبول از اوایل ماه مارس شده است. ما متاسفیم که ایران تاکنون از استفاده از این فرصت دیپلماتیک خودداری کرده و به تشدید تنش های هسته ای خود ادامه داده است
آنها نسبت به اقدامات جبرانی ایران به ویژه در پی تصویب قطعنامه اخیر شورای حکام آژانس بینالمللی انرزی اتمی ابراز نگرانی و ادعا کردند: «پایان کامل اقدامات شفاف سازی مرتبط با برجام از سوی ایران، اقدامی منفی، غیرسازنده و تحریک آمیز است که این شورا نمی تواند در مورد آن سکوت کند. اقدامات ایران موانع بیشتری را بر سر راه ایران برای بازگشت به اجرای کامل تعهدات مرتبط هسته ای خود تحت برجام و بازگرداندن توانایی آژانس در ارائه تضمین از ماهیت صلح آمیز برنامه هسته ای ایران ایجاد می کند.»
سه کشور اروپایی عضو برجام بر همین اساس ادعا کردهاند: ما از ایران میخواهیم که تشدید هستهای خود را متوقف و معکوس کند، به همکاری کامل با آژانس بازگردد و بدون تأخیر بیشتر از پیشنهاد روی میز که به نفع مردم و ملت ایران است، استفاده کند.
بیانیه یادشده بدون اشاره به ابتکارات ایران در روند مذاکرات رفع تحریم ها میافزاید: ما از تلاش های هماهنگ کننده برجام برای بازگرداندن این توافق حمایت کامل می کنیم. ایران باید از این فرصت برای منعقد کردن توافق استفاده کند. متأسفانه، درک ما این است در نشستی که دیروز در دوحه به پایان رسید، ایران بار دیگر از استفاده از این فرصت خودداری و در عوض، مطالبات اضافی و غیرواقعی جدیدی را مطرح کرد.