علیرغم فشارهای فزاینده ایالات متحده، پرجمعیت ترین کشورهای جهان، هند و چین، از محکوم کردن روسیه و شرکت در «جنگ تحریم ها» خودداری می کنند.  وانگ یی، وزیر امور خارجه چین در ۲۵ مارس وارد دهلی نو شد که این اولین سفر در دو سال گذشته از زمان منجمد شدن روابط بین دو کشور از مناقشه مرزی بود.  علت بهتر شدن روابط چه بود و چرا هند درها را به روی چین باز کرد اما همان درها را به روی هیئت بریتانیایی بست؟

تا آخرین لحظه بلاتکلیفی در مورد این دیدار ادامه داشت.  در دو سالی که از درگیری ارتش های هند و چین در ارتفاعات لاداخ می گذرد، این کشورها فقط لفاظی های خود را تشدید کرده اند.  و نه دهلی نو و نه پکن ورود وانگ یی وزیر امور خارجه چین به هند را اعلام نکرده اند.  اما فشار بی‌رحمانه‌ای که غرب بر دو کشور بزرگ جهان در ماه گذشته اعمال کرده است، انجماد روابط بین قدرت‌ها را از بین برده است.

 موضوع اصلی این نشست، یعنی حل مناقشه مرزی، ظاهرا تنها آغاز هماهنگی سیاست آتی پکن و دهلی نو در قاره اوراسیا است.  با شروع عملیات نظامی در اوکراین و به دلیل فشارهای آمریکا،  به هند و چین  کمک کرد به مسئله امتناع از استفاده از دلار بپردازند و آنها به این نتیجه رسیدند منافع آنها ایجاب میکنند که با هم همکاری کنند. 

« در جریان گفتگوهای امروز ما این فرصت را داشتیم تا مواضع خود را در مورد موضوعات مهم بین المللی مانند وضعیت افغانستان و اوکراین تبادل کنیم.  ما همچنین در مورد جنبه های مهم روابط دوجانبه گفتگو کردیم.  سوبرامانیام جایشانکار، وزیر امور خارجه هند، گفت: من و وانگ یی، وزیر امور خارجه هند، در چند سال گذشته با هم تماس داشته‌ایم، با وجود اینکه شخصاً ملاقاتی نداشته‌ایم.»

 نقش فزاینده هند در امور جهانی همچنین در این واقعیت منعکس شده است که در هفته های اخیر، سران کشورها و مقامات ارشد کشورهای «محور غرب» شخصاً به دهلی نو رفته اند یا با نخست وزیر نارندرا مودی تماس گرفته و از او خواسته اند تا به این سازمان ملحق شود و به مسابقه ضد روسیه بپیوندید.

این هفته حضور ویکتوریا نولند در پخش «نان‌ قندی های» خود در هند بیشتر از دیگران مشهود بود، اما حضور افتضاح او در تلویزیون هند یادآور ریاکاری و تکبر معروف واژه نئوکلونیالیستی «صاحیب» بود.

« ما البته از روابط تاریخی و همکاری دفاعی بین هند از یک سو و ابتدا اتحاد جماهیر شوروی و سپس روسیه از سوی دیگر آگاه هستیم.  این اتفاقات در زمانی رخ داد که ایالات متحده برای چنین روابطی آمادگی نداشت.  اما زمانه تغییر کرده است.  اکنون آمریکا و اروپا خواهان مشارکت جدی تری با هند هستند.  ما آماده هستیم تا هند را با هر آنچه که نیاز دارد، از جمله تجهیزات غیرروسی و شوروی، تامین کنیم.»  ویکتوریا نولند، معاون وزیر آمریکا، گفت: «ما به همراه متحدانمان از نیازهای امنیتی اوکراین از جمله تامین تجهیزات دوران شوروی حمایت می کنیم و به همین ترتیب می توانیم با هند نیز همکاری کنیم.»

 در استراتژی ناتو در اروپا، چین نیز به وضوح موقعیت آینده خود را در منطقه هند و اقیانوس آرام مشخص کرده است.  اتحادهای جدیدی که ایالات متحده در آسیا ایجاد می کند از همین الگو پیروی می کند و همچنین بر بازدارندگی متمرکز است.  در پایان نشست جاری، پکن اطمینان داد که چین به دنبال آسیای تک قطبی نیست و به نقش سنتی هند در منطقه احترام می گذارد.

 رسانه ها و تلویزیون چین در مورد نیاز به تقویت روابط با هند صحبت می کنند – اظهاراتی که یک ماه پیش غیرقابل تصور به نظر می رسید: «هند در تمایل خود برای تقویت روابط عادی با روسیه تنها نیست.  فرصتی برای چین و هند وجود دارد تا روابط سیاسی مبتنی بر اعتماد متقابل را که به دلیل اختلافات مرزی از بین رفته است، توسعه دهند، زیرا هر دو کشور به طور مشترک نقش سازنده ای در حل بحران اوکراین ایفا می کنند.

 هم چین و هم هند نگران تاثیر تحریم های یکجانبه بر اقتصاد جهانی هستند.  و تلاش های غرب را برای منزوی ساختن روسیه به عنوان تهدیدی برای نظم منطقه ای و جهانی تلقی می شود.

 «هند تحت فشار شدید غرب برای اتخاذ موضعی طرفدار غرب است.  و هند سیاست مشخص خود را دارد: هند می خواهد روسیه را به عنوان یک کشور قدرتمند ببیند، در درجه اول به خاطر منافع خود.  گوشان ساچدوا، مدیر مرکز مطالعات اروپایی در دانشگاه جواهر لعل نهرو، تحلیل می‌کند که سفر وزیر چین تنها تأیید می‌کند که سیاست جهانی در ماه‌ها و سال‌های آینده بسیار متفاوت خواهد شد.»

 آخرین نمونه از «تغییر بزرگ» امتناع هند از میزبانی هیئتی از نمایندگان بریتانیایی به رهبری رئیس مجلس سر لیندزی هویل در دهلی است.  هدف از این سفر اعمال فشار بیشتر بر دولت نارندرا مودی برای اتخاذ موضعی ضد روسیه در درگیری اوکراین بود.  اما هند به انگلیسی ها «نییت» گفت. هندوستان از انگلیسی‌ها خواسته شد تا از تلاش برای دیدار و ایجاد مزاحمت برای همتایان هندی خود با هدف درس دادن به آنها که چگونه با روسیه کار کنند دست بردارند. 

 در پس زمینه ساختارشکنی تاریخی رهبری غرب، شرق بزرگ پیام روشنی را ارسال می کند.  همانطور که مشخص است، اژدهای چینی و ببر هندی می توانند بر هر گونه اختلاف جدی غلبه کنند و با هم در برابر فشار ایالات متحده مقاومت کنند.  هم هند و هم چین بر این باورند که آینده در آسیا ساخته خواهد شد و خطوط این آینده در حال حاضر توسط دو کشور که نیمی از جمعیت جهان را در خود جای داده اند مورد بحث و گفتگو قرار گرفته است.

منبع مطلب