نشریه آمریکایی: جنگ یمن ارتباطی به ایران ندارد، انصارالله حق پاسخگویی دارد
تحلیلگر سابق مسائل خاورمیانه در سازمان اطلاعات آمریکا (سیا) به نام «پل پیلار» اخیرا در مقالهای که در نشریه نشنال اینترست منتشر شده اعلام کرد که روایتهایی که از جنگ یمن در کشورهای غربی غالب است صحت نداشته و ناکامی عربستان در برپایی حکومتی همسو با خود در یمن، عامل آغاز کننده این جنگ بوده است.
پیلار افزود: «جنگ یمن داخلی بود و دخالتهای نظامی عربستان سعودی در این کشور این جنگ داخلی را به یک بستری برای دخالتهای خارجی در یمن تبدیل کرد و این ارتباطی به ایران و یا محورهای دیگر در منطقه ندارد.»
این تحلیلگر ارشد سابق سازمان سیا حملات هوایی که عربستان علیه یمن آغاز کرد را علت افزایش تنش و بحران در این کشور و نابودی آن با بالا رفتن شمار قربانیان معرفی کرد و گفت که یمن برای عربستان مانند یک هدف نظامی بوده که به گفته دیدهبان حقوق بشر برای رسیدن به این هدف با حمله به غیرنظامیان به صراحت قوانین جنگ را نقض میکند.
وی با اشاره به حمایتهای ریاض در دهه شصت قرن بیست از حکومت پادشاهی در یمن گفت که سعودیها پیش از این نیز به مسائل داخلی یمن ورود کرده و در آن دخالت کرده بودند. در واقع از همان دهه شصت است که سعودیها مانع از ایجاد هرگونه حکومت مستقل و غیر همسو با ریاض میشوند.
پیلار اضافه کرد: «اینکه عملیاتهای انتقامجویانهای در برابر حملات عربستان و دیگر همراهانش از سوی یمن انجام شود، کاملا طبیعی بوده و روشن است که جنبش انصارالله تمام توان خود را برای استفاده از موشکها و پهپادها علیه ریاض و همچنین ابوظبی به کار خواهد گرفت، زیرا امارات برخلاف گفتههایش مبنی بر خروج از ائتلاف علیه یمن، هنوز در این کشور حضور نظامی دارد.»
وی افزود: «شمار قربانیان و ویرانی که حملات ائتلاف سعودی در یمن ایجاد کرده در برابر حملات ارتش و کمیتههای مردمی یمن بسیار بیشتر بوده اما سعودیها با استفاده از سیاسی از رسانهها، بر حملات جنبش انصارالله تمرکز کرده تا حملات ائتلاف سعودی کمرنگ جلوه داده شود.»
او در پایان گفت که ضدیت عربستان با ایران باعث «اشرار» خوانده شدن انصارالله و «افراد نیک» شمرده شدن ائتلاف سعودی در غرب شده است.
در اینجا متن کمی کوتاه شده این مقاله را مشاهده میکنید.
توصیف نادرست جنگ در یمن
جنگ در یمن نمونه ای برجسته از یک درگیری منطقه ای است که از طریق پنجره رنگ آمیزی شده ای ارائه می شود که به ضرر درک و حل و فصل خود مناقشه است. یمن اغلب به عنوان جبهه ای در یک کارزار تهاجمی از سوی یک محور تحت رهبری ایران برای گسترش نفوذ در سراسر خاورمیانه مورد بحث قرار می گیرد، مفسران غربی سعی میکنند اینگونه نشان دهند که عربستان سعودی در حال مقاومت در برابر این تهاجم نظامی ایران در منطقه است. این خدمت مفسران غربی فقط در این جهت صورت میگیرد که عربستان سعودی به عنوان یک متحد قابل اتکا برای ایالات متحده و اسرائیل در منطقه مطرح می باشد اما این تفسیر ربطی به واقعیت جنگ در یمن ندارد. این نگاه نادرست به جنگ تنها باعث طولانی شدن رنج مردم یمن می شود و در عین حال هیچ کاری هم برای کاهش تنش در سایر نقاط منطقه انجام نمی دهد.
ریشه های محلی
ریشههای جنگ کنونی یمن محلی و منطقهای است و ربطی به محورها یا رویاروییهای گستردهتر در خاورمیانه ندارد. جنبش حوثیها که یکی از طرفهای جنگ را تشکیل میدهند، از منافع زیدیهای شمال یمن که مذهبشان شاخهای از تشیع است – متمایز از شیعه دوازده امامی که در ایران یافت میشود – و حدود ۳۵ درصد از جمعیت یمن را تشکیل میدهند، دفاع میکند. زیدی ها در منطقه تحت نفوذ خود از قدرت زیادی برخوردار بودند. یکی از امامان زیدی پادشاه یمن شمالی بود تا اینکه سلطنت با جنگ داخلی پایان یافت.
در سالهای بعد، زیدیها زیر سلطه و حاکمیت رژیمهای سنی قرار گرفتند. آنها احساس میکردند که دین و اعتقادات مذهبیشان هم از سوی واعظان سلفی که از سوی دولت یمن حمایت مالی میشوند و به منطقهشان از یمن نقل مکان کردهاند و هم از سوی مذهبی مشابهی که در آن سوی مرز از عربستان سعودی تحت سلطه وهابیها به آن منطقه نفوذ کرده است، تهدید میشود.
نارضایتیهای اقتصادی در مورد یارانههای غذایی و کمکهای ناچیز برای توسعهای مناطق زیدینشین به اصطکاکهای مذهبی و فرهنگی، اضافه شد – مسائلی که جرقه شورشی را زد که به جنگ فعلی تبدیل شد.
نقش علی عبدالله صالح نشان میدهد که این جنگ تا چه اندازه موضوع مانورهای محلی و شخصی بوده است – و نه رویارویی های بزرگتر که نمیبایستی یک قدرت خارجی مانند ایالات متحده خود را در آن درگیر میکرد.
علی عبدالله صالح که بیش از سه دهه رئیس جمهور یمن شمالی و سپس یمن متحد بود و اغلب به عنوان آدم واشنگتن در تاریخ از او اسم برده میشود. پس از ماهها تظاهرات گسترده علیه رژیم فاسد او در دوران اوج ماجراهای بهار عربی، در سال ۲۰۱۱ مجبور به خروج از قدرت شد و معاونش عبد ربه منصور الهادی جایگزین او شد. صالح بر بسیاری از سیاستهایی که زیدیها را آزار میداد، مهر تایید میزد، اما پس از شروع حمله حوثیها، با آنها متحد شد. واحدهای نظامی سازماندهی شده توسط خانواده صالح، تصرف شهر صنعا پایتخت حوثی ها را تسهیل کردند. چند سال بعد در سال ۲۰۱۷ در اقدامی که آشکارا توسط امارات و با مشورت سعودیها ترتیب داده شد، صالح اعلام کرد که اتحاد خود با حوثیها را زیر پا میگذارد. بلافاصله پس از اعلام این تصمیم هنگامی که تلاش کرد به قلمرو تحت سلطه عربستان فرار کند کشته شد.
مداخله عربستان و واکنش
آنچه که جنگ داخلی را به یک جنگ با دخالت خارجی تبدیل کرد، مداخله گسترده عربستان سعودی بود که در سال ۲۰۱۵ آغاز شد. این اولین باری نبود که سعودی ها در جنگ یمن مداخله کردند. در یک جنگ داخلی در دهه ۱۹۶۰ که توسط شورش جمهوری خواهان علیه آن پادشاه زیدی آغاز شد، در آن زمان عربستان سعودی در راستای کمک به زیدی ها طرف «سلطنت طلبان» را گرفت، در حالی که مصر تحت رهبری جمال عبدالناصر از جمهوری خواهان حمایت کرد. مشخصاً سعودیها در آن زمان تا حدودی از این انگیزه برخوردار بودند که لزوما برای حفظ پادشاهی در یمن وارد این چالش نشوند، اما یک انگیزه مانع این کار میشد، مخالفت آنها با هر رژیمی در این گوشه از شبه جزیره عربستان که دارای یک خط مستقل باشد و با ریاض دست اتحاد ندهد آنها را بر آن داشت طرفه سلطنت طلبان را بگیرند.
جنگ هوایی طولانی که عربستان سعودی از سال ۲۰۱۵ آغاز کرد و و همچنان ادامه دارد، بزرگترین گام تشدید کننده در درگیری و بزرگترین عامل تلفات و ویرانی بوده است که منجر به فاجعه انسانی در یمن شده است. برای مثال سعودی ها حتی کل یک استان را به عنوان یک هدف نظامی اعلام کرده اند، که همانطور که سازمان دیده بان حقوق بشر اشاره می کند، این کار نقض آشکار قوانین جنگ در هدف قرار دادن بی رویه ساکنان غیرنظامی است.
بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، تا پایان سال ۲۰۲۱ تعداد مرگ و میرهای یمنی مرتبط با جنگ به ۳۷۷۰۰۰ نفر رسیده است. سازمان پناهندگان سازمان ملل تخمین می زند که بیش از ۴ میلیون یمنی در داخل کشور آواره شده اند.
طبیعی است وقتی حوثی ها در مناطق خود دائما مورد حمله هوائی و بمباران های جنایتکارانه عربستان قرار میگیرند چاره ای بجز دفاع مسلحانه از خود ندارند.بنابراین، حوثیها سعی کردهاند از تواناییهایی که در اختیار دارند،برای انجام این کار علیه عربستان سعودی و متحدش، امارات متحده عربی – که علیرغم عقبنشینی بیشتر نیروهایش در جنگ یمن که قبلاً اعلام شده بود، هنوز هم درگیر این جنگ است، استفاده کنند. از همین زمان استفاده از موشکهای دور برد و هواپیماهای بدون سرنشین یا پهپاد ها علیه اهدافی در امارات و عربستان سعودی آغاز شد.
خسارات و تلفات ناشی از حملات تلافی جویانه حوثی ها در مقایسه با مرگ و ویرانی که حملات عربستان و امارات به یمن وارد کرده مسخره است. برای مثال، یک حمله آشکار پهپاد حوثی در ابوظبی در اوایل ماه جاری، چندین تانکر سوخت را منهدم کرد و سه نفر را کشت.
با این حال، پوشش مطبوعاتی و بحث در مورد سیاستها بیشتر بر حملات حوثیها متمرکز است تا تخریب بسیار بزرگتر در جهت مخالف. احتمالاً یک دلیل این است که آنچه در یک فرودگاه یا تأسیسات نفتی در عربستان سعودی یا امارات اتفاق میافتد، بیش از هر قتل عام در استانهای دورافتاده در شمال یمن برای چشمان غربی قابل مشاهده است. دلیل دیگر، چارچوب مفهومی است که بر اساس آن حوثیها به عنوان آدمهای بد در نبردی در سطح منطقه علیه افراد خوب در نظر گرفته میشوند – تابلویی خیالی که حول وسواس معمول در مورد ایران ساخته شده است.
ایران در واقع به حوثی ها کمک های مادی کرده است. انگیزه اصلی ایران (علاوه بر احتمالاً برخی همدردی با شیعیان محاصره شده) این است که تا زمانی که سعودی ها بر مداخله قاطع در یمن اصرار دارند، عربستان رقیب منطقه ای را به خاطر تجاوز به یمن به خاک و خون بکشد – ایران البته همیشه بر تنش زدایی عمیق تری بین تهران و ریاض وجود اصرار داشته و از آن استقبال میکند.
حوثی ها و ایران
یک عینک بدبینانه تقریبا هر کاری که حوثی ها انجام میدهند را زیر سر ایران می بیند.
چنین دیدگاهی ماهیت جنگ یمن و آنچه حوثی ها به تنهایی طی چندین سال به دست آورده اند را نادیده می گیرد.در ضمن حملات غیر انسانی عربستان و امارات را هم کم اهمیت جلوه میدهد و در مورد استفاده حوثی ها از پهپادها و موشک های دوربرد هم بزرگنمائی می کنند. البته حوثیها در پاسخ به این حمله ها از هر وسیلهای که در اختیارشان باشد، استفاده میکنند، چه منشأ برخی از آنها در ایران باشد یا نباشد.
احتمالاً بزرگترین گامی که حوثی ها در این جنگ برداشته اند – تصرف شهر صنعا – پایتخت بود که اتفاقا این موفقیت بر خلاف توصیه ایران بود.
ارتباط ایران و حوثی ها در آمریکا منجر به سواستفاده سیاسی بخشی از سیاستمداران شده است.فشار بر حوثیها مهمترین پاسخی است که ایالات متحده روی آن استوار است. به عنوان مثال، برخی از سناتورهای جمهوریخواه و همچنین برخی دیگر استدلال میکنند که حوثیها باید در فهرست سازمانهای تروریستی خارجی ایالات متحده قرار گیرند. چنین اقدامی – علاوه بر اینکه یک سوء استفاده دیگر از این فهرست است – هیچ نتیجه ای در یمن نخواهد داشت جز اینکه رساندن کمک های بشردوستانه به مناطقی که شدیداً به آن نیاز دارند را دشوارتر می کند.
حوثیها گرفتار مبارزه بر سر نظم سیاسی در یمن هستند و هیچ علاقهای به تروریسم بینالمللی ندارند، حداقل تا زمانی که با مداخلات خارجی آنها مجبور به واکنش اینچنینی نکند. و اگر قرار است حملات تلافی جویانه به دیگر کشورها به عنوان تروریسم بین المللی تعبیر شود، ایالات متحده بهتر است توجه داشته باشد که چگونه چنین تفسیری میتواند گریبان خودش را نیز بگیرد.
حل مشکل
با توجه به این اینکه ماهیت و منشا بیشتر خشونتها و رنج هایی که در این جنگ غم انگیز به وجود آمده عربستان سعودی است رئیس جمهور آمریکا بایدن باید حمایت خود را از حملات هوایی عربستان آن قطع کند قبلاً آمریکا در این مورد از خود حساسیت بیشتری نشان می داد اما با سر کار آمدن دونالد ترامپ این سیاست تغییر کرد در گذشته آمریکا اعلام می کرد که تنها تجهیزات دفاعی در اختیار عربستان قرار می دهد این سیاست نیز با آمدن دولت به دونالدترامپ تغییر کرد و فروش سلاح های کشنده به شکل گسترده به عربستان سعودی دولت بایدن اعلام کرد که این سیاستهای دولت ترامپ را تغییر میدهد و حتی به سوختگیری های هوایی برای حمایت از پرواز هواپیماهای جنگنده عربستان سعودی پایان داد.اما در عین حال اعلام کرد که به سوختگیری هواپیما های عربستان سعودی در عملیات لجستیکی کمک می کند.
با این حال، علیرغم این ادعاها پیمانکاران تجاری آمریکایی به ارائه تعمیر و نگهداری و سایر پشتیبانی های غیرمستقیم که به حفظ قابلیت های نیروی هوایی عربستان سعودی، از جمله موارد استفاده شده در حمله به یمن کمک می کند، ادامه می دهند. علاوه بر این، حتی فروش آنچه سلاحهای «دفاعی» نام گرفته نیز در محاسبات کلی ریاض در جنگ افروزی نقش دارند. در اختیار داشتن این سلاح ها منجر به این پدیده شده است که عربستان سعودی عملاً از حملات حوثی های یمنی ترسی به خود راه نمیدهد. ….
حوثیهای یمن مدتهاست که یک دولت واقعی را در بخش اعظمی از این کشور تشکیل دادهاند و نزدیک به نیمی از جمعیت این کشور را تحت پوشش خود قرار دادند حوثی ها قرار نیست دوباره به بیابان سعده بازگردند، با وجود آن که آنها حتی چنین پیشنهادی را نیز مطرح کرده بودند ولی از طرف عربستان رد شد.
….
پل پیلار یک افسر بازنشسته سازمان اطلاعات و امنیت ملی برای خاور نزدیک و جنوب آسیا می باشد که سالهای طولانی در این منطقه به تحقیق و بررسی و فعالیت های جاسوسی و نظامی پرداخته است و از اعضای برجسته سابق سازمان سیا ایالات متحده آمریکاست.
ماتوش موراوسکی به راه مادرش ادامه میدهد. زمانی که نازیهای آلمان در سال ۱۹۳۹ لهستان را اشعال کردند و آن…
شگفتآور است که چرا مقامات غرب از شدت بیماری روسهراسی و چینهراسی دقمرگ نمیشوند! بیتردید، دلیل اصلی این است که…
با سلام خدمت شما دوست عزیز، از توجهی که به این مقاله نشان دادید ممنونم. همان طور که اشاره فرمودید،…
درودبر جنابعالی، امیدوارم همیشه خوب و سلامت باشید،مطلب چپ دروغین را از طریق مجله هفته دیدم وخواندم، به نظرم خیلی…
اسرائیل درمورد نازیسم در اوکراین ابدا خود را به نفهمی نمیزند. اسرائیل خوب میداند چه کار میکند. برای اینکه خودش…