ترکیه سال ها است که سیاست الاکلنگ بین روسیه و غرب را دنبال می کند. اگر بحران اوکراین تشدید شود، ترکیه علاقه زیادی به خنثی کردن این اختلاف دارد تا از جنگ احتمالی در دریای سیاه جلوگیری کند.

با توجه به بحران اوکراین، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه روز پنجشنبه به اوکراین سفر می‌کند تا با ولادیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور این کشور گفتگو کند. پس از این دیدار در کیف، رئیس دولت ترکیه منتظر ولادیمیر پوتین رئیس جمهور روسیه در ترکیه است. آنکارا قبلا از پوتین و زلنسکی برای گفتگوهای اوکراین دعوت کرده بود. این کشور آماده میانجیگری بین روسیه و اوکراین است. اردوغان از طریق سخنگوی خود اعلام کرد: ما هم به عنوان دوست روسیه و اوکراین و هم به عنوان عضو ناتو دست به این کار میزنیم.


ترکیه سال ها است که سیاست الاکلنگ بین روسیه و غرب را دنبال می کند. در حالی که اردوغان به مسکو سفارش سامانه پدافند ضد هوایی اس-۴۰۰ را میدهد، در عین حال بر وفاداری خود به پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو هم پافشاری می‌کند، با وجود این دولت ترکیه همیشه از گسترش ائتلاف نظامی ناتو به سمت شرق حمایت هم می‌کند.

اگر درگیری اوکراین تشدید شود، ترکیه علاقه زیادی به خنثی کردن اوضاع برای جلوگیری از جنگ احتمالی در دریای سیاه دارد. آنکارا که در بخش جنوبی دریای سیاه قرار دارد، در درجه اول از این می ترسد که جنگ احتمالی بین روسیه و اوکراین بتواند تأثیر منفی بر جاه طلبی های ژئوپلیتیک ترکیه در منطقه داشته باشد. دولت ترکیه سال هاست که به فکر ساخت کانالی به موازات تنگه بسفر به دریای سیاه میباشد تا موقعیت خود را در مقابل سایر کشورهای همسایه مانند روسیه و اوکراین در منطقه تقویت کند. تنها راه ارتباطی بین دریای سیاه و مدیترانه از طریق تنگه داردانل و بسفر است که هر دو تحت حاکمیت ترکیه هستند.

از آنجایی که روسیه در سوریه نسبت به غرب دست برتر را دارد، پس از دسترسی روسیه به سوریه دسترسی این کشور به مدیترانه به کرملین این فرصت را می دهد تا در صورت گسترش ناتو به شرق، جبهه جدیدی را علیه غرب باز کند. این همان جایی است که منافع ژئوپلیتیک روسیه و ترکیه تلاقی می کند. به گفته آنکارا، او می خواهد از تبدیل شدن دریای سیاه به «دریای روسیه» جلوگیری کند. به همین علت ترکیه در کنار اوکراین قرار میگیرد و تلاش می کند همکاری های تسلیحاتی دوجانبه خود را با اوکراین گسترش دهد.
با این حال، روسیه نسبت به نزدیکی کیف و آنکارا مشکوک است. اوکراین قبلاً پهپادهای رزمی بایراکتار را از ترکیه دریافت کرده است و گفته می شود حداقل یک بار از آنها استفاده کرده است. سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه در نوامبر ۲۰۲۱ از ترکیه خواست تا نگرانی های مسکو در مورد همکاری نظامی-فنی ترکیه با اوکراین را جدی بگیرد، زیرا این کار از دید روسیه ترویج «نظامی سازی» اوکراین است. روسیه همچنین از اینکه ترکیه به کشتی های جنگی ناتو اجازه میدهد از تنگه عبورکنند انتقاد می کند، روسیه این تصمیم را نقض کنوانسیون تنگه ۱۹۳۶ ارزیابی میکند.

روابط ترکیه و روسیه از زمان آغاز درگیریهای سوریه دشوار شده است. در سوریه، ترکیه از جهادی‌های ادلب حمایت می‌کند و آن‌ها را تسلیح می‌کند، در حالی که روسیه در کنار دولت سوریه در مبارزه با تروریسم و اسلام‌گرایی ایستاده است. ترکیه در تلاش است تا با گسترش نفوذ خود در بالکان، قفقاز و خاورمیانه خود را به عنوان یک قدرت منطقه ای عرضه کند. رئیس‌جمهور نئوعثمانی ترکیه رویای ایجاد کریدور ترکیه‌-اسلامی در سراسر اوراسیا را در سر می‌پروراند. استراتژی ترکیه جدید مبتنی بر احیای به اصطلاح «توران های بزرگ» در مناطق ترک زبان آسیا با دکترین «پدری آبی» است که گسترش حاکمیت دریایی ترکیه در شرق مدیترانه را پیش بینی می کند.

دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین اخیرا گفت که روسیه از تلاش‌های همه کشورها برای تنظیم اوضاع در اوکراین استقبال می‌کند. ما به همه‌آنهایی که می توانند بر رهبری اوکراین تأثیر بگذارند تا آنها را وادار به اجرای تعهدات خود تحت توافقنامه مینسک کنند، خوش آمد میگوییم. روسیه اساساً اقدام ترکیه برای خنثی کردن اوضاع در شرق اروپا را تأیید می کند. اگرچه ترکیه یکی از اعضای ناتو است، اما آنکارا به یک سامانه موشکی ضد هوایی روسیه دست یافته است. با این حال، روسیه تنها از نقش ترکیه در مناقشه اوکراین تا جائی استقبال میکند که آنکارا رویای های جاه طلبانه و تجدیدنظرطلبانه نئو عثمانی را کنار بگذارد.

منتشر شده در روسیه امروز آلمانی نوشته سید علیرضا موسوی