دولت ایران، بحران اقتصادی و تحریم (نیمه‌ی دوم ۱۳۹۶ تا نیمه‌ی اول ۱۴۰۰) – تارنمای همت- مرتضی یگانه


ایرانِ امروز در کدام وضعیت اقتصادی قرار دارد؟ تحلیل این وضعیت، هدف این نوشتار است.

از حیث اقتصادی، سرمایه‌داری ایران بار دیگر همچون اوایل دهه‌ی 90 شمسی، بحرانی اقتصادی را تجربه می‌کند که تک‌تک سلول‌های جامعه‌ی سرمایه‌داریِ ایران را تحت تأثیر قرار داده است. بحران اقتصادی، اِعمال تحریم‌های بسیار وحشیانه از طرف آمریکا و محاصره‌ی اقتصادی، تورم شدید و مستمر، رکود در بسیاری از صنایع، عدم ثبات اقتصادی و نوسانات شدید قیمت‌ها، افزایش اخراج کارگران و بی‌کارسازی‌های مستمر، ارزان‌سازی فزاینده‌ی نیروی کارِ طبقه‌ی کارگر، خصوصی‌سازی فزاینده‌ی شرکت‌ها و کالایی‌سازیِ هرچه بیشترِ ثروت‌ها و دارایی‌هایی که پیش از این مستقیماً وارد چرخه‌ی سودآوری و انباشتِ سرمایه نشده بودند، به‌وضوح به‌مثابه‌ی «سیرِ معمولِ امور» در ایرانِ امروز قابل مشاهده است. بررسی ریشه‌ها و عوامل این بحران اقتصادی و پاسخی که دولت سرمایه‌داری به این بحران داده یا در حال دادن است، یکی از اهداف نوشته‌ی حاضر است.

در این نوشته، وضعیت اقتصادی و پاسخ دولت سرمایه‌داری ایران به بحران اقتصادی تا انتهای تصدی قوه‌ی مجریه توسط حسن روحانی مورد بحث و بررسی قرار می‌گیرد. (به‌طور دقیق‌تر، وضعیت اقتصادیِ نیمه‌ی دوم 1396 تا نیمه‌ی نخست 1400 در این نوشته بررسی می‌شود). تداوم بحران اقتصادی در دوره‌ی ریاست جمهوری ابراهیم رئیسی و پاسخ‌ها یا الگوهای پاسخیِ دولت سرمایه‌داری به این بحران در دوره‌ی تصدی قوه‌ی مجریه توسط رئیسی موضوع نوشتار دیگری خواهد بود.

متن کامل را در نسخه‌ی پی‌دی‌اف از اینجا دریافت کنید

لینک مطلب در تارنمای همت