همکاری بلندمدت ایران و چین باید از ۶ سال پیش آغاز می‌شد
مهدی صفری، سفیر اسبق ایران در چین، ضمن تبیین تفاوت ماهیتی برجام با توافق ایران و چین، دلیل اصلی تاخیر در انعقاد چنین توافقی را کم‌کاری دولت و نگاه به غرب عنوان کرد. وی معتقد است همکاری بلندمدت ایران و چین که در راستای تقویت نقش ایران در طرح جاده ابریشم چین است باید از شش سال پیش آغاز می‌شد.
به گزارش مقاومتی نیوز مهدی صفری در برنامه رادیو اقتصاد به گفتگو پیرامون همکاری بلندمدت ایران و چین پرداخت. سفیر اسبق جمهوری اسلامی ایران در چین با اشاره به اینکه چین کشوری است که نیاز زیادی به انرژی دارد و امنیت انرژی در خلیج فارس و دریای عمان نیز به وسیله ایران تامین می‌شود گفت: «کشور چین روزانه ۱۰ میلیون بشکه نفت وارد می‌کند که حدود ۴ میلیون بشکه از سمت روسیه و بیش از ۵ میلیون بشکه از منطقه خلیج فارس و دریای عمان تامین می‌شود. شی جین پینگ، رئیس جمهور چین نیز شش سال پیش در دیدار با حسن روحانی به روابط استراتژیک ایران و چین اشاره کرد که یکی از فاکتورهای آن همین بحث انرژی است.»
وی با بیان اینکه تجارت چین در دنیا مستلزم امنیت است، خاطرنشان کرد: «ایران یک شریک قوی در منطقه است که می‌تواند هم انرژی و هم امنیت را برای چین تامین کند. بنابراین چین به ایران به چشم یک شریک استراتژیک نگاه می‌کند.»
توافق ایران و چین با برجام تفاوت مبنایی دارد
مهدی صفری با اشاره به این که مطرح شدن همکاری بلند مدت ایران و چین، کشورهای غربی، رژیم صهیونیستی و دولت‌های مرتجع منطقه را نگران می‌کند گفت: «آن‌ها جمهوری اسلامی را تحریم کردند و این روزها احساس می‌کنند نکند ما با این قراردادها بتوانیم از بن‌بستی که به نظر من بن‌بست هم نیست خارج شویم. بنابراین دروغ‌هایی مانند واگذاری کیش و چابهار و… را مطرح می‌کنند».
وی در ادامه ضمن تاکید بر تفاوت ماهوی این برنامه همکاری با برجام، خاطرنشان کرد: «اینجا چین می‌خواهد همکاری بانکی ایجاد کند. یعنی مبنا همکاری است در حالی که در برجام، مبنا تعهد بود. شما باید فعالیت هسته‌ای را متوقف می‌کردی تا آن‌ها برای شما مسیر مالی باز کنند که نکردند. بنابراین برجام و توافق ایران و چین در دو فضای جداگانه صحبت می‌کنند.»
همکاری ایران و چین در راستای طرح جاده ابریشم است
صفری با اشاره به اینکه آمریکایی‌ها در دوران اوباما شروع به محاصره کردن چین از ناحیه جنوب و شرق کردند، ادامه داد: چینی‌ها در پاسخ به اقدامات آمریکا، ابتکار «کمربند و جاده» را مطرح کردند.
وی ادامه داد: «هدف چینی‌ها این بود که ازطریق قزاقستان و ترکمنستان وارد ایران شوند و با مسیر قطار، چرخه تجارت خود با اروپا را تشکیل دهند اما وقتی با تاخیر ایران مواجه شدند، مسیر خود را از طریق روس ها بستند.»
لازم به ذکر است طرح جاده ابریشم جدید، موسوم به ابتکار «کمربند و جاده»، چشم‌انداز سیاسی-اقتصادی چین است که از سال ۲۰۱۳ و بر مبنای همکاری با کشورها در خصوص تقویت زیرساخت‌ها، یکپارچگی مالی، ایجاد پروژه‌های زیربنایی بر اساس نیاز هر کشور و در نهایت، ایجاد یک جبهه واحد اقتصادی در مقابل جبهه آمریکا شکل گرفته است.
قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین باید شش سال پیش منعقد می‌شد
سفیر اسبق ایران در چین در پاسخ به این پرسش که چرا چین به علت فشارهای آمریکا، خرید نفت از ایران را طی سال‌های اخیر کاهش داده است گفت:« در خصوص ایران، الان صرفاً تحریم‌های یکجانبه آمریکا وجود دارد اما سال‌های قبل تحریم‌های سازمان ملل نیز وجود داشت و در حالی که تحریم سازمان ملل بالاتر از تحریم یکجانبه کشورهاست، خرید نفت چین از ایران بیشتر بود. بنابراین همه چیز به نوع رفتار ما با چین بستگی دارد.»
صفری با اشاره به اینکه چین سال‌هاست همکاری خود با دیگر کشورها ذیل طرح جاده ابریشم را آغاز کرده است، گفت:«قرارداد ۲۵ ساله ایران و چین باید شش سال پیش منعقد می‌شد».
وی با اشاره به این که چین در حال حاضر قرارداد خود را با عراق و سایر کشورها بسته است، علت اصلی به تاخیر افتادن انعقاد قرارداد همکاری را کم‌کاری دولت ایران و نگاه به غرب دانست.
منبع: رادیو اقتصاد؛ b2n.ir/620980
ظرفیت برنامه جامع ایران و چین در توسعه اقتصاد محور مقاومت
ظرفیت برنامه جامع ایران و چین در توسعه اقتصاد محور مقاومت
تاکید متن برنامه همکاری جامع ایران و چین بر منطقه‌گرایی و مشارکت فعال در کشورهای همسایه از جمله ابعاد قابل توجه این برنامه به شمار میرود. مهترین موضوعات منطقه‌ای مورد تاکید در برنامه همکاری جامع ایران و چین در بخش‌های نفت، گاز و انرژی، ترانزیت و حمل‌ونقل، پروژه‌های صنعتی و بازسازیِ عمرانی و همچنین امور سیاسی و دفاعی تعریف شده‌اند.
مقاومتی نیوز/ متن منتشرشده توسط رسانه‌ها [۱] از «ویرایش نهایی برنامه همکاری های (۲۵ ساله) جامع ایران و چین» شامل ابعاد گوناگونی از همکاری و توسعه روابط دو کشور در زمینه‌های مختلفی است که طی هفته‌های اخیر اظهار نظرهای مثبت و منفی کارشناسان را به همراه داشته است. تاکید متن این برنامه به منطقه‌گرایی از ابعاد مثبت آن به شمار میرود که ضروریست ظرفیت برنامه همکاری جامع ایران و چین در توسعه اقتصاد محور مقاومت مورد تاکید مقامات اجرایی قرار بگیرد.
یکی از موضوعات مهم مطرح‌شده در برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین، همکاری و مشارکت در طرح‌ها و پروژه‌های منطقه‌ای، به‌ویژه در کشورهای محور مقاومت است.
علاوه بر تاکید چشم‌انداز برنامه همکاری جامع ایران و چین مبنی بر مشارکت راهبردی این دو کشور در زمینه روابط منطقه‌ای، بند هفتم این برنامه نیز، همکاری دوجانبه و چند جانبه را از طریق برنامه‌های مشترک در کشورهای همسایه یا ثالث تشویق می‌کند.
مهترین موضوعات پیشنهادی در متن برنامه همکاری‌های جامع ایران و چین در خصوص مشارکت ایران و چین در کشورهای منطقه را می‌توان به بخش‌های انرژی، حمل‌ونقل و پروژه‌های بازسازی تقسیم کرد.
مشارکت ایران و چین در حوزه نفت و انرژی کشورهای محور مقاومت
در ضمیمه شماره ۲ این برنامه، برخی از عناوین اصلیِ همکاری‌های منطقه‌ای در حوزه نفت و انرژی، به شرح زیر مطرح شده است:
- تامین گاز برای پاکستان و چین با استفاده از کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC)
- طراحی و اجرای برنامه‌های مشترک توسعه منابع و انتقال انرژی در عراق
- مشارکت چین در تولید و انتقال انرژی برق بین ایران و کشورهای همسایه
- سرمایه‌گذاری مشترک برای ساخت نیروگاه و خطوط انتقال برق در پاکستان، افغانستان، عراق و سوریه و امکان همکاری مشترک برای صادارت برق در چارچوب ابتکار کمربند-راه به پاکستان و افغانستان و تبادل برق با ایجاد کریدور شرق به غرب ایران
- همکاری مشترک در تامین و تبادل برق کشورهای مسیر جاده ابریشم در قالب ابتکار کمربند-راه
- همکاری مشترک در ایجاد نیروگاه های مقیاس کوچک و زودبازده برای ایران و منطقه
همچنین در ضمیمه شماره ۳ این متن در بخش اقدامات اجرایی میان و بلندمدت مواردی از جمله «سرمایه‌گذاری در زمینه پالایشگاه های کوچک و متوسط در شرق، غرب و جنوب ایران برای صادرات فراورده‌های آن به کشورهای همسایه»، «سرمایه‌گذاری در بخش انرژی‌های پاک به خصوص در مناطق گسترده کویری ایران و صادرات انرژی تولیدی به کشورهای همسایه و ذخیره گاز در کویر»، و «بهره‌گیری از مزیت‌های ژئواکونومی منطقه‌ای در کشور در راستای انجام پروژه های مشترک در کشورهای ثالث (همسایه)» نیز مطرح شده است.
ترانزیت منطقه‌ای و توسعه کریدورهای ایران در برنامه جامع ایران و چین
در موضوع ترانزیت، متن برنامه همکاری جامع ایران و چین در زمینه‌های مختلفی پیشنهاد مشارکت و همکاری دو کشور را مطرح کرده است. از آن جمله می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- ارتقاء جایگاه جمهوری اسلامی ایران در ابتکار پهنه-راه از طریق توسعه حمل و نقل چند وجهی اعم از شبکه‌های ریلی، بزرگراهی-جاده‌ای، دریایی و هوایی و نیازهای ملی و منطقه‌ای
- ایجاد مشارکت فعال در کریدورهای جنوب-شمال (بندر چابهار-آسیای مرکزی) و جنوب-غرب (چابهار و بندرعباس-ترکیه و جمهوری اذربایجان)
- گفتگو درباره آغاز احداث کریدور خط آهن زیارتی، پاکستان، ایران، عراق و سوریه و پروژه‌های مرتبط
- تسهیل در اجرا و تکمیل شدن پروژه های نیمه‌تمام ریلی و مشارکت در پروژه‌های عمومی راه آهن ملی و منطقه‌ای
پروژه‌های صنعتی منطقه‌ای و مشارکت در بازسازی کشورهای محور مقاومت
تاکید برنامه همکاری ایران و چین در زمینه توسعه پروژه‌های صنعتی با نگاه منطقه‌ای در بخش‌های مختلفی از متن قابل مشاهده است. یکی از اهداف اساسی این برنامه «همکاری در ایجاد مراکز صنعتی‌محور/ خدماتی‌محور/ فناوری‌محور در بنادر و جزایر منتخب با هدف تولید و صادرات خدمات و کالاهای مشترک به کشورهای منطقه» عنوان شده است.
همچنین در بخش اقدامات اجرایی کوتاه‌مدت، «تعریف پروژه مشترک صنعتی یا خدماتی در کشورهای ثالث با هدف مشارکت در بازسازی کشورهای منطقه از جمله عراق، افغانستان و سوریه» مورد تاکید واقع شده است.
علاوه بر این در بخش اقدامات اجرایی میان و بلندمدت این برنامه به موارد متعددی از همکاری اشاره شده است که مهمترین آن‌ها به شرح زیر است:
- راه‌اندازی فاز نهایی و همه‌جانبه شهرک صنعتی مشترک ویژه صنایع چین در مناطق ویژه اقتصادی منتخب با هدف تولید کالا و خدمات مورد نیاز چین و بازار منطقه
- توسعه جزایر منتخب با هدف ایجاد مراکز منطقه‌ای صنایع غذایی، دریایی، پتروشیمی و گردشگری
- بهره‌گیری از مزیت‌های ژئواکونومی منطقه‌ای در کشور در راستای انجام پروژه های مشترک در کشورهای ثالث (همسایه)
همکاری‌های منطقه‌ای ایران و چین در امور سیاسی، دفاعی، مالی و علمی
از دیگر محورهای همکاری مشترک ایران و چین در طرح‌های منطقه‌ای می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:
- تعمیق مشارکت جامع راهبردی در حوزه همکاری‌های سیاسی دوجانبه، منطقه‌ای و بین المللی
- تقویت همکاری‌ها در مجامع، سازمانها و نهادهای منطقه‌ای و بین‌المللی
- استمراز حمایت متقابل دو کشور از عضویت، مواضع و نامزدهای پیشنهادی یکدیگر در نهادها و سازمان‌های منطقه‌ای و بین‌المللی
- همکاری دفاعی و رایزنی در حوزه‌های منطقه‌ای و بین‌المللی از جمله در زمینه امور راهبردی و مبارزه با تروريسم
- مشارکت در سرمایه گذاری برای تأسیس بورس بین المللی مناطق آزاد ایران و همکاری در راه‌اندازی منطقه آزاد مشترک فرامرزی در کشور ثالث
- اجرای آینده‌پژوهی و آینده‌نگاری در سطح ملی، منطقه‌ای و بین المللی و در کلیه ابعاد فضای مجازی بین دانشگاه‌ها و مراکز علمی دو کشور
