روز ۱ ژانویه ۱۹۹۴ قرارداد تجارت آزاد شمال آمریکا (NAFTA-North American Free Trade) که در سال ۱۹۹۲ از طرف ایالات متحده آمریکا، کانادا و مکزیک امضا شده بود، به اجرا درآمد.
زمینه بینالمللی این قرارداد به اصطلاح «اجماع واشنگتن» بود که از طرف صندوق بینالمللی پول و بانک جهانی پیشنهاد و توصیه شد. این قرارداد جُنگی از اقدامات اقتصادی بود که وظیفهاش بیرون آوردن کشورهای آمریکای لاتین و قبل از همه مکزیک، آرژانتین و برزیل از بحران بود. این سه کشور که بزرگترین بازارهای اقتصادی آمریکای لاتین را تشکیل میدادند، در این زمان با رکود شدید اقتصادی روبهرو بودند. با این وجود، در آن زمان گفته شد که این سه کشور حاضرند گام های بلندی برداشته تا خود را به «جهان اول» برسانند. این سه کشور دولتهايی داشتند، که از سوی تکنوکراتها رهبری میشد.
در آرژانتین: مِنِم Menem
و در برزیل: کولور د مِهلو Collor de Melloاز اینرو تئوری «سیب رسیده» ريیسجمهور آمریکا «جان کینسی آدامز» در نیمه اول قرن ۱۹ درست از آب درآمد: میوههای رسیده در دامن دولت آمریکا و منافع آن افتاد.
• تا سال ۲۰۱۳ تقریباً بیش از ۲ میلیون شغل در این بخش از بین رفت، زیرا کلیه يارانهها از طرف دولت قطع شد.
• زمینهای زراعی فروخته شد و در سال ۲۰۱۳ هشتاد درصد محصولات صادراتی کشور در دست شرکتهای خارجی بود.
• ۷۰ درصد مردم مناطق دهقانی در فقر به سر میبردند.
• ۲۰ میلیون شهروند مکزیکی دچار سوءتغذیه و یا کمخونی هستند.
• ۳۵ میلیون نفر از چاقی رنج میبرند.
• سالانه بیش از ۲۸ هزار مکزیکی کشور را به سوی ایالات متحده ترک میکنند.
• و در این سفر سالانه بیش از ۴۰۰ نفر جان میبازند.
• ۲۰ شرکت بزرگ مکزیکی بازارهای ملی را کنترل میکنند.
• در سه سال گذشته پس از اینکه صنایع نفت مکزیک خصوصی شد، پزو مکزیک بیش از ۳۵ درصد از ازرش خود را از دست داد.
• در بخش زیستمحیطی وضعیت بهتر از این نیست. ۶۴ درصد جنگلها در مکزیک از بین رفته است. برای استخراج گاز از شیوه «فراکینگ» استفاده میشود.
• و از زمان به قدرت رسیدن «وینسنت فوکس» استفاده از ذرت تراریخته به وسيلۀ شرکت «مونسانتو» مجاز گردیده است.
هیچیک از اهداف «نفتا» تاکنون عملی نشده است. قابلیت رقابت شرکتهای مکزیکی افزایش نیافته، بلکه بسیاری از آنان از بین رفته اند. مهاجرت مردم مکزیک متوقف نگردیده، بلکه حتا تشدید شده و فقر و خشونت در مکزیک افزایش یافته است. رفرمها و خصوصیسازیها به ایجاد یک الیگارشی بسيار غنی کمک کرد. «نفتا» موفقیتی برای خبرگان و فاجعه ای برای خلق مکزیک بود.
پس از ۲۵ سال نئولیبرالیسم کاسه صبر خلق مکزیک لبریز شد. انتخاب نامزد چپ «آندرس لوپس اوبرادور» به عنوان ريیسجمهور این کشور در روز ۱ ژوئیه ۲۰۱۸ نتیجه آن بود و «آژیر سرخ» را برای کاخ سفید به صدا درآورد. دولت نوین آینده مکزیک و جنگ تجارتی جاری علیه چین، دونالد ترامپ را مجبور کرد که ريیسجمهور فعلی مکزیک «انریکه پنیا نیهتو» را بیشتر تحت فشار قرار دهد تا قرارداد موقت را تنها با ایالات متحده آمریکا بدون شرکت کانادا به امضا رساند.
از این طریق
تصورات حمایتگرایانه ترامپ از سرمایهداری در تضاد با نئولیبرالیسمی قرار دارد که از طرف پیشینان او در کاخ سفید، کانادا و اتحادیه اروپايی و شرکای آسیايی آنان دنبال میشد. از اینرو ترامپ امروز از طرف اتحادیه اروپايی و شرکای قدیمی و مخالفین درونیاش مورد حمله قرار میگیرد. برای این کار آنها با کنسرنهای بینالمللی که در این فاز امپریالیستی سرمایهداری مرزی برای بازارهای ملی قايل نیستند، پیمان میبندند. «نفتا» یک اقدام ژئوپولیتیکی ترامپ در بازی سیاست جهانی است که برای مکزیک وابستگی شدیدتر به آمریکا را به دنبال خواهد داشت.