دارو و دستیابی به آن مسئله‌ای است که بسیاری از کشور‌ها و بیماران دنیا با آن دست به گریبان‌اند. بیماران خاص غالبا به داروهای مخصوصی نیاز دارند که معمولا از مکان‌های مشخصی خریداری شده و‌گاه هزینه‌های بالا و کمیاب بودن آن‌ها برای بیماران و خانواده‌هایشان مشکل بوده و در برخی موارد نیز به دلیل دیر رسیدن دارو، بیمار جان خود را از دست می‌دهد.

تأمین ۲۴/ از عمده دلایل این امر، دخالت دولت‌های غربی و شرکت‌های دارویی در عدم دسترسی کشورهای در حال توسعه به داروهای ارزان قیمت است. میزان حمایت از ثبت اختراع دارو در تسهیل مکانیسم‌های تولید داروهای جدید باید هر روز افزایش یابد.

به گزارش «تأمین ۲۴» (tamin24.ir)به نقل از وال استریت ژورنال، شرکت‌های داروسازی برای اینکه بتوانند داروی جدید و تولیدی خود را روانه بازار کنند بایستی بر موانع ایجاد شده از قبیل هزینه‌های هنگفتی که صرف تحقیق و توسعه می‌شود و نیز مسئله ایمنی و سلامت دارو فائق آیند. آن‌ها برای دستیابی به این منظور همواره به دنبال ترکیبات جدیدی هستند که قابلیت‌های درمانی در بر داشته باشد.

شرکت‌ها با کشف دارویی جدید، آن را به ثبت رسانده و حق ثبت اختراع در مراحل مختلف تولید را کسب می‌کنند. بررسی‌های اخیر حاکی از آن است که برآورد هزینه‌های مرتبط با ساخت داروهای جدید از ۲۳۰ تا ۵۰۰ میلیون دلار قابلیت ارائه به بازارهای جهانی را دارد.

شرکت‌های دارو سازی برای کسب حق ثبت انحصاری اختراع دارویی خاص، قیمت پیشنهادی خود را برای دارو مطرح می‌کنند. کسب قدرت انحصاری شرکت‌های دارویی در حق ثبت اختراع انگیزه آن‌ها را برای سرمایه گذاری در این حوزه افزایش داده و بازار را هر چه بیشتر به سمت و سوی رقابتی شدن سوق می‌دهد.

اما در نقطه مقابل، عدم کسب انحصار دارویی و ثبت دارو باعث سوء استفاده سایر شرکت‌ها در این زمینه و تولید نمونه‌هایی از داروی جدید با کپی برداری از ترکیبات آن می‌شود که بعضا با قیمت‌هایی بسیار کمتر از حد معمول روانه بازار شده و در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌گیرد.

شرکت‌های دارویی که به دنبال سود ناشی از ورود داروی جدید تولید شده به بازارهای جهانی هستند از حق انحصاری کسب شده تولید دارو به منظور ایجاد یک بازار رقابتی استفاده می‌کنند. برخلاف خرید و فروش سایر کالا‌ها که دو طرف معامله به طور مستقیم حضور دارند، داروهای درمانی و پزشکی تنها با حضور پزشک و دریافت نسخه امکان پذیر هستند.

پیش از این، شرکت‌های داروسازی فعالیت‌های تجاری – دارویی خود را ابتدا بر پزشکان متمرکز نموده و آن‌ها را ترغیب به تجویز محصولاتشان می‌کردند. در دنیای امروز و در گامی فرا‌تر، برخی شرکت‌ها اقدام به تبلیغ کمپانی‌های بزرگ داروهای پزشکی درمانی می‌کنند.

هزینه بالای داروهای تجویزی و انحصاری به دلیل اصرار شرکت‌های سازنده و نیز مداخلات دولت‌ها صورت می‌گیرد. داروهای انحصاری از انحصار تحریم دولتی استفاده نموده و تولید کنندگان این گونه دارو‌ها قیمت فروش را تعیین و در بازار رقابت جهانی با مشکل افت قیمت نسبت به رقبای خود مواجه نخواهند شد.

در واقع، آن‌ها به این وسیله می‌توانند هزینه‌های صرف شده در زمینه تحقیق، توسعه و نیز تولید و بازاریابی دولتی را کسب کنند. سپس با معرفی داروی جدید انحصاری از سوی یک شرکت داروسازی، منحنی تقاضای بازار ترسیم و همین امر باعث بالا رفتن قیمت می‌شود.

به گزارش «تأمین ۲۴» (tamin24.ir)به نقل از وال استریت ژورنال، در افریقای جنوبی تنها ۵ درصد از داروهای انحصاری در اختیار بیماران نیازمند قرار می‌گیرند و این در حالی است که بیماران هندی در رأس ۱/۵ درصدی مصرف کنندگان هستند. شرکت‌های تهیه دارو در کشورهای غربی و توسعه یافته تمام تلاش خود را به خرج می‌دهند تا بتوانند با شرکت‌های کم هزینه دارویی رقابت کرده و از آن‌ها پیشی بگیرند.

کانادا از نوعی سیستم منع انحصارات پزشکی به مدت ۷۰ سال بهره می‌برند که شرکت‌های داروسازی صاحب انحصار ثبت، در زمان فروش داروهای مشابه از حقوق قانونی داروی مورد نظر بهره‌مند می‌شوند.

از سال جاری به عنوان نقطه اوجی برای شرکت‌های داروسازی یاد می‌شود که فشار بی‌امانی به منظور تعیین منابع دارویی کم هزینه از سوی دولت‌های غربی به کشورهای فقیر و نیز در حال توسعه اعمال می‌شود.

به عنوان مثال بسیاری از داروهای ایدز HIV در انحصار شرکت‌های سازنده بوده و با قیمت‌های هنگفتی به کشور‌ها فروخته می‌شود و شواهد به دست آمده حکایت از آن دارند که سالانه شمار زیادی از بیماران مبتلا به ایدز به دلیل عدم دسترسی به این قبیل دارو‌ها جان خود را از دست می‌دهند.