دنیای جوان
تارنگاشت عدالت
١٨ مارس ٢٠١۵
کنگره ملی خلق چین NVK، همان پارلمان جمهوری خلقچین، بقدری بزرگ است که تنها سالی یکبار میتواند جلسه برقرار کند: همه ساله ٣٠٠٠ نماینده منتخب مردم عازم پکن پایتخت کشور میشوند تا طی بیش از یک هفته منافع بیش از ١٫٢ میلیارد شهروندی چینی را نمایندگی کنند. NVK متشکل از نمایندگانی است که از ایالات، مناطق خودگردان، شهرهای بزرگ و واحدهای ارتش انتخاب شدهاند. مثل پارلمانهای کشورهای غربی، پارلمان چین دارای «فراکسیون» نیست، به جای آن نمایندگان واحدهای انتخاباتی، تک تک هیاتهائی را تشکیل میدهند که موظفند منافع محل سکونت خود را در پکن نمایندگی کنند. این هیاتها دارای حقوق گستردهای هستند و خود را در جلسات غیرعلنی هماهنگ میسازند. اقلیتهای ملی شناخته شده در چین مثل تبتیها، مغولها، منجوها ولی همینطور خلقهای کوچکتر دارای حقوق ویژهای هستندتا بتوانند منافع خود را مطرح سازند. ارتش آزادیبخش خلق چین نیز توسط موکلین ویژه که در واحدها انتخاب میشوند، نمایندگی میگردد. نمایندگان در قبال مطالبی که ابراز میدارند و یا بخاطر رائی که انتخاب میکنند دارای مصونیت حقوقی هستند.
NVK برای مدت ۵ سال انتخاب میشود. نشستهای آن سالانه است. در فاصله دو اجلاس، بالاترین مرجع قدرت دولت در اختیار کمیسیون دائمی NVK قراردارد. این کمیسیون تشکیل میشود از رئیس کنگره، معاون او، دبیرکل حزب کمونیست جمهوری خلق چین و دیگر اعضاء. کمیسیون دائمی کنگره محق است در هر لحظه که لازم شد اجلاس فوقالعاده کنگره ملی را تشکیل دهد.
مجلس چین چه وظایف و حقوقی دارد؟ مجلس مسئول ادامه تکامل و اجرای مقرراتی که توسط قانون اساسی تعیین شده میباشد. مجلس تکمیل کننده و تصویب کننده قوانین جزائی و حقوقی است. مجلس اقدامات مورد نظر برای تکامل اقتصادی و اجتماعی را کنترل کرده و مجوز صادر مینماید و از این طریق روی برنامه ۵ ساله که اهداف ماکرواکونومیک دولت چین را تعیین میکند تاثیر میگذارد.
در نتیجه مجلس در کنار شورای دولتی کشور و دولتهای محلی٫نهاد قانونگزاری و بخشی از قوه مقننه است. علاوه بر آن NVK رهبری سیاسی کشور، نخست وزیر، رئیس کمیسیون مرکزی نظامی (دولتی)، رئیس دیوان عالی کشور و دادستان کل کشور را تعیین میکند. این مقامات در قبال NVK و کمیسیون دائمی آن پاسخگو میباشند.
برای رسانههای غربی همیشه روشن بوده است که در جمهوری خلق چین دمکراسی محلی از اعراب ندارد؛ زیرا که از سال ١٩۴٩ حزب کمونیست خلق چین برمسند قدرت نشسته است. حتا پس از اجلاسیه اخیر کنگره خلق که روز یکشنبه به پایان رسیداین نوع اتهامات هنوز ابراز می گردد و لحن کلام کلی این است که «دیکتاتوری تک حزبی» چین پیشاپیش مشخص کرده بود که چه مسائلی باید مورد تائید قرار گیرد.
اول نمایندگان کنگره که در سطح محلات انتخاب میشوند، انتخابشان مستقیم نیست بلکه غیرمستقیم صورت میگیرد: محلات نمایندگان خود را به ایالات و ایالات نمایندگان خود را به کنگره اعزام میکنند.در کشوری با جمعیت بیش از ١٫٢ میلیارد نفراین شیوه به دلیل عملی بودند آن به کار گرفته میشود. علاوه برآن شیوه انتخاب غیرمستقیم به هیچوجه نادر نیست و انواع مختلف آن را میتوان در جهان یافت: در ایالات متحده آمریکا رئیس جمهور توسط انتخابکنندگان رئیس جمهور یعنی به طور غیرمستقیم انتخاب میشود و یا رئیس جمهور آلمان فدرال از طرف مجمع کشوری تعیین میگردد. «حاکمیت تکحزبی» نیز در جمهوری خلق چین صادق نیست. در کنار حزب کمونیست چین ٨ حزب دیگر موجود است و علاوه برآن در سطح چین بیش از ٢٠٠٠ سازمان تودهای وجود دارد.
و کنگره خلق مجاز است در مورد مسائل مهم از قدرت خود استفاده کند: مثلاً قانونی که قرار بود مالکیت دولتی بر زمین را رقیق کند در شکل اولیه خود رد شد. پس از اعتراضات شدید استادان آکادمی مرکزی حزب که به انظار عمومی رجوع کرد، کنگره خلق در سال ٢٠٠٧ تصمیم گرفت٫ به جای قانون نامبرده مالکیت دولتی را بهتر حفظ نماید.