یونگه ولت – گزینش و ترجمه رضا نافعی
منتشر شده در آينده ما
یادداشت تفاهم رد شد:
دولت چپ گرای «تسیپراس» در یونان حاضر به قبول دستورهای اتحادیه اروپا، صندوق بین المللی پول و بانک مرکزی اروپا نیست. با این همه آتن نیازمند حسن نیت بانک مرکزی اروپاست
» پایان تلخ» با این توصیف
روزنامه » اینترناشنال نیویورک تایمز» از پایان دیدار وزرای دارائی کشورهای عضو اتحادیه اروپا در روز گذشته خبر داد. این اجلاس در روز 13 فوریه بدون نتیجه پایان یافت. بیانیه مشترکی هم نوشته نشد، زیرا «جیانیس واروفاکیس» وزیر دارائی یونان در آخرین لحظه امضای خود را پس گرفت.
به این ترتیب جبهه ها روشن است. دولت آلکسی تسیرپراس حاضر به قبول یادداشت تفاهم تروئیکا که دولت های قبلی یونان امضاء کرده بودند نشد. اعتبار برنامه کنونی در پایان ماه جاری خاتمه پیدا می کند. در حالی که شرط وزرای دارائی 18 کشور دیگر اروپائی، کمسیون اروپا، و بانک مرکزی اروپا برای ادامه پرداخت پول به یونان پذیرش تفاهمنامه است. بیشترین فشار را برای پذیرش تفاهم نامه آلمان وارد می آورد.
برلین و بروکسل اتفاق نظر دارند که در این کشمکش کارت های بهتری را در دست دارند. مکررا یادآوری می شود که این فقط آلمان نیست که کوتاه نمی آید، وزرای دارائی پرتقال و ایرلند از آلمان هم سخت گیر تر هستند، چون این کشورها نیز مجبور به پذیرش شرائط تروئیکا بودند.
افزون بر این جبهه متحد، فشار مالی یونان را در تنگنا قرار می دهد. اشاره می شود که فرار سرمایه از یونان ابعاد بزرگتری یافته است. از نوامبر 2014 تا کنون 20 میلیارد یورو از بانک های یونان بیرون کشیده شده است. » روزنامه فرانکفورتر آلگماینه قبل از دیدارهای روزهای گذشته نوشت: «اگر دولت » چپ- راست» یونان زودتر نجنبد و با 18 وزیر دارائی دیگر کشورها به تفاهم نرسد، دیگر خونی در شریان های بانکهای یونان باقی نخواهد ماند». بانک مرکزی اروپا برای افزایش فشار بر آتن چند روز قبل از آن که دولت جدید بر سر کار آید تصمیم گرفت دیگر اوراق قرضه یونان را بعنوان ودیعه نپذیرد. از آن زمان بانک ناشر اسکناس آتن با کمک های اضطراری موسوم به «الا» سرپا ایستاده است. اما این کمک های اضطراری نیز فقط در محدوده خاصی پرداخت می شوند و تصمیم گیرنده در این مورد نیز بانک مرکزی اروپاست. این کمک در حال حاضر به 65 میلیارد یورو محدود است و اگر قرار باشد جلوی سقوط بانک ها یونان گرفته شود باید افزایش یابد. اما فرانکفورت برای اتخاذ تصمیم در این مورد عجله ندارد. قبلا هم بوسیله همین «الا» کشوردیگری را نیز رام کرده بودند. فقط هنگامی به بانکهای قبرس اجازه استفاده از این کمک داده شد که نیکوزیا آمادگی خود رابرای پذیرش یادداشت تفاهم اعلام کرد.
در مورد تامین بودجه دولتی یونان برای ماههای آینده نیز آتن نیازمند حسن نیت بانک مرکزی اروپاست. یونان می خواهد با انتشار اوراق قرضه موسوم به «ت- بیلز» فعلا کار را بگذراند. اما در این مورد هم سقف انتشار محدود به 15 میلیارد است و فقط بانک مرکزی اروپاست که می تواند این سقف را بالاتر ببرد. بانک مرکزی آلمان هم اکنون تهدید کرده است به بانک ناشر اسکناس یونان اجازه انتشار اوراق قرضه نخواهد داد زیرا قصدش این است که با این کار هزینه دولت را تامین کند، در حالی که این کار ممنوع است.
برای دولت یونان خیلی چیزها و چه بسا که همه چیز بستگی به پایان این کشمکش دارد. الکسیس تسیپراس در نطقی که در آغاز مبارزات انتخاباتی کرد گفت قصد دارد این «تفاهمنامه» بی معنی را کنار بگذارد و این را یکی از ستون های اجتناب ناپذیر حزب سیریزا خواند. حال اگر این ستون هم خم شود دومین ستون از سه ستونی است که او کنار می نهد. چون از نخستین ستون که عبارت بود از بخشش اساسی وام ها دیگر اصلا صحبتی در میان نیست. مقاومت اروپا در برابر این موضوع بسیار سخت است. بنابر این، آخرین ستونی که از برنامه حزب باقی می ماند » کمک های فوری برای رفع بحران های انسانی» است، مانند برق رایگان و دادن کوپن برای دریافت مواد غذائی، دست کم به 300 هزار خانوار و بالا بردن حداقل دستمزدها. اینها البته بهتر از هیچ است، اما همین اقدامات هم با دشواری قابل تحقق هستند. همه این ها در قیاس با انتظاراتی که تسیپراس با سخنان خود مبنی بر «پایان بخشیدن به دوران به زانو در آوردن یونان » گفت، هیچ است.
به این ترتیب از آن وعده های بزرگ که پیروزی سیریزا پایه و اساس تحول بنیادین در اروپا خواهد شد چیزی باقی نخواهد ماند. حزب چپ اروپا و حزب چپ المان تا همین چندی پیش با امید بسیار می گفتند تغییر را از یونان آغاز می کنیم. اما همان سفرهای تسیراپس نخست وزیر و وارفاکیس وزیر دارائی یونان به رم، پاریس، لندن، بروکسل، برلین و وین نشان دادند که از آنها نمی توان انتظار کمک داشت. آنچه بیش از همه نومید کننده بود این بود که حتی سوسیال دموکرات ها هم بی اعتنائی کردند. موضع گیری سیگمار گابریل رهبر حزب سوسیال دموکرات آلمان با اولاند رئیس جمهور فرانسه فرقی با مواضع سیاستمداران محافظه کار و لیبرال نداشت. از این رو شعار «اروپائی دیگر ممکن است » بعنوان توهمی دوباره باقی می ماند .
