بازگشت جهادگرایان افراطی این بار از مسیر سوریه

روزنامه شرق: زمان عمل «فرانکشتاین»‌های جدید قرن بیست‌ویکم فرارسیده است و جهادگران غربی حاضر در جنگ فرقه سوریه در حال بازگشت به خانه هستند. بعد از سه‌سال که از بحران سوریه می‌گذرد و رهبران جهان غرب از «بشار اسد» یک شیطان مجسم ساخته و مخالفان وی از شورشیان به اصطلاح میانه‌رو تا جهادگران افراطی بنیادگرا را به نام مردم انقلابی مورد حمایت همه‌جانبه خود قرار می‌دادند، هم‌اینک آن روی دیگر این سکه تقلبی در جلو چشم مردم اروپا، خویشتن جنایت‌آمیز خود را به حامیان دیروزی در سرزمین مادری خود به رخ می‌کشند. این واقعیت امروز نه معمای سربسته بوده است که قابل‌پیش‌بینی نباشد و نه روندی بود که بتوان آن را تنها برای منکوب‌کردن رقیب و کارت بازی‌های ژئوپلیتیک تحت کنترل داشت، چراکه قبلا تجربه ناخوشایند بازی در زمین افغانستان در مقابل دیدگان آنان قرار داشت. تصویر جهادگرایانی که سه‌دهه قبل و در زمان ریاست‌جمهوری «رونالد ریگان» هم‌تراز «پدران معنوی آمریکا» نام برده شده و در سال‌های بعد فاجعه 11سپتامبر، بمب‌گذاری‌های لندن و مترو مادرید را رقم زدند، در پرونده خاک‌خورده قرار داشت که بعد از 10سال دوباره مشابه آن برای سوریه گشوده شده است. خط ترانزیت اعزام جهادگران بنیادگرا از کشورهای اروپایی- آمریکایی از طریق خاک ترکیه به سمت جبهه‌های جنگ سوریه از سال2011 هرگز بر رهبران سیاسی و سازمان‌های اطلاعاتی غربی پوشیده نبود و اینکه امروز مرتب آمار چندهزارنفره این جهادگران منتشر می‌شود، تنها گویای خطر قریب‌الوقوعی است که به در خانه خودی نزدیک می‌شود.

حادثه تروریستی 24ماه می در بروکسل که با حمله یک فرد مسلح به مسلسل به موزه یهودیان موجب قتل چهاربازدید‌کننده شد، از همان ابتدا انگشت اتهام را به سوی اسلامگرایان افراطی نشانه رفت. از آن روز تا یکم ژوئن که بنا بر اعلان دادستانی فرانسه «مهدی نموش» عامل این حمله که از اتباع این کشور بوده است در ایستگاه قطار شهر مارسی دستگیر شد، تنها یک هفته می‌گذرد اما آنچه در اطلاعیه دادستانی مهم‌تر از اصل خبر است، دقیقا مربوط به سوابق جهادی عامل جنایت خواهد بود. این اطلاعات نشان می‌دهد که مهدی نموش یک مجرم سابقه‌دار با پنج‌بار دستگیری و زندان است که در دوران حبس تحت‌تاثیر آموزه‌های جهادی به سمت این گروه‌ها گرایش پیدا کرده و بیش از یک‌سال نیز در جبهه‌های جنگ سوریه در کنار جهادگرایان اسلامی علیه رژیم اسد جنگیده است. این فرد از جمله کسانی است که حدس زده می‌شود بین سه تا 11 هزارنفر از آنان از اروپا به سوریه برای جهاد رفته‌اند و چنانچه «فرانسوا اولاند» رییس‌جمهوری فرانسه بعد از دستگیری وی گفته است حدود 700نفر از این جهادگرایان حاضر در جنگ سوریه از اتباع فرانسه هستند. اکثریت قریب به اتفاق این جهادگرایان غربی با پاسپورت و ویزای معتبر و از مجاری رسمی به ترکیه و سپس جبهه‌های درگیری در سوریه رفته‌اند و تا شش‌ماه قبل که خبرهای هشدارآمیز نسبت به این پدیده در آینده اروپا منتشر شد، هیچ‌گونه حساسیت و کنترلی از طرف ادارات گمرکی و بخش کنسولی کشورهای غربی نسبت به آنان اعمال نمی‌شد.

جنگ داخلی و فرقه ای‌ سوریه که رقبای داخلی، منطقه و بین‌المللی را در تقابل با هم به صف کرده است، موجب ایجاد یک وضعیت آنارشیک در تمامی عرصه‌های درونی و بیرونی شده که لاجرم تبعات آن نیز چندوجهی است. رهبران غربی تا یک‌سال قبل تمام سعی خود را برای منکوب‌کردن رژیم بشار اسد گذاشته بودند و با اطلاع کامل از حضور جهادگرایان غربی در صفوف جنگجویان شورشی سوری، این واقعیت روشن را نادیده گرفته بودند. اینکه امروز آنان نسبت به این پدیده نگران شده‌اند بیش از اینکه ارتباط به نقش جنایت‌آمیز این نیروها در میدان منازعه سوریه داشته باشد ناشی از بازگشت این جهادگرایان به خاک اروپا و نقشی که در آینده در جهت بی‌ثبات‌سازی این کشورها خواهند داشت، است که این نشان‌دهنده استانداردهای دوگانه غرب درخصوص موضوع تروریسم بین‌المللی است. فرانکشتاین‌ها تا زمانی که به ماموریت خود در سوریه ادامه دهند هیچ نگرانی‌ای را در بین رهبران غربی ایجاد نمی‌کنند اما اینکه فرانکشتاین‌ها روزی بخواهند به سرزمین مادری برگشته و تجارب تروریستی خود را در خاک اروپا یا آمریکا به آزمون بگذارند دقیقا همان خط قرمزی است که امروز امثال مهدی نموش متهم به آن هستند. طوری وانمود می‌شود که انگار مهدی نموش‌ها در جبهه‌های جنگ سوریه کارهای انسان‌دوستانه، امدادرسانی و دفاع از دموکراسی انجام می‌دهند و تنها وقتی پایشان به وقایع و حوادث تروریستی در اروپا می‌رسد، تبدیل به هیولاهای جنایتکار می‌شوند. اسد یک‌سال قبل با تمام بی‌خردی و موقعیت نامطلوب خود به اروپاییان هشدار داده بود که به‌زودی تحفه‌های اعزامی خود به سوریه را در کشورهای خویش در زیارت خون استقبال خواهند کرد و به نظر می‌رسد که هم‌اینک زمان به‌واقعیت‌پیوستن این هشدار فرارسیده است. نکته جالب از خلال اطلاعات حاصله طی چندروز اخیر در این است که سازمان اطلاعاتی فرانسه کاملا نسبت به حضور یک‌ساله مهدی نموش در جنگ سوریه و در بین صفوف جهادگرایان افراطی وقوف داشته است و این فرد بعد از بازگشت نه‌تنها با محدودیتی مواجه نبوده که حتی به‌راحتی با ویزای شینگن خود در مسیر کشورهای اروپایی از جمله بلژیک و فرانسه که جنایت موزه یهودیان در آنجا به‌وقوع پیوست، رفت‌وآمد داشته است. مورد مربوط به مهدی نموش و نقش وی در جنگ سوریه و بعدا حادثه بروکسل زنگ خطری است که این‌بار با مصداق عینی به صدا درآمده است و غرب هم‌اینک باید با رجوع به تجربه افغانستان درصدد یک بازنگری امنیتی و اخلاقی در حوزه سیاست‌های ژئوپلیتیک و ملی خود باشد تا شاید در آینده حسرت اشتباهات و فرصت‌های ازدست‌رفته را نخورد.