سیاست روز – اپوزيسيون غرب‌گرا مجري كشتار مردم اوکراین
چند هفته از بحران سیاسی اوکراین می‌گذرد و درگیری غرب و روسیه بر سر این موضوع همچنان ادامه دارد. پس از سرنگونی دولت قبلی اوکراین (که به روسیه گرایش داشت) و به قدرت رسیدن مقامات غرب‌گرا در این کشور، روسیه چند صد نیرو به ناحیه اکثرا روس‌نشین کریمه در شرق اوکراین اعزام کرده؛ اقدامی که با اعتراض اتحادیه اروپا و امریکا مواجه شده است. روسیه می‌گوید مقامات استان خودمختار کریمه (که البته بخشی از کشور اوکراین به حساب می‌آید) برای حفظ جان ساکنان روس‌تبار این منطقه از مسکو درخواست کمک کرده‌اند و روسیه خود را موظف به تامین امنیت آنها میداند. در آن سو اما مقامات اتحادیه اروپا و امریکا، روسیه را به نقض حاکمیت دولت اوکراین متهم کرده و تهدید کرده‌اند که در صورت پافشاری روسیه بر این موضع، تحریم‌هایی را علیه این کشور وضع می‌کنند.
سیاست روز در اینباره گفتوگویی انجام داده با «جیم دبیلو.دین» (Jim W. Dean) نویسنده و روزنامه‌نگار امریکایی و از دبیران پایگاه خبری – تحلیلی معتبر Veterans Today. آقای دین که مقالات و مصاحبه‌هایش در نشریات اینترنتی مختلف منتشر می‌شود معتقد است کشتارهایی که در تظاهرات‌های اعتراضی اوکراین رخ داد توسط اپوزوسیون و با هدف سرنگونی دولت برنامه‌ریزی و اجرا شد. در ادامه پاسخ‌های این تحلیلگر امریکایی را به پرسش‌های سیاست روز می‌خوانید.
***
همانطور که می‌دانید بحران اوکراین حاصل دو قطبی شدن جامعه این کشور بوده است؛ بخشی از مردم این کشور، که به نظر می‌رسد از اکثريت نسبی برخوردارند، خواهان پیوستن این کشور به اتحادیه اروپا هستند و چنین کاری را منطبق بر منافع اوکراین می‌دانند و بخشی دیگر، معتقدند به نفع این کشور است که رویه‌ای را که در تاریخ معاصر داشته، یعنی نزدیکی به روسیه، حفظ کند. به نظر شما نظر کدام یک از این دو گروه بیشتر با واقعیتتطبیق دارد؟
برای پاسخ به این سوال بهتر است نقل قولی بکنم از توماس‌پاین در کتاب «بحران امریکایی»، نوشته شده در سال ۱۷۷۶. او می‌نویسد: «دیوانگی است که مردمی بخواهند از کسانی که تعلق خاطری به عدالت و درستی ندارند توقع لطف و یاری داشته باشند. باید دانست که دلسوزی ظاهری این کسان صرفا تظاهری است در جهت هموار کردن برآورده شدن هدفشان یعنی «فتح»، و استیلا… حیله‌گری روباه همانقدر مرگبار است که خشونت گرگ.» این کاملا درباره موضع غرب در قبال اوکراین صدق می کند.
در تظاهرات‌های ضد دولتی که چند هفته پیش، هنگامی که یانوکویچ هنوز رئیس جمهور اوکراین بود، در این کشور انجام می‌شد، چند ده نفر از معترضان (و تعدادی از نیروهای پلیس) هدف گلوله قرار گرفته و کشته شدند. رهبران اپوزوسیون غرب‌گرا مدعی‌اند که پلیس یانوکویچ این افراد را کشته است. فکر می‌کنم کشتار این افراد بود که تیر آخر را به دولت یانوکوویچ شلیک کرد. نظر شما درباره این تیراندازی‌ها چیست؟
دقیقا. اما من معتقدم تیراندازی‌ها و کشتاری که در روزهای آخر دولت قبلی اوکراین رخ داد توسط خودِ مقامات اپوزوسیون و مزدوران آنها برنامه‌ریزی و اجرا شد. آنها می‌دانستند با این کار می‌توانند موجی را که می‌خواهند ایجاد کنند و ضربه نهایی را بزنند و کودتایشان را به سرانجام برسانند. خیلی غم‌انگیز بود که می‌دیدی معترضان غیرمسلح بخاطر منافع رهبرانشان، به عنوان تکلیفی که برایشان تعیین شده بود هدف قرار گرفته و کشته شوند. متخصصان امنیتی واقعی می‌دانند که پلیس هیچگاه بر ضد معترضانی که در تظاهراتی مسالمت‌آمیز شرکت کرده‌اند و تهدیدی علیه ماموران پلیس ندارند از گلوله‌های واقعی استفاده نمی‌کند.
امثال من که از سابقه تاریخی این سودای کثیف خبر دارند می‌دانستند که این معترضان به سان بره به سوی کشتارگاه رانده و قربانی می‌شوند. بررسی تیراندازی‌های اولیه هم نشان داده که این تیرها از پشت سر و با زاویه ۳۰ تا ۴۰ درجه شلیک شده‌اند؛ یعنی تیراندازها احتمالا در طبقه سوم یکی از ساختمان‌های دور میدان موضع گرفته بودند تا پس از انجام ماموریت بتوانند سریع متواری شوند؛ و نکته مهم‌تر اینکه تیراندازی‌ها بعضا پشت سر هم و رگباری بوده و جای گلوله‌ها در درخت‌های میدان هم به چشم می‌خورد، را هم در حالی که می‌دانیم تک‌تیرانداز‌هاي پلیس هرگز به این شکل شلیک نمی‌کنند.
الکساندر یاکیمنتو، رئیس سابق سرویس امنیتی اوکراین هم در گفتوگویی با کانال یک تلویزیون روسیه گفته که تیراندازی‌ها از ساختمان «فیلارمونیک هال» انجام شده که تحت کنترل نیروهای موسوم به «سرفرماندهی دفاعی» اپوزوسیون (به فرماندهی آندره پاروبی، که در دولت جدید به دبیری شورای دفاع ملی منصوب شد) بودند.
بله. در واقع این تیراندازها ماشه درگیری بین پلیس و تظاهرکنندگان را چکاندند، چرا که پس از شلیک بدون هدف‌گیری به معترضان، با هدف‌گیری دقیق به چندین نفر از نیروهای پلیس هم شلیک کرده و آنها را کشتند و بدین ترتیب پلیس را تحریک کردند و باعث شدند آنها هم به سوری تظاهرکنندگان شلیک کنند و کشتار تکمیل شود؛ کشتاری که به رهبران اپوزوسیون کمک اساسی کرد تا توافق قبلی‌شان با دولت یانوکویچ را زیر پا بگذارند.
بعدها گلوله‌هایی که در تن برخی تظاهرکنندگان و پلیس‌های کشته شده یافت شد مشخص کرد که تیرها از سلاح‌هایی یکسان شلیک شده‌اند. جالب است که نه دولت موقت کنونی اوکراین و نه غرب، هیچکدام علاقه‌ای به انجام تحقیقات رسمی درباره این کشتار ندارند و هنگام شنیدن درخواست‌ها برای چنین تحقیقاتی، سکوت می‌کنند. البته روسیه با افشای نوار گفت‌و‌گوی اشتون و اورماس پائت، مسئول سیاست خارجه اتحادیه اروپا و وزیر خارجه استونی که در آن تلویحا گفته می‌شود که تیراندازها از اپوزوسیون دستور می‌گرفتند، به غرب اعلام کرد که از همه چیز باخبر است و در فرصت مقتضی، حقایق این کشتار را منتشر می‌کند.
شما اقدامات اخیر روسیه در مورد اوکراین، مشخصا اعزام نیروهای نظامی روس به کریمه را چطور ارزیابی می‌کنید؟
باید گفت که این اقدام پوتین و همکارانش در مجلس روسیه بسیار هوشمندانه بود. روسیه با این اقدام به غرب نشان داد که از منافعش در اوکراین و سرمایه‌گذاری طولانی مدتی که در این کشور کرده کوتاه نمی‌آید و تسلیم تهدیدهای غرب نمی‌شود. او صریحا گفت که روسیه به هیچ‌وجه از منافعش در اوکراین چشم‌پوشی نمی‌کند.
امریکا چند روز پیش دو ناو نابودکننده به دریای سیاه فرستاد. به نظر شما آیا این اقدام تهدیدی علیه روسیه است و اینکه واکنش مسکو به این حرکت چه می‌تواند باشد؟
من فکر می‌کنم روسیه از این اقدام امریکا خوشحال خواهد شد، زیرا چنین اقدامی دست مسکو را برای عکس‌العمل‌های شدیدتر باز می‌گذارد. اخیرا گزارش‌هایی منتشر شده که نیروی دریایی روسیه قصد دارد در پاسخ به اقدام امریکا، سیستم ضد‌کشتی موسوم به باسشن را که یک سیستم دفاع موشکی خشکی به دریاست را در سواحلش مستقر کند. علاوه بر این، روسیه دو ناو جنگنده‌اش را از مدیترانه به دریای سیاه بازگردانده است. به نظر نمی‌رسد که روسیه مقهور حرکات نظامی امریکا و شرکایش شود. غرب هم خوب میداند که ارتش روسیه بسیار قدرتمند است و در مقابل هر تهدیدی، قدرت واکنشی بالایی دارد.
با توجه به وضعیت کنونی، چه آینده‌ای برای اوکراین می‌بینید؟
به نظر می‌رسد غرب و روسیه این کشور را تقسیم خواهند کرد: بخش شرقی(کریمه) که صنایع اصلی اوکراین از جمله صنایع مهم نظامی و نیز منابع نفتی و گازی ارزشمندی در آن قرار دارد تحت کنترل روسیه و بخش غربی هم تحت کنترل اتحادیه اروپا و امریکا خواهد بود. البته این مالیات‌دهنده‌های غربی هستند که باید هزینه کمک‌های مالی کشورهایشان به دولت غرب‌گرای اوکراین را به عهده بگیرند. همانطور که می‌دانید اتحادیه اروپا اخیرا ۱۵ میلیارد و امریکا یک میلیارد به دولت اوکراین کمک مالی کرده است و این کمک‌ها باید ادامه داشته باشند تا غرب بتواند بر منطقه ژئوپولتیک اوکراین غربی نفوذ داشته باشد. روسیه هم با در دست گرفتن منطقه غنی کریمه، عملا به منافع خود می‌رسد.
مانی الوند
