آیا غرب بازوی کوتاه اهرم را در اختیار دارد؟

تارنگاشت عدالت

دنیای جوان

در شرق و جنوب اوکرائین مردم به مقاومت در مقابل گرایشات غرب‌گرایانه‌ای که توسط کودتاگران و فاشیست ها که در کیف، در غرب اوکرائین قدرت را به دست گرفته‌اند، برخاسته‌اند. شهر خارکف در شرق اوکرائین روز به روز بیشتر به مرکز این مقاومت مبدل می‌گردد. خواست جدائی از غرب روبه روز قوی‌تر می‌شود. گرایش به تجزیه اوکرائین مضافاً به این دلیل شدت پیدا می‌کند، زیرا روز یک‌شنبه گذشته مجلس در کیف، زیر سلطه «بلوک راست» قانون زبان را به تعلیق درآورد. این قانون تاکنون برای اکثریت عظیم مردم روس‌تبار در شرق، برخی از حقوق در مورد استعمال زبان مادری در اجتماع را درنظر می‌گرفت. مخالفین رئیس‌جمهور سرنگون شده، ویکتور یانوکوویچ و همدستان غربی آنها با تمام قوا کوشش می‌کنند تا از این جدائی جلوگیری به عمل آورند. دلیلش هم معلوم است: شرق صنعتی نسبت به حدمتوسط اوکرائین، بسیار غنی و برعکس غرب دهقانی عمدتاً بسیار فقیر است.

بنابر آمار و ارقام رسمی اداره آمار اوکرائین سهم صنایع سنگین که در شرق کشور مستقر است از تولید ناخالص ملی، حداقل سه برابر بیشتر از سهم مناطق غربی که عمدتاً از بخش کشاورزی و شرکت‌های کوچک تشکیل شده می‌باشد. در نتیجه مناطق شرقی این کشور دارای درآمدهای سرانه سالانه بیشتری است. مثلاً در سال ٢٠١١ درآمد سرانه‌سالانه در شرق کشور، در منطقه دنیپرپروپتروسک که یکی از مهم‌ترین مراکز صنعتی کشور است، ۴٧۴٨ دلار محاسبه شده بود در حالی‌که درآمدسرانه سالانه در منطقه له‌ویو در غرب اوکرائین که درضمن مرکز سیاسی کودتاگران است بالغ بر ٢٣١٢ دلار می‌شد که کمی کمتر از نیم BIP بخش شرقی کشور می‌باشد. بقیه بخش‌های غربی کشور از این‌هم فقیرتراست. اگر از برخی از استثنا‌ها در حومه کیف چشم پوشی کنیم، اکثر شرکت‌های بزرگ اوکرائین، از جمله صنایع معدن، صنایع فولاد، صنایع مونتاژ و بخش‌های انرژی در شرق مستقر است. آنها عمدتاً به روسیه صادر می‌کنند. در صورت ادغام در اتحادیه اروپا آنها بیش از همه بازنده خواهند شد.

واکنون آقای آلکساندر تورچینوف، رئیس جمهور موقتی که از طرف مجلس منصوب‌گردیده روز یک‌شنبه خطاب به غرب اعلام داشت:«اوکرائین بی‌پول است.» وضعیت «فاجعه‌آمیز» است، مشکل پرداخت حقوق بازنشستگان «بی اندازه» است و کشور برلبه «پرتگاه ورشکستگی» قرار گرفته است، که بادرنظر گرفتن ماه‌ها ناآرامی جای تعجبی باقی نمی‌گذارد. سیاستمداران از برلین، اتحادیه اروپا و واشنگتن وعده داده‌اند که به شرط اجرای اقدامات جدی اقتصادی به این کشور ٢٠ میلیارد یورو «کمک» خواهند کرد. از جمله این شرایط، به ویژه تعلیق گویا «هدایای انتخاباتی» رئیس جمهور یانوکوویچ زیر نظر صندوق بین‌المللی پول می‌باشد. منظور از «هدایای انتخاباتی» بهبود وضعیت اجتماعی کارگران و بازنشستگان است که می‌باید به شیوه «شناخته‌شده» نئولیبرالی مجدداً به وضعیت گذشته رجعت داده شود.

ولی از آنجا که بخش به مراتب عظیم‌تر ثروت ملت اوکرائین در بخش شرقی هوادار روس انباشته شده، باید اول مردم این بخش از کشور به حاکمیت رهبران نوین در کیف و مشاوران غربی آنها و همین‌طور «خصوصی‌سازی‌های» باقیمانده ثروت خلق گردن نهند. غرب نگران این است که دراثر عقب افتادن پرداخت حقوق بازنشستگان ، افزایش قیمت مواد غذائی و قیمت‌های سرسام‌آور انرژی «روح حاکم بر مایدان به زودی ناپدید شود». این‌طور به نظر می‌رسد که جامعه کودتاگر غربی زیر بار اوکرائین گرفتار آمده و این‌که کرملین تاکنون به این روند تکاملی با آرامش و احتیاط برخورد کرده، شاید به این دلیل بوده که حداقل در اوکرائین بازوی بلندتر اهرم را در اختیار دارد.