در کاراکاس چه می گذرد؟

اعتراض خیابانی در پی سقوط شدید ارزش پول ملی – دولت بهار
علی ابوطالبی
روز چهارشنبه، ۲۳ بهمن طی درگیریهای خیابانی میان مخالفان و هواداران دولت ونزوئلا، دو تن کشته شدند. منابع رسمی مرگ یک تن از مخالفان و یک تن از طرفداران دولت بولیواری را تأیید کردهاند. همچنین در درگیری های روز 5 شنبه نیز 3 نفر از شهروندان ونزوئلایی کشته شدند.
این درگیریها دنبالهی اعتراضات خیابانی نیروهای اپوزیسیون است که با هدف واداشتن پرزیدنت مادورو به استعفا، و تحت پوشش «اعتراض به ناتوانی دولت در مهار تورم و خشونتهای فزاینده» صورت گرفت. رهبری این تحرکات اعتراضی را لئوپولد لوپس مندوسا به عهده دارد؛ فارغالتحصیل رشتهی جامعهشناسی از دانشگاه اوهایو امریکا، که مدرک کارشناسی ارشد خود را در رشتهی «سیاست عمومی» از دانشگاه هاروارد گرفته و دارای دکترای افتخاری «حقوق» است.
درحالیکه اپوزیسیون ونزوئلا طی یک سال گذشته (پس از درگذشت فرمانده هوگو چاوز در اسفند۹۱) تمام توان خود را برای ساقطکردن انقلاب بولیواری به کار بسته است، به نظر میرسد مصاف انقلاب و ضدانقلاب در این کشور وارد مرحلهای تازه شده است.
پس از پیروزی پرزیدنت مادورو در انتخابات بهار امسال (که با اختلاف ناچیز به دست آمد) مخالفان کوشیدند با بهراهانداختن جنگ اقتصادی گستردهای که بیثباتکردن کشور و ایجاد نارضایی را هدف گرفته است، انقلاب را زمینگیر کنند.
احتکار، گرانفروشی، و برهم زدن ثبات بازار ارز، راهکارهای تکراری اما تجربهشدهای است که بورژوازی ونزوئلا برای پایاندادن به پانزده سال حکومت عدالتخواهان در این کشور به آن متوسل شده است. در همین زمینه به دنبال بی ثبات سازی نرخ ارز در ونزوئلا توسط بورژوازی وابسته به آمریکا، ارزش بولیوار، پول ملی این کشور با کاهش بسیار شدیدی روبرو شد. در پی این بحران ارزی که پیش از انتخابات شهرداریها در ونزوئلا رخ داد، دولت مادورو برای مقابله با کاهش ارز در بازار داخلی، اقدام به تاسیس سازمانی به نام سیکاد کرد تا بوسیله آن بتواند به نیاز ارزی طبقات مختلف (از مردم تا تجار و تولیدکنندگان) پاسخ دهد.
در کنار بحران اقتصادی، که پیامد آن تورم بیش از پنجاهدرصدی است، مخالفان وابسته به امپریالیسم کوشیدهاند با دامن زدن به خشونتهای خیابانی، بحران اجتماعی را شدت بخشند. قربانیان این خشونتهای سازمانیافته فقط مردم عادی نیستند؛ در نخستین روزهای سال جاری میلادی، مونیکا اسپیر ۲۹ساله که در سال ۲۰۰۴ ملکهی زیبایی کشورش شده بود، در جریان حادثهای که «سرقت مسلحانه» وانمود شده بود، هدف گلوله قرار گرفت و به قتل رسید.
مراسم خاکسپاری او ــ که شخصیتی محبوب به شمار میرفت ــ به صحنهی تظاهرات ضددولتی تبدیل شد.
در سوی دیگر، حاکمیت انقلابی ونزوئلا با تمام توان میکوشد از دستاوردهای انقلاب بولیواری دفاع کند: مجلس ونزوئلا با تفویض اختیارات ویژه به پرزیدنت مادورو دست دولت را برای مقابله با مفسدان و خرابکاران باز گذاشته است؛ و دولت نیز با توسل به اقدامات ضربتی کوشیده است قیمتها را تعدیل و کالاهای مورد نیاز مردم را تأمین کند.
امروز دادگاهی در ونزوئلا حکم بازداشت لوپس را صادر کرد. پرزیدنت مادورو او را به تدارک کودتایی شبیه به کودتا علیه هوگو چاوس فقید متهم کرده و به ملت قول داده است که آرامش و ثبات را به کشور برگرداند. اما واضح است که دشمنان داخلی و خارجی انقلاب بیکار نخواهند نشست.
اینک دولت و ملت ونزوئلا در آستانهی آزمونی دشوار قرار دارند: اتحاد برای حفظ انقلاب.
ملت انقلابی یک بار از این آزمون سربلند بیرون آمده است: کودتا علیه چاوس در سال ۲۰۰۲ با مقاومت مردم و حضور گستردهشان در صحنه ناکام ماند. چاوس از بند کودتاگران رهید و در میان خیل پرشور هوادارانش به کاخ ریاست جمهوری بازگشت.
آیا این بار هم عدالتخواهان استقلالطلب پیروز میدان خواهند بود؟
دولت بهار