هینترگروند – ترجمه رضا نافعی
منتشر شده در آینده ما (کلیک کنید)
در چالش سوریه بیم آن می رود که » خط سرخ «ی که کشیده شده پیوسته قطور تر گردد. گر چه اوباما هنوز مقاومت می کند ولی فشار بر او چه در عرصه سیاست داخلی و چه سیاست خارجی شدید تر می شود. اگر به میل دولت ترکیه و رسانه ها باشد باید جنگ نیمه رسمی و پوشیدۀ جنگندگان نیابتی غرب تبدیل به یک جنگ مستقیم تجاوزی گردد.
اینطور که هفته گذشته در اخبار منعکس شد، سلاحهائی که قرار بود بدست حزب الله برسد، در سوریه بمباران شد. در اورشلیم بطور نیمه رسمی گفته شد که اسرائیل با این بمباران قصد داشته مانع رسیدن سلاحهای بسیار مدرن بدست » دشمن دیرین » در لبنان گردد. پیش از آن دولت اسرائیل اعلام کرده بود که خط سرخ برای اسرائیل ، فرستادن سلاح های شیمیائی و اسلحه برای حزب الله است، و عبور از این خط سرخ ارتش اسرائیل را مجبور به حمله خواهد کرد.
اوباما رئیس جمهور آمریکا در 20 آگوست سال گذشته بکار بردن سلاحهای شیمیائی را خط سرخ اعلام کرده بود. از آن زمان هواداران جنگ در غرب و پیشاپیش همه آنها رجب طیب اردوغان، نخست وزیر ترکیه، درکمین نشسته و منتظرند.
دیروز، با این تصور که لحظه مناسب فرا رسیده است، اردوغان در برابر فرستنده تلویزیونی آمریکائیNBC ادعا کرد که دیگر به اثبات رسیده که دولت سوریه سلاح شیمیائی بکار برده است.
ولی برای اثبات این ادعا دلیلی عرضه نکرد. او فقط گفت تکه هائی از موشکی یافت شده اند که باید برای مواد شیمیائی بکار رفته باشد. افزون بر این، فراریان سوریه ای که به بیمارستانهای ترکیه فرستاده شده اند زخم هائی دارند که از نوع جراحاتی هستند که در اثر سلاحهای شیمیائی بوجود می آیند.
اینک دولت ترکیه کارشناسانی را به منطقه مرزی سوریه فرستاده تا فراریان را مورد معاینه قرار دهند. خبرگزاری ترکی آندالو گزارش داد که تیم پزشکی در ایستگاه مرزی Cilvgözü مستقر شده تا از مجروحان خون بگیرد و مورد آزمایش قرار دهد. در پایان ماه آوریل پزشکانی که دارای تجهیزات ویژه هستند فراریانی را که بیم مسمومیت آنها در اثر سلاحهای شیمیائی می رفت تحت معالجه قرار داده اند.
ولی رسانه های ترکیه گزارش دادند که نتیجه ازمایش ها منفی بوده و نشانی از عوارض شیمیائی دیده نشده است. در محافل سازمان ملل نیز نظر اردوغان مورد تایید قرار نگرفته است. کارلا دل پونته عضو کمیسیون سازمان ملل برای تحقیق در باره جنایت جنگی سوریه روز یکشنبه گفت علائمی در دست است که نشان می دهد شورشیان مسلح گاز سمی سارین بکار برده اند. ولی تحقیقات هنوز به نتیجه نهائی نرسیده است. واکنش واشنگتن در برابر این اظهارات همراه با تردید جدی بود. کمیسیون سازمان ملل اعلام کرد که » از تحقیقات انجام شده نتیجه ای که اثبات کند در سوریه ، یکی از حریفان سهیم در جنگ، سلاح شیمیائی بکار برده ، بدست نیامده است».
اردوغان این اظهارات را مصرانه نادیده گرفته و از قرار معلوم می خواهد هر طور شده وضع را وخیم تر کند: سوریه از «خط سرخی» که آمریکا تعیین کرده عبور کرده و مدتهاست که سلاح شیمیائی بکار برده و اینک نخست وزیر ترکیه از آمریکا می طلبد که «مسئولیت بیشتری برعهده بگیرد و گام های بیشتری بردارد. چه نوع گامی – در این باره صحبت خواهیم کرد.»
او تصریح می کند که دولت او از ایجاد منطقه ممنوع پرواز استقبال می کند. البته این اقدام به معنای نابود کردن دفاع هوائی سوریه و هواپیماهای جنگی سوریه و الزاما بمعنی جنگ علنی غرب علیه سوریه است.
دولت سوریه نیز تاکنون بیکار نبوده است. یک قرارداد برای خرید اسلحه با روسیه منعقد کرده و سیستم ضد موشکی S- 300 خریداری کرده است. سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، اعتراضت غرب را رد کرد و گفت این سلاح ها فقط سلاح های دفاعی هستند، و ویژه زمانی هستند که سوریه مورد حمله هوائی قرار گیرد. لاوروف با اشاره ضمنی به حمله هوائی اسرائیل به سوریه که در هفته گذشته صورت گرفت گفت » و این سناریو، همانطور که می دانیم، اصلا سناریو غیر ممکنی نیست». افزون بر این روسیه یک بار دیگر تاکید کرد که فروش سلاح به سوریه در عرصه بین المللی تحریم نشده است. وی یاد آور شد که بنا بر این » هیچ یک از مقررات بین المللی نیز نقض نگردیده است».
گیدو وستر وله، وزیر خارجه آلمان اظهار داشت که دولت آلمان از حل چالش از طریق دیپلماتیک حمایت می کند. مثلا در محدوده کنفرانس بین المللی که قرار است برپا گردد. با توجه به شانس اندکی که این کنفرانس برای موفقیت دارد، باید از هر اقدامی که بتواند موفقیت کنفرانس را با خطر مواجه سازد دوری کرد.» وستروله گفت «از نظر آلمان ضروری است که ارسال اسلحه به سوریه متوقف گردد» البته منظور او فقط روسیه است و نه کشورهای عضو ناتو که بی انقطاع نفت بر آتش می ریزند.
خط سرخ باریک
بنظر می رسد که باراک اوباما از برپا کردن یک آتش سراسری هراس دارد. سخنگوی او «جی کارنی » از باب احتیاط گفت پرزیدنت نگفته است که اگر از خط سرخ عبور شود چه خواهد کرد. » او هرگز نگفته است که اگر فلان کار صورت گرفت پاسخش فلان واکنش خواهد بود» ، کارنی می کوشد طبل جنگ را خاموش سازد. اوباما در همین هفته گذشته امید آنها را که ممکن است آمریکا نیروی نظامی به سوریه بفرستد نومید کرد. پاسخ او بیشتر به این صورت است که اگر قرار باشد گامی برداشته شود باید ارسال اسلحه برای شورشیان افزایش یابد و کوشش بیشتری برای اجرای تحریم های سازمان ملل علیه سوریه صورت گیرد.
ولی منتقدان اوباما می گویند آن کس که گفت » الف» بعدش باید بگوید » ب». و پرزیدنت را مسخره می کنند که «خط سرخی» نازک با مرکبی کم رنگ کشیده است. این تند روها مورد حمایت حاکمان رسانه های آمریکا قرار دارند. » آنچه در آغاز تعقل بود تبدیل شد به پذیرفتن تقدیر و احتیاط ما شد بانی از دست دادن امکانات، از دست رفتن اعتماد به ما و پیدایش یک غمنامه نا هنجار » اینها تفسیر » بیل کلر» سردبیر سابق نیویورک تایمز است.
واشنگتن پست در مقاله ای با عنوان » اگر آمریکا در سوریه دخالت نکند چه خواهد شد؟» سناریو هول انگیزی را ترسیم می کند و می نویسد:» جبهه النصرت که خویشاوند القاعده است و هم اکنون بر معبری در شمالشرقی سوریه تسلط یافته احتمالا خواهد توانست با کمک رزمندگان شیعی حزب الله از لبنان بخشی از ساحل غربی را در اختیار گیرد. چنین تجزیه ای به احتمال بسیار زیاد جنگ را به عراق و لبنان خواهد کشاند، کاری که هم اکنون آغاز شده است. این امر سبب خواهد شد که سیستم سیاسی عراق از کار بیفتد. » این پیش بینی واشنگتن پست است. واشنگتن پست در ادامه سناریو می نویسد ممکن است حزب الله و القاعده در صدد برآیند به زرادخانه سلاحهای شیمیائی که هنوز تحت کنترل رژیم اسد است، دست یابند. » احتمالا این امر اسرائیل را مجبور به دخالت های نظامی بیشتر خواهد کرد.» این خطر هست که با ادامه و گسترش سیل فراریان سوریه ای به اردن، این کشور از نفس بیفتد. افزون بر این ترکیه و عربستان که خواستار دخالت آمریکا هستند، به این نتیجه برسند که آمریکا همپیمان قابل اعتمادی نیست. «پیوسته روشن تر می شود که بزرگترین خطر برای آمریکا این است که دست به اقدامات قاطعانه برای پایان دادن به رژیم اسد نزند» ، این ها خواست های صریح این روزنامه از دستگاه رهبری اوباماست.
روزنامه وال استریت ژورنال از این هم فراتر می رود و نقشه ای شامل 6 مرحله مطرح می سازد که رئیس جمهمور باید آن را به اجرا درآورد. وارد آوردن یک ضربه نظامی محدود به پایگاههای هوائی سوریه، ایجاد منطقه ممنوع پرواز، کمک به ارتش آزاد سوریه با دادن سلاحهای سبک و دستگاههای سنگین نظامی، از جمله تانک و خدمه لازم برای بکار بردن آنها و دست یافتن به سلاحهای شیمیائی سوریه و کنترل آنها، حتی اگر برای این کار به میدان فرستادن نیروی زمینی ضروری باشد.این ها مهمترین اقداماتی هستند که وال استریت ژورنال میل دارد عملی شوند. افزون بر آن برای آن که ملک عبدالله پادشاه اردن بتواند به اپوزیسیونی که رو به افزایش است رشوه بدهد و مقادیر زیادی نفت و مواد خوراکی نیز ذخیره کند، باید پول کافی در اختیارش گذاشته شود . و می افزاید» ممکن است این نوع یارانه ها در دراز مدت اهمیت اقتصادی ناچیزی داشته باشند » . این روزنامه حتی حاضر است به کرسی نشاندن نئولیبرالیسم – موضوع مرکزی سیاست خارجی آمریکا – را برای مدتی متوقف کند و می نویسد :» اگر آلترناتیو از دست دادن آخرین رژیم متعادل عربی باشد، آنوقت میلتون فریدمان باید صبر کند».
