به خاطر بسپار گل‌های روز والنتاین از کجا می‌آیند

الكساندرا ارلي

برگردان: بابك پاكزاد

هر سال در روز والنتاين، ميليون‌ها آمريكايي براي خريد گل براي دوست، همسر يا اعضاي خانواده، روانه‌ی سوپرماركت‌ها و گل‌فروشي‌ها مي‌شوند.
اگر بحث روابط عاشقانه در بين باشد، دغدغه‌ی عمده اين است كه هديه را سروقت به فرد موردنظر برسانيم، اما تعداد اندكي از ما از خود پرسيده‌ايم اين همه گل از كجا مي‌آيد و چه كسي آن‌ها را پرورش داده و چيده است.
تا سال گذشته كه به كلمبيا سفر نكرده و با گروهي از كارگران دست‌اندركار پرورش گل در روستايي در نزديكي بوگوتا گفت‌وگو نكرده بودم، هرگز به انسان‌هايي كه در پشت اين دسته‌گل خوش‌بو پنهان شده‌اند، فكر نكرده بودم. من فوراً دريافتم كه ابراز محبت ساده‌ی ما كه در روز والنتاين و روز مادر به اوج خود مي‌رسد مستلزم كاري سخت و رنج‌آور با دستمزدي اندك از سوي نيروي كار جهاني است كه بخش عمده‌ی آن‌ها زن هستند.
هم‌اكنون كلمبيا تامين‌كننده عمده گل ايالات متحده و دومين صادركننده بزرگ گل طبيعي بعد از هلند است. بيش از 100 هزار كارگر، دست‌اندركار پرورش، دسته‌بندي و بسته‌بندي گل‌هاي توليد شده‌اند كه ارزش آن‌ها سالانه حدود يك ميليارد دلار تخمين زده مي‌شود. اين كسب و كار بر اثر مشوق‌هاي تعرفه‌اي يعني مشوق‌هايي كه براي ترغيب كشاورزان براي كنار گذاشتن كشت كوكا در نظر گرفته شده، رونق پيدا كرده است. اين فعاليت اقتصادي هم‌اكنون تحت سيطره‌ی مالكان بومي مزارع بزرگ و شركت‌هاي چند مليتي نظير Dole Food قرار دارد.
كارگران كلمبيايي پرورش گل كه من با آن‌ها ملاقات كردم در روز والنتاين و يا روزهاي ديگر، عشق، توجه و عنايت اندكي از سوي مديران دريافت مي‌كنند. طي ديدار هيات نمايندگي اتحاديه‌هاي كارگري ايالات متحده و فعالان دانشجويي، اعضاي يك اتحاديه كه Sintrasplendor ناميده مي‌شد به توصيف برخي مخاطرات شغلي كه آن‌ها با آن مواجهند، پرداختند.
جوان و پير از فقدان تجهيزات و لباس‌هاي ايمني و حفاظتي شكايت كردند. آن‌ها در معرض سموم دفع آفات در مزارع و سموم قارچ‌كش كه با آن گل‌ها را پيش از ارسال ضدعفوني مي‌كنند، قرار دارند. اين مواد شيميايي به شكل گسترده‌اي بيماري‌هايي چون سردرد، آسم، اختلالات بينايي و سقط جنين در زنان باردار را شايع كرده است.
ساعات كار طولاني و وظايف تكراري در خط بسته‌بندي، بسياري از كارگران شاغل در كار پرورش گل را دچار آسيب و ضايعات در ناحيه‌ی مچ مي‌كند.
نظير كوكاكولا و ديگر كمپاني‌هاي خارجي در كلمبيا، Dole نيز از قوانين كار ضعيف كشور و زمينه براي سركوب نيروي كار نهايت بهره‌برداري را مي‌كند. وقتي كارگران Splendor Flowers كه Dole مالك آن است دو سال پيش به منظور بهبود دستمزدها و شرايط كار شروع به سازمان‌دهي كردند، مديريت، كمپيني تهاجمي بر ضد اتحاديه ترتيب داد. بر اساس گزارش صندوق بين‌المللي حقوق كارگران (ILRF) ، اقدامات به اين شرح است: «ايجاد اتحاديه‌هاي زرد مدافع عملكرد كمپاني، سوء قصد به جان رهبران اتحاديه، چالش با دولت كلمبيا بر سر ثبت قانوني اتحاديه و عدم قبول بازگرداندن رهبران مورد سوء قصد به سمت پيشين‌شان با وجود راي دادگاه مبني بر انجام اين كار.»
علاوه بر همهء اين اقدامات، Dole اخيراً پايان كار در مزرعهء Splendor را اعلام كرد و يك‌سوم كارگران كلمبيايي‌اش را اخراج كرد. دليل اين اقدام پيشنهاد دستمزدهاي ارزان‌تر براي انجام كار مذكور از سوي آفريقا و آسيا عنوان شد. طي يك دهه، بخش اعظم گل‌هاي رز ما در عمل Made In China خواهند بود چرا كه اين كشور عزم جزم كرده تا گوي سبقت را از صادركنندگان در اكوادور، كنيا، مالزي، تايلند و همچنين كلمبيا بربايد.
در ماه سپتامبر گذشته نيويورك تايمز گزارش داد، كارگران در مزارع تازه تاسيس پرورش گل چين در گلخانه‌هاي عظيم رزها را مي‌چينند، آن‌ها را به انبارهاي بزرگ مي‌برند تا ضايعات را جدا كنند و سپس گل‌ها را در كاغذ و پلاستيك پيچيده به لس‌آنجلس يا مسكو ارسال مي‌كنند.
زنان جوان بدون برخورداري از حقوق شغلي و يا حمايت از سوي اتحاديه، ماهانه 25 دلار دستمزد دريافت مي‌كنند و دچار همان مشكلات بهداشتي و ايمني شغلي هستند كه همكارانشان در آمريكاي جنوبي دچار آن هستند. گروه‌هاي حقوق بشر و همبستگي كارگري نظير Withness For Peace ، Global Exchange ، Colombia Support Network و Us Labor Education Project in America مورد كارگران Splendor را پيگيري مي‌كنند. آن‌ها هم‌چنين روي شرايط كارگران مراكز پرورش گل در ديگر كشورها نيز متمركزند.
هيچ‌كدام از اين فعالان سعي نمي‌كنند روز والنتاين را رنگ و رو رفته كرده يا آن را تو زرد جلوه دهند. آن‌ها فقط مي‌خواهند تعداد بيش‌تري از مشتريان، گل‌هايي را انتخاب كنند كه به عنوان محصولات « Veriflora » مورد تاييد قرار گرفته‌اند. پرورش‌دهندگان گل‌هاي Veriflora از سموم دفع آفاتي استفاده نمي‌كنند كه كارگران مراكز پرورش گل را بيمار كند و قبول كرده‌اند كه قوانين كار و مقررات زيست‌محيطي بومي را رعايت كنند. متاسفانه در كل كشور تنها دو فروشنده‌ی گل – Freshblooms در نيوجرسي و Bouquet Orange در كاليفرنيا – اين استاندارد عالي را در رفتار تجاري خود لحاظ مي‌كنند.